ECLI:CY:AD:2021:D589
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 242/2021)
21 Δεκεμβρίου 2021
[ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ PROHIBITION
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΥΠ’ ΑΡ. 109/2021 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 13/12/2021
Π. Ευθυβούλου-Ευθυμίου (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας με Θ. Παπακυριακού (κα),Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα,για τον Αιτητή.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα Αυθημερόν)
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.:Ο Αιτητής – Γενικός Εισαγγελέας, με την παρούσα Αίτηση ζητεί άδεια για την καταχώρηση Αίτησης για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Prohibition προκειμένου να παρεμποδιστεί το Επαρχιακό Δικαστήριο από του να επιθεωρήσει τα Τεκμήρια, ως η Απόφαση του ημερ. 13/12/2021, στο πλαίσιο της Αίτησης Ανανέωσης Κατακράτησης Τεκμηρίων υπ’ αρ. 109/2021, ως παράνομη δικαστική πράξη, υπερβαίνουσα τις εξουσίες του και/ή του Νόμου και/ή του Συντάγματος και/ή του πλαισίου δικαιοδοσίας του, καθώς και την έκδοση Προσωρινού Διατάγματος με το οποίο να αναστέλλεται η ισχύς και/ή Απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου και/ή η προθεσμία για επιθεώρηση των ανευρεθέντων Τεκμηρίων της υπό διερεύνηση ποινικής υπόθεσης.
Η Αίτηση συνοδεύεται από Έκθεση και από Ένορκη Δήλωση του Υπαστυνόμου xxx Ανδρέου, ο οποίος υπηρετεί στο ΤΑΕ(Ε) του Τμήματος Καταπολέμησης Εγκλήματος του Αρχηγείου Αστυνομίας και είναι υπεύθυνος της Β΄ Αλλαγής της Ανακριτικής Ομάδας η οποία διερευνά τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων στο πλαίσιο αριθμού πολιτογραφήσεων επενδυτών, ως αυτά εκτίθενται στον όρκο που συνοδεύει την Αίτηση.
Στην υποστηρικτική της Αίτησης Ένορκη Δήλωση αναφέρεται ότι στο πλαίσιο διερεύνησης ποινικής υπόθεσης, η οποία αφορά πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών, εκδόθηκαν τρία Εντάλματα Έρευνας εναντίον συγκεκριμένου υποστατικού (γραφεία δικηγορικής εταιρείας) τα οποία εκτελέστηκαν και παραλήφθηκε αριθμός Τεκμηρίων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή. Τα σχετικά Εντάλματα Έρευνας εκτελέστηκαν στις 29/7/2021 και 30/7/2021. Στις 2/8/2021 η Αστυνομία απετάθη στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας με αίτημα για εξασφάλιση Διατάγματος Κατακράτησης Τεκμηρίων, το οποίο και εκδόθηκε για περίοδο ενός μηνός από την ημερομηνία έκδοσης του. Ακολούθησε νέα αίτηση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας από πλευράς Αστυνομίας την 1/9/2021 για Ανανέωση του Διατάγματος Κατακράτησης Τεκμηρίων.
Στην Αίτηση αυτή προβλήθηκε ένσταση από μέρους των Καθ’ων η Αίτηση και μεταξύ των λόγων ένστασης που ηγέρθησαν ήταν ότι η κατάσχεση των Τεκμηρίων έγινε κατά παράβαση των όρων και όσων καθόριζαν τα Εντάλματα Έρευνας και κατά παράβαση του προνομίου εμπιστευτικότητας και του απορρήτου μεταξύ του δικηγόρου – πελάτη. Μετά την πιο πάνω εξέλιξη, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εξέδωσε στις 13/12/2021 Απόφαση, με την οποία απέρριψε το αίτημα Ανανέωσης Κατακράτησης Τεκμηρίων για τα Τεκμήρια 2, 3-37, 52-57, πλην του Τεκμηρίου 1. Στο πλαίσιο της ίδιας Απόφασης το Δικαστήριο έκρινε ότι πρέπει να εξετάσει και επιθεωρήσει τα Τεκμήρια 38-51 προκειμένου να αποφανθεί για το κατά πόσο αυτά καλύπτονται από το δικηγορικό απόρρητο.
Ως Λόγοι επί των οποίων βασίζεται το αίτημα εξειδικεύονται οι ακόλουθοι:
1. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας ενήργησε καθ’ υπέρβαση εξουσίας και κατά παράβαση του Νόμου, τα οποία συνίστανται στο ότι:
(α) Εξέδωσε απόφαση αναφορικά με το νομότυπο της εκτέλεσης των τριών Ενταλμάτων Έρευνας, ήτοι ως προς το εάν τα εν λόγω έγγραφα καλύπτονται από δικηγορικό απόρρητο, ζήτημα το οποίο εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία του εκδικάζοντος την ουσία της υπόθεσης Δικαστηρίου.
(β) Λανθασμένα, εκτός των πλαισίων της δικαιοδοσίας του και κατά παράβαση του Νόμου αποφάσισε όπως εξετάσει και επιθεωρήσει τα Τεκμήρια 38-51, προκειμένου να αποφανθεί επί του εάν καλύπτονται από το δικηγορικό απόρρητο επεμβαίνοντας, ουσιαστικά, σε ζητήματα νομιμότητας εκτέλεσης των Ενταλμάτων Έρευνας, τα οποία ελέγχονται αποκλειστικά από το φυσικό Δικαστή που θα εκδικάσει την υπόθεση και δεν αφορούν το στάδιο της Ανανέωσης Κατακράτησης Τεκμηρίων.
2. Στην εν λόγω υπόθεση συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που επιτρέπουν και δικαιολογούν την ενεργοποίηση της διαδικασίας για έκδοση προνομιακού εντάλματος. Δεν παρέχεται εναλλακτική και/ή διαζευκτική θεραπεία για ζήτημα το οποίο αποσκοπεί στον περιορισμό Δικαστηρίου στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας του και παρεμπόδιση υπέρβασης των ορίων της.
Οι ευπαίδευτες συνήγοροι του Αιτητή προώθησαν τους προαναφερθέντες Λόγους με γραπτή αγόρευση αλλά και δια ζώσης σήμερα κατά την επ’ ακροατηρίω συζήτηση της Αίτησης με παραπομπή και σε σχετική νομολογία.
Όπως προκύπτει, αλλά και όπως διασαφηνίστηκε έτι περαιτέρω σήμερα κατά το στάδιο συζήτησης της Αίτησης, αυτή αφορά στο μέρος της Απόφασης, ημερ. 13/12/2021, με την οποία το Κατώτερο Δικαστήριο διέταξε όπως τα Τεκμήρια 38-51 τεθούν ενώπιον του για να αποφανθεί κατά πόσο καλύπτονται από το δικηγορικό απόρρητο.
Έχω διεξέλθει με την επιβαλλόμενη προσοχή την προσβαλλόμενη Απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου, καθώς επίσης και ό,τι ο Αιτητής μέσω των συνηγόρων του έχουν θέσει ενώπιον μου, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρημάτων που αναπτύχθηκαν τόσο γραπτώς, όσο και δια ζώσης.
Να υπενθυμίσω καταρχάς ότι σύμφωνα με πάγια και διαχρονική νομολογία τα προνομιακά εντάλματα χορηγούνται κατ’ εξαίρεση εφόσον αποτελούν προνόμιο και αντλούν την υπόσταση τους από τα κατάλοιπο της εξουσίας για έλεγχο των Κατώτερων Δικαστηρίων.
Άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος παρέχεται όπου αποκαλύπτεται εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και διαφαίνεται από το πρακτικό του Κατώτερου Δικαστηρίου έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη νομική πλάνη, δόλος, προκατάληψη και μη τήρηση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης (Αίτηση του Κωνσταντινίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298, Perrella(Αρ.2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692).
Περαιτέρω, ακόμη και αν υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση η άδεια δεν δίδεται όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, εκτός και αν καταδειχθούν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον κανόνα (HellengerTradingLtd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965, xxx Μαρκίδης κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 552, BaseMetalTradingLtdv. FastactDevelopmentsLtdκ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535).
Ακόμη και σε θέματα ελέγχου της δικαιοδοσίας του Κατώτερου Δικαστηρίου, που αποτελούν κατ’ εξοχή λόγο χορήγησης άδειας, θα πρέπει να καταδειχθεί ότι η ύπαρξη άλλου προσφερόμενου ένδικου μέσου δεν επαρκεί υπό τις περιστάσεις για να χορηγηθεί, κατ’ εξαίρεση, η άδεια ή για να εκδοθεί προνομιακό ένταλμα.
Οι αρχές με βάση τις οποίες δίδεται άδεια για καταχώρηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος είναι πολύ καλά γνωστές και θεμελιωμένες. Το ένταλμαProhibition, το οποίο επιδιώκεται με την παρούσα Αίτηση, εκδίδεται συνήθως για να αποτρέψει Κατώτερο Δικαστήριο από του να υπερβαίνει ή να συνεχίσει να υπερβαίνει τη δικαιοδοσία ή τις αρμοδιότητες του. Στοχεύει η έκδοση του εντάλματοςProhibitionστην αποτροπή της συνέχισης της υπέρβασης δικαιοδοσίας μέσω του απαγορευτικού χαρακτήρα του εν λόγω εντάλματος. Όπως αναφέρεται στο Σύγγραμμα Π. Αρτέμη, «Προνομιακά Εντάλματα», σελ. 218, το προνομιακό ένταλμα τύπουProhibition δεν προσφέρεται για την ακύρωση διαταγής Κατώτερου Δικαστηρίου, αλλά έχει βασικό σκοπό να «…. εμποδίσει τα κατώτερα Δικαστήρια να ενεργούν εκτός των πλαισίων της δικαιοδοσίας τους ή κατά παράβαση των νόμων της χώρας». Παρέχεται ακόμη στο Δικαστήριο η δυνατότητα έκδοσης εντάλματος αυτής της φύσης και εκεί όπου διαπιστώνεται παραβίαση των καθιερωμένων αρχών της φυσικής δικαιοσύνης.
Υποστηρίχθηκε από πλευράς Αιτητή ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο με την εκκαλούμενη Απόφαση, κατά παράβαση του Νόμου και καθ’ υπέρβαση εξουσίας και ελλείψει δικαιοδοσίας, διέταξε όπως τα Τεκμήρια 38-51 τεθούν ενώπιον του για να αποφανθεί κατά πόσο καλύπτονται από το δικηγορικό απόρρητο. Όπως υποστηρίχθηκε, τέτοια δικαιοδοσία εκ του Νόμου δεν του παρείχετο στο πλαίσιο Αίτησης Ανανέωσης Κατακράτησης Τεκμηρίων. Το κατά πόσο υπάρχουν τεκμήρια που εμπίπτουν στον ορισμό της προνομιούχας πληροφορίας και αφορούν αποκλειστικά επικοινωνίες δικηγόρου – πελάτη, ή πώς θα προσκομιστούν αυτά στο Δικαστήριο κατά την ακροαματική διαδικασία, θα αποφασιστεί από το φυσικό Δικαστή που θα εκδικάσει την υπόθεση και δεν αφορούν το στάδιο της Ανανέωσης Κατακράτησης Τεκμηρίων. Ήταν η θέση των ευπαίδευτων συνηγόρων για τον Αιτητή ότι σε αυτό το στάδιο το Επαρχιακό Δικαστήριο όφειλε να εξετάσει αποκλειστικά το ζήτημα της αναγκαιότητας της περαιτέρω κράτησης των κατασχεθέντων αντικειμένων. Υποστηρίχθηκε τέλος ότι συντρέχουν, εν προκειμένω, εξαιρετικές περιστάσεις που επιτρέπουν και δικαιολογούν την ενεργοποίηση της διαδικασίας για έκδοση προνομιακού εντάλματοςProhibition.
Έχοντας υπόψη τις προαναφερθείσες αρχές και ό,τι ο Αιτητής έθεσε ενώπιον μου, θεωρώ ότι υπό τα περιστατικά της υπόθεσης αποκαλύπτεται εκ πρώτης όψεως - συζητήσιμη υπόθεση, καθότι με την Απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου να εξετάσει και επιθεωρήσει τα συγκεκριμένα Τεκμήρια προκειμένου να αποφανθεί αν καλύπτονται ή όχι από το δικηγορικό απόρρητο εγείρεται προς εξέταση, εκ πρώτης όψεως, θέμα υπέρβασης και/ή έλλειψης δικαιοδοσίας του.
Με βάση λοιπόν τα πιο πάνω, παραχωρείται η αιτούμενη άδεια για καταχώρηση Αίτησης δια κλήσεως για έκδοση προνομιακού εντάλματοςProhibitionσε σχέση με το μέρος της Απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερ. 13/12/2021, που αφορά την επιθεώρηση των Τεκμηρίων 38-51.
Η Αίτηση για έκδοση εντάλματοςProhibition να καταχωριστεί εντός 8 ημερών από σήμερα και να επιδοθεί άμεσα στην άλλη πλευρά, η οποία να καταχωρίσει την Ένσταση της εντός 8 ημερών από την επίδοση της.
Η ακρόαση της Αίτησης για την οποία δίδεται άδεια να καταχωρηθεί ορίζεται στις 13/1/2022, η ώρα 9.00 π.μ.
Στο μεταξύ αναστέλλεται η ισχύς του διατάγματος και/ή της Απόφασης και κάθε διαδικασίας σε σχέση με την επιθεώρηση των ανευρεθέντων Τεκμηρίων 38-51 μέχρι την εκπνοή του χρόνου που έχει οριστεί για την καταχώρηση της Αίτησης δια κλήσεως και, εφόσον καταχωριστεί, μέχρι την εκδίκαση της.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,
Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο