(1999) 2 ΑΑΔ 116
[*116]22 Μαρτίου, 1999
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΝΙΚΗΤΑΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
1. ΣΑΒΒΑΣ ΜΕΖΕΡΙΔΗΣ,
2. ΣΕΡΓΙΟΣ ΠΟΥΡΣΑΝΙΔΗΣ,
3. ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ ΤΣΙΕΜΑΛΗΣ,
Εφεσείοντες,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινικές Eφέσεις Aρ. 6685, 6686, 6687)
Διάταγμα προσωποκράτησης — Κατά πόσο επιβάλλεται η προσαγωγή καταθέσεων ενώπιον του Δικαστηρίου που εξετάζει αίτημα για προσωποκράτηση για διευκόλυνση αστυνομικών ανακρίσεων σχετικά με τη διάπραξη αδικήματος — Το Δικαστήριο πρέπει να ικανοποιηθεί ότι οι υπόνοιες της Αστυνομίας είναι (α) γνήσιες και (β) εύλογες υπό το φως των στοιχείων που είχε συλλέξει — Στο στάδιο της προσωποκράτησης δεν αξιολογείται η αποδεικτική αξία των στοιχείων στη διάθεση της Αστυνομίας ή η δραστικότητά τους.
Οι εφεσείοντες προσβάλλουν το διάταγμα οχταήμερης κράτησής τους που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου για διευκόλυνση των αστυνομικών ανακρίσεων αναφορικά με τη διάπραξη των αδικημάτων διατάραξης κοινής ησυχίας, πρόκλησης βαριάς σωματικής βλάβης και πρόκλησης ζημιάς σε περιουσία. Οι λόγοι προσβολής του διατάγματος ήταν:
1. Δεν υπήρχε μαρτυρία η οποία να καταδεικνύει ότι διαπράχθηκαν τα αδικήματα πλην εκείνου της συμπλοκής.
2. Απουσίαζε μαρτυρία που να συνέδεε τους εφεσείοντες με τα επεισόδια.
3. Οι καταθέσεις των εφεσειόντων δεν τέθηκαν υπόψη του Δικαστηρίου, πράγμα που ήταν επιβεβλημένο.
[*117]Αποφασίστηκε ότι:
1. Ο λόγος 1 της έφεσης δεν ευσταθεί. Σύμφωνα με τη μαρτυρία, που είχε συλλεγεί από την Αστυνομία, η συμπλοκή ήταν βίαιη. Σ’ αυτή χρησιμοποιήθηκαν ξύλινοι λοστοί και άλλα αντικείμενα, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολλών από τους αναμειχθέντες στη συμπλοκή ή τους παρευρισκομένους.
2. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της Αστυνομίας, η κατάσταση στην οποία ανευρέθηκαν οι εφεσείοντες έτεινε να ενισχύσει τις υπόνοιες για συμμετοχή τους στα επεισόδια.
3. Στη Συμιλλίδης v. Αστυνομίας, υποδείχθηκε ότι καταθέσεις στα χέρια της Αστυνομίας δε δημοσιοποιούνται. Η προσαγωγή των καταθέσεων ενώπιον του δικαστηρίου που εξετάζει αίτημα για προσωποκράτηση, επεσήμανε το Εφετείο, “είναι δυνατό να υπερφαλαγγίσει ή να εξουδετερώσει για ευνόητους λόγους το σκοπό της αστυνομικής ανάκρισης”. Η υπόθεση Ellinas v. Police που επικαλέσθηκε ο εφεσείων, δε βασίζεται στα ίδια γεγονότα με αυτά της παρούσας υπόθεσης.
4. Η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ασκήθηκε ορθά και δε δικαιολογείται παρέμβαση του Εφετείου.
Oι εφέσεις απορρίφθηκαν.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ellinas v. Police (1987) 2 C.L.R. 121,
Συμιλλίδης v. Αστυνομίας (Aρ. 2) (1997) 2 A.A.Δ. 165,
Stamataris a.o. v. Police (1983) 2 C.L.R. 107,
Συμιλλίδης v. Αστυνομίας (Aρ. 1) (1997) 2 A.A.Δ. 160,
Ιωάννου v. Αστυνομίας (1998) 2 A.A.Δ. 495,
Χούρη v. Αστυνομίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 56.
Eφέσεις εναντίον Διατάγματος Προσωποκράτησης.
Eφέσεις από τους Σάββα Mεζερίδη, Σέργιο Πουρσανίδη και Φιλιππίδη Tσιεμαλή κατά του διατάγματος προσωποκράτησής [*118]τους, που εξεδόθη από το Eπαρχιακό Δικαστήριο Πάφου (Ψαρά - Mιλτιάδου, E.Δ.) στις 16 Mαρτίου 1999, σε σχέση με τη διάπραξη των αδικημάτων της συμπλοκής, διατάραξης κοινής ησυχίας, πρόκλησης βαριάς σωματικής βλάβης και πρόκλησης κακόβουλης ζημιάς.
Αλέξανδρος Αλεξάνδρου, για τους Eφεσείοντες.
Στ. Κίζη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Eφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΔIKAΣTHPIO: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π..
ΠΙΚΗΣ, Π.: Σύμφωνα με την κατάθεση του λοχία, στον οποίο ανατέθηκε η εξέταση της υπόθεσης, το βράδυ της 15ης Μαρτίου 1999, σαράντα περίπου άτομα, ποντιακής καταγωγής, συνεπλάκησαν εντός και εκτός του συλλόγου τους στην Κάτω Πάφο, “Ομοσπονδία Ελληνοποντίων Κύπρου”, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η κοινή ησυχία, να προκληθεί βαριά σωματική βλάβη σε ένα των παρευρισκομένων, η κατάσταση της υγείας του οποίου είναι κρίσιμη, και παράλληλα να προκληθεί ζημιά σε δύο αυτοκίνητα.
Οι εφεσείοντες είναι τρεις από τους οχτώ συλληφθέντες για τα επεισόδια, των οποίων διατάχθηκε η οχταήμερη κράτηση από το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου, για τη διευκόλυνση των αστυνομικών ανακρίσεων.
Προσβάλλουν το διάταγμα, κυρίως γιατί οι υπόνοιες της Αστυνομίας για την εμπλοκή τους στα επεισόδια, που απέληξαν στη διάπραξη των τεσσάρων αδικημάτων, δεν ήταν εύλογες. Ο συνήγορος τους υποστήριξε, κατά πρώτο, ότι δεν υπήρχε μαρτυρία, η οποία να καταδεικνύει ότι διαπράχθηκαν τα αδικήματα, εκτός του αδικήματος της συμπλοκής. Η κατάθεση του λοχία ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου υποστηρίζει το αντίθετο. Σύμφωνα με μαρτυρία, που είχε συλλεγεί από την Αστυνομία, η συμπλοκή ήταν βίαιη. Σ’ αυτή, χρησιμοποιήθηκαν ξύλινοι λοστοί (ποτήρια, μπουκάλια, καρέκλες) και άλλα αντικείμενα, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολλών από τους αναμειχθέντες στη συμπλοκή ή τους παρευρισκομένους, ένας από τους οποίους υπέστη κρανιοεγκεφαλική κάκωση και νοσηλεύεται στο νοσοκομείο σε κρίσιμη κατάσταση.
[*119]Δεύτερος λόγος που προβλήθηκε, για το κατ’ ισχυρισμό ανυπόστατο της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου, είναι ότι απουσίαζε μαρτυρία που να συνέδεε τους εφεσείοντες με τα επεισόδια. Η τυχαία παρουσία τους στη σκηνή, και αν αυτό γίνει δεχτό, υποβλήθηκε, δε θα μπορούσε να δικαιολογήσει τη δημιουργία υπονοιών για την ανάμειξή τους στα αδικήματα. Η εισήγηση δε βρίσκει έρεισμα στη μαρτυρία που κατατέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου. Σύμφωνα με τη μαρτυρία, που είχε στα χέρια της η Αστυνομία, όργανα της τάξης κατέφθασαν στη σκηνή πριν το πέρας των επεισοδίων. Μεταξύ των προσώπων που εντοπίστηκαν στη σκηνή ήταν και οι εφεσείοντες. Η κατάσταση στην οποίαν ανευρέθησαν έτεινε να ενισχύσει τις υπόνοιες για συμμετοχή τους στα επεισόδια. (Έφεραν τραύματα σε διάφορα μέρη του σώματος και τα ρούχα τους ήταν “στραπατσαρισμένα”.)
Άλλος λόγος, για τον οποίο αμφισβητήθηκε το διάταγμα, εστιάζεται στην παράλειψη της Αστυνομίας να θέσει υπόψη του Δικαστηρίου τις καταθέσεις στις οποίες προέβησαν οι εφεσείοντες. Ο κ. Αλεξάνδρου υποστήριξε ότι αυτό αποτελούσε επιβαλλόμενη ενέργεια, επικαλούμενος, προς υποστήριξη της εισήγησής του, την Ellinas v. Police (1987) 2 C.L.R. 121. Διαφωνούμε, η Ellinas δεν υποστηρίζει ότι οι αστυνομικές αρχές έχουν υποχρέωση να θέτουν υπόψη του Δικαστηρίου την κατάθεση στην οποία προβαίνει ο ύποπτος. Ο λόγος της ακύρωσης της απόφασης για προσωποκράτηση στην Ellinas έγκειται στο γεγονός ότι οι αστυνομικές αρχές έθεσαν υπόψη του Επαρχιακού Δικαστηρίου έγγραφα, τα οποία δεν αποκαλύφθηκαν στον ύποπτο και τα οποία δεν κατατέθηκαν με τον πρέποντα τρόπο. Στην απουσία των εγγράφων, που είχαν τεθεί υπόψη του Επαρχιακού Δικαστηρίου, δεν ήταν δυνατή η αναθεώρηση, κατ’ έφεση, της απόφασης του Δικαστηρίου που διέταξε την προσωποκράτηση, με επακόλουθο την ακύρωσή της.
Στη Συμιλλίδης ν. Αστυνομίας (Aρ.2) (1997) 2 A.A.Δ. 165, υποδεικνύεται ότι καταθέσεις στα χέρια της Αστυνομίας δε δημοσιοποιούνται. Η προσαγωγή των καταθέσεων ενώπιον του δικαστηρίου που εξετάζει αίτημα για προσωποκράτηση, επεσήμανε το Εφετείο, “είναι δυνατό να υπερφαλαγγίσει ή να εξουδετερώσει για ευνόητους λόγους το σκοπό της αστυνομικής ανάκρισης”. (Απόφαση Νικήτα, Δ.)
Η κα Κίζη υποστήριξε την απόφαση που προσβάλλεται ως ορθή. Η μαρτυρία, η οποία κατατέθηκε, ικανοποιούσε, όπως ανέφερε, και τις δύο προϋποθέσεις που τέθηκαν από τη βασική [*120]απόφαση επί του θέματος - τη Stamataris and Another v. Police (1983) 2 C.L.R. 107 - ότι οι υπόνοιες της Αστυνομίας ήταν (α) γνήσιες, και (β) εύλογες, υπό το φως των στοιχείων που είχε συλλέξει. Δεν αμφισβητήθηκε, στην προκείμενη περίπτωση, ο χρόνος της προσωποκράτησης, λαμβανομένων υπόψη, αναμφιβόλως, των όσων τέθηκαν υπόψη του Δικαστηρίου ως προς τη φύση και την έκταση των ερευνών που έπρεπε να γίνουν και της αναγκαιότητας της κράτησης των υπόπτων προς εκπλήρωση του ανακριτικού έργου.
Τόσο στις αποφάσεις μας, στη Stamataris, (ανωτέρω), όσο και στη Συμιλλίδης ν. Αστυνομίας (Aρ. 1) (1997) 2 A.A.Δ. 160, επεξηγείται ότι στο στάδιο της προσωποκράτησης δεν αξιολογείται η αποδειχτική αξία των στοιχείων στη διάθεση της Αστυνομίας ή η δραστικότητά τους. (Βλ. επίσης την πρόσφατη απόφαση στην Ιωάννου ν. Αστυνομίας (1998) 2 A.A.Δ. 495.
Εφόσον η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου σε αίτημα για προσωποκράτηση ασκείται, όπως στην προκείμενη περίπτωση, υπό το φως της μαρτυρίας και των στοιχείων που τίθενται ενώπιόν του, δεν παρέχεται η δυνατάτητα παρέμβασης εκ μέρους του Εφετείου. Τέτοια επέμβαση μπορεί να δικαιολογηθεί, εφόσον καταδειχθεί ότι, στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, λαμβάνονται υπόψη γεγονότα άσχετα προς το επίδικο θέμα. (Βλ. Χούρη ν. Αστυνομίας (1989)2 Α.Α.Δ. 56.)
Κανένας λόγος δεν έχει καταδειχθεί, στην προκείμενη υπόθεση, που θα μπορούσε να δικαιολογήσει την επέμβασή μας στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου που επιλήφθηκε του αιτήματος.
Oι εφέσεις απορρίπτονται.
Oι εφέσεις απορρίπτονται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο