(2002) 2 ΑΑΔ 326
[*326]1 Ιουλίου, 2002
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στές]
CARLO KAZANJIAN,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 7292)
Ποινική Δικονομία ― Διαταγή για κράτηση κατηγορουμένου από την ημέρα που κλήθηκε να απαντήσει στις κατηγορίες μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του από το Κακουργιοδικείο λόγω κινδύνου μη προσέλευσής του στη δίκη ― Ακυρώθηκε κατ’ έφεση επειδή το Κακουργιοδικείο παρέλειψε να αξιολογήσει τις προσωπικές του περιστάσεις μέσα στα πλαίσια της εξέτασης του κινδύνου της μη προσέλευσής του κατά τη δικάσιμο ― Κατηγορούμενος αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση υπό όρους να εμφανιστεί στη δίκη του.
Ποινική Δικονομία ― Διαταγή για κράτηση κατηγορουμένου μέχρι τη δίκη ― Κίνδυνος μη προσέλευσης κατά τη δικάσιμο ― Παράγοντες που αξιολογούνται ― Συνεκτίμηση όλων των σχετικών παραγόντων.
Ο κατηγορούμενος, ο οποίος αντιμετώπιζε κατηγορίες συνωμοσίας για τη διάπραξη ένοπλης ληστείας, διάπραξης ένοπλης ληστείας και κλοπής, πρόκλησης πραγματικής σωματικής βλάβης και κοινής επίθεσης, διατάχθηκε να παραμείνει υπό κράτηση από τις 24.4.2002 όταν κλήθηκε να απαντήσει στις κατηγορίες μέχρι τις 3.9.2002 όταν η υπόθεση του ορίστηκε για ακρόαση από το Κακουργιοδικείο.
Ο κατηγορούμενος εφεσίβαλε το διάταγμα κράτησής του. Ο συνήγορος του υπέβαλε ότι το Κακουργιοδικείο παρέλειψε να θέσει σε αντιδιαστολή προς την σοβαρότητα των αδικημάτων τα προσωπικά περιστατικά του πριν καταλήξει στην έκδοση του διατάγματος κράτησής του και συγκεκριμένα ότι ο εφεσείων είναι 22 ετών, δεν βαρύνεται με προηγούμενες καταδίκες, κατοικεί μόνιμα στη Λάρνακα από το 1982 και απασχολείται μόνιμα στην επιχείρηση του πατέρα του, μετά την αποφοίτησή του από την Αμερικανική Ακαδημία.
[*327]Αποφασίστηκε ότι:
1. Οι προσωπικές περιστάσεις του κατηγορουμένου που τέθηκαν ενώπιον του Κακουργιοδικείου ως στοιχεία υπέρ της προσέλευσής του στη δίκη παρέμειναν αναπάντητα. Αυτά θα έπρεπε να αξιολογηθούν μέσα στα πλαίσια του κινδύνου μη προσέλευσής του στο Δικαστήριο κατά τη δίκη.
2. Ενόψει του συνόλου των διαθέσιμων στοιχείων, δικαιολογείται η απόλυση του εφεσείοντος με όρους για να εμφανιστεί στη δίκη του.
Η έφεση επιτράπηκε. Ο κατηγορούμενος αφέθηκε ελεύθερος υπό όρους.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Γενικός Εισαγγελέας ν. Κυριάκου κ.ά. (2001) 2 Α.Α.Δ. 373,
Θεοχάρους κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 48,
Stogmuller A9 p.44 [1969],
Neumeister v. Austria A8 p.37 [1968],
Letellier v. France A207 p.43 [1991],
Matznetter v. Austria A10 p.33 [1969],
X. v. Switzerland no. 8788/79, 21DR 241 [1980].
Έφεση εναντίον Διατάγματος Κράτησης.
Έφεση από τον κατηγορούμενο εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λάρνακος (Υπόθεση Αρ. 4342/2002), ημερομηνίας 24/4/2002, με την οποία διατάχθηκε η κράτησή του από τις 24/4/2002, όταν κλήθηκε να απαντήσει στις σχετικές κατηγορίες που αντιμετώπιζε, μέχρι τις 3/9/2002, όταν η υπόθεσή του ορίστηκε για ακρόαση.
Α. Ιντιάνος, για τον Εφεσείοντα.
Ε. Ζαχαριάδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για την Εφεσίβλητη.
[*328]Ο Εφεσείων είναι παρών.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Τ. Ηλιάδη.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λάρνακας να διατάξει την κράτηση του από τις 24/4/2002, όταν κλήθηκε να απαντήσει στις σχετικές κατηγορίες που αντιμετώπιζε, μέχρι τις 3/9/2002 όταν η υπόθεση του ορίσθηκε για ακρόαση.
(α) Τα γεγονότα
Ο εφεσείων αντιμετωπίζει μαζί με άλλους δύο συγκατηγορουμένους μία κατηγορία συνομωσίας για τη διάπραξη ένοπλης ληστείας, μία κατηγορία διάπραξης ένοπλης ληστείας για ποσό £495, άλλη μία κατηγορία διάπραξης ένοπλης ληστείας και κλοπής διαφόρων οινοπνευματωδών ποτών συνολικής αξίας £5.230,85, μία κατηγορία πρόκλησης πραγματικής σωματικής βλάβης και μία κατηγορία κοινής επίθεσης.
Η υπόθεση είχε αχθεί ενώπιον του Κακουργιοδικείου στις 24/4/2002 και όταν ο εφεσείων αρνήθηκε ενοχή στις πιο πάνω κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν, το Κακουργιοδικείο όρισε την υπόθεση για ακρόαση στις 3/9/2002 διατάσσοντας ταυτόχρονα όπως ο εφεσείων παραμείνει μέχρι τότε υπό κράτηση.
Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Κακουργιοδικείου που αναφέρεται στην κράτηση του εφεσείοντος.
“Δόθηκε έμφαση από τους συνηγόρους στις προσωπικές συνθήκες των κατηγορουμένων 2 και 3 και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις από την κράτηση τους. Επιπτώσεις στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή ενός κατηγορουμένου δεν υπερφαλαγγίζουν το γενικό δημόσιο συμφέρον στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, όπως τονίστηκε πρόσφατα στην υπόθεση Μακαρίτης ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 90.”
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων ζητά τον παραμερισμό του διατάγματος κράτησης του. Ως μόνος λόγος έφεσης προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι το Κακουργιοδικείο δεν αξιολόγησε σωστά τις προεκτάσεις του κινδύνου μη προσέλευσης του στη δίκη, με αποτέλεσμα να καταλήξει στη λανθασμένη έκδοση δια[*329]τάγματος κράτησης.
(β) Η νομική πλευρά
Το ερώτημα αν ένας κατηγορούμενος θα παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης εξετάζεται με αναφορά
(i) Στον κίνδυνο μη προσέλευσης του στο Δικαστήριο κατά τη δικάσιμη,
(ii) Στην πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων και
(iii) Στην πιθανότητα επηρεασμού μαρτύρων.
(Ίδε Γενικός Εισαγγελέας ν. Κυριάκου και Άλλων (2001) 2 Α.Α.Δ. 373).
Έχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι, σε συνάρτηση και με άλλες ενδείξεις, ο κίνδυνος μη προσέλευσης κατά τη δικάσιμο καθορίζεται από τη
(i) Σοβαρότητα του αδικήματος,
(ii) Πιθανότητα καταδίκης,
(iii) Ποινή που δυνατό να επιβληθεί.
Αναφορικά με τους παράγοντες που αξιολογούνται για τον κίνδυνο μη προσέλευσης του κατηγορουμένου κατά τη δικάσιμο, σημειώνουμε ότι οι κατηγορίες που αντιμετωπίζει ο εφεσείων είναι ιδιαίτερα σοβαρές και τούτο εμφαίνεται από την ποινή των ισοβίων δεσμών (που προνοείται για τις δύο κατηγορίες ένοπλης ληστείας), της επτάχρονης φυλάκισης (που προνοείται για το αδίκημα της συνωμοσίας), της τρίχρονης φυλάκισης (που προνοείται για την πρόκληση πραγματικής σωματικής βλάβης) και της δωδεκάμηνης φυλάκισης (που προνοείται για το αδίκημα της κοινής επίθεσης). Επιπρόσθετα μπορεί να λεχθεί ότι η πιθανότητα της καταδίκης υποστηρίζεται από την ενοχοποιητική κατάθεση εναντίον του εφεσείοντος εκ μέρους ενός εκ των συνεργών του αδικήματος, έναντι της οποίας ο εφεσείων με γραπτή κατάθεση του πρόβαλε τη δική του αθωωτική εκδοχή.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντος υπέβαλε ότι παρά τη σοβαρότητα των αδικημάτων που αντιμετωπίζει ο πελάτης του, το Κακουργιοδικείο παρέλειψε να θέσει σε αντιδιαστολή τα προσωπικά του περιστατικά και να εξετάσει αν και κατά πόσο αυτά θα μπο[*330]ρούσαν να δικαιολογήσουν τη μη κράτηση του μέχρι την ημερομηνία ακρόασης της υπόθεσης του. Η ευπαίδευτη συνήγορος του εφεσιβλήτου υποστήριξε ότι όσο πιο σοβαρό γίνεται το αδίκημα τόσο περισσότερο επιτακτική είναι και η ανάγκη κράτησης του κατηγορουμένου. Επιπρόσθετα υπέβαλε ότι το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη τα προσωπικά περιστατικά του εφεσείοντος προτού καταλήξει στην έκδοση του διατάγματος κράτησης του.
Έχει νομολογιακά καθιερωθεί ότι ο κίνδυνος μη προσέλευσης δεν εξετάζεται με βάση τη σοβαρότητα του αδικήματος, την πιθανότητα καταδίκης και το ύψος της προβλεπόμενης ποινής χωρίς την ταυτόχρονη αξιολόγηση των υπόλοιπων δεδομένων. Αυτό τονίστηκε ιδιαίτερα στην υπόθεση Κρίνος Θεοχάρους και άλλοι ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 48, όπου, όπως τονίστηκε από το Δικαστή Κωνσταντινίδη,
“Το εγχείρημα συνίσταται όχι απλώς στην αποτίμηση γενικών ενδεχομένων από την κατ’ ισχυρισμόν διάπραξη αδικήματος ορισμένης σοβαρότητας για το οποίο μπορεί να καταδικαστεί ο κατηγορούμενος, αλλά στην αποτίμηση της πιθανότητας να διαφύγει ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος.”
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέτασε σε αριθμό υποθέσεων τις προεκτάσεις του κινδύνου μη προσέλευσης του κατηγορουμένου κατά τη δικάσιμο. (Ίδε Stogmuller A9 p.44 [1969], Neumeister v. Austria A8 p.37 [1968], Letellier v. France A207 p.43 [1991]). Στην υπόθεση Neumeister v. Austria το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι μεταξύ άλλων παραγόντων που μπορούν να ληφθούν υπόψη συμπεριλαμβάνονται και “those relating to the character of the person involved, his morals, his home, his occupation, his assets, his family ties and all kinds of links with the country in which he is being prosecuted.” Επιπρόσθετα έχει νομολογηθεί ότι άλλα στοιχεία που θα πρέπει να αξιολογούνται είναι η ύπαρξη εκ μέρους του κατηγορουμένου σχέσεων με άλλη χώρα που μπορεί να του δώσουν την ευκαιρία να διαφύγει ή να σχεδιάσει μελλοντική διαφυγή του (Matznetter v. Austria, A10 p.33 [1969]) όπως επίσης και η απειλή καταχώρισης νέων κατηγοριών εναντίον του (X. v. Switzerland, no. 8788/79, 21 DR 241 [1980]).
Μια προσεκτική εξέταση των στοιχείων που υπάρχουν ενώπιον μας αποκαλύπτει ότι η Κατηγορούσα Αρχή δεν έθεσε ενώπιον του Κακουργιοδικείου τις λεπτομέρειες των προσωπικών περιστάσεων του εφεσείοντος. Όμως μερικές λεπτομέρειες των προσωπικών του [*331]περιστάσεων τέθηκαν ενώπιον του Κακουργιοδικείου από τον ευπαίδευτο συνήγορο του. Αυτές μαζί με άλλα στοιχεία που προκύπτουν από τον ίδιο το φάκελο της υπόθεσης δείχνουν ότι ο εφεσείων, που είναι ηλικίας 22 χρόνων, δεν βαρύνεται με προηγούμενες καταδίκες και ότι κατοικεί μόνιμα στη Λάρνακα από το 1982, με σταθερή απασχόληση στην επιχείρηση του πατέρα του, μετά την αποφοίτηση του από την Αμερικανική Ακαδημία.
Παρατηρούμε ότι το Κακουργιοδικείο παρέλειψε να αξιολογήσει τις προσωπικές περιστάσεις του εφεσείοντος μέσα στα πλαίσια της εξέτασης του κινδύνου μη προσέλευσης του κατά τη δικάσιμο. Οι προσωπικές περιστάσεις που τέθηκαν ενώπιον του Κακουργιοδικείου ως στοιχεία υπέρ της προσέλευσης στη δίκη παρέμειναν αναπάντητα. Αυτά θα έπρεπε να αξιολογηθούν μέσα στα πλαίσια του κινδύνου μη προσέλευσης του στο Δικαστήριο κατά τη δικάσιμο. Με βάση τα πιο πάνω βρίσκουμε ότι η απόφαση κράτησης του εφεσείοντος δεν μπορεί να υποστηριχθεί. Έχοντας υπόψη το σύνολο των διαθέσιμων στοιχείων θεωρούμε ότι δικαιολογείται η απόλυση του εφεσείοντος με όρους για να εμφανιστεί στη δίκη του. Το πρωτόδικο διάταγμα παραμερίζεται. Διατάσσεται όπως ο εφεσείων αφεθεί ελεύθερος με τους πιο κάτω όρους:
(i) Υπογράψει προσωπική εγγύηση για £10.000 με ένα αξιόχρεο εγγυητή που θα εγκρίνει ο Πρωτοκολλητής.
(ii) Παραδώσει όλα τα ταξιδιωτικά του έγγραφα στην Αστυνομία,
(iii) Παρουσιάζεται μια φορά την ημέρα στον πλησιέστερο προς την οικία του Αστυνομικό σταθμό.
Η έφεση επιτρέπεται. Ο κατηγορούμενος αφέθηκε ελεύθερος υπό όρους.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο