(1999) 2 ΑΑΔ 404
[*404]15 Ιουλίου, 1999
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΑΝΘΙΑ,
Εφεσείων,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (AΡ. 1),
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Aρ. 6737)
Ποινικός Κώδικας — Είσοδος εντός περιουσίας κατά τη διάρκεια της νύκτας κατά παράβαση του Άρθρου 280 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154 —Πρόθεση όχλησης — Συνιστά συστατικό στοιχείο του αδικήματος — Η πρόθεση μπορεί να συναχθεί ως πραγματικό γεγονός από τις περιστάσεις της υπόθεσης — Το συμπέρασμα για ύπαρξη πρόθεσης πρέπει να είναι το μόνο εύλογο συμπέρασμα το οποίο μπορεί να συναχθεί από τα γεγονότα — Το βάρος αποδείξεως της πρόθεσης, φέρει η Κατηγορούσα Αρχή σε όλα τα στάδια της δίκης — Μαχητό τεκμήριο ότι ο κάθε άνθρωπος έχει πρόθεση να επιφέρει τις πιθανές συνέπειες των πράξεων του — Aν δεν ανατραπεί θα ισχύσει.
Ποινική Δικονομία — Κατηγορητήριο — Τροποποίηση κατηγορητηρίου με την προσθήκη νέας κατηγορίας — Προϋποθέσεις — Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος, Κεφ. 155, Άρθρο 85(4).
Ο εφεσείων αθωώθηκε και απαλλάγηκε στην κατηγορία για διάρρηξη κατά τη διάρκεια της νύκτας, κατά παράβαση του Άρθρου 292(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154 και κρίθηκε ένοχος στην κατηγορία για είσοδο εντός περιουσίας κατά παράβαση του Άρθρου 280, μετά από τροποποίηση του κατηγορητηρίου.
Ο εφεσείων, με την έφεσή του, επεδίωξε τον παραμερισμό της καταδίκης του. Υποστήριξε ότι η Κατηγορούσα Αρχή δεν έχει αποδείξει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας την πρόθεση του εφεσείοντα να οχλήσει όπως απαιτεί το Άρθρο 280 του Ποινικού Κώδικα.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η πρόθεση όχλησης αποτελεί απαραίτητο στοιχείο του αδικήμα[*405]τος. Σύμφωνα με καλώς θεμελιωμένη νομολογιακή αρχή η πρόθεση μπορεί να συναχθεί ως πραγματικό γεγονός από τις περιστάσεις που περιβάλλουν την συγκεκριμένη υπόθεση. Δεν είναι αρκετό ότι το συμπέρασμα για ύπαρξη πρόθεσης είναι εύλογο, πρέπει να είναι το μόνο εύλογο συμπέρασμα το οποίο μπορεί να συναχθεί από τα γεγονότα. Το βάρος απoδείξεως της πρόθεσης το φέρει η κατηγορούσα αρχή σε όλα τα στάδια της δίκης.
2. Η πρόθεση δεν μπορεί να αποδειχθεί με θετική άμεση απόδειξη. Ωστόσο τεκμαίρεται ότι κάθε πρόσωπο έχει την πρόθεση να επιφέρει τις φυσικές συνέπειες των πράξεων του.
3. Η πρόκληση όχλησης είναι αυτονόητη και αυταπόδεκτη, στην παρούσα υπόθεση. Ακολουθεί πως το τεκμήριο ότι ο κάθε άνθρωπος έχει πρόθεση να επιφέρει τις πιθανές συνέπειες των πράξεων του δεν έχει ανατραπεί και ορθά το Κακουργιοδικείο διαπίστωσε την ύπαρξη του στοιχείου της πρόθεσης όχλησης.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Protopapas v. Police (1962) C.L.R. 27,
Stavrinou v. Republic (1969) 2 C.L.R. 97,
R. v. Steane [1947] 1 All E.R. 813,
Pefkos v. Police (1961) C.L.R. 340,
Katelaris v. Police (1980) 2 C.L.R. 230,
Eracleous v. Police (1972) 2 C.L.R. 102,
R. v. Georghiades (No. 2) 22 C.L.R. 128,
Σάββα ν. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 258.
Έφεση εναντίον Kαταδίκης.
Έφεση από το Xριστάκη Aνδρέου Aνθία εναντίον της απόφασης του Kακουργιοδικείου Λάρνακας (Ποινική Yπόθεση Aρ. 14519/98) που δόθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1999, με την οποία κρίθηκε ένοχος στην κατηγορία εισόδου εντός περιουσίας κατά παράβαση του Άρθρου 280 του Ποινικού Kώδικα, Kεφ. 154, κατόπιν τροποποίησης του κατηγορητηρίου από το Kακουργιοδικείο, και καταδικάστηκε σε φυλάκιση εννέα μηνών.
Π. Μικέλλης με Α. Κανναουρίδη, για τον Eφεσείοντα.
Χ. Χαραλάμπους, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Eφεσίβλητη.
Ex-tempore
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Tην ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Π. Καλλής. Δεν κρίνουμε σκόπιμο να ακούσουμε το δικηγόρο της εφεσίβλητης.
ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων αντιμετώπισε ενώπιον του Κακουργιοδικείου Λάρνακας μια κατηγορία για τη διάπραξη του αδικήματος της διάρρηξης κατά τη διάρκεια της νύκτας κατά παράβαση του άρθρου 292(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες της κατηγορίας στις 20.9.1998 “κατά τη διάρκεια της νύκτας διέρρηξε και εισήλθε στο διαμέρισμα με αριθμό Α8 του συγκροτήματος ‘Golden Days Beach Gardens’ στο δρόμο Λάρνακας-Δεκέλειας στο οποίο διέμενε ο Clifford Trewartha από την Αγγλία με σκοπό να διαπράξει κακούργημα σε αυτό, δηλαδή να κλέψει”.
Το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι η Κατηγορούσα Αρχή απότυχε να αποδείξει ένα απαραίτητο συστατικό στοιχείο του αδικήματος ότι δηλαδή ο εφεσείων εισήλθε στο διαμέρισμα του παραπονούμενου για να κλέψει. Στη συνέχεια το Κακουργιοδικείο αποφάσισε, με βάση το άρθρο 85(4) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, να τροποποιήσει το κατηγορητήριο με την προσθήκη δεύτερης κατηγορίας ως εξής:
2η κατηγορία
“Είσοδος εντός περιουσίας κατά παράβαση του άρθρου 280* του Ποινικού Κώδικα ΚΕΦ. 154.
[*407]Λεπτομέρειες
Ο κατηγορούμενος στις 20.9.98 στην επαρχία Λάρνακας εισήλθε στο διαμέρισμα με αριθμό Α8 του συγκροτήματος Golden Days Beach Gardens στο δρόμο Λάρνακας-Δεκέλειας στο οποίο διαμένει ο Clifford Trewartha από την Αγγλία με σκοπό να τον ενοχλήσει.”
Το Κακουργιοδικείο δικαιολόγησε την προσθήκη δεύτερης κατηγορίας ως πιο κάτω:
“Ο κατηγορούμενος ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο σκοπό της εισόδου του στο διαμέρισμα προέβη σε ενέργειες εν γνώσει του ότι η φυσική τους συνέπεια θα ήταν η ενόχληση του κατόχου του διαμερίσματος. Γνώριζε ότι στο διαμέρισμα κατοικούσαν κάποια πρόσωπα αλλά αποδέχθηκε όπως εισέλθει και ερευνήσει το διαμέρισμα. Το ότι τελικώς ο αποδέκτης της ενόχλησης είναι πρόσωπο άλλο αυτού που ανέμενε είναι άσχετο. Πιστεύουμε και είναι το εύρημα μας ότι ο κατηγορούμενος είχε πρόθεση να ενοχλήσει μέσα στην έννοια του άρθρου 280 του ΚΕΦ. 154.
Εξ άλλου πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 85(4) για την προσθήκη νέας κατηγορίας. Πρόκειται για αδίκημα μη περιλαμβανόμενο στο κατηγορητήριο και η ενώπιον μας μαρτυρία δείχνει ότι το αδίκημα έχει διαπραχθεί από τον κατηγορούμενο. Ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να καταδικασθεί χωρίς τροποποίηση του κατηγορητηρίου. Η προβλεπόμενη από το άρθρο 280 ποινή είναι αυτή της διετούς φυλάκισης, δηλαδή κατά πολύ χαμηλότερη της ποινής της επταετούς φυλάκισης την οποία το άρθρο 292(α) προβλέπει. Η υπεράσπιση του κατηγορουμένου δεν επηρεάζεται με την τροποποίηση. Η γραμμή της υπεράσπισης ήταν από την αρχή μέχρι τέλους ότι ο κατηγορούμενος εισήλθε στο διαμέρισμα του παραπονουμένου. Σε πολλά σημεία της μαρτυρίας του ο κατηγορούμενος ο ίδιος μίλησε για αδίκημα που διέπραξε εννοώντας την παράνομη είσοδο του στο διαμέρισμα του παραπονουμένου.”
Αναφορικά με το στοιχείο της πρόθεσης το Κακουργιοδικείο έκαμε αναφορά στις υποθέσεις Protopapas v. Police (1962) C.L.R. 27, Stavrinou v. Republic (1969) 2 C.L.R. 97, 103 και R. v. Steane [1947] 1 All E.R. 813.
Μετά την προσθήκη της δεύτερης κατηγορίας το Κακουργιοδι[*408]κείο βρήκε ένοχο τον εφεσείοντα στην δεύτερη κατηγορία και τον αθώωσε και απάλλαξε στην κατηγορία της διάρρηξης.
Η έφεση.
Ο εφεσείων έχει επιδιώξει τον παραμερισμό της πιο πάνω καταδίκης του. Διατείνεται ότι η Κατηγορούσα Αρχή δεν έχει αποδείξει “πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας την πρόθεση του εφεσείοντα να οχλήσει ως απαιτεί το άρθρο 280 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154”. Ο ευπαίδευτος σηνήγορος του έκαμε αναφορά στο πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση στη θεμελιακή υπόθεση R. v. Steane [1947] 1 All E.R. 813, 816:
“No doubt, if the prosecution prove an act the natural consequences of which would be a certain result and no evidence or explanation is given, then a jury may, on a proper direction, find that the prisoner is guilty of doing the act with the intent alleged ....”
Σε μετάφραση:
“Χωρίς αμφιβολία, εάν η κατηγορούσα αρχή αποδείξει μια πράξη της οποίας η φυσική συνέπεια θα είναι κάποιο αποτέλεσμα και δεν δίδεται μαρτυρία ή εξήγηση, τότε οι ένορκοι, με ορθή καθοδήγηση, θα μπορούν να βρουν ότι κατηγορούμενος είναι ένοχος διάπραξης της πράξης με την ισχυριζόμενη πρόθεση ....”.
Εφόσον - συνεχίζει η εισήγηση - ο εφεσείων εξήγησε ότι εισήλθε στο διαμέρισμα του παραπονούμενου όχι για να κλέψει αλλά αναζητώντας στοιχεία ότι σε αυτό διέμεναν οι Ρωσσοπόντιοι που ανέλαβε να παρακολουθήσει και το Κακουργιοδικείο δεν απέκλεισε αυτή την εξήγηση, τυγχάνει εφαρμογής η υπόθεση Steane (πιο πάνω) με συνέπεια να μη έχει αποδειχθεί το στοιχείο της πρόθεσης.
Η πρόθεση όχλησης αποτελεί απαραίτητο στοιχείο του αδικήματος (Protopapas, πιο πάνω). Σύμφωνα με καλώς θεμελιωμένη νομολογιακή αρχή η πρόθεση μπορεί να συναχθεί ως πραγματικό γεγονός από τις περιστάσεις που περιβάλλουν την συγκεκριμένη υπόθεση. Δεν είναι αρκετό ότι το συμπέρασμα για ύπαρξη πρόθεσης είναι εύλογο, πρέπει να είναι το μόνο εύλογο συμπέρασμα το οποίο μπορεί να συναχθεί από τα γεγονότα. Το βάρος απόδειξης της πρόθεσης το φέρει η κατηγορούσα αρχή σε όλα τα στάδια της δίκης (Βλ. Stavrinou v. Republic (1969) 2 C.L.R. 97, 104, Pefkos v. [*409]Police (1961) C.L.R. 340, Katelaris v. Police (1980) 2 C.L.R. 230, Eracleous v. Police (1972) 2 C.L.R. 102, R. v. Georghiades (No. 2) 22 C.L.R. 128 και Σάββα ν. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 258, 262).
Η πρόθεση δεν μπορεί να αποδειχθεί με θετική άμεση απόδειξη. Ωστόσο τεκμαίρεται ότι κάθε πρόσωπο έχει την πρόθεση να επιφέρει τις φυσικές συνέπειες των πράξεων του. (Georghiades, πιο πάνω, σελ. 133).
Την ίδια προσέγγιση βρίσκουμε και στο “The Penal Law of India” by Dr. Sir Harri Singh Gour 9th ed., Vol. IV, σελ. 3576-113 σε σχέση με την έννοια του όρου “intent to annoy” στο άρθρο 441 του Ινδικού Ποινικού Κώδικα, το λεκτικό του οποίου είναι ταυτόσημο με το δικό μας άρθρο 280. Την παραθέτουμε:
“... direct evidence of intention can hardly ever be produced and the intention has in most cases to be inferred from the circumstances. There is a well-known presumption that every man intends the probable consequence of his act. The presumption is rebuttable, but if it is not rebutted it will stand. The annoyance which is spoken of in Sec. 41, I.P.C., is not intended to be instantaneous. It may happen subsequently.”
Σε μετάφραση:
“... άμεση μαρτυρία της πρόθεσης δύσκολα μπορεί ποτέ να παρουσιασθεί και η πρόθεση πρέπει στις περισσότερες υποθέσεις να συναχθεί από τις περιστάσεις. Υπάρχει ένα καλώς γνωστό τεκμήριο ότι ο κάθε άνθρωπος έχει πρόθεση να επιφέρει τις πιθανές συνέπειες των πράξεων του. Το τεκμήριο είναι μαχητό, αλλά εάν δεν ανατραπεί θα ισχύσει. Η ενόχληση στην οποία γίνεται αναφορά στο άρθρο 441 του Ινδικού Ποινικού Κώδικα δεν σκοπείται να είναι ακαριαία. Μπορεί να επισυμβεί σε μεταγενέστερο στάδιο.”
Στην κρινόμενη περίπτωση, όπως ορθά έχει επισημανθεί από το Κακουργιοδικείο, ο εφεσείων γνώριζε ότι στο διαμέρισμα κατοικούσαν κάποια πρόσωπα. Ωστόσο εισήλθε στο διαμέρισμα από την ”μπαλκονόπορτα” κατά τη διάρκεια της νύκτας και επεδίωξε να το ερευνήσει. Θεωρούμε ότι η πρόκληση ενόχλησης στους ενοίκους του διαμερίσματος λόγω της παρουσίας του, υπό τις συνθήκες που έχουν προαναφερθεί, αποτελεί φυσική συνέπεια της εισόδου του εφεσείοντα. Η πρόκληση ενόχλησης είναι αυτονόητη και αυταπόδεικτη. Ακολουθεί πως το πιο πάνω τεκμήριο δεν έχει ανα[*410]τραπεί και ορθά το Κακουργιοδικείο διαπίστωσε την ύπαρξη του στοιχείου της πρόθεσης όχλησης.
Για τους πιο πάνω λόγους η έφεση απορρίπτεται. Η καταδίκη επικυρώνεται.
H έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο