ECLI:CY:AD:2022:A437
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 396/2014)
6 Οκτωβρίου, 2022
[ΓΙΑΣΕΜΗΣ, ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, ΣΑΝΤΗΣ, Δ/στές]
ΣΤΑΥΡΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
Εφεσείοντα,
v.
C.T.C. AUTOMOTIVE LTD
Εφεσίβλητων.
………….
Μ. Χατζηκωνσταντή (κα), μαζί με Α. Ευαγγέλου (κα), για Γ.Φ. Πιττάτζης Δ.Ε.Π.Ε., για τον Εφεσείοντα.
Μ. Χαραλαμπίδου (κα), μαζί με Μ. Τσιανή (κα), για Χαραλαμπίδου & Τσιανή, για τους Εφεσίβλητους.
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί
από τον Σάντη, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΑΝΤΗΣ, Δ.: Την 31.10.14 το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου («το Πρωτόδικο Δικαστήριο») εξέδωσε απόφαση («η Πρωτόδικη Απόφαση») με την οποία απέρριψε την Αγωγή 800/10 την οποία είχε καταχωρίσει ο Ενάγων («ο Εφεσείων») εναντίον των Εναγόμενων («οι Εφεσίβλητοι»), αξιώνοντας δηλωτική απόφαση «… ότι η Εναγόμενη Εταιρεία είχε διαρρήξει ουσιώδη όρο της γραπτής συμφωνίας, ημερομηνίας 29/09/09, για την πώληση ενός μηχανικού ελκυστήρα …», όπως και για το ότι «… η συγκεκριμένη συμφωνία είχε τερματιστεί εξ υπαιτιότητας της Εναγόμενης Εταιρείας …», ζητώντας προσέτι και επιστροφή του τιμήματος πώλησης «… ήτοι €26.000-, με τόκο 9% από 29/09/09, πλέον Φ.Π.Α. …» και διαζευκτικώς επιδίκαση «… €10.000.- ως αποζημιώσεις και €5.000.- για απώλεια χρήσης του ελκυστήρα» (οι περικοπές είναι αυτούσιες ως και εκείνες που ακολουθούν).
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο, αξιολογώντας την μαρτυρία, κατέληξε πως τα γεγονότα περί των όσων περιστοίχιζαν τον ελκυστήρα («ο ελκυστήρας» ή «το μηχάνημα») και την αγορά του, είχαν εκτυλιχθεί ως ακολούθως:
«……………………………………………………………………………...….
O Ενάγοντας ασχολείτο με τις εκσκαφές ή /και τις ανορύξεις αυλακιών και άλλων συναφών εργασιών και στα πλαίσια των εργασιών του είχε γνωρίζει το μηχάνημα τύπου «skid steer loader» της εταιρείας «Caterpillar». Γι' αυτό είχε επισκεφτεί την Εναγόμενη Εταιρεία περί τα τέλη Αυγούστου 2009 για να επιθεωρήσει, δοκιμάσει και ελέγξει ένα τέτοιου είδους μηχάνημα με σκοπό να το αγοράσει. Μετά που οδήγησε το συγκεκριμένο ελκυστήρα αποφάσισε να τον αγοράσει και στις 29/09/09 είχε καταρτιστεί και η σχετική συμφωνία αγοράς έναντι του ποσού των €29.900-. Μετά παρέλευσης περίπου ενός μηνός είχε παραπονεθεί στην Ενάγουσα Εταιρεία για εισροή νερού από το πάνω γυαλί της καμπίνας του οδηγού καθώς και τα πλευρικά γυαλιά και αυτά επιδιορθώθηκαν με την αλλαγή του ελαστικού. Παρά το γεγονός ότι είχε εξηγηθεί στον Ενάγοντα ότι δεν είχε αγοράσει μηχάνημα με υδατοστεγή και αεροστεγή καμπίνα οδηγού ο ίδιος συνέχιζε να παραπονείται παρά το γεγονός ότι γνώριζε ότι οι οπές του δαπέδου ήταν αναγκαίες για τον εξαερισμό και για την διαφυγή της ασήμαντης ποσότητας νερού βροχής που θα μπορούσε να μπει τις βροχερές μέρες. Μετά και την επιδιόρθωση που είχε γίνει από την Εναγόμενη Εταιρεία, η οποία ήταν σύμφωνη με τις οδηγίες της κατασκευάστριας εταιρείας ο ίδιος ο Ενάγοντας είχε προβεί σε διορθωτικές εργασίες για να καταστήσει την καμπίνα του οδηγού υδατοστεγή και αεροστεγή, πλην όμως λόγω του τι κατασκευαστικά δεν είχε η καμπίνα αυτά τα χαρακτηριστικά οι προσπάθειες του Ενάγοντα είχα προβεί μάταιες και για αυτό είχε αποφασίσει να επιστρέψει το μηχάνημα στην Εναγόμενη Εταιρεία, γιατί δεν ήταν όπως ο ίδιος είχε στο μυαλό του ή γιατί δεν ήταν όπως ο ίδιος θα το ήθελε να γίνει.
………………………………………………….……………….……………..».
Ο Εφεσείων αμφισβητεί την Πρωτόδικη Απόφαση με ένα και μοναδικό λόγο έφεσης διά του οποίου προτάσσει πως το Πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε λανθασμένα τη μαρτυρία καταλήγοντας έτσι σε αδικαιολόγητα ευρήματα.
Κατά το αιτιολογικό του λόγου έφεσης, το Πρωτόδικο Δικαστήριο, αν και τέτοια μαρτυρία δεν υπήρξε, έκρινε πως ο Εφεσείων «… όταν προέβη στη συγκεκριμένη αγορά γνώριζε πολύ καλά το επίδικο μηχάνημα και τις προδιαγραφές του …» (αιτιολογία Α), όπως και ότι ο Εφεσείων «… προέβη σε διορθωτικές εργασίες στο μηχάνημα …» (αιτιολογία Γ), ενώ παρομοίως διατύπωσε και ευρήματα τα οποία δεν προέκυπταν δικαιολογημένα από την προσαχθείσα μαρτυρία (ή αντιτίθεντο αυτής), και δη πως οι Εφεσίβλητοι επιδιόρθωσαν «… το πάνω γυαλί και τα πλευρινά γυαλιά με την αλλαγή ελαστικού …» και πως «… η τοποθέτηση σιλικόνων δεν προερχόταν από επιδιορθώσεις της εναγόμενης εταιρείας γιατί μια τόσο κακής ποιότητας δουλειά θα άφηνε εκτεθειμένη την εναγόμενη εταιρεία στην κατασκευάστρια εταιρεία» (αιτιολογία Β), αλλά και για το ότι «… οι οπές στο κουβούκλιο ήτο ευδιάκριτες και από εκεί διαφεύγει το νερό …», εύρημα το οποίο αντικρούεται από έτερη μαρτυρία (αιτιολογία Δ), με το Πρωτόδικο Δικαστήριο τελικώς, να προβαίνει «… σε σειρά άλλων ευρημάτων που δεν στηρίζονται στην δοθείσα μαρτυρία» (αιτιολογία Ε).
Αξιολογήσαμε καθετί που τέθηκε ενώπιον μας, στην πλήρη του μορφή.
Το ίδιο και τις αγορεύσεις των ευπαίδευτων δικηγόρων.
Επισημαίνουμε ευθύς εξ αρχής δύο τινά τα οποία εκπορεύονται από καλώς εμπεδωμένες νομολογιακές αρχές σε σχέση προς το καθήκον προσήκοντος προσδιορισμού των λόγων έφεσης στο εφετήριο και της αιτιολογίας που τους επικουρεί (Χαραλαμπίδη ν. Μιχαήλ και Άλλων, Π.Ε. 304/13, ημ. 16.7.21, Φιλίππου ν. Parkin, Έφεση 12/18, ημ. 6.4.21, Omex Enterprises Ltd και Άλλων ν. Elia, Π.Ε. 469/12, ημ. 20.9.19).
Πρώτον, τα περί αυτοψίας του ελκυστήρα - η οποία έλαβε χώραν «… για να διαπιστωθεί κατά πόσο υπάρχουν οπές στο κάτω μέρος του μηχανήματος αφού οι θέσεις των δύο πλευρών ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες» - δεν εφεσιβάλλονται (ή έστω αναπτύσσονται ευθέως διά ξεχωριστής αιτιολογίας).
Κατ’ ακολουθίαν, δεν θα εξεταστούν.
Παρόμοια, χωρίς να παρίσταται ανάγκη να τα εξειδικεύσουμε, ισχύουν και για αρκετά άλλα θέματα που αναλύονται στο περίγραμμα του Εφεσείοντα (όχι όμως με πρέπουσα δικογράφηση στο εφετήριο).
Μήτε αυτά θα εξεταστούν.
Δεύτερον, η αιτιολογία Ε, ως σαφώς προκύπτει από την αποτύπωση της στον λόγο έφεσης, δεν είναι δεόντως εμπεριστατωμένη και συγκεκριμενοποιημένη ώστε να απαρτίζει, έστω και οριακώς, αποδεκτό θεμέλιο επί του οποίου να καθίσταται επιτρεπτή η εφετειακή της προώθηση.
Την απορρίπτουμε.
Κατά τα άλλα, καμιά από τις θέσεις που προέταξε ο Εφεσείων (στις εναπομείνασες αιτιολογίες Α-Δ), δεν θα μπορούσε αντικειμενικώς να θεωρηθεί ως τέτοιας εμβέλειας και δυναμικής προκειμένου να απολήξει σε ανατροπή των πρωτόδικων αξιολογικών ευρημάτων.
Εξηγούμε.
Αναφορικώς προς την άποψη του Εφεσείοντα πως κακώς το Πρωτόδικο Δικαστήριο συμπέρανε ότι όταν αγόρασε τον ελκυστήρα τον ήξερε καλά, καθώς και τις προδιαγραφές του, διότι τέτοια «… μαρτυρία δεν υπήρξε», παρατηρούμε πως υπήρξε τέτοια μαρτυρία και πολύ σωστά αξιολογήθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο. Πιο συγκεκριμένα ο Εφεσείων, υπογράφοντας το επί πιστώσει τιμολόγιο (Τεκμήριο 2) δήλωσε ρητώς, διά της υπογραφής του, ότι εξέτασε τον ελκυστήρα για τυχόν ελαττώματα προς πλήρη ικανοποίηση του.
Εκτός τούτου, κατά την αντεξέταση, ο Εφεσείων παραδέχθηκε πως πριν παραγγείλει τον ελκυστήρα, τον επιθεώρησε, τον ξεκίνησε, τον δούλεψε «… κύλισα το στον τόπο τζιαμέ που το έχουν, άρεσε μου και αποφάσισα να το αγοράσω».
Επιπλέον, παραδέχθηκε ότι οι Εφεσίβλητοι τού έδωσαν τις προδιαγραφές του ελκυστήρα (Τεκμήριο 11).
Τούτη η πτυχή αξιολογήθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο, το οποίο απέληξε ότι η μαρτυρία του Εφεσείοντα ήταν «… σε πολλά σημεία συγχυσμένη …» αλλά και σε άλλα σημεία «… ερχόταν σε αντίθεση με την μαρτυρία των άλλων δύο μαρτύρων, που ο ίδιος … είχε καλέσει για να υποστηρίξουν την υπόθεση του».
Εν σχέσει προς τα παράπονα του Εφεσείοντα περί των ευρημάτων του Πρωτόδικου Δικαστηρίου για σειρά φερόμενων επιδιορθώσεων του ελκυστήρα από τους Εφεσίβλητους (εξαιρουμένης της τοποθέτησης σιλικόνης), για την αμφισβήτηση της κατάληξης ότι ο Εφεσείων έκανε διορθωτικές εργασίες στον ελκυστήρα και για το ότι οι οπές στο κουβούκλιο ήσαν ευδιάκριτες, το Πρωτόδικο Δικαστήριο είπε και τα εξής:
«……………………………………………………………………………….
H μαρτυρία του Ενάγοντα Μ.Ε.1, ήταν σε πολλά σημεία συγχυσμένη και σε άλλα σημεία, τα οποία θα αναφερθούν στην συνέχεια, ερχόταν σε αντίθεση με την μαρτυρία των άλλων δυο μαρτύρων, που ο ίδιος ο Ενάγοντας είχε καλέσει για να υποστηρίξουν την υπόθεσή του. Ο ίδιος είχε αναφέρει ότι γνώριζε πολύ καλά το συγκεκριμένο μηχάνημα, γιατί χρησιμοποιείτο ευρέως στις εργασίες με τις οποίες ασχολείτο και ότι το εμπιστευόταν γιατί το είχε ζήσει. Γι' αυτό και είχε επισκεφτεί την συγκεκριμένη εταιρεία και είχε ζητήσει να επιθεωρήσει και αγοράσει το συγκεκριμένο μηχάνημα. Πώς θα μπορούσαν να του είχαν διαφύγει οι οπές στο πάτωμα του μηχανήματος, οι οποίες πράγματι υπήρχαν, ήταν ορατές και επιπρόσθετα καταγράφονταν και στο έντυπο προδιαγραφών; Η θέση του ότι δεν υπήρχαν οπές και γι' αυτό μαζευόταν νερό 
στο δάπεδο του μηχανήματος δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Κατά την αυτοψία τοποθετήθηκε νερό στο πάτωμα του μηχανήματος το οποίο διέφυγε από τις οπές. Οπόταν δεν είπε την αλήθεια σε σχέση με το συγκεκριμένο θέμα στο Δικαστήριο.
Όσο αφορά την θέση του ότι συμπεριλαμβανόταν στις προδιαγραφές του μηχανήματος ότι η καμπίνα του οδηγού θα ήταν κλειστή αεροστεγώς, αυτή καταρρίπτεται από αυτό τούτο το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 11. Εν πάση περιπτώσει, όπως ήταν ο ισχυρισμός του γνώριζε πολύ καλά το μηχάνημα οπόταν ήταν σε γνώση του ότι δεν ήταν υδατοστεγής η καμπίνα του οδηγού. Δεν είχε αναφέρει με ευκρίνεια ποιο ήταν στην πραγματικότητα το πρόβλημα του μηχανήματος. Αρχικά αναφέρθηκε στο πάνω μέρος της καμπίνας, το οποίο έμπαζε νερά όταν έβρεχε. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα παράθυρα και στη συνέχεια αναφέρθηκε στο κάτω μέρος της καμπίνας, το οποίο, σύμφωνα με τον ισχυρισμό του, έβαζε νερά και αέρα. Πως θα μπορούσε το κάτω μέρος να βάζει νερά, αφού από εκεί έφυγαν τα νερά και άλλαζε ο αέρας της καμπίνας, είναι άξιο απορίας. Προσπάθησε με τη μαρτυρία του να πείσει το Δικαστήριο ότι το συγκεκριμένο μηχάνημα ήταν ένα κατασκευαστικό λάθος στην ολότητά του, θέση που απορρίπτεται από το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 22. Αν έτσι είχαν τα πράγματα γιατί χρησιμοποιούσε το συγκεκριμένο μηχάνημα ακόμα και κατά την διάρκεια της ακρόασης της υπόθεσης είναι ένα ερώτημα το οποίο εύλογα μπορεί να τεθεί.
Ισχυρίστηκε απώλεια εσόδων την οποία δεν υποστήριξε με την προσκόμιση μαρτυρίας. Αντίθετα, τόσο ο ίδιος, όσο και ο Μ.Ε.3, κ. Χριστοδούλου, είχαν αναφέρει ότι το συγκεκριμένο μηχάνημα λειτουργεί μέχρι και σήμερα και χρησιμοποιείται για την εκτέλεση των εργασιών του Ενάγοντα. Όσο αφορά την θέση του ότι η σιλικόνη που είχε τοποθετηθεί στο μηχάνημα προερχόταν από επιδιορθώσεις της Εναγόμενης Εταιρείας θα πρέπει να αναφερθεί ότι όπως μπορεί να διαπιστωθεί από τις φωτογραφίες, Τεκμήριο 10, δεν θα μπορούσε να είχε γίνει από την Εναγόμενη Εταιρεία μια τόσο κακής ποιότητας δουλειά γιατί θα την άφηνε εκτεθειμένη και προς την κατασκευάστρια εταιρεία, την «Caterpillar».
Ούτε η θέση του ότι η κατασκευάστρια εταιρία είχε ρίξει το φταίξιμο στην Εναγόμενη Εταιρεία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το Τεκμήριο 9, το οποίο ο ίδιος είχε καταθέσει για να υποστηρίξει την θέση του, δεν μαρτυρά κάτι τέτοιο. Αντίθετα, από το Τεκμήριο 22, το οποίο συνιστά ολόκληρη την επικοινωνία της Εναγόμενης Εταιρείας με την κατασκευάστρια εταιρεία για το θέμα του Ενάγοντα, επιμαρτυρά ότι σίγουρα η έκθεση στον ήλιο είχε οδηγήσει σε κάποια φθορά στο λάστιχο των παραθύρων, όχι όμως σε οποιαδήποτε άλλα προβλήματα αφού το μηχάνημα είχε ελεγχθεί πριν την εξαγωγή του.
Θεωρώ ότι απλά ότι το μηχάνημα δεν ικανοποιούσε τις προσδοκίες του Ενάγοντα και γι' αυτό το λόγο είχε δημιουργήσει όλα αυτά τα προβλήματα, τα οποία, προφανώς, δεν συνιστούσαν κατασκευαστικά προβλήματα, αλλά μέρος των προδιαγραφών του μηχανήματος.
………………………………………………………………………………..».
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο ιχνηλάτησε τη γραπτή και προφορική μαρτυρία.
Εκτενώς θα λέγαμε.
Αξιολόγησε τη μαρτυρία και την αντιπαρέβαλε με άλλη δοθείσα μαρτυρία.
Αψεγάδιαστα.
Αιτιολογώντας καταλλήλως την αποτίμηση του και έχοντας στη σκέψη τη δικογραφία και τις εκεί παραδοχές και διαστάσεις.
Δεν παραπεμφθήκαμε από τους δικηγόρους του Εφεσείοντα σε κάτι που θα μπορούσε να πλήξει ουσιωδώς τη μαρτυριακή αξιολόγηση τού Πρωτόδικου Δικαστηρίου.
Ούτε και η δική μας εξονύχιση όσων συνθέτουν αποδεκτώς τον λόγο έφεσης - κρίνοντας πάντα την Πρωτόδικη Απόφαση στο σύνολο της και όχι αποσπασματικώς (Κωνσταντινίδου και Χριστόπουλος ν. M.A.C. Boutique Hotels Ltd, Π.Ε. 150/14, ημ. 30.11.21, Αδάμου ν. Γεωργίου, Π.Ε. 68/14, ημ. 30.9.21, Γαλινιώτης ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (2012) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2572, 2584) - δημιούργησε τέτοιους ανατρεπτικούς για την πρωτοδίκη κρίση συνειρμούς.
Έχει καταστεί πλέον τετριμμένο - με αμετάβλητη ωστόσο και εξέχουσα τη σπουδαιότητα που η αρχή αυτή εκφράζει - πως μονάχα εκεί που τα πρωτόδικα συμπεράσματα και ευρήματα περί αξιοπιστίας μαρτύρων και μαρτυρίας (κρινόμενα αντικειμενικώς) δεν είναι ευλόγως επιτρεπτά ή αντιστρατεύονται την κοινή λογική και δεν δικαιολογούνται από τη μαρτυρία (ή κρίνονται ανυπόστατα ως ουσιωδώς αντιφατικά), μπορεί αναλόγως να υπάρξει εφετειακή επέμβαση (Νεοκλέους ν. Θεοδότου, Π.Ε. 40/14, ημ. 8.6.22, Χαραλαμπίδη ν. Μιχαήλ και Άλλων, Π.Ε. 304/13, ημ. 16.7.21, Περατικού ν. Ελληνικής Τράπεζας (Χρηματοδοτήσεις) Λτδ, Π.Ε. 287/13, ημ. 16.6.21).
Δεν συνιστά η παρούσα τέτοια περίπτωση.
Επεξηγήσαμε γιατί.
Εν κατακλείδι.
Δεν υπάρχει περιθώριο εφετειακής παρέμβασης στην κρίση του.
Η έφεση απορρίπτεται.
Επιδικάζουμε υπέρ των Εφεσίβλητων και εναντίον του Εφεσείοντα έξοδα ύψους €3.200,00, συν ΦΠΑ (αν υπάρχει).
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.
/κβπ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο