(2005) 2 ΑΑΔ 187
[*187]31 Μαρτίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στές]
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ,
Εφεσείων,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 7718)
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Προμήθεια και κατοχή 126 χαπιών ecstacy (MDMA) τα οποία περιείχαν ελεγχόμενο φάρμακο τάξης Α, βάρους 28,4093 γραμμαρίων και κατοχή με σκοπό την προμήθειά τους σε άλλα πρόσωπα ― Προμήθεια και κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξης Β, ήτοι 349,4816 γραμμάρια ξηρής φυτικής ύλης κάνναβης ― Ομολογία και παραδοχή ― Υποβολή σε πρόγραμμα απεξάρτησης ― Δύσκολες προσωπικές και οικογενειακές περιστάσεις ― Επιβολή συντρέχουσων ποινών φυλάκισης 4 ετών στην κατηγορία κατοχής των χαπιών ecstacy με σκοπό την προμήθειά τους σε άλλους και μικρότερων ποινών στις άλλες κατηγορίες ― Επικυρώθηκαν κατ’ έφεση.
Ποινή ― Αποτρεπτική ποινή ― Ναρκωτικά ― Κατοχή και εμπορία ― Ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικής ποινής λόγω της έξαρσης στη διάπραξή τους.
Τα ναρκωτικά βρέθηκαν μετά τη διεξαγωγή αστυνομικής έρευνας σε μεγάλο χρηματοκιβώτιο ξενοδοχείου στο οποίο διέμενε ο εφεσείων και το οποίο ανήκε σε συγγενικό του πρόσωπο. Ο εφεσείων ομολόγησε αμέσως ότι ήταν όλα δικά του και ότι κανείς άλλος δεν γνώριζε πως τα είχε εκεί. Ο εφεσείων, ηλικίας 36 ετών, γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου ζούσαν οι γονείς του. Οι γονείς του χώρισαν και η μητέρα η οποία ήταν εξ Ελλάδος πήρε τον εφεσείοντα και τα δύο του αδέλφια στην Ελλάδα ενώ ο πατέρας επέστρεψε στην Κύπρο. Στην Κύπρο βρίσκεται εγκατεστημένος και ο εφεσείων από πολλά χρόνια. Μέχρι το 2002 που πέθανε ο πατέρας του, ο οποίος υπέφερε από σοβαρή ψυχική ασθένεια, ο εφεσείων έμενε μαζί του και τον φρόντιζε. Λίγο ενωρίτερα ο εφεσείων έχασε τον ένα αδελφό του από καρκίνο. Ο εφεσείων παρακολούθησε ξενοδοχειακά για ένα χρόνο και εργάστηκε σε ξενοδοχείο για μικρό διάστημα, μετά στις οικοδομές αλλά δεν μπό[*188]ρεσε να σταθεροποιηθεί σε οτιδήποτε επειδή έγινε χρήστης ναρκωτικών από πολύ νεαράς ηλικίας. Ο εφεσείων βαρύνεται με μια προηγούμενη καταδίκη για χρήση ρητίνης κάνναβης.
Ο εφεσείων παραδέχθηκε στο Κακουργιοδικείο ότι προμηθεύτηκε χωρίς άδεια και κατείχε τα χάπια ecstacy και ότι είχε σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλα πρόσωπα. Παραδέχθηκε επίσης την κατηγορία της προμήθειας και κατοχής της πιο πάνω ποσότητας ξηρής φυτικής κάνναβης. Το Κακουργιοδικείο του επέβαλε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 4 χρόνων στην κατοχή των χαπιών ecstacy με σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλους, και μικρότερες ποινές στις άλλες κατηγορίες. Ο εφεσείων εφεσίβαλε τις επιβληθείσες ποινές ως έκδηλα υπερβολικές. Ο συνήγορος του υπέβαλε ότι ο εφεσείων διέπραξε τα αδικήματα ένεκα της ανάγκης που είχε ως χρήστης και εισηγήθηκε ότι τώρα που καταβάλλει προσπάθεια απεξάρτησης, αξίζει να βοηθηθεί με ουσιαστική μείωση των ποινών η οποία, κατά τον συνήγορο, ενδέχεται να συμβάλει στην επανένταξή του στην κοινωνία υπό τους όσο το δυνατόν καλύτερους όρους. Ο συνήγορος υπέβαλε επίσης ότι το φάρμακο που περιέχεται στα χάπια ecstacy θα μπορούσε να καταταγεί στην τάξη Β με βάση τις νεότερες επιστημονικές αντιλήψεις, οπόταν και το νομοθετικό προβλεπόμενο όριο ποινής θα ήταν χαμηλότερο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού αναφέρθηκε στην σημασία που αποδίδει στην προσπάθεια απεξάρτησης, ανάλογα βέβαια πάντα με τις περιστάσεις, και διαφοροποιώντας την παρούσα υπόθεση από την Π. Χριστοφίδης (2004) 2 Α.Α.Δ. 148 επί του θέματος αυτού, απέρριψε την έφεση αφού έκρινε ότι στην προκείμενη περίπτωση το Κακουργιοδικείο κάλυψε επαρκώς και αυτή τη πτυχή όπως κάλυψε το καθετί που θα μπορούσε να επιδράσει στην επιμέτρηση της ποινής. Αναφορικά με την κατάταξη του φαρμάκου το οποίο περιέχουν τα χάπια ecstacy, το Ανώτατο Δικαστήριο τόνισε ότι σέβεται την κατάταξή του από το νομοθέτη χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διατηρεί τη δυνατότητα να σχηματίσει, για προκαταρκτικούς λόγους, τη δική του άποψη σε μια συγκριτική θεώρηση των πραγμάτων.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Χριστοφίδης ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 148,
Ζωμενής ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 400,
[*189]Έφεση εναντίον Ποινής.
Έφεση από τον εφεσείοντα ο οποίος βρέθηκε ένοχος, κατόπιν παραδοχής, ότι κατά το Μάρτιο-Απρίλιο του 2004 προμηθεύτηκε, χωρίς άδεια, 126 χάπια ecstasy (MDMA) τα οποία περιείχαν ελεγχόμενο φάρμακο τάξης Α΄, βάρους 28,4093 γραμμαρίων, ότι τα είχε στην κατοχή του και ότι είχε σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλα πρόσωπα και ότι κατά τον ίδιο χρόνο προμηθεύτηκε και κατείχε ελεγχόμενο φάρμακο τάξης Β΄, ήτοι 349,4816 γραμμάρια ξηρής φυτικής ύλης κάνναβης, κατά παράβαση του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου του 1977 (Ν.29/77) όπως τροποποιήθηκε εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λάρνακας (Υπόθεση Αρ. 5043/04) ημερ. 27/5/04, με την οποία του επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης, 4 χρόνων στην πιο σοβαρή κατηγορία, ότι κατείχε τα χάπια ecstasy με σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλα πρόσωπα, και σε μικρότερες ποινές στις άλλες κατηγορίες, ως ποινών έκδηλα υπερβολικών.
Μ. Γεωργίου, για τον Εφεσείοντα.
Ν. Δημητρίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Ο Εφεσείων είναι παρών.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου δίδεται από τον Δικαστή Γ. Νικολάου.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων παραδέχθηκε στο Κακουργιοδικείο ότι κατά τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2004 προμηθεύτηκε χωρίς άδεια 126 χάπια ecstasy (MDMA) τα οποία περιείχαν ελεγχόμενο φάρμακο τάξης Α΄, βάρους 28,4093 γραμμαρίων, ότι τα είχε στην κατοχή του και ότι είχε σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλα πρόσωπα. Επίσης παραδέχθηκε ότι κατά τον ίδιο χρόνο προμηθεύτηκε και κατείχε ελεγχόμενο φάρμακο τάξης Β΄, ήτοι 349,4816 γραμμάρια ξηρής φυτικής ύλης κάνναβης. Το Κακουργιοδικείο του επέβαλε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης, 4 χρόνων στην κατηγορία, που ήταν και η πιο σοβαρή, ότι κατείχε τα χάπια ecstasy με σκοπό να τα προμηθεύσει σε άλλα πρόσωπα, και σε μικρότερες ποινές στις άλλες κατηγορίες. Για το αδίκημα της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου τάξης Α΄ με σκοπό την προμήθεια του, ο περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμος του 1977 (Ν. 29/77 όπως τροποποιήθηκε) προβλέπει, κατ’ ανώτατο όριο, ποινή φυλάκισης διά βίου ενώ για την κατοχή και για την [*190]προμήθεια του φαρμάκου από άλλο πρόσωπο η προβλεπόμενη ανώτατη ποινή είναι φυλάκιση 12 χρόνων, η δε κατοχή και η προμήθεια από άλλο πρόσωπο ελεγχόμενου φαρμάκου τάξης Β΄ τιμωρείται, κατ’ ανώτατο όριο, με φυλάκιση 8 χρόνων.
Τα ναρκωτικά βρέθηκαν ως αποτέλεσμα αστυνομικής έρευνας η οποία διεξήχθη, βάσει δικαστικού εντάλματος, σε ξενοδοχείο στο οποίο ο εφεσείων διέμενε. Το ξενοδοχείο ανήκε σε συγγενικό του πρόσωπο. Εντοπίστηκαν σε μεγάλο χρηματοκιβώτιο στο ισόγειο. Ο εφεσείων ομολόγησε αμέσως ότι ήταν όλα δικά του και ότι κανείς άλλος δεν ήξερε πως τα είχε εκεί. Αυτά ήταν τα απλά, στην επιφάνεια τους, γεγονότα της υπόθεσης.
Ο εφεσείων είναι ηλικίας 36 χρόνων, το μεγαλύτερο από τρία παιδιά. Γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου ζούσαν οι γονείς του. Παρέμεινε εκεί μέχρι τις αρχές της εφηβείας του που οι γονείς του χώρισαν οπόταν η μητέρα του, η οποία ήταν εξ Ελλάδος, πήρε τα παιδιά και επέστρεψε στη χώρα της ενώ ο πατέρας του, ο οποίος ήταν Κύπριος, εγκαταστάθηκε εδώ. Στην Κύπρο βρίσκεται εγκατεστημένος και ο εφεσείων από πολλά χρόνια τώρα. Μέχρι το 2002 που πέθανε ο πατέρας του, ο οποίος υπέφερε από σοβαρή ψυχική ασθένεια, διέμεναν μαζί στη Λάρνακα και ο εφεσείων τον φρόντιζε. Λίγο ενωρίτερα είχε χάσει τον ένα αδελφό του από καρκίνο. Ένεκα των εξελίξεων ανησυχεί τώρα για τον μικρότερο του αδελφό ο οποίος διαμένει μόνος στη Λάρνακα και ο οποίος επίσης αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα. Ο εφεσείων φοίτησε για ένα χρόνο σε κολλέγιο στον κλάδο ξενοδοχειακών, εργάστηκε για μικρό διάστημα σε ξενοδοχείο και ύστερα στις οικοδομές αλλά δεν μπόρεσε να σταθεροποιηθεί σε ο,τιδήποτε επειδή από νεαρής ηλικίας έγινε χρήστης τοξικών ουσιών. Πρόκειται δυστυχώς για μια όχι ασυνήθιστη σήμερα ιστορία. Ο εφεσείων βαρύνεται και με προηγούμενη καταδίκη. Τον Δεκέμβριο του 2000 καταδικάστηκε σε φυλάκιση 45 ημερών με τριετή αναστολή και £300.= πρόστιμο για χρήση ρητίνης κάνναβης.
Προβάλλεται με την έφεση ότι οι επιβληθείσες ποινές ήταν έκδηλα υπερβολικές. Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντος αναφέρθηκε ευρέως στις περιστάσεις για να τονίσει ιδιαίτερα ότι ο εφεσείων διέπραξε τα αδικήματα ένεκα της ανάγκης που είχε ως χρήστης και εισηγήθηκε ότι ο εφεσείων, ως χρήστης που καταβάλλει τώρα προσπάθεια απεξάρτησης, αξίζει να βοηθηθεί με ουσιαστική μείωση των ποινών η οποία, κατά τον συνήγορο, ενδέχεται να συμβάλει στην επανένταξη του στην κοινωνία υπό τους όσο το δυνατόν καλύτερους όρους. Ο συνήγορος επίσης εισηγήθηκε ότι το φάρμακο που περιέχεται στα χάπια ecstasy θα μπορούσε πια, με βάση τις [*191]νεότερες επιστημονικές αντιλήψεις, να κατατασσόταν στην τάξη Β΄ αντί στην τάξη Α΄, οπόταν και το νομοθετικό προβλεπόμενο όριο ποινής θα ήταν χαμηλότερο. Τέλος, ο συνήγορος αναφέρθηκε σε αποφάσεις του Εφετείου τόσο για τη νομολογιακή τους αξία όσο και ως μέτρο σύγκρισης της μιας περίπτωσης με την άλλη.
Στην προσπάθεια απεξάρτησης αποδίδουμε σημασία. Ανάλογα, βέβαια, πάντοτε με τις περιστάσεις. Στην Πέτρος Α. Χριστοφίδης ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 148, είπαμε τα εξής:
«Σε σχέση λοιπόν με το θέμα της απεξάρτησης, σημασία δεν είχε μόνο το αν ο εφεσείων τελικά πέτυχε ή όχι. Σημασία είχε και το αν προσπάθησε και πόσο. Στον όλως ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα των εξαρτησιογόνων ουσιών είναι χρήσιμο να γνωρίζει κανείς ότι οι πιθανότητες αποτυχίας είναι μεγάλες, ιδίως σε ανοικτό θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης όπως αυτό που πρόσφερε το ΘΕΜΕΑ. Η άποψη του Κακουργιοδικείου ότι ο εφεσείων “ούτε εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία που του δόθηκε ούτε σεβάστηκε την απόφαση του Δικαστηρίου” μας φαίνεται να υποτιμά την προσπάθεια που γίνεται για απεξάρτηση σε περίπτωση αποτυχίας. Έχουμε τη γνώμη ότι θα πρέπει η όποια προσπάθεια να αποτιμάται και να ανταμείβεται ώστε να ενθαρρύνεται ο χρήστης να τη συνεχίζει.»
Στην προκείμενη όμως περίπτωση το Κακουργιοδικείο στην εμπεριστατωμένη απόφαση του κάλυψε επαρκώς και αυτή την πτυχή όπως κάλυψε το καθετί που θα μπορούσε να επιδράσει στην επιμέτρηση της ποινής. Ως προς το πώς θα πρέπει να αντικρίσουμε το απαγορευμένο φάρμακο το οποίο περιέχουν τα χάπια ecstasy, δεν μπορούμε παρά να σεβαστούμε την κατάταξη στην οποία έχει προβεί ο νομοθέτης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διατηρούμε δυνατότητα να σχηματίσουμε, για πρακτικούς λόγους, δική μας άποψη σε μια συγκριτική θεώρηση των πραγμάτων. Πάντως το πιο σημαντικό από όλα μας φαίνεται να είναι εν προκειμένω ότι τα χάπια ecstasy είναι, εξ αιτίας της ευκολίας στη λήψη τους, μια ύπουλη μορφή απαγορευμένου φαρμάκου και ως εκ τούτου ιδιαίτερα επικίνδυνη για τους νέους.
Οι ποινές τις οποίες το Κακουργιοδικείο επέβαλε, συνάδουν με τις διακηρυγμένες μας αρχές. Παραθέτουμε ενδεικτικά το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση του Εφετείου στην Στέλιος Ζωμενής ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 400:
«Ένας άλλος παράγοντας που θα ληφθεί υπόψη είναι η φύση [*192]των αδικημάτων και το γεγονός ότι η διάπραξη τους βρίσκεται σε έξαρση. Για το ζήτημα αυτό λαμβάνουμε δικαστική γνώση με βάση τον μεγάλο αριθμό των υποθέσεων που παρουσιάζονται ενώπιον των δικαστηρίων. Τονίζουμε ότι η συχνότητα διάπραξης των αδικημάτων καθιστά αναγκαία την επιβολή αποτρεπτικών ποινών. Τονίζουμε περαιτέρω ότι αδικήματα που σχετίζονται με την κατοχή και εμπορία ναρκωτικών στρέφονται κατά του κοινωνικού συνόλου. Αποτελούν απειλή κατά της κοινωνίας μας και της νεολαίας μας. Τα δε δικαστήρια έχουν επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη αυστηρής αντιμετώπισης παρόμοιων αδικημάτων. Η ανησυχητική συχνότητα με την οποία διαπράττονται αυτά τα αδικήματα πρέπει να ευαισθητοποιήσει όλους τους αρμόδιους φορείς στον υπέρτατο βαθμό. Σε ότι αφορά τα δικαστήρια θα πρέπει να διαδραματίσουν το δικό τους ρόλο με την επιβολή αποτρεπτικών ποινών. Οι συνήθεις μετριαστικοί παράγοντες έχουν μόνο οριακή σημασία. Αυτό εν όψει των σοβαρότατων συνεπειών που προκύπτουν από την κατοχή και εμπορία των ναρκωτικών οι οποίες είναι πλέον ορατές. Επί του προκειμένου υιοθετούμε τα όσα λέχθηκαν στην Gholi ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 30:
“Τα δικαστήρια της Κύπρου όπως και σχεδόν κάθε πολιτισμένης χώρας, επιβάλλουν ποινές προορισμένες να αποθαρρύνουν την εισαγωγή, κατοχή και διάθεση ναρκωτικών. Τα ναρκωτικά πλήττουν και συχνά ανεπανόρθωτα είναι μάλιστα που πλήττουν την υλική και ηθική ευημερία του ανθρώπου. Ο αποτρεπτικός χαρακτήρας των ποινών, ο οποίος πρέπει να αντανακλάται και από το ύψος τους, αποτελεί το κύριο γνώρισμα τους. Οι προσωπικές περιστάσεις και τα ιδιαίτερα προβλήματα αδικοπραγούντων σε αυτού του είδους των υποθέσεων λαμβάνονται βέβαια σε κάποιο βαθμό υπόψη. Και η εξατομίκευση έχει τη θέση της. Αλλά δεν μπορεί να εξουδετερώσει ή να αποδυναμώσει τη μέριμνα για προστασία της κοινωνίας. Βλ. Παυλίδης και Άλλος ν. Αστυνομίας (1996) 2 Α.Α.Δ. 220. Η πείρα καταδείχνει ότι οι έμποροι ναρκωτικών συχνά επιλέγουν άτομα αδύναμα ή άτομα με ειδικά προβλήματα για τη μεταφορά ναρκωτικών. Η κατανόηση αυτών των αδυναμιών και προβλημάτων δεν μπορεί να επιδράσει κατά τρόπο που να εξασθενίζει την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου.»
Δεν δικαιολογείται παρέμβαση του Εφετείου. Η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο