(1998) 2 ΑΑΔ 143
[*143]19 Ιουνίου, 1998
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
Εφεσιβλήτων.
(Ποινική Έφεση Αρ. 6458)
Ποινική Δικονομία — Επανεκδίκαση υπόθεσης κατά διαταγή Εφετείου — Πότε και ποίοι παράγοντες λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να διαταχθεί επανεκδίκαση.
Kοινωνικές Aσφαλίσεις — Παράλειψη πληρωμής εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων και άλλων εισφορών — H υποχρέωση του Κατηγορουμένου για καταβολή των χρηματικών ποσών, που αναφέρονται στις λεπτομέρειες των αδικημάτων, σε συνάρτηση με την παράλειψη πληρωμής της, πρέπει να αποδεικνύεται με ικανοποιητική και αποδεκτή μαρτυρία.
Ο εφεσείων βρέθηκε ένοχος από το Δικαστήριο, στην απουσία του, σε επτά κατηγορίες, για παράβαση αριθμού άρθρων των περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμων, των περί Ετησίων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμων, των περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμων, των περί Βιομηχανικής Κατάρτισης Νόμων και των περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμων. Προς απόδειξη της υπόθεσης κλήθηκε ο Επιθεωρητής Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ν. Σωκράτους, ο οποίος βεβαίωσε ότι τα γεγονότα, που εκτίθενται υπό μορφή λεπτομερειών αδικήματος σε κάθε μια από τις κατηγορίες στο κατηγορητήριο, είναι αληθινά.
Κατ’ έφεση, ο εφεσείων ισχυρίστηκε ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο κακώς τον καταδίκασε, χωρίς να έχει ενώπιόν του γεγονότα που να στοιχειοθετούν τα συστατικά στοιχεία των αδικημάτων και ότι εσφαλμένα αξιολόγησε τη μαρτυρία που είχε ενώπιόν του. Ο εκπρόσωπος της Κατηγορούσας Αρχής εισηγήθηκε ότι, σε περίπτωση αποδοχής της έφεσης, το Δικαστήριο θα πρέπει να διατάξει επανεκδίκαση της υπόθεσης.
[*144]Το Ανώτατο Δικαστήριο επέτρεψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι:
1. Ο μάρτυρας Σωκράτους δεν έδωσε ενώπιον του Δικαστηρίου ικανοποιητική μαρτυρία που να στοιχειοθετεί ή αποκαλύπτει την υποχρέωση του εφεσείοντα για καταβολή των χρηματικών ποσών, που αναφέρονται στις λεπτομέρειες των αδικημάτων, σε συνάρτηση με την παράλειψη πληρωμής τους.
2. Στην προκειμένη περίπτωση, λόγω της φύσεως των αδικημάτων, το γεγονός ότι δεν ταλαιπωρήθηκε ο κατηγορούμενος, αφού καταδικάστηκε ερήμην, δεν είναι ισχυρό επιχείρημα που να δικαιολογεί την επανεκδίκαση της υπόθεσης, ούτε επίσης το ότι τα αδικήματα αυτά είναι πρόσφατα. Όσον αφορά το θέμα της ενδεχόμενης απώλειας από το Δημόσιο του οφειλόμενου ποσού, σημειώνουμε ότι η εξασφάλισή του μπορεί να επιδιωχθεί με πολιτική αγωγή.
Η έφεση επιτρέπεται.
Aναφερόμενη Yπόθεση:
Γενικός Εισαγγελέας v. Xριστοδούλου (1990) 2 Α.Α.Δ. 133.
Έφεση εναντίον Kαταδίκης και Ποινής.
Έφεση εναντίον της καταδίκης και της ποινής από τον Aνδρέα Eυσταθίου, ο οποίος βρέθηκε ένοχος στις 4/12/97 από το Eπαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας (Ποινική Yπόθεση Aρ. 13581/97) σε κατηγορίες για παράβαση των περί Kοινωνικών Aσφαλίσεων Nόμων, των περί Eτησίων Aδειών μετ’ Aπολαβών Nόμων, των περί Τερματισμού Aπασχολήσεως Nόμων, των περί Bιομηχανικής Kατάρτισης Nόμων και των περί Eκτάκτου Eισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Nόμων και καταδικάστηκε από Σωκράτους, Ε.Δ., σε πρόστιμο Λ.K.185.
Α. Ζύμπηλος, για τον Εφεσείοντα.
Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.:- Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γαβριηλίδης.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Ο κατηγορούμενος βρέθηκε ένοχος από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, στην απουσία του, σε [*145]επτά κατηγορίες, για παράβαση αριθμού άρθρων των περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμων, των περί Ετησίων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμων, των περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμων, των περί Βιομηχανικής Κατάρτισης Νόμων και των περί Εκτάκτου Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας Νόμων.
Προς απόδειξη της υπόθεσής της, η Κατηγορούσα Αρχή κάλεσε ένα μάρτυρα, τον κ. Νίκο Σωκράτους, Επιθεωρητή Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ο μάρτυρας αυτός, ως γεγονότα προς απόδειξη της υπόθεσης, είπε, κατά λέξη, τα εξής:-
“Υιοθετώ τα γεγονότα που εκτίθενται υπό μορφή λεπτομερειών αδικήματος σε κάθε μια από τις κατηγορίες στο κατηγορητήριο και βεβαιώνω ότι αυτά είναι αληθινά. Ο Κατηγορούμενος δεν πλήρωσε τα οφειλόμενα ποσά μέχρι σήμερα που ανέρχονται συνολικά σε £1.881,03 σεντς.”
Οι λόγοι έφεσης που προβάλλονται είναι δύο:-
1. Ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο κακώς καταδίκασε τον εφεσείοντα, χωρίς να έχει ενώπιόν του γεγονότα που να στοιχειοθετούν τα συστατικά στοιχεία των αδικημάτων· και
2. Ότι εσφαλμένα αξιολόγησε τη μαρτυρία που είχε ενώπιόν του.
Κατά την αγόρευσή του ενώπιόν μας, ο συνήγορος του εφεσείοντα υποστήριξε ότι δεν προσκομίστηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ικανοποιητική μαρτυρία, η οποία να αποδεικνύει τα συστατικά στοιχεία των αδικημάτων. Δεν προσκομίστηκε μαρτυρία αναφορικά με την ιδιότητα του εφεσείοντα, αν ήταν εργοδότης ή εργοδοτούμενος, με το τι είδους εισφορές όφειλε και για ποιον ή ποιους, ανάλογα με την κατηγορία.
Ο εκπρόσωπος της Κατηγορούσας Αρχής συμφώνησε, για να χρησιμοποιήσουμε τη φρασεολογία του, ότι “δεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχής ο τρόπος απόδειξης των κατηγοριών”. Υποστήριξε, όμως, ότι η υπόθεση μπορεί να συναχθεί έμμεσα, αν συνδυασθεί το τι ελέχθη από το μάρτυρα Σωκράτους αφ’ ενός, με τα άρθρα της νομοθεσίας στα οποία γίνεται αναφορά στην “έκθεση αδικήματος” αφ’ ετέρου, δηλαδή με τη νομική πλευρά των αδικημάτων, όπως εκτίθεται στις αντίστοιχες κατηγορίες. Διαζευκτικά εισηγήθηκε ότι, σε περίπτωση αποδοχής της έφεσης, το Δικαστήριο θα πρέπει να διατάξει την επανεκδίκαση της υπόθεσης για τρεις λόγους:-
[*146]1. Ότι, ουσιαστικά, ο εφεσείων δεν ταλαιπωρήθηκε στην υπόθεση, αφού δεν παρουσιάστηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου και καταδικάστηκε ερήμην.
2. Ότι τα αδικήματα είναι πολύ πρόσφατα, αφού διαπράχθηκαν μόλις το 1997· και
3. Ότι, με την τυχόν αποδοχή της έφεσης και τη μη έκδοση διαταγής για επανεκδίκαση, το Δημόσιο θα αποστερηθεί του ποσού της οφειλής, στο οποίο αναφέρθηκε ο μάρτυρας, ενώ, ταυτόχρονα, ο παραπονούμενος θα απωλέσει τα σχετικά ωφελήματά του.
Επικαλέστηκε σχετικά τις γενικές αρχές που διέπουν το θέμα της επανεκδίκασης, με ιδιαίτερη αναφορά στην υπόθεση Γενικός Εισαγγελέας v. Χριστοδούλου (1990) 2 Α.Α.Δ. 133.
Σε απάντηση, ο συνήγορος του εφεσείοντα εισηγήθηκε, ότι δεν μπορεί να τεθεί θέμα να ληφθεί υπόψη η ενδεχόμενη αποστέρηση του Δημοσίου από το ποσό ή του παραπονούμενου από τα ωφελήματά του, αφού ο εφεσείων αμφισβητεί αυτή τούτη την οφειλή.
Έχουμε μελετήσει με προσοχή τις θέσεις και των δύο πλευρών. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα, ότι ο μάρτυρας Σωκράτους δεν έδωσε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ικανοποιητική μαρτυρία που να στοιχειοθετεί ή αποκαλύπτει την υποχρέωση του εφεσείοντα για καταβολή των χρηματικών ποσών, που αναφέρονται στις λεπτομέρειες των αδικημάτων, σε συνάρτηση με την παράλειψη πληρωμής τους. Εκτός από το γεγονός ότι δε διευκρινίστηκε η ιδιότητα του εφεσείοντα και η βάση των υποχρεώσεών του, ο τρόπος με τον οποίο δόθηκε η μαρτυρία του Σωκράτους άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο η εκ μέρους του επιβεβαίωση της αλήθειας των γεγονότων, όπως τα παράθεσε, να μην προέρχεται από προσωπική γνώση του ίδιου, αλλά από στοιχεία που του δόθηκαν από τρίτο ή τρίτους, να είναι, δηλαδή, εξ ακοής και, επομένως, μη παραδεκτή.
Όσον αφορά τώρα το αίτημα για επανεκδίκαση, δε συμφωνούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά στην κατάλληλη περίπτωση. Όπως τόνισε το Εφετείο στην υπόθεση Γενικός Εισαγγελέας v. Χριστοδούλου (πιο πάνω):-
“Η απόφαση για επανεκδίκαση ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου, μετά τη συνεκτίμηση των παραγόντων εκείνων που προσδιορίζουν τα συμφέροντα της δικαιοσύνης [*147]στη συγκεκριμένη υπόθεση. Οι παράγοντες αυτοί επεξηγούνται στις υποθέσεις Pierides v. Republic (1971) 2 C.L.R. 263, Εκδοτική Εταιρεία Κόσμος v. Της Αστυνομίας (1984) 2 C.L.R. 121, Charalambous v. The Republic (1985) 2 C.L.R. 97 και Ττοουλιάς v. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 258. Συνεκτιμούνται και σταθμίζονται όλοι εκείνοι οι παράγοντες οι οποίοι τείνουν να διαμορφώσουν τα συμφέροντα της δικαιοσύνης στις ιδιαίτερες συνθήκες της υπόθεσης. Αφενός, τα συμφέροντα του κατηγορουμένου σε συνάρτηση με την αρχή του δικαίου ότι είναι κατά κανόνα ανεπιθύμητο για τον πολίτη να υποβάλλεται στη δοκιμασία της δίκης για περισσότερες της μιας φορές και αφετέρου, τα συμφέροντα του δημοσίου για την αποτελεσματική ορθή απονομή της δικαιοσύνης.”
Στην προκείμενη περίπτωση, λόγω της φύσεως των αδικημάτων, το γεγονός ότι δεν ταλαιπωρήθηκε ο κατηγορούμενος, αφού καταδικάστηκε ερήμην, δε θεωρούμε ότι είναι ισχυρό επιχείρημα που να δικαιολογεί την επανεκδίκαση της υπόθεσης, ούτε το ότι αυτά είναι πρόσφατα. Όσον αφορά το θέμα της ενδεχόμενης απώλειας από το Δημόσιο του οφειλόμενου ποσού, σημειώνουμε ότι η εξασφάλισή του μπορεί να επιδιωχθεί με πολιτική αγωγή.
Η έφεση επιτρέπεται.
Εφόσον δεν υποβλήθηκε αίτημα για τα έξοδα, δεν εκδίδεται σχετική διαταγή.
H έφεση επιτρέπεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο