ECLI:CY:AD:2020:D365
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Aίτηση Αρ. 149/2020)
23 Οκτωβρίου 2020
[Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ S. ARUN ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΝΔΙΑ, ΚΑΤΟΙΚΟΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ:-
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
3. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΚΑΤΑ Ή ΠΕΡΙ ΤΗΝ 24.7.2020 ΣΥΝΕΛΑΒΑΝ ΚΑΙ ΕΘΕΣΑΝ ΤΟΝ S. ARUN ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΙΑ ΠΟΙΝΗ ΠΟΥ ΕΞΕΤΙΕ ΓΙΑ ΠΟΙΝΙΚΟ ΑΔΙΚΗΜΑ ΣΤΗΝ ΥΠ΄ΑΡ. 11401/19 ΠΟΙΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ, ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΑΤΟΠΙΝ ΤΩΝ ΥΠ΄ΑΡ. 267/20 ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 17.7.2020, ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ, ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2007 (Ν. 7(Ι)/2007) ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2004/38/ΕΚ.
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
3. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΚΑΤΑ Ή ΠΕΡΙ ΤΗΝ 24.7.2020 ΣΥΝΕΛΑΒΑΝ ΚΑΙ ΕΘΕΣΑΝ ΤΟΝ S. ARUN ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΙΑ ΠΟΙΝΗ ΠΟΥ ΕΞΕΤΙΕ ΓΙΑ ΠΟΙΝΙΚΟ ΑΔΙΚΗΜΑ, ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΑΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΚΡΑΤΟΥΝ ΤΟΝ ΑΙΤΗΤΗ ΥΠΟ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ ΚΡΑΤΗΣΕΩΣ ΤΟΥ.
--------------
κα Κ. Χατζηχριστοδούλου για Γ. Στυλιανού & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή.
κ. Μ. Στυλιανού με κα Μ. Μόσχου, για τη Δημοκρατία.
------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Ο Αιτητής αιτείται την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus Ad Subjiciendum ώστε να αφεθεί ελεύθερος γιατί, όπως διατείνεται, κρατείται παράνομα. Η Αίτηση υποστηρίζεται με ένορκη δήλωση ημερ.5.10.2020 εκ των δικηγόρων του Αιτητή. Η Δημοκρατία καταχώρησε Ειδοποίηση Πρόθεσης Ένστασης, που υποστηρίζεται με ένορκη δήλωση ημερ.15.10.2020 λειτουργού στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Ινδίας και αφίχθηκε στην Κύπρο την 16.7.2017 με άδεια εισόδου για σκοπούς φοίτησης. Την 19.7.2017 υπόβαλε αίτηση για έκδοση άδειας προσωρινής παραμονής ως φοιτητής που εκδόθηκε την 24.11.2017, με αρχική ισχύ μέχρι 16.7.2018 και που ανανεωνόταν από καιρού εις καιρό. Είναι φοιτητής στο Global College και όπως αναφέρεται στην αίτηση, οι σπουδές του αναμένεται να ολοκληρωθούν σύντομα. Είναι νυμφευμένος από το 2013 με ομοεθνή του που διαμένει στη Δημοκρατία με άδεια εργασίας.
Την 8.7.2020 του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 25 ημερών για τροχαίες παραβάσεις, μεταξύ των οποίων και η οδήγηση μηχανοκίνητου οχήματος ενώ του είχε αποστερηθεί από το Δικαστήριο το δικαίωμα να κατέχει ή λαμβάνει άδεια οδήγησης. Κατά την αποφυλάκιση του, την 24.7.2020, συνελήφθηκε δυνάμει διατάγματος κράτησης και απέλασης του που εκδόθηκε την 17.7.2020 και αφού η άδεια παραμονής που κατείχε ως φοιτητής είχε ακυρωθεί την ίδια ημέρα. Οδηγήθηκε στο Κέντρο Υποδοχής Μεταναστών Μενόγειας, όπου κρατείται μέχρι σήμερα.
Το διάταγμα κράτησης και απέλασης του εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου 14(1) του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ.105, αφού κρίθηκε ανεπιθύμητος μετανάστης δυνάμει του άρθρου
6(δ) του ιδίου Νόμου.
Την επομένη ημέρα, 25.7.2020, ο Αιτητής υπόβαλε αίτημα για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, οπόταν το διάταγμα απέλασης του αναστάλθηκε, εφόσον δεν είναι επιτρεπτή η απέλαση αιτητή διεθνούς προστασίας.
Την 27.7.2020 εκδόθηκε εναντίον του διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000. Είχε κριθεί ότι υπήρχαν βάσιμοι λόγοι να θεωρείται ότι είχε υποβάλει την αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας προκειμένου να καθυστερήσει ή εμποδίσει την εκτέλεση της απόφασης επιστροφής του. Ο Αιτητής δεν έχει προσβάλει το διάταγμα, όπως είχε δικαίωμα δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(6)(α) του Ν.6(Ι)/2000, στη βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος και επομένως τεκμαίρεται ότι αυτό εκδόθηκε νόμιμα.
Την 4.8.2020 με επιστολή των δικηγόρων του εξέφρασε την επιθυμία να αποσύρει το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Αναφερόταν ότι η αίτηση είχε καταχωριστεί στη βάση λανθασμένης συμβουλής που είχε λάβει. Η αίτηση αποσύρθηκε την 25.8.2020.
Η παρούσα Αίτηση καταχωρίστηκε την 5.10.2020. Κύριο στοιχείο που προβάλλει και επικαλείται ο Αιτητής είναι ότι την 26.8.2020 του χορηγήθηκε άδεια παραμονής στη Δημοκρατία μέχρι 17.1.2021. Προβάλλει τη θέση ότι τα διατάγματα κράτησης του, που είχαν εκδοθεί κατόπιν της ανάκλησης της άδειας παραμονής του, «δεν υφίστανται» μετά την ανανέωση που δόθηκε την 26.8.2020. Θέτει το ερώτημα κατά πόσο θα μπορούσε το διάταγμα κράτησης του να παραμένει σε ισχύ, ενώ η άδεια παραμονής του έχει ανανεωθεί και θεωρεί την κράτηση του, μετά την ανανέωση της άδειας παραμονής του, παράνομη και αντίθετη με το καθεστώς στο οποίο βρίσκεται. Ζητά να αφεθεί ελεύθερος γιατί δεν στοιχειοθετείται οτιδήποτε παράνομο εναντίον του και κυρίως γιατί δεν υφίστανται πλέον οι λόγοι κράτησης του.
Στην ένσταση της Δημοκρατίας αναφέρεται ότι η άδεια παραμονής του Αιτητή ημερ.26.8.2020 εκδόθηκε εκ παραδρομής. Περαιτέρω, ότι την 5.10.2020, δηλαδή κατά την ημερομηνία που καταχωρίστηκε η υπό κρίση Αίτηση, τα διατάγματα κράτησης και απέλασης εναντίον του Αιτητή ακυρώθηκαν και εκδόθηκε νέο διάταγμα κράτησης και απέλασης του δυνάμει του Κεφ.105. Το νέο διάταγμα του επιδόθηκε την 9.10.2020.
Το Habeas Corpus Ad Subjiciendum είναι προνοµιακή διαδικασία για την εξασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη, που παρέχει αποτελεσµατικό µέσο άµεσης απελευθέρωσης από παράνοµη ή αδικαιολόγητη κράτηση (Δημητράκης Χ"Σάββα (1993) 1 Α.Α.Δ. 102, 106-7). Προσφέρει τη δυνατότητα στον πολίτη να αµφισβητήσει τη νοµιµότητα της κράτησης του και είναι µια θεραπεία η οποία επικεντρώνεται στο πρόσωπο που τελεί υπό κράτηση (Ζανά (2013) 1(Β) Α.Α.Δ. 1156, 1162-3).
Μετά την καταχώρηση της υπό κρίση Αίτησης, υπήρξε αλλαγή στο καθεστώς κάτω από το οποίο κρατείται ο Αιτητής. Σε σχέση με την κράτηση δυνάμει του Ν.6(Ι)/2000, ο έλεγχος της διάρκειας της διενεργείται υπό το φως των διατάξεων του άρθρου 9ΣΤ(4)(α) του Νόμου που προνοεί ότι: «Η κράτηση αιτητή έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διαρκεί μόνο για όσο διάστημα ισχύει λόγος κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2).» Ακόμα, στο άρθρο 9ΣΤ(4)(β) προβλέπεται ότι: «Οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται με λόγο κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2) εκτελούνται χωρίς περιττές καθυστερήσεις. Καθυστερήσεις των διοικητικών διαδικασιών που δεν μπορούν να αποδοθούν στον αιτητή δεν δικαιολογούν την συνέχιση της κράτησης». Σε σχέση με την κράτηση δυνάμει του Κεφ.105, ο έλεγχος της διάρκειας της διενεργείται υπό το φως των διατάξεων του άρθρου 18ΠΣΤ(1) του Νόμου που προνοεί ότι «Τέτοια κράτηση έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διατηρείται μόνον καθόσον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια».
Κατά την αποφυλάκιση του την 24.7.2020, ο Αιτητής συνελήφθηκε για να απελαθεί. Αντέδρασε άμεσα υποβάλλοντας την επομένη αίτημα για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ανατρέποντας έτσι τη δυνατότητα των αρχών να τον απελάσουν. Το αίτημα του δεν πρόλαβε να εξεταστεί. Ο ίδιος το απέσυρε την 25.8.2020. Για την περίοδο αυτή δεν μπορεί να καταλογιστεί η παραμικρή ευθύνη στις αρχές. Με την απόσυρση του αιτήματος του για διεθνή προστασία επανήλθε κάτω από το καθεστώς που ίσχυε αμέσως μετά την αποφυλάκιση του, η αναστολή του διατάγματος απέλασης του άρθηκε, ωστόσο ο Αιτητής διατηρούσε ακόμα το δικαίωμα να προσβάλει το διάταγμα ημερ.17.7.2020 για την απέλαση του. Στη συνέχεια, την 5.10.2020, εκδόθηκε νέο διάταγμα απέλασης, αφού ακυρώθηκε η άδεια παραμονής που, εκ παραδρομής, χορηγήθηκε την 26.8.2020. Έχει το δικαίωμα να προσβάλει το νέο διάταγμα.
Προκύπτει ότι οι αρχές επεδίωξαν αμέσως μετά την αποφυλάκιση του Αιτητή την απέλαση του και διατάχτηκε η κράτηση του. Δεν πρόσβαλε τα διατάγματα κράτησης του, ούτε αυτό που εκδόθηκε την 17.7.2020, ούτε αυτό που εκδόθηκε την 27.7.2020. Κατά τον πρώτο μήνα της κράτησης του δεν μπορούσε να απελαθεί γιατί ήταν αιτητής διεθνούς προστασίας. Δεν έχει σε κανένα χρονικό στάδιο παρατηρηθεί εγκατάλειψη του σκοπού της απέλασης του ή παράλειψη προώθησης του. Η διάρκεια της κράτησης του δεν ήταν σε κανένα στάδιο αδικαιολόγητη, ούτε καν μακρά και ουδέποτε κατέστη παράνομη.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο