(2006) 2 ΑΑΔ 467
[*467]17 Οκτωβρίου, 2006
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
(Ποινική Έφεση Αρ. 11/2006)
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσείων,
ν.
Ζ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΙ ΥΙΟΙ (ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ) ΛΤΔ,
Εφεσιβλήτων.
(Ποινική Έφεση Αρ. 12/2006)
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσείων,
ν.
ΖΗΝΩΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Ποινικές Εφέσεις Αρ. 11/2006, 12/2006)
Ασφάλεια εργαζομένων ― Παράλειψη διεξαγωγής των δραστηριοτήτων των εφεσιβλήτων με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζουν, καθόσον είναι ευλόγως εφικτό, ότι πρόσωπα που δεν εργοδοτούνται από αυτούς αλλά μπορεί να επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους δεν εκτίθενται σε κίνδυνο, κατά παράβαση των σχετικών άρθρων των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμων 1996 ― 2003 ― Εσφαλμένη ερμηνεία των σχετικών νομοθετικών προνοιών ― Παραμερισμός πρωτόδικης αθωωτικής απόφασης και έκδοση διαταγής για επανεκδίκαση.
Λέξεις και Φράσεις ― «Εργοδότης» και «εγκατάσταση» στο Άρθρο 2 των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμων 1996 – 2003.
[*468]Το πρωτόδικο Δικαστήριο αθώωσε τους εφεσίβλητους στις κατηγορίες παράλειψης διεξαγωγής των δραστηριοτήτων τους με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζουν, καθόσον είναι ευλόγως εφικτό, ότι πρόσωπα που δεν εργοδοτούνται από αυτούς αλλά μπορεί να επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους δεν εκτίθενται σε κίνδυνο, κατά παράβαση των Άρθρων 2, 13(5), 53(1), 53(4), 53(6) και 54 των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμων 1996 – 2003.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες των αδικημάτων ενώ οι εφεσίβλητοι ήταν εργοδότες και ανέλαβαν την εκτέλεση ανυψωτικών εργασιών σε υπό ανέγερση οικοδομή στην Ερήμη, ανύψωσαν με ανυψωτικό μηχάνημα τον Πανίκο Νικολάου, ο οποίος δεν εργοδοτείτο απ’ αυτούς, κοντά σε εναέριες ηλεκτρικές γραμμές, με αποτέλεσμα να αγγίξει σε μία απ’ αυτές και να υποστεί θανατηφόρα ηλεκτροπληξία.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφασή του καθόρισε ως ένα εκ των συστατικών στοιχείων των κατηγοριών, με βάση το Άρθρο 13(5) και τον ορισμό του όρου «εργοδότης», την ύπαρξη σχέσης εργασίας εργοδότη με το ως άνω άτομο, στοιχείο που όμως απουσίαζε από την παρούσα υπόθεση, με αποτέλεσμα να μη αποδειχθεί η σχετική κατηγορία.
Η Κατηγορούσα Αρχή εφεσίβαλε την αθωωτική απόφαση θεωρώντας ως λανθασμένη την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου με βάση την ερμηνεία που έδωσε στα Άρθρα 2 και 13(5) του σχετικού Νόμου και ιδιαίτερα την ερμηνεία του όρου «εργοδότης».
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που αφορά την ερμηνεία των σχετικών νομοθετικών προνοιών είναι εσφαλμένη. Κάτω από τις συνθήκες της παρούσας υπόθεσης, οι εφεσίβλητοι ήταν «εργοδότες» με την έννοια του δεύτερου σκέλους του ορισμού του όρου «εργοδότης» στο Άρθρο 2 του Νόμου, που αφορά «πρόσωπο που δεν έχει άλλα εργοδοτούμενα πρόσωπα, αλλά διεξάγει οικονομικές δραστηριότητες ή διευθύνει την επιχείρησή του με σκοπό κερδοσκοπικό ή μή.»
2. Στην απουσία συγκεκριμένων σαφών ευρημάτων επί των γεγονότων το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει και να επιληφθεί περαιτέρω της υπόθεσης.
Οι εφέσεις επιτράπηκαν. Διατάχθηκε επανεκδίκαση από άλλο Δικαστή.
[*469]Εφέσεις εναντίον Αθωωτικής απόφασης.
Εφέσεις από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Υπόθεση Αρ. 6190/05), ημερομηνίας 22.12.05.
Α. Χριστοφόρου με Γ. Αργυρού, Δικηγόροι της Δημοκρατίας, για τον Εφεσείοντα.
Χ. Ιωάννου για X. Πουργουρίδη, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Π. Αρτέμη, Δ..
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Οι εφεσίβλητοι στην Ποινική Έφεση 11/06 ήταν ιδιοκτήτες ανυψωτικού μηχανήματος και ο εφεσίβλητος στην Ποινική Έφεση 12/06 ήταν διευθυντής τους και χειριστής του εν λόγω μηχανήματος.
Πρωτοδίκως αντιμετώπιζαν και οι δύο κατηγορίες παράλειψης διεξαγωγής των δραστηριοτήτων τους με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζουν, καθόσον είναι ευλόγως εφικτό, ότι πρόσωπα που δεν εργοδοτούνται απ΄αυτούς αλλά μπορεί να επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους δεν εκτίθενται σε κίνδυνο, κατά παράβαση των άρθρων 2, 13(5), 53(1), 53(4), 53(6) και 54 των περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμων 1996-2003.
Οι λεπτομέρειες των αδικημάτων ήταν ότι ενώ οι εφεσίβλητοι ήταν εργοδότες και ανέλαβαν την εκτέλεση ανυψωτικών εργασιών σε υπό ανέγερση οικοδομή στην Ερήμη, ανύψωσαν με το ανυψωτικό μηχάνημα τύπου ΜΑΤΒRO TS 350 τον Πανίκο Νικολάου, ο οποίος δεν εργοδοτείτο απ΄αυτούς, κοντά σε εναέριες ηλεκτρικές γραμμές, με αποτέλεσμα να αγγίξει σε μία απ΄αυτές και να υποστεί θανατηφόρα ηλεκτροπληξία.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι δεν αποδείχθηκε η κατηγορία, αφού κατά την κρίση του οι εφεσίβλητοι δεν ήταν «εργοδότες», σύμφωνα με το Νόμο.
Η Κατηγορούσα Αρχή εφεσίβαλε την πιο πάνω αθωωτική απόφαση θεωρώντας ως λανθασμένη την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου με βάση την ερμηνεία που έδωσε στα άρθρα 2 και [*470]13(5) του σχετικού Νόμου και ιδιαίτερα την ερμηνεία του όρου «εργοδότης».
Σχετικός επί του προκειμένου είναι ο ορισμός του όρου «εργοδότης» που περιέχεται στο άρθρο 2 του Νόμου και περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
« ‘εργοδότης’ σημαίνει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο συνδέεται με σχέση εργασίας με τον εργοδοτούμενο και έχει την ευθύνη για το υποστατικό, την επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση και περιλαμβάνει και πρόσωπο που δεν έχει άλλα εργοδοτούμενα πρόσωπα, αλλά διεξάγει οικονομική δραστηριότητα ή διευθύνει την επιχείρηση του με σκοπό κερδοσκοπικό ή μη.»
Επίσης, σύμφωνα με τον εφεσείοντα, σχετικός είναι και ο ορισμός του όρου «εγκατάσταση», που είναι ο ακόλουθος:
« ‘εγκατάσταση’ περιλαμβάνει οποιαδήποτε σταθερά ή μετακινούμενα μηχανήματα, εξοπλισμό, συσκευές ή μέρη αυτών.»
Με βάση το άρθρο 13(5) και τον ορισμό του όρου «εργοδότης», το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφαση του καθόρισε τα συστατικά στοιχεία των δύο κατηγοριών ως ακολούθως:
«Α) Η ύπαρξη εργοδότη.
Β) Η ύπαρξη ατόμου που δεν είναι εργοδοτούμενος του εργοδότη.
Γ) Η ύπαρξη σχέσης εργασίας εργοδότη με το ως άνω άτομο.
Δ) Το εν λόγω άτομο να επηρεάζεται από τις δραστηριότητες του εργοδότη.
Ε) Η παράλειψη του εργοδότη να παρέχει τέτοιες πληροφορίες ή να διεξάγει τις δραστηριότητες του με τέτοιο τρόπο, ώστε καθόσον είναι ευλόγως εφικτό το εν λόγω άτομο, που δεν είναι εργοδοτούμενος του, δεν θα έχει εκτεθεί σε κίνδυνο.»
Έχοντας μελετήσει με προσοχή τις πρόνοιες του Νόμου, διαφωνούμε με τη θέση ότι το στοιχείο Γ) ανωτέρω, δηλαδή η ύπαρξη σχέσης εργασίας εργοδότη με το άτομο που τραυματίζεται, ή τον αποθανόντα στην παρούσα υπόθεση, είναι στοιχείο του αδικήματος που προκύπτει από την εξέταση των σχετικών άρθρων. Η ύπαρξη σχέσης εργασίας είναι στοιχείο του πρώτου συστατικού, δηλαδή της ύπαρξης εργοδότη, αφού αναφέρεται στην έννοια του όρου «εργοδότης» και δεν είναι ξεχωριστό, αυτούσιο συστατικό στοιχείο του αδικήματος. Είναι εξάλλου και αντιφατικό με το στοιχείο Β), που [*471]είναι η ύπαρξη ατόμου που δεν είναι εργδοτούμενος του εργοδότη.
Στην αγόρευσή του ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα υπέβαλε την εισήγηση ότι οι εφεσίβλητοι ήταν εργοδότες με βάση το δεύτερο σκέλος του ορισμού του όρου, όπου αναφέρεται ότι ο όρος «περιλαμβάνει και πρόσωπο που δεν έχει άλλα εργοδοτούμενα πρόσωπα, αλλά διεξάγει οικονομικές δραστηριότητες ή διευθύνει την επιχείρηση του με σκοπό κερδοσκοπικό ή μη», αφού οι εφεσίβλητοι ήταν ιδιοκτήτες και κάτοχοι του μηχανήματος, που εμπίπτει στον ορισμού του όρου «εγκατάσταση», που αναφέρεται στο πρώτο σκέλος του ορισμού «εργοδότης».
Έχοντας μελετήσει με προσοχή το θέμα, καταλήγουμε πως ο σχετικός ορισμός περιλαμβάνει δύο περιπτώσεις. Η πρώτη αφορά πρόσωπο που έχει σχέση εργασίας με εργοδοτούμενο «και έχει την ευθύνη για το υποστατικό, την επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση» και η δεύτερη αφορά «πρόσωπο που δεν έχει άλλα εργοδοτούμενα πρόσωπα, αλλά διεξάγει οικονομικές δραστηριότητες ή διευθύνει την επιχείρησή του με σκοπό κερδοσκοπικό ή μή.» Έτσι, κρίνουμε πως ο όρος «εγκατάσταση» δεν έχει εφαρμογή στην παρούσα περίπτωση, αφού συνδέεται κατά την κρίση μας αποκλειστικά με το πρώτο σκέλος του ορισμού του «εργοδότη».
Καταλήγουμε πως η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που αφορά την ερμηνεία των σχετικών νομοθετικών προνοιών, είναι εσφαλμένη. Θεωρούμε ότι, κάτω από τις συνθήκες, οι εφεσίβλητοι ήταν «εργοδότες» με την έννοια του δεύτερου σκέλους του ορισμού του Νόμου.
Ακολούθως εξετάσαμε με προσοχή τη μαρτυρία που είχε ενώπιον του ο πρωτόδικος Δικαστής και τα συμπεράσματα του. Από τη μελέτη μας προκύπτει πως δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σαφή ευρήματα επί των γεγονότων και συνεπώς δεν μπορούμε να προχωρήσουμε και να επιληφθούμε περαιτέρω της υπόθεσης.
Ως εκ τούτου, οι εφέσεις επιτυγχάνουν και η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Διατάσσουμε την επανεκδίκαση από άλλο Δικαστή.
Οι εφέσεις επιτρέπονται. Διατάσσεται επανεκδίκαση από άλλο Δικαστή.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο