(2005) 2 ΑΑΔ 646
[*646]25 Νοεμβρίου, 2005
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (ΓΙΑΓΚΟΣ),
Εφεσείων,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 112/2005)
Ποινή ― Κατοχή πυροβόλου όπλου, μεταφορά του ιδίου όπλου και κατοχή εκρηκτικών υλών ― Άμεση παραδοχή ― Λευκό ποινικό μητρώο ― Το όπλο δεν χρησιμοποιήθηκε για εγκληματική πράξη ― Εφεσείων ηλικίας 61 ετών, πατέρας τριών ενηλίκων τέκνων ανέφερε ότι το βράδυ της σύλληψης του πήγαινε να παραδώσει το όπλο σε φίλο του αστυνομικό ― Επιβολή συντρέχουσων ποινών φυλάκισης 3 ετών για την κατοχή και μεταφορά του όπλου και 6 μηνών στην κατηγορία κατοχής εκρηκτικών υλών ― Eπικυρώθηκαν κατ’ έφεση.
Ποινή ― Αποτρεπτική ποινή ― Κατοχή και μεταφορά πυροβόλου όπλου και κατοχή εκρηκτικών υλών ― Ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικών ποινών για προστασία των νομοταγών πολιτών.
Ποινή ― Συνοπτική δίκη ― Δεν μειώνει τη σοβαρότητα της υπόθεσης ― Το Δικαστήριο μπορεί να επιβάλει και το ανώτατο όριο της προβλεπόμενης από το Νόμο ποινής που μπορεί να επιβληθεί σε συνοπτική διαδικασία ― Η επιλογή για συνοπτική εκδίκαση υπόθεσης δεν θεωρείται ελαφρυντικός παράγοντας που προσμετρά στην επιμέτρηση της ποινής.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων παραπονείται ότι η ποινή που του επιβλήθηκε για την κατοχή και μεταφορά πυροβόλου όπλου και την κατοχή εκρηκτικών υλών είναι έκδηλα υπερβολική.
Σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης το βράδυ της 8/1/05 προς 9/1/05 άνδρες της ΥΚΑΝ Αμμοχώστου ενεργούντες με βάση πληροφορία ότι ο εφεσείων διακινείτο με όχημα έχοντας στην κατοχή του ναρκωτικά, τον εντόπισαν στην Αγία Νάπα. Όταν πληροφορήθηκε ότι θα διενεργείτο έρευνα ο εφεσείων ανέπτυξε ταχύτητα, καταδιώ[*647]χθηκε από τους άνδρες της ΥΚΑΝ και θεάθηκε να ρίχνει κάτι από το παράθυρο του οδηγού σε σκυβαλοδοχείο, το οποίο, διαπιστώθηκε, ότι ήταν πιστόλι μάρκας “tapiq” δηλαδή αυτό που αφορούν οι επίδικες κατηγορίες. Μετά από έρευνα στο αυτοκίνητο ανευρέθηκαν 44 φυσίγγια κατάλληλα για να χρησιμοποιηθούν από το επίδικο πιστόλι. Κατόπιν ελέγχου διαπιστώθηκε ότι το όπλο ήταν σε χρησιμοποιήσιμη κατάσταση, έμφορτο με 8 φυσίγγια στη φυσιγγιοθήκη και ότι δεν χρησιμοποιήθηκε για εγκληματική πράξη. Ο εφεσείων έδωσε θεληματική κατάθεση παραδεχόμενος την κατοχή πιστολιού και των φυσιγγίων αναφέροντας ότι τα αγόρασε από τουρκοκύπριο κάτοικο Κερύνειας τον Ιούνιο του 2004 έναντι του ποσού των £500. Όταν κατηγορήθηκε παραδέχθηκε ότι τα κρατούσε για μεράκκι και δεν τα χρησιμοποιούσε. Ο εφεσείων έχει λευκό ποινικό μητρώο και είναι πατέρας 3 ενηλίκων παιδιών.
Οι συνήγοροι του εφεσείοντος υποστήριξαν πως τα αδικήματα δεν είχαν τη σοβαρότητα που τους αποδόθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού με το να καταχωρήσει ο Γενικός Εισαγγελέας την υπόθεση στο Επαρχιακό Δικαστήριο αυτό υποδηλώνει πως δεν την θεωρούσε σοβαρή. Περαιτέρω δόθηκε έμφαση και στο ότι ο εφεσείων σκόπευε να δώσει το όπλο σε φίλο του αστυνομικό, κάτι που δέχθηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο. Τέλος οι συνήγοροι αναφέρθηκαν σε υποθέσεις όπου η ποινή για παρόμοια αδικήματα ήταν μικρότερη από την ποινή που επιβλήθηκε στον εφεσείοντα.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν είναι καθοριστικές αλλά ενδεικτικές της ποινής, αφού κάθε υπόθεση εξετάζεται με βάση τα δικά της ιδιαίτερα περιστατικά.
2. Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει επανειλημμένα τονίσει τη σοβαρότητα των αδικημάτων που σχετίζονται με την παράνομη και χωρίς εξουσιοδότηση κατοχή, μεταφορά και χρησιμοποίηση πυροβόλων όπλων και την ανάγκη για προστασία των νομοταγών πολιτών με την εξαπόλυση ενός ανελέητου πολέμου εναντίον όσων εμπλέκονται σε αυτού του είδους τα αδικήματα.
3. Με βάση όλα τα πιο πάνω και εξετάζοντας την υπόθεση στο σύνολό της, η ποινή δεν θεωρείται έκδηλα υπερβολική ούτως ώστε να επιβάλλεται η παρέμβαση του Εφετείου.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
[*648]
Khodr v. Republic (1988) 2 C.L.R. 185,
Alarsan v. Δημοκρατίας (1996) 2 Α.Α.Δ. 1,
Titos v. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Δ.Δ. 409,
Νικολεττή ν. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 279,
Gasteratos v. Republic (1986) 2 C.L.R. 170,
Θεοδούλου ν. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 206,
Chafari v. Αστυνομίας (2001) 2 Α.Α.Δ. 442,
Γλυκερίου ν. Αστυνομίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 18,
Kolev v. Αστυνομίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 197.
Έφεση εναντίον Ποινής.
Έφεση από τον εφεσείοντα, εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου (Υπόθεση Αρ. 124/05) ημερομηνίας 1/3/05, με την οποία κρίθηκε ένοχος κατόπιν δικής του παραδοχής, στην κατηγορία κατοχής πυροβόλου όπλου δηλαδή ενός πιστολιού τύπου “tapiq” (1η κατηγορία) του οποίου η κατοχή απαγορεύεται, στη μεταφορά του ιδίου όπλου (2η κατηγορία) και για κατοχή εκρηκτικών υλών δηλαδή 52 πλήρη φυσίγγια χωρίς την άδεια του Επιθεωρητή Εκρηκτικών Υλών (4η κατηγορία) και του επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 3 ετών στην 1 και 2η και 6 μήνες στην 4η κατηγορία, ως ποινής έκδηλα υπερβολικής.
Α. Ανδρέου με Α. Δημητρίου, για τον Εφεσείοντα.
Πολ. Ευθυβούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Ο Εφεσείων είναι παρών.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Μ. Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων, που κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν [*649]61 ετών, κρίθηκε ένοχος κατόπιν δικής του παραδοχής, στην κατηγορία κατοχής πυροβόλου όπλου δηλαδή ενός πιστολιού τύπου “tapiq” (1η κατηγορία) του οποίου η κατοχή απαγορεύεται, στη μεταφορά του ιδίου όπλου (2η κατηγορία) και για κατοχή εκρηκτικών υλών δηλαδή 52 πλήρη φυσίγγια χωρίς την άδεια του Επιθεωρητή Εκρηκτικών Υλών (4η κατηγορία) και του επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 3 ετών στην 1 και 2η και 6 μήνες στην 4η κατηγορία. Ο εφεσείων αντιμετώπιζε και κατηγορία για απόκτηση πυροβόλου όπλου του οποίου η κατοχή απαγορεύεται (3η κατηγορία), η οποία όμως αποσύρθηκε και ο εφεσείων αθωώθηκε και απαλλάχθηκε.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων παραπονείται ότι η ποινή που του επιβλήθηκε είναι έκδηλα υπερβολική. Παρόλο ότι στο εφετήριο προβάλλονται εννιά λόγοι έφεσης, στο διάγραμμα αγόρευσης διευκρινίζεται ότι ουσιαστικά οι λόγοι συμπτύσσονται σε τέσσερις. Κατά την προώθηση τους όμως, διαφάνηκε ότι όλοι οι λόγοι αλληλοσυνδέονται με την έννοια ότι τείνουν να εξηγήσουν γιατί η επιβληθείσα ποινή ήταν υπερβολική.
Προτού εξετάσουμε τους ισχυρισμούς των ευπαιδεύτων συνηγόρων του εφεσείοντα, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε, έστω και κάπως περιληπτικά, τα γεγονότα που οδήγησαν στην διάπραξη των αδικημάτων.
Το βράδυ της 8/1/05 προς 9/1/05 άνδρες της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (ΥΚΑΝ) Αμμοχώστου ενεργούντες με βάση πληροφορία ότι ο εφεσείων διακινείτο με το όχημα ΒΒΝ 732 έχοντας στη κατοχή του ναρκωτικά, περί την 23.55 ώρα εντόπισαν το όχημα του να είναι σταματημένο με τον εφεσείοντα μέσα σ’ αυτό στην Αγία Νάπα. Ο ένας από τους άνδρες της ΥΚΑΝ πλησίασε τον εφεσείοντα, του αποκάλυψε την αστυνομική του ιδιότητα και τον πληροφόρησε ότι θα διενεργούσε έρευνα οπότε ο εφεσείων ανάπτυξε ταχύτητα και έφυγε. Ακολούθησε καταδίωξη από τους 3 άνδρες της ΥΚΑΝ οι οποίοι πρόσεξαν ότι σε κάποιο σημείο ο εφεσείων σταμάτησε και έριξε κάτι από το παράθυρο του οδηγού σε σκυβαλοδοχείο, το οποίο, όπως φάνηκε αμέσως μετά, ήταν ένα πιστόλι μάρκας “tapiq” δηλαδή αυτό που αφορούν οι επίδικες κατηγορίες. Συνέχισαν την καταδίωξη και όταν τελικά ανέκοψαν τον εφεσείοντα και τον πληροφόρησαν ξανά ότι θα ερευνούσαν το όχημα του, αυτός ανάφερε «έχω μόνο λλίες σφαίρες». Ακολούθησε έρευνα και στο πάτωμα των πίσω καθισμάτων ανευρέθησαν 44 φυσίγγια διαμέτρου 9 mm, κατάλληλα δηλαδή για να χρησιμοποιηθούν από το επίδικο πιστόλι. Κατόπιν ελέγχου, διαπιστώθηκε ότι το όπλο (α) [*650]ήταν σε χρησιμοποιήσιμη κατάσταση (β) έμφορτο με 8 φυσίγγια στην φυσιογγιοθήκη και (γ) ότι δεν χρησιμοποιήθηκε για οποιαδήποτε εγκληματική πράξη. Αφού συνελήφθη ο εφεσείων έδωσε θεληματική κατάθεση παραδεχόμενος την κατοχή πιστολιού και των φυσιγγίων αναφέροντας ότι τα αγόρασε από τουρκοκύπριο κάτοικο Κερύνειας τον Ιούνιο του 2004 έναντι του ποσού των £500. Όταν κατηγορήθηκε απάντησε «παραδέχομαι εκράτουν τα που μεράκκι, δε θα τα χρησιμοποιούσα». Ο εφεσείων είναι λευκού ποινικού μητρώου και πατέρας 3 ενηλίκων παιδιών.
Το πρωτόδικο δικαστήριο αφού έλαβε υπόψη από τη μια τη σοβαρότητα των αδικημάτων αναφέροντας ότι γιαυτά προβλέπονται ποινές φυλάκισης μέχρι 15 ετών και από την άλλη τους διάφορους μετριαστικούς και ελαφρυντικούς παράγοντες που υπήρχαν σε αυτή την περίπτωση (παραδοχή ενοχής τόσο στην αστυνομία όσο και στο δικαστήριο, λευκό μητρώο, προσωπικές και οικογενειακές συνθήκες και την πιθανότητα ότι μπορεί να προσπαθούσε να παραδώσει το όπλο σε φίλο του αστυνομικό όπως είχε ισχυριστεί ο εφεσείων), κατάληξε στην επιβολή των προαναφερθεισών ποινών φυλάκισης.
Από πλευράς των ευπαιδεύτων συνηγόρων του έγινε προσπάθεια να δείξουν ότι η ποινή ήταν έκδηλα υπερβολική. Έγινε αναφορά σε υποθέσεις όπου η ποινή για κατοχή τέτοιου όπλου ήταν λιγότερη και είχε γίνει δεκτή από το Εφετείο. Προώθησαν επίσης τη θέση ότι τα αδικήματα στην παρούσα υπόθεση δεν είχαν τη σοβαρότητα που τους αποδόθηκε από το πρωτόδικο δικαστήριο που ανάφερε ότι η μέγιστη ποινή είναι μέχρι 15 χρόνια φυλάκιση, αφού με το να καταχωρήσει ο Γενικός Εισαγγελέας την υπόθεση στο Επαρχιακό Δικαστήριο αυτό υποδηλώνει πως δεν την θεωρούσε σοβαρή. Περαιτέρω δόθηκε έμφαση και στο ότι ο εφεσείων σκόπευε να δώσει το όπλο σε φίλο του αστυνομικό, κάτι που δέχθηκε το πρωτόδικο δικαστήριο. Το θέμα αυτό το πρωτόδικο δικαστήριο το χειρίστηκε ως εξής:
«Εδώ κάνω μια παρένθεση για να σχολιάσω το γεγονός που ανέφερε ο κ. Δημητρίου ότι το πυροβόλο όπλο το μετέφερε με σκοπό να συναντήσει κάποιο φίλο του Αστυνομικό για να το παραδώσει στην Αστυνομία. Τι πιο καλή ευκαιρία να πράξει τούτο, όταν ο Αστυνομικός τον πλησίασε την πρώτη φορά, αφού του αποκάλυψε την Αστυνομική του ταυτότητα να το αναφέρει αμέσως και να του το παραδώσει; Παρόλο τούτου δέχομαι ότι μπορεί να προσπαθούσε να βρει ένα φίλο του Αστυνομικό και φοβήθηκε προς στιγμή και έφυγε, και το λαμβάνω και αυτό υπόψη για σκοπούς μετριασμού της ποινής προς όφελος του κατηγο[*651]ρουμένου.»
Εξετάζοντας τα γεγονότα της υπόθεσης, και μάλιστα υπό το φως της εισήγησης του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσείοντα κατά την πρωτόδικη διαδικασία, ότι δηλαδή το όπλο είτε το είχε ο εφεσείων από το 1963 όπως ανάφερε σε μια κατάθεση ή ότι το αγόρασε από τουρκοκύπριο τον Ιούνιο του 2004, όπως είπε σε άλλη κατάθεση, θεωρούμε πως αυτά δεν αποτελούσαν παράγοντα μετριαστικό της ποινής. Η ώρα που βρέθηκε το όπλο στην κατοχή του εφεσείοντα, ο τρόπος που το απέκτησε, κρινόμενος με οποιαδήποτε από τις εκδοχές του, η αντίδραση του να διαφύγει, το ρίξιμο του πιστολιού σε κάλαθο σκυβάλων, το γεγονός ότι ήταν έμφορτο με 8 σφαίρες και ο τόπος που βρέθηκαν οι υπόλοιπες 44 σφαίρες, μάλλον δεν συνάδουν με τη δοθείσα δικαιολογία. Παρά ταύτα το δικαστήριο δέχθηκε ότι αυτό ήταν μια πιθανότητα και το έλαβε υπόψη, ενέργεια που μέτρησε υπέρ του εφεσείοντα.
Εξετάσαμε τα γεγονότα της υπόθεσης με όλα τα ελαφρυντικά που είχε δεχθεί το δικαστήριο, συμπεριλαμβανομένης και της πιθανότητας το συγκεκριμένο βράδυ να πήγαινε ο εφεσείων να παραδώσει το όπλο στο φίλο του αστυνομικό. Προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν είναι καθοριστικές αλλά ενδεικτικές της ποινής, αφού κάθε υπόθεση εξετάζεται με βάση τα δικά της ιδιαίτερα περιστατικά. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν υποθέσεις που η ποινή για κατοχή πιστολιού ήταν λιγότερη και το Εφετείο, σε παράπονο του εφεσείοντα ότι ήταν υπερβολική, απέρριψε την έφεση χωρίς να αυξήσει την ποινή. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δε θα μπορούσε να είναι και πιο αυστηρή η ποινή. Για παράδειγμα στην υπόθεση Hage Mussa Hassan Khodr v. The Republic (1988) 2 C.L.R. 185 για κατοχή πιστολιού, σιγαστήρα και 13 σφαιρών επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 4 ετών για το πιστόλι και 2 ετών για τα υπόλοιπα. Στην υπόθεση Alarsan v. Δημοκρατίας (1996) 2 Α.Α.Δ. 1 για κατοχή πιστολιού και σφαιρών επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές 4 και 3 ετών αντίστοιχα. Στην Titos v. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Δ.Δ. 409, η φυλάκιση ήταν 4 έτη για κατοχή πιστολιού όπως ήταν και στην Νικολεττή ν. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 279.
Η σοβαρότητα των αδικημάτων παράνομης κατοχής και μεταφοράς όπλων και πυρομαχικών έχει από πολύ παλιά τονιστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο. Στην υπόθεση Gasteratos v. The Republic (1986) 2 C.L.R. 170, 175-176, σε δική μας μετάφραση, αναφέρονται τα εξής:
[*652]Αυτό το Δικαστήριο έχει επανειλημμένα και επίμονα τονίσει τη σοβαρότητα των αδικημάτων που σχετίζονται με την παράνομη και χωρίς εξουσιοδότηση κατοχή, μεταφορά και χρησιμοποίηση πυροβόλων όπλων. Οι οδυνηρές συνέπειες αυτών των αδικημάτων είναι γνωστές και πρέπει να αρχίσει μια γενική επαγρύπνηση και εκτός αν εξαπολυθεί ένας ανελέητος πόλεμος εναντίον κατηγορουμένων που εμπλέκονται σε αυτού του είδους τα αδικήματα, η προστασία των νομοταγών πολιτών και οι δημοκρατικές διαδικασίες σε αυτή την πολιτεία θα βρίσκονται σε συνεχή κίνδυνο.»
Τα ίδια επαναλήφθηκαν και στην υπόθεση Θεοδούλου ν. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 206 και στις υποθέσεις που κάναμε ήδη αναφορά πιο πάνω, μερικές από τις οποίες παρατίθενται και στην πρωτόδικη απόφαση.
Με βάση όλα τα πιο πάνω και εξετάζοντας την υπόθεση στο σύνολο της, δεν βρίσκουμε να ήταν η ποινή έκδηλα υπερβολική ούτως ώστε να επιβάλλεται η δική μας παρέμβαση. Το γεγονός ότι ο Γενικός Εισαγγελέας έδωσε τη συγκατάθεση του για συνοπτική δίκη δεν μείωνε τη σοβαρότητα της υπόθεσης στο βαθμό που εισηγήθηκαν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι του εφεσείοντα. Η σοβαρότητα του αδικήματος κρίνεται πάντοτε με σημείο αναφοράς την προβλεπόμενη από το νόμο μέγιστη ποινή. Απλώς το δικαστήριο σε περίπτωση συνοπτικής δίκης πρέπει να έχει υπόψη ότι το μέγιστο της ποινής που το ίδιο μπορεί να επιβάλει είναι μέχρι 5 χρόνια. (Βλ. μεταξύ άλλων Raymond Elia Ghafari v. Αστυνομίας (2001) 2 Α.Α.Δ. 442 και Γλυκερίου ν. Αστυνομίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 18, 20). Σχετικά με το θέμα αυτό στην Κolev v. Αστυνομίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 197, 206, λέχθηκαν τα ακόλουθα:
«Δεν βλέπουμε ακόμα γιατί η συνοπτική εκδίκαση της υπόθεσης αντί της δίκης από το Κακουργιοδικείο να πρέπει να ληφθεί υπ΄όψιν υπέρ του εφεσείοντα. Η επιλογή αυτή της κατηγορούσας αρχής δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ελαφρυντικός παράγοντας που προσμετρά στην επιμέτρηση της ποινής.»
Με βάση τα πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο