(1973) 2 CLR 92
1973 May 21
[*92]
[ΔΙΚΑΣΤΑΙ: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ, Πρόεδρος,
ΣΤΑΥΡΙΝΙΔΗΣ, Λ. ΛΟΪΖΟΥ, ΧΑΤΖΗΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δικασταί]
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΥΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Αιτητής,
κατά
ΝΙΚΟΥ ΣΑΜΨΩΝ,
Καθ’ ού η αίτησις.
(Αίτησης Αρ. 1/73).
Γενικός Εισαγγελεύς της Δημοκρατίας- Παράτασις θητείας αυτού μετά την ημερομηνίαν καθ’ ήν συνεπληρώθη η ηλικία αναγκαστικής αφυπηρετήσεώς του- Εγένετο νομίμως- Άρθρον 8(4) του Περί Συντάξεως Νόμου (Κεφ. 311) (ως ετροποποιήθη υπό του Νόμου 9 του 1967), άρθρα 2 και 8(4) του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Νόμος 14 του 1960) και άρθρα 112.4, 153.7(1) και 153.11 του Συντάγματος.
Προδικαστική ένστασις.
Προδικαστική ένστασις εγερθείσα κατά την διάρκειαν της ακροάσεως αιτήσεως δι’ άρσιν, δυνάμει των προνοιών του άρθρου 83 του Συντάγματος, της ασυλίας του Μέλους της Βουλής των Αντιπροσώπων Νίκου Σαμψών, διά να καταστή δυνατόν να διωχθή ούτος ποινικώς διά ωρισμένα αδικήματα.
Λ. Λουκαϊδης, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, και Μ. Φλουρέντζος, δια τον Αιτητήν
Λ. Κληρίδης, Α. χατζηϊωάννου, Α. Νεοκλέους, Τ. Ηλιάδης, Γ. Αριστείδου, Π. Δημητρίου και Δ. Σαμψών, διά τον καθ’ ου η αίτησης.
Τα πραγματικά περιστατικά της ενστάσεως εκτίθενται αρκούντως εις την απόφασιν* του Ανωτάτου Δικαστηρίου διά της οποίας απερρίφθη αυτή.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ, ΠΡ: Κατά την διάρκειαν της ακροάσεως της παρούσης αιτήσεως δι’ άρσιν, δυνάμει των προνοιών του
*An English translation of this decision appears at pp. 95-98 post.
Σημείωσης: Η αίτησης περί άρσεως της ασυλίας απεσύρθη προ της εκδόσεως της επιφυλαχθείσης αποφάσεως του Δικαστηρίου.
[*93]άρθρου 83 του Συντάγματος, της ασυλίας του Μέλους της βουλής των Αντιπροσώπων Νίκου Σμψών, διά να καταστή δυνατόν να διωχθή ούτος διά τα αδικήματα τα αναφερόμενα εις το κατηγορητήριον το οποίον έχει επισυναφθή εις την αίτηασιν, ο συνήγορος του καθ’ ού η αίτησις ήγειρεν ένστασις ότι ο Γενικός Εισαγγελεύς της Δημοκρατίας, κ. Κρίτων Τορναρίτης, εκ μέρους, και τη συγκαταθέσει, του οποίου συνετάχθη, βάσει της σχετικής νομοθεσίας, το κατηγορητήριον και υπεβλήθη η εν λόγω αίτησης, δεν κατείχε, κατά τον ουσιώδη χρόνον, νομίμως το αξίωμα του Γενικού Εισαγγελέως, διότι έδει να θεωρηθή ως υποχρεωτικώς αφυπηρετήσας κατά την 27ην Μαΐου 1970 ότε συνεπλήρωσε το 68ον έτος της ηλικίας του.
Ο συνήγορος του καθ’ ού η αίτησης υπέβαλε, περαιτέρω,ότι παράτασις της θητείας του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως μετά την 27ην Μαΐου 1970 ήτο άκυρος ως ούσα αντισυνταγματική, εν όψει των προνοιών των άρθρων 112.4 και 153.7(1) του Συντάγματος.
Το άρθρον 112.4 του συντάγματος προνοεί ότι:-
«Ο γενικός εισαγγελεύς και ο βοηθός γενικού εισαγγελέως της Δημοκρατίας είναι μέλη της μονίμου νομικής υπηρείας της Δημοκρατίας και υπηρετούσιν, υφ’ ούς όρους οι δικασταί του Ανωτάτου Δικαστηρίου πλήν του προέδρου τούτου και δεν απολύονται, ειμή υφ ούς όρους και καθ’ όν τρόπον οι δικασταί ούτοι».
Το δε άρθρον 153.7(1) του Συντάγματος προνοεί ότι:-
«Οι έλληνες Δικασταί και ο τούρκος Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι μόνιμα μέλη της δικαστικής υπηρεσίας της Δημοκρατίας και παραμένουν εν τη υπηρεσία μέχρι του εξηκοστού ογδόου έτους συμπεπληρωμένου».
Εκ των ενώπιον ημών τεθέντων στοιχείων προκύπτει ότι η θητεία του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως παρετάθη κατ’ αρχάς διά τρία έτη, μέχρι της 27ης Μαΐου 1973, και ακολούθως δι’ άλλα τρία έτη, μέχρι της 27ης Μαΐου 1976. Η παράτασις μέχρι της 27ης Μαΐου 1973- (και ουσιαστικώς περί αυτής ασχολούμεθα διότι η αίτησης περί άρσεως της ασυλίας κατεχωρήθη την 3ην Μαΐου 1973)- εγένετο συμφώνως προς απόφασιν του Υπουργικού Συμβουλίου ληφθείσαν την 9ην Απριλίου 1970 βάσει των σχετικών προνοιών του Περί Συντάξεως Νόμου (Κεφ. 311).
Το άρθρον 153.11 του Συντάγματος προνοεί ότι:-
«Η αντιμισθία και οι λοιποί όροι υπηρεσίας των ελλήνων[*94]Δικαστών και του τούρκου Δικαστού του Ανωτάτου Δικαστηρίου καθορίζονται διά νόμου».
Επίσης το άρθρον 8(4) του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Νόμος 14/60) προνοεί ότι:-
«Τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος και του παρόντος νόμου, κατά τα λοιπά έκαστος Δικαστής θα υπόκειται εις οιονδήποτε νόμον ή κανονισμόν ρυθμίζοντα ζητήματα υπηρεσίας των μελών της δημόσιας υπηρεσίας της Δημοκρατίας».
Δυνάμει του άρθρου 2 του Νόμου 14/60 ο όρος «Δικαστής» περιλαμβάνει και Δικαστήν του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Εκ των προαναφερθεισών προνοιών προκύπτει ότι ο Γενικός Εισαγγελεύς υπόκειται, ως οι Δικασταί του Ανωτάτου Δικαστηρίου, «εις οιονδήποτε νόμον η κανονισμόν ρυθμίζοντα ζητήματα υπηρεσίας των μελών της δημοσίας υπηρεσίας της Δημοκρατίας».
Εις εκ των όρων υπηρεσίας των μελών της δημοσίας υπηρεσίας της Δημοκρατίας περιλαμβάνεται εις το άρθρον 8 του Περί Συντάξεως (Τροποιητικού) Νόμου του 1967 (Νόμος 9/67). Η παράγραφος (4) του άρθρου 8 προνοεί ότι:-
«Ανεξαρτήτως των διατάξεως του παρόντος άρθρου το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται, εάν θεωρή τούτο επιθυμητόν προς το δημόσιον συμφέρον να επιτρέψη εις υπάλληλον όπως παραμείνη εν τη υπηρεσία μετά την ημερομηνίαν καθ’ ήν συμπληρούνται η ηλικία αναγκαστικής αφυπηρετήσεως αυτού επί τοσούτο χρονικόν διάστημα όσον το Συμβούλιον ήθελεν ορίσει».
Ως ήδη ανεφέρθη, την 9ην Απριλίου 1970 το Υπουργικόν Συμβούλιον, δι’ αποφάσεως αυτού υπ’ αριθμόν 9577, απεφάσισε την παράτασιν της θητείας του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως διά περίοδον τριών ετών, μετά την 27ην Μαΐου 1970, ότε θα συνεπληρούτο η ηλικία αφυπηρετήσεως αυτού, ήτοι μέχρι της 27ης Μαΐου 1973, εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήθελε παρατείνει, διά το αυτό διάστημα, τον ήδη υφιστάμενον διορισμόν του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως. Την δε 10ην Απριλίου 1970, διά πράξεως του υπ’ αριθμόν 103/70, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως το δυνάμει του Συντάγματος αρμόδιον προς τούτο όργανον, παρέτεινε μέχρι της 27ης Μαΐου 1973 την θητείαν του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως.
[*95]Δεδομένου ότι ο Γενικός Εισαγγελεύς υπηρετεί υπό όρους οι οποίοι περιλάμβανον την δυνατότητα παρατάσεως της θητείας του, δυνάμει του άρθρου 8(4) του Περί Συντάξεως Νόμου, και δεδομένου ότι η τοιαύτη παράτασις εγένετο υπό των κεκτημένων προς τούτο αρμοδιότητα οργάνων, ήτοι του Υπουργικού Συμβουλίου και του Προέδρου της Δημοκρατίας, έχομεν την γνώμην ότι η θητεία του Γενικού Εισαγγελέως παρετάθη νομίμως μέχρι της 27ης Μαΐου 1973. Το αυτό δε ισχύει και διά την μεταγενεστέραν παράτασιν της θητείας του κ. Τορναρίτη ως Γενικού Εισαγγελέως μέχρι της 27ης Μαΐου 1976, δι’ ετέρας αποφάσεως του Υπουργικού Συμβουλίου, υπ’ αριθμόν 12174, ληφθείσης την 8ην Μαρτίου 1973, και δι’ ετέρας πράξεως του Προέδρου της Δημοκρατίας, υπ’ αριθμόν 136/73, γενομένης την 13ην Μαρτίου 1973.
Ως εκ τούτου η υπό εξέτασιν ένστασις του συνηγόρου του καθ’ ού η αίτησις απορρίπτεται ως αβάσιμος
Ένστασις απορρίπτεται.
This is an English translation of the decision in Greek appearing at at pp. 92 - 95, ante.
Attorney-General of the Republic-Extension of services of, on attaining the age of compulsory retirement-Lawfully made-Section 8(4) of the Pensions Law, Cap. 311 (as amended by Law 9 of 1967), sections 2 and 8(4) of the Courts of Justice Law, 1960 (Law 14 of 1960) and Articles 112.4, 153.7(1) and 153.11 of the Constitution.
Preliminary objection.
Preliminary objection raised in the course of the hearing of an application for the lifting, under Article 83 of the Constitution, of the immunity from prosecution of a Member of the House of Representatives, Nicos Sampson, in order that he may be prosecuted for certain offences.
L. Loucaides, Senior Counsel of the Republic and M. Flourentzos, for the Applicant.
L. Clerides, A. Hadjiloannou, A. Neocleous, T. Eliades, G. Aristidou, P. Demetriou and D. Sampson, for the Respondent.
The facts relating to the preliminary objection sufficiently appear in the decision of the Supreme Court dismissing the objection. [*96]
The following decision was delivered by:-
TRIANTAFYLLIDES, P. In the course of the hearing of the present application, for the lifting, under Article 83 of the Constitution, of the immunity from prosecution of a Member of the House of Representatives, Nicos Sampson, in relation to the offences set out in the charge sheet attached to the application, counsel for the Respondent raised an objection that the Attorney-General of the Republic, Mr. Criton Tornaritis, on behalf, and with the consent, of whom, in accordance with the relevant legislation, the charges were framed and the said application filed, was not, during the material time, lawfully. in office as the Attorney-General, because he ought to be deemed to have compulsorily retired therefrom on the 27th May, 1970, when he attained the age of sixty-eight years.
Counsel for the Respondent submitted, further, that the extension of the services of Mr. Tornaritis as Attorney-General after the 27th May, 1970, was null and void as being unconstitutional, in view of the provisions of Articles 112.4 and 1.53.1 (1) of the Constitution.
Article 112.4 of the Constitution provides that:-
“The Attorney-General and the Deputy Attorney-General of the Republic shall be members of the permanent legal service of the Republic and shall hold office under the same terms and conditions as a Judge of the High Court other than its President and shall not be removed from office except on the like grounds and in the like manner as such Judge of the High Court”.
Also, Article 153.7 (1) of the Constitution provides that:-
“The Greek Judges and the Turkish Judge of the High Court shall be permanent members of the judicial service of the Republic and shall hold office until they attain the age of sixty-eight”.
From the material placed before us it emerges that the services of Mr. Tornaritis as Attorney-General were extended at first [*97] for three years, until the 27th May, 1973, and subsequently for another three years, until the 27th May, 1976. The extension until the 27th May, 1973-(and this is. the one with which we are concerned as the application for lifting the immunity was filed on the 3rd May, 1973)-was affected in accordance with a decision of the Council of Ministers taken on the 9th April, 1970, under the relevant provisions of the Pensions Law (Cap. 311).
Article .153.11 of the Constitution provides that:-
“The remuneration and other conditions of service of the Greek Judges and of the Turkish Judge of the High Court shall be fixed by a law”.
Also section 8(4) of the Courts of Justice Law, 1960 (Law 14/60), provides that:-
“Subject to the provisions of the Constitution and of this Law, every Judge shall, in all other respects, be subject to any law or regulation regulating matters of service of members of the public service of the Republic”.
By virtue of section 2 of Law 14/60 the term, “Judge” includes, also, a Judge of the Supreme Court.
From the aforereferred provisions it emerges that the Attorney-General is subject, as the Judges of the High Court, “to any law or regulation regulating matters of service of members of the public service of the Republic”.
One of the terms of service of the members of the public service of the Republic is to be found in section 8 of the Pensions Law (Cap. 311), as it has been amended by the Pensions (Amendment) Law, 1967 (Law 9/67). Paragraph 4 of section 8 provides that:-
“Notwithstanding the provisions of the present section the Council of Ministers may, if it deems it desirable in the public interest, allow an officer to remain in the service after the date when he has attained the age of compulsory retirement, for so long as the Council may appoint”.
As has been already stated, on the 9th April, 1970, the Council of Ministers, by its decision No. 9577, decided the extension of the services of Mr. Tornaritis as Attorney-General for a period of three years, after the 27th May, 1970, when he [*98] would had attained the age of retirement, namely until the 27th May, 1973, if the President of the Republic would extend, for the same period, the already existing appointment of Mr. Tornaritis as Attorney-General. On the 10th April, 1970, by act No. 103/70, the President of the Republic, being the appropriate organ under the Constitution, extended until the 27th May, 1973, the services of Mr. Tornaritis as Attorney-General.
In view of the fact that the Attorney-General was serving under conditions which included the possibility of the extension of his services, by virtue of section 8(4) of the Pensions Law, and as, also, such extension was made by the organs vested with the relevant powers, namely the Council of Ministers and the President of the Republic, we are of the view that the services of the Attorney-General were lawfully extended until the 27th May, 1973. The same applies, too, to the subsequent extension of the services of Mr. Tornaritis as Attorney-General until the 27th May, 1976, by another decision of the Council of Ministers, No. 12174, taken on the 8th March, 1973, and, by another act of the President of the Republic, No. 136/73, of the 13th March, 1973.
For these reasons the, objection raised by counsel for the Respondent is dismissed as unfounded.
Objection dismissed.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο