(2008) 2 ΑΑΔ 746
[*746]20 Νοεμβρίου, 2008
[ΗΛΙΑΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στές]
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 22/2008)
Απόδειξη ― Αξιολόγηση μαρτυρίας σε υπόθεση απόπειρας καταστροφής περιουσίας και κατοχής και μεταφοράς εκρηκτικών υλών ― Ήταν ορθή και δεν παρεχόταν πεδίο για επέμβαση του Εφετείου για παραγκωνισμό της ετυμηγορίας του Κακουργιοδικείου ότι ο κατηγορούμενος ήταν ένοχος.
Απόδειξη ― Περιστατική μαρτυρία ― Κίνητρο ― Απόπειρα καταστροφής περιουσίας και κατοχής και μεταφοράς εκρηκτικών υλών ― Καταδίκη βασιζόμενη σε περιστατική μαρτυρία ― Άρνηση Εφετείου να επέμβει.
Απόδειξη ― Επιστημονική μαρτυρία ― Μαρτυρία μέσω γενετικού υλικού ― Ποία η αποδεικτική της αξία.
Απόδειξη ― Άλλοθι κατηγορουμένου ― Προβολή ψευδούς άλλοθι.
Δικαιώματα κατηγορουμένου ― Δίκαιη δίκη ― Κατά πόσο παραβιάσθηκε το δικαίωμα κατηγορουμένου για δίκαιη δίκη επειδή η Κατηγορούσα Αρχή δεν παρέδωσε στον κατηγορούμενο τρία γενετικά προφίλ που προέκυψαν από εξετάσεις D.Ν.Α εμποδίζοντάς τον, με αυτό τον τρόπο, να τα χρησιμοποιήσει για σκοπούς ελέγχου τόσο της διαδικασίας που ακολουθήθηκε για την ταύτιση των δειγμάτων όσο και της πιθανότητας λάθους στην ταύτισή τους.
Ο εφεσείων, μετά από ακροαματική διαδικασία ενώπιον του μόνιμου Κακουργιοδικείου που συνεδριάζει στη Λεμεσό, κρίθηκε ένοχος για απόπειρα καταστροφής περιουσίας – Άρθρο 325 του Ποινικού [*747]Κώδικα, Κεφ.154, κατοχή εκρηκτικών υλών – Άρθρο 4 (4) (δ) του περί Εκρηκτικών Υλών Νόμου, Κεφ.54, (όπως τροποποιήθηκε), και μεταφορά εκρηκτικών υλών, στη βάση της διάταξης που αφορά τη δεύτερη κατηγορία.
Τα γεγονότα της υπόθεσης, μεγάλο μέρος των οποίων έγιναν παραδεκτά αλλά και όπως τα διαπίστωσε το Κακουργιοδικείο, βασιζόμενο στην αναντίλεκτη μαρτυρία της Κατηγορούσας Αρχής, ήταν, σε συντομία, τα ακόλουθα:-
Στις 12.11.2006 γύρω στις 8.30 μ.μ. σημειώθηκε έκρηξη έξω από συγκεκριμένη οικία στο χωριό Απαισιά, οφειλόμενη στη ρίψη αμυντικής θραυσματικής χειροβομβίδας, τύπου Arges 73. Από την έκρηξη, προκλήθηκαν ζημιές ύψους £120,00. Στην οικία διέμενε ζεύγος Βρετανών Μ.Κ.6 και Μ.Κ.5 αντίστοιχα. Με τον Μ.Κ.6, ο πατέρας του εφεσείοντος είχε οικονομική διαφορά, ως αποτέλεσμα συγκεκριμένης επαγγελματικής συναλλαγής. Λίγες μέρες πριν τη έκρηξη, αυτοκίνητο μερσεντές, μαύρου χρώματος, όπως είναι και το αυτοκίνητο του εφεσείοντος, θεάθηκε να περνά έξω από την κατοικία του Μ.Κ.6 με κατεύθυνση το εργαστήριό του και το χώρο όπου αυτός στάθμευε το αυτοκίνητό του.
Ο εφεσείων, αμέσως μετά το συμβάν, έδωσε θεληματική κατάθεση αρνούμενος οποιαδήποτε σχέση με αυτό.
Ο εφεσείων συνελήφθη, όταν μετά από εξέταση D.N.A. σε διάφορα αντικείμενα σχετιζόμενα με την υπόθεση, διαπιστώθηκε γενετικό υλικό που ανήκε στον ίδιο, στην εσωτερική επιφάνεια του δακτυλίου έλξης της περόνης ασφαλείας της χειροβομβίδας και στην εξωτερική επιφάνεια του μοχλού όπλισής της.
Η Κατηγορούσα Αρχή, για να αποδείξει την υπόθεσή της, κάλεσε αριθμό μαρτύρων, μεταξύ των οποίων τον Δρ. Μάριο Καριόλου, Μοριακό Γενετιστή, ειδικό σε θέματα D.N.A.- Μ.Κ.7, η μαρτυρία του οποίου αμφισβητήθηκε έντονα και τον Anghel Gheorghe – Μ.Κ.8, ο οποίος αναφέρθηκε στις κινήσεις του εφεσείοντος το βράδυ της έκρηξης.
Ο εφεσείων προέβη σε ανώμοτη δήλωση, κάλεσε δε προς υπεράσπισή του τον John Manlowe – Μ.Υ.1, ειδικό σε θέματα εξετάσεων D.N.A.
Ο εφεσείων, στην ανώμοτη δήλωσή του αρνήθηκε ότι διέπραξε τα αδικήματα. Στην κατάθεσή του, που έδωσε στην Αστυνομία στις [*748]13.11.2006 προέβαλε άλλοθι για το προηγούμενο βράδυ. Είπε επίσης ότι δεν μπορούσε να αποδείξει πως βρέθηκε το D.N.A. του σε κάποια εξαρτήματα που η Αστυνομία παρέδωσε στον M.K.7, όπως δεν μπορούσε να αποδείξει αν τα εξαρτήματα αυτά ανήκαν στη χειροβομβίδα που ρίχτηκε. Ήταν σίγουρος, όμως, και το είπε στην Αστυνομία ότι, όταν ήταν στο στρατό – 2001 – 2003, επεξεργάστηκε πολλές χειροβομβίδες.
Το Κακουργιοδικείο ασχολήθηκε με τη μαρτυρία του Μ.Κ.7, αφού προηγουμένως κατέληξε ότι αυτός είναι ειδικός επί θεμάτων D.N.A. και την αξιολόγησε σε έκταση. Άλλωστε, η μαρτυρία του Μ.Κ.7 ήταν και η μόνη μαρτυρία που συνέδεε τον εφεσείοντα με τη σκηνή. Ο μάρτυρας αυτός κατέθεσε τη σπανιότητα του φαινομένου μεταφοράς γενετικού υλικού με έμμεσο τρόπο.
Το Κακουργιοδικείο απέρριψε την εισήγηση της Υπεράσπισης για παραβίαση του δικαιώματος του εφεσείοντος για δίκαιη δίκη, αφού δεν υπήρξε άρνηση από πλευράς Κατηγορούσας Αρχής να αποκαλύψει στην Υπεράσπιση τις σημειώσεις του Μ.Κ.7 και τα γενετικά προφίλ που αυτός σύγκρινε.
Ο εφεσείων, με την παρούσα έφεσή του, αμφισβητεί την ορθότητα της απόφασης, προβάλλοντας τους ακόλουθους λόγους:
1. Εκτροπή από τα θέσμια της δίκαιης δίκης.
2. Εσφαλμένη αξιολόγηση της μαρτυρίας του Μ.Κ.7.
3. Εσφαλμένη αξιολόγηση μαρτυρίας σε σχέση με το κίνητρο και το άλλοθι του εφεσείοντος.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η θεμελίωση της παραβίασης των προνοιών του Άρθρου 6 της Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με την ‘δίκαιη δίκη’ δεν μπορεί να αποφασιστεί με τρόπο αφηρημένο, αλλά αποτελεί ζήτημα το οποίο πρέπει να εξεταστεί υπό το φως των ειδικών περιστάσεων της κάθε υπόθεσης. Στην εξεταζόμενη υπόθεση δεν έχει καταδειχθεί ότι σημειώθηκε παραβίαση του δικαιώματος της δίκαιης δίκης, η οποία, καθώς έχει νομολογηθεί, απαιτεί σεβασμό προς την αρχή της ισότητας των όπλων. Η παραβίαση της ισότητας των όπλων δεν κρίνεται με αναφορά στο τι είναι η μαρτυρία που δίδεται, αλλά στις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που η κάθε πλευρά έχει – εδώ ο εφεσείων – να γνωρίζει ό, τι σχετικό θα χρησιμοποιηθεί στη δίκη από την άλλη πλευρά.
[*749]2. Οι παραλείψεις, που εισηγείται ο εφεσείων ότι εμπόδιζαν το Κακουργιοδικείο να ελέγξει την ορθότητα των συμπερασμάτων του Μ.Κ.7, αξιολογήθηκαν και η αξιολόγησή τους είναι καθ’ όλα εύλογη και πειστική, ώστε να μην δικαιολογείται επέμβαση του Εφετείου. Η περιστατική μαρτυρία, η οποία υπήρχε, ως εκ της φύσεώς της, δεν άφηνε περιθώρια λογικής αμφιβολίας, που θα οδηγούσε στην αθώωση του εφεσείοντος.
3. Τόσο το εύρημα ως προς το κίνητρο όσο και η απόρριψη του άλλοθι του εφεσείοντος έγιναν, αφού εξετάστηκε η μαρτυρία στο σύνολό της. Ειδικά το άλλοθι που πρόβαλε ο εφεσείων καταρρίφθηκε με την αποδοχή της μαρτυρίας του Μ.Κ.7., ο οποίος κατέθεσε ότι το γενετικό υλικό που βρέθηκε στα συγκεκριμένα μέρη της χειροβομβίδας που προκάλεσε την έκρηξη ανήκε στο πρόσωπο που την έριξε.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Anastassiades v. The Republic (1977) 2 C.L.R.97,
Πέγκερος v. Δημοκρατίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 143,
Κορέλλης v. Γενικού Εισαγγελέα (1998) 1 Α.Α.Δ. 1718,
Παφίτης κ.ά. v. Δημοκρατίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 102,
Γρηγορίου v. Δημοκρατίας (Αρ.2) (2001) 2 Α.Α.Δ. 571.
Έφεση εναντίον Kαταδίκης.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Kακουργιοδικείου Λεμεσού (Kολατσή, Π.E.Δ., Παπαμιχαήλ, A.E.Δ., Στυλιανίδης, E.Δ.), (Ποινική Yπόθεση Aρ. 1354/07), ημερομηνίας 29/1/08.
Ε. Πουργουρίδης, για τον Εφεσείοντα.
Δ. Θεοδώρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
O Εφεσείων είναι παρών.
Cur. adv. vult.
[*750]ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Δικαστής Ε. Παπαδοπούλου.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: O εφεσείων, μετά από ακροαματική διαδικασία ενώπιον του μόνιμου Κακουργοδικείου που συνεδριάζει στη Λεμεσό, κρίθηκε ένοχος για τα αδικήματα της απόπειρας καταστροφής περιουσίας - Άρθρο 325 του Ποινικού Κώδικα, ΚΕΦ. 154, της κατοχής εκρηκτικών υλών - Άρθρο 4(4)(δ) του περί Εκρηκτικών Υλών Νόμου, ΚΕΦ. 54, (όπως τροποποιήθηκε), και της μεταφοράς εκρηκτικών υλών, στη βάση της διάταξης που αφορά τη δεύτερη κατηγορία. Καταδικάστηκε σε ποινές συντρέχουσας φυλάκισης τριών και δυόμισι χρόνων για τις κατηγορίες της απόπειρας καταστροφής και της μεταφοράς των εκρηκτικών υλών. Δεν του επιβλήθηκε ποινή στην κατηγορία της κατοχής. Το ύψος των ποινών δε θα μας απασχολήσει, αφού δεν υπάρχει έφεση γι’ αυτό.
Τα γεγονότα της υπόθεσης, μεγάλο μέρος των οποίων έγιναν παραδεκτά αλλά και όπως τα διαπίστωσε το Κακουργοδικείο, βασιζόμενο στην αναντίλεκτη μαρτυρία της Κατηγορούσας Αρχής, ήταν, σε συντομία, τα ακόλουθα:-
Στις 12/11/2006, γύρω στις 8.30 το βράδυ, σημειώθηκε έκρηξη στην κατοικία Αρ. 18, στην οδό Αγίας Ειρήνης, στο χωριό Απαισιά, οφειλόμενη στη ρίψη αμυντικής θραυσματικής χειροβομβίδας, τύπου Arges 73, μηχανικής λειτουργίας, επιβράδυνσης 4-5 δευτερολέπτων, αθόρυβου τύπου. Από την έκρηξη, προκλήθηκαν ζημιές, ύψους £120,00. Στην κατοικία διέμενε ζεύγος Βρετανών, οι Jeffrey και Jennifer Warne - Μ.Κ.6 και Μ.Κ.5, αντίστοιχα. Μεταξύ του Jeffrey και του πατέρα του εφεσείοντα υπήρχε οικονομική διαφορά, ως αποτέλεσμα συγκεκριμένης επαγγελματικής συναλλαγής. Λίγες μέρες πριν από την έκρηξη, αυτοκίνητο μερσεντές, μαύρου χρώματος, όπως είναι και το αυτοκίνητο του εφεσείοντα, θεάθηκε να περνά έξω από την κατοικία του Jeffrey, με κατεύθυνση το εργαστήριό του και το χώρο όπου αυτός στάθμευε το αυτοκίνητό του.
Αμέσως μετά την έκρηξη, η Αστυνομία, η οποία έφτασε στη σκηνή, απέκλεισε την περιοχή και άρχισε εξετάσεις. Στην άκρη του κύριου δρόμου Λεμεσού - Απαισιάς - Κορφής, δυτικά της κατοικίας στην οποία σημειώθηκε η έκρηξη, εντοπίστηκε μια μεταλλική περόνη ασφαλείας, μαζί με τον δακτύλιο έλξης χειροβομβίδας τύπου Αrges 73, ενώ στην αυλή, μπροστά από την κατοικία, εντοπίστηκε μεταλλικός μοχλός όπλισης του ίδιου τύπου χειροβομβίδας. [*751]Ο τύπος της συγκεκριμένης χειροβομβίδας κατέχεται και χρησιμοποιείται από την Εθνική Φρουρά. Εντοπίστηκαν, επίσης, αριθμός πλαστικών τεμαχίων και αριθμός μεταλλικών σφαιριδίων. Τα ανευρεθέντα συσκευάστηκαν, σφραγίστηκαν και παραδόθηκαν για σκοπούς επιστημονικών εξετάσεων, περιλαμβανομένων και εξετάσεων σε επίπεδο D.N.A. Με τη συγκατάθεση του εφεσείοντα, λήφθηκαν από αυτόν παρειακά επιχρίσματα, τα οποία παραδόθηκαν για σκοπούς εξετάσεων D.N.A. στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, στη Λευκωσία. Λήφθηκαν, επίσης, δακτυλικά αποτυπώματα, οι εξετάσεις των οποίων δε συνέδεαν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, τον εφεσείοντα με τη σκηνή.
Ο εφεσείων, αμέσως μετά το συμβάν, έδωσε θεληματική κατάθεση - Τεκμήριο 16 - αρνούμενος οποιαδήποτε σχέση με αυτό. Εξήγησε ότι, λίγες μέρες πριν, πήγε με το αυτοκίνητό του, μερσεντές, μαύρου χρώματος, στο εργαστήριο του Jeffrey, με σκοπό να του ζητήσει να επανατοποθετήσει το εξάρτημα το οποίο αυτός αφαίρεσε από το μηχάνημα που είχε εγκαταστήσει στο ζαχαροπλαστείο του πατέρα του, απουσίαζε, όμως, γι’ αυτό έφυγε χωρίς να τον συναντήσει. Σε σχέση με τις κινήσεις του το βράδυ της έκρηξης, ισχυρίστηκε ότι, από τις 6:30 - 7:00 το απόγευμα, βρισκόταν με τον υπάλληλό τους Anghel Cheorghe - Μ.Κ.8 - στο σπίτι του ξαδέλφου του Αντώνη, μέχρι τις 8.30 μ.μ., περίπου, που έφυγαν για συγκεκριμένη μπυραρία, στην οποία και παρέμειναν μέχρι τις 10.40 μ.μ.
Ο εφεσείων, επειδή οι εξετάσεις κατέδειξαν ότι στην εσωτερική επιφάνεια του δακτυλίου έλξης της περόνης ασφαλείας της χειροβομβίδας που προκάλεσε την έκρηξη και στην εξωτερική επιφάνεια του μοχλού όπλισής της υπήρχε το γενετικό υλικό του, συνελήφθη. Σε ανακριτική κατάθεσή του - Τεκμήριο 1 - μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι, κατά τη διάρκεια της θητείας του στην Εθνική Φρουρά - (Ιούλιο του 2001 - Οκτώβριο του 2003), εκπαιδεύτηκε σε διάφορους τύπους όπλων και πυρομαχικών, μεταξύ των οποίων και σε χειροβομβίδες. Κατά την εκπαίδευσή του, ήλθε σε επαφή και με πραγματικές χειροβομβίδες διαφόρων τύπων, περιλαμβανομένων και αμυντικών. Για την ανεύρεση του γενετικού υλικού του στα πιο πάνω μέρη της χειροβομβίδας, απάντησε:-
«... αντιλαμβάνεστε ότι υπηρέτησα στην Εθνική Φρουρά και έχω έρθει σε επαφή με πολλές και πολλά είδη χειροβομβίδων όπως μπορεί να βρεθεί και σε πολλές άλλες από πολλούς άλλους πολίτες.»
[*752]Η Κατηγορούσα Αρχή, για να αποδείξει την υπόθεσή της, κάλεσε αριθμό μαρτύρων, μεταξύ των οποίων τον Δρ. Μάριο Καριόλου, Μοριακό Γενετιστή, ειδικό σε θέματα D.N.A. - Μ.Κ.7, η μαρτυρία του οποίου αμφισβητήθηκε έντονα - σ’ αυτήν θα αναφερθούμε σε κατοπινό στάδιο - και τον Anghel Gheorghe - Μ.Κ.8, ο οποίος αναφέρθηκε στις κινήσεις του εφεσείοντα το βράδυ της έκρηξης.
Ο εφεσείων προέβη σε ανώμοτη δήλωση, κάλεσε δε προς υπεράσπισή του τον John Manlowe - Μ.Υ.1, ειδικό σε θέματα εξετάσεων D.N.A.
Ο εφεσείων, στην ανώμοτη δήλωσή του είπε, μεταξύ άλλων, ότι ποτέ δε θα έκανε κάτι ενάντια στην αξιοπρέπειά του. Σπούδασε για ένα καλύτερο μέλλον και ότι ο ίδιος δεν έχει καμία σχέση με την οικογενειακή επιχείρηση, την εγκατάσταση και τη συντήρηση των μηχανημάτων. Γνώριζε, από τον πατέρα του, ότι το σύστημα που εγκατέστησε ο Jeffrey παρουσίαζε προβλήματα, όπως και ότι αυτός αφαίρεσε κάποια εξαρτήματα, τα οποία, όπως τους διαμήνυσε με το προσωπικό του ζαχαροπλαστείου, πήρε για επιδιόρθωση. Λίγες μέρες μετά την αφαίρεση των μηχανημάτων και αφού συνεννοήθηκε με την αδελφή του, η οποία χειριζόταν το θέμα, με προτροπή του πατέρα του, πήγε στο σπίτι του Jeffrey, για να ζητήσει επιστροφή των εξαρτημάτων, αν αυτά είχαν διορθωθεί. Στην κατάθεσή του, που έδωσε στην Αστυνομία ξημερώματα της 13ης Νοεμβρίου, είπε πού βρισκόταν το προηγούμενο βράδυ και με ποιους. Δεν μπορούσε να αποδείξει πώς βρέθηκε το D.N.A. του σε κάποια εξαρτήματα που η Αστυνομία παρέδωσε στον Μ.Κ.7, όπως δεν μπορούσε να αποδείξει αν τα εξαρτήματα αυτά ανήκαν στη χειροβομβίδα που ρίχτηκε. Ήταν σίγουρος, όμως, και το είπε στην Αστυνομία ότι, όταν ήταν στο στρατό - 2001-2003, επεξεργάστηκε πολλές χειροβομβίδες.
Ο Μ.Υ.1 εξήγησε τον όρο «γενετικό προφίλ» και αναφέρθηκε στα συστατικά που το απαρτίζουν, δηλαδή τα αλλήλια. Κατέθεσε ένα καθαρό προφίλ που λήφθηκε από D.N.A. όπου τα αλλήλια εκφράζονται σε ζεύγη σε διάφορες περιοχές, δήλωσε, όμως, αδυναμία να σχολιάσει τη μαρτυρία του Μ.Κ.7, επειδή, καθώς ανέφερε, δεν του είχαν δοθεί οι σημειώσεις του μάρτυρα και τα ηλεκτροφερογράμματα - μεγέθη των διαφόρων περιοχών που απαρτίζουν ένα προφίλ D.N.A. - τα οποία, όμως, εάν είχε, θα απέστελλε στο εξωτερικό σε συνάδελφό του, αφού ο ίδιος δεν είναι εξοικειωμένος με τη μέθοδο Power Plex 16 που εφαρμόζει ο Μ.Κ.7 και δεν μπορούσε να τα ελέγξει. Αναφέρθηκε, επίσης, στην πιθανότητα της [*753]δευτερεύουσας και έμμεσης μεταφοράς γενετικού υλικού και εξήγησε ότι η πρώτη δεν είναι κοινό φαινόμενο, αλλά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, η δε δεύτερη, καίτοι σπάνιο φαινόμενο, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Το Κακουργοδικείο, στην απόφασή του, αναφέρεται στο σύνολο της μαρτυρίας και πραγματεύεται τις νομικές αρχές που διέπουν την αξιολόγησή της, περιλαμβανομένων και αυτών που διέπουν τη μαρτυρία εμπειρογνωμόνων*. Αναφορικά με τη μαρτυρία του Μ.Υ.1, πέρα από τη διαπίστωση ότι η γνώμη του σε σχέση με την έμμεση και δευτερεύουσα μεταφορά γενετικού υλικού συνέπιπτε με εκείνη του Μ.Κ.7, κατέληξε ότι αυτή δε βοηθά την Υπεράσπιση, λόγω της αδυναμίας του μάρτυρα να εκφέρει γνώμη για την ορθότητα των συμπερασμάτων του Μ.Κ.7.
Απέρριψε, επίσης, τη μαρτυρία του Μ.Κ.8, ως γενική, αόριστη και ασαφή, χωρίς όμως αυτό, σημείωσε, να:-
«... οδηγεί κατ’ ανάγκη στο συμπέρασμα που εισηγείται η υπεράσπιση δηλαδή ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει ‘ίχνος άλλης μαρτυρίας’ που να δικαιολογεί την απόρριψη του άλλοθι. Για τους εξής λόγους η εν λόγω θέση δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Στην υπό κρίση περίπτωση η Κατηγορούσα Αρχή υποστηρίζει ότι στο μοχλό όπλισης όπως και στο εσωτερικό του δακτυλίου της περόνης έλξεως της χειροβομβίδας που προκάλεσε την έκρηξη, εντοπίστηκε το γενετικό υλικό του δράστη το οποίο ταυτίστηκε επιστημονικά με τον κατηγορούμενο. Αν όντως έτσι έχουν τα πράγματα, τότε η παρουσία του κατηγορούμενου στη σκηνή του συμβάντος κατά τον χρόνο της έκρηξης καταδεικνύει, σύμφωνα με την Κατηγορούσα Αρχή, το ανυπόστατο του άλλοθι και οδηγεί αναπόφευκτα στην απόρριψη του.»
Το Κακουργοδικείο, προτού αποδεχτεί τη μαρτυρία του Μ.Κ.7, ο οποίος, αφού αναφέρθηκε στην έννοια και σημασία του γενετικού υλικού, κατέθεσε ότι το γενετικό υλικό που εντόπισε επί του σημείου του μοχλού όπλισης της χειροβομβίδας που προκάλεσε την έκρηξη και στο οποίο αναμενόταν να αγγίξει ο δράστης, όπως και στο αντίστοιχο σημείο επί της εσωτερικής επιφάνειας του δακτυλίου έλξης της περόνης ασφαλείας της εν λόγω χειροβομβίδας, το οποίο ανήκει στο πρόσωπο που τελευταίο ήλθε σε επαφή με τη [*754]χειροβομβίδα, ταυτίζεται με το γενετικό υλικό του εφεσείοντα, απέρριψε τη θέση της Υπεράσπισης ότι ο μάρτυρας δεν είναι ειδικός επί θεμάτων D.N.A. Βάσισε την αποδοχή του σε διάφορους λόγους, οι οποίοι, είτε σωρευτικά είτε κατά απομόνωση, οδηγούσαν στην κατάληξή του. Συγκεκριμένα, ανέφερε:-
«α) Στην έκθεσή του τεκμήριο 23, η οποία υπενθυμίζουμε κατατέθηκε και το περιεχόμενό της υιοθετήθηκε από τον ΜΚ7 χωρίς ένσταση, ο μάρτυρας αναφέρεται στον εαυτό του ως ανώτερο μοριακό γενετιστή, ιδιότητα με την οποία υπογράφει και την έκθεση του. Επίσης στην ένορκη μαρτυρία του, ο ΜΚ7 αναφέρθηκε στον εαυτό του ως διευθυντή του τμήματος του εργαστηρίου Δικανικής Γενετικής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής, ιδιότητα με την οποία επίσης υπογράφει την έκθεση του.
β) Ο ΜΚ7 κλήθηκε και εξετάστηκε από την ευπαίδευτη εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής, χωρίς, επισημαίνουμε, οποιαδήποτε ένσταση από πλευράς υπεράσπισης, ως μοριακός γενετιστής, εμπειρογνώμονας επί θεμάτων DNA. Για πρώτη φορά η υπεράσπιση έθεσε θέμα εμπειρογνωμοσύνης του μάρτυρα, στο στάδιο των αγορεύσεων. Εκείνο που η υπεράσπιση με την αντεξέταση αμφισβήτησε και μπορούμε να πούμε, σε έντονο βαθμό, ήταν την ορθότητα των πορισμάτων στα οποία ο μάρτυρας είχε στη συγκεκριμένη περίπτωση καταλήξει υπό την ιδιότητα του εμπειρογνώμονα σε θέματα DNA και όχι, είτε έμμεσα είτε άμεσα, την εμπειρογνωμοσύνη του μάρτυρα επί των συγκεκριμένων θεμάτων. Μια απλή ανάγνωση της αντεξέτασης, μαρτυρεί του λόγου το ασφαλές.
γ) Η υπεράσπιση, θεωρώντας δεδομένη την εμπειρογνωμοσύνη του ΜΚ7 σε θέματα γενετικής και γενικά σε θέματα DNA, ζήτησε και της δόθηκε χρόνος για να προσκομίσει και προσκόμισε τον δικό της εμπειρογνώμονα σε τέτοια θέματα με στόχο να πλήξει την ορθότητα των πορισμάτων του ΜΚ7.»
Περαιτέρω, και χωρίς να παραγνωρίζεται ότι το δικαστήριο γνωρίζει μόνο εκείνα τα γεγονότα τα οποία είναι πασίγνωστα, σε βαθμό που αποτελούν κοινή γνώση, κατέληξε, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των υποθέσεων στις οποίες ο Μ.Κ.7 κατέθεσε ενώπιόν του για θέματα D.N.A. αλλά και το μεγάλο αριθμό των υποθέσεων που εκδικάστηκαν από το Εφετείο τα τελευταία δέκα χρό[*755]νια με μάρτυρα ειδικό επί θεμάτων D.N.A. τον Μ.Κ.7, ότι αναφορά και μόνο στο όνομά του - Δρ. Μ. Καριόλου - ταυτίζεται αποκλειστικά με αυτόν ως τον «μόνο εμπειρογνώμονα που διατίθεται» από το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, για σκοπούς δικαστικών υποθέσεων.
Στη συνέχεια, το Κακουργοδικείο ασχολήθηκε με τη μαρτυρία του Μ.Κ.7 και την αξιολόγησε σε έκταση, αυτή ήταν, άλλωστε, η μόνη μαρτυρία που συνέδεε τον εφεσείοντα με τη σκηνή. Σύμφωνα με τον μάρτυρα, η πιθανότητα να βρεθεί στην περόνη της χειροβομβίδας και το μοχλό ασφαλείας της το συγκεκριμένο γενετικό προφίλ D.N.A., εάν το γενετικό υλικό σ’ αυτά προέρχεται από τρίτο άτομο εκτός του εφεσείοντα είναι 1:250.000.000.000 άνδρες και 1:13.000.000.000 άνδρες, αντίστοιχα. Η εκτίμηση έγινε με βάση τις συχνότητες των αλληλίων στον ελληνοκυπριακό πληθυσμό. Προτού αποδεχθεί ότι ο μάρτυρας έθεσε κατά τρόπο επαρκή τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια για σκοπούς ελέγχου της ακρίβειας των συμπερασμάτων του, διαπίστωσε ότι αυτός:-
«... έδωσε με σαφήνεια, ακρίβεια και λεπτομέρεια όλα τα στοιχεία που τον οδήγησαν στα συμπεράσματα του και ανέφερε στο Δικαστήριο την μέθοδο που ακολούθησε και τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε. Έκαμε αναφορά στους δύο τρόπους με τους οποίους μπορεί να εναποτεθεί γενετικό υλικό σε ένα αντικείμενο, τον ‘άμεσο’ και τον ‘έμμεσο’ τρόπο και επεσήμανε, με αναφορά σε πειράματα που έλαβαν χώρα πρόσφατα στο εργαστήριο του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής στη Λευκωσία του οποίου προΐσταται, την σπανιότητα του φαινομένου που παρατηρήθηκε - δύο περιπτώσεις στις 1500 - μεταφοράς γενετικού υλικού με έμμεσο τρόπο. ...
Επίσης, στην έκθεση του μάρτυρα τεκμήριο 23, της οποίας το περιεχόμενο ο μάρτυρας υιοθέτησε και στο οποίο έκαμε εκτενή αναφορά στην προφορική μαρτυρία του και συγκεκριμένα κάτω από τον τίτλο ‘Γενικά/Ορολογία’ γίνεται λεπτομερής αναφορά στις αρχές που διέπουν θέματα DNA και γενικά στα κριτήρια που ο μάρτυρας χρησιμοποίησε για να καταλήξει στα συμπεράσματά του.»
Σ’ ό,τι αφορά τη θέση της Υπεράσπισης ότι ο Μ.Κ.7, με την παράλειψή του να παρουσιάσει τα δύο μερικά προφίλ που πήρε από το μοχλό όπλισης και την περόνη ασφαλείας της χειροβομβίδας, όπως και το πλήρες προφίλ που πήρε από το παρειακό επίχρισμα που λήφθηκε από τον εφεσείοντα, και με το οποίο έκαμε τις συ[*756]γκρίσεις του προτού καταλήξει, στέρησε το Δικαστήριο της δυνατότητας ελέγχου των συμπερασμάτων του, έκρινε ότι:-
«Το ζητούμενο σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι ποια στοιχεία ο εμπειρογνώμονας παρέλειψε να θέσει ενώπιον του Δικαστηρίου αλλά αν τα στοιχεία που έχει θέσει ενώπιον του Δικαστηρίου είναι αναγκαία έτσι ώστε να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει την ακρίβεια των συμπερασμάτων του.»
Απέρριψε, επίσης, εισήγηση της Υπεράσπισης για παραβίαση του δικαιώματος του εφεσείοντα για δίκαιη δίκη, αφού δεν υπήρξε άρνηση από πλευράς Κατηγορούσας Αρχής να αποκαλύψει στην Υπεράσπιση τις σημειώσεις του Μ.Κ.7 και τα γενετικά προφίλ που αυτός σύγκρινε. Σημειώνουμε ότι τα συγκεκριμένα γενετικά προφίλ ζητήθηκαν από το συνήγορο του εφεσείοντα, μετά που ολοκληρώθηκε η υπόθεση της Κατηγορούσας Αρχής και ο εφεσείων προέβη στην ανώμοτη δήλωσή του.
Το Κακουργοδικείο, στη βάση της μαρτυρίας που αποδέχθηκε, κατέληξε ότι:-
«..., νωρίς το βράδυ της 12.11.2006 και συγκεκριμένα στις 8:30 περίπου, ο κατηγορούμενος, διαπνεόμενος από αισθήματα εκδίκησης εναντίον του παραπονούμενου ΜΚ6 με τον οποίο ο πατέρας του είχε οικονομικές διαφορές που πήγαζαν από την εγκατάσταση ενός συστήματος αφαίρεσης λίπους από τα απόβλητα του ζαχαροπλαστείου της οικογένειας του κατηγορούμενου, το οποίο παρουσίαζε προβλήματα στη λειτουργία του και με σκοπό όπως εκφοβίσει τον παραπονούμενο έτσι ώστε ο τελευταίος να επανατοποθετήσει στο σύστημα το μέρος εκείνο που είχε αφαιρέσει και αρνείτο να επιστρέψει, μετέβη στο χώρο της οικίας του παραπονούμενου στην Απαισιά. Μαζί του κατά τον εν λόγω χρόνο μετέφερε αμυντική χειροβομβίδα τύπου Arges. Ο κατηγορούμενος αφού πήρε τη χειροβομβίδα με γυμνά χέρια και την όπλισε, αφαιρώντας για τον σκοπό αυτό την περόνη ασφαλείας, την έριξε στην οροφή της στεγασμένης δυτικής βεράντας της οικίας του παραπονούμενου, γνωρίζοντας ότι η έκρηξη θα προκαλέσει υλική ζημιά και εσκεμμένα και παράνομα ενήργησε ώστε να προκληθεί τέτοια ζημιά και προκάλεσε στην εν λόγω κατοικία ζημιά ύψους ΛΚ120,00. Η περόνη ασφαλείας με τον δακτύλιο έλξης, όπως και ο μοχλός όπλισης που εντοπίστηκαν στη σκηνή αντικείμενα επί των οποίων εντοπίστηκε και το γενετικό υλικό του κατηγορούμενου, ανήκουν στη χειροβομβίδα που έριξε ο κατηγορούμενος και προκάλεσε [*757]την έκρηξη στην οικία του παραπονούμενου.»
Με έξι λόγους έφεσης, αμφισβητείται η ορθότητα της απόφασης. Ο λόγος έφεσης 3, σε σχέση με τη διαπίστωση ότι ο Μ.Κ.7 είναι εμπειρογνώμονας, δεν προωθήθηκε από το συνήγορο του εφεσείοντα με το διάγραμμά του, αλλά ούτε και ενώπιόν μας συζητήθηκε. Θεωρούμε ότι εγκαταλείφθηκε και δε θα μας απασχολήσει. Θα εξετάσουμε τους λόγους με τη σειρά που προβάλλονται και τη σχετικότητα που αντιλαμβανόμαστε να υπάρχει μεταξύ τους.
Λόγος έφεσης 1 - Εκτροπή από τα θέσμια της δίκαιης δίκης:
Παραπονείται ο εφεσείων ότι η άρνηση του Μ.Κ.7 και, γενικότερα, της Κατηγορούσας Αρχής να του παραδώσουν τα τρία γενετικά προφίλ που προέκυψαν από τις εξετάσεις - δύο από τη σκηνή και ένα που οικειοθελώς έδωσε ο ίδιος - κατέστησαν τη δίκη μη δίκαιη. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η μη παρουσίασή τους από την Κατηγορούσα Αρχή στο Δικαστήριο, ως είχε καθήκον, εμπόδισε τον ίδιο αλλά και το Κακουργοδικείο να ελέγξουν την ορθότητα των συμπερασμάτων του Μ.Κ.7, εξαφανίζοντας, έτσι, ένα ουσιαστικό στοιχείο της δίκης - αυτό της αντιπαράθεσης. Η άρνηση της Κατηγορούσας Αρχής να του παραδώσει τα πιο πάνω τον εμπόδισε να τα χρησιμοποιήσει για σκοπούς ελέγχου τόσο της διαδικασίας που ακολουθήθηκε για την ταύτιση των δειγμάτων όσο και της πιθανότητας λάθους στην ταύτισή τους.
Στην Κορέλλης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1998) 1 Α.Α.Δ. 1718, όπου γίνεται λεπτομερής εξέταση του ζητήματος της δίκαιης δίκης, αναφέρεται ότι:- (σελ. 1743-1744 και 1751-1752)
«Η έννοια της δίκαιης δίκης, καθώς έχει νομολογηθεί, απαιτεί σεβασμό προς την αρχή της ‘ισότητας των όπλων’ δηλαδή την αρχή της διαδικαστικής ισότητας ανάμεσα στα μέρη (Eur. Court H.R., Delcourt judgment of 17 January 1970, Series A No. 11, p.15, para. 28; Monnell and Morris judgment of 2 March 1987, Series A No. 115, p.23, para. 62).
Πρωταρχικός σκοπός του Άρθρου 6 (3) (β) της Σύμβασης είναι η επίτευξη ισότητας όπλων ανάμεσα στην Κατηγορούσα Αρχή και την υπεράσπιση (Βλ. Jespers, 8403 (Belgium) Report 27, D.R. 61 και Law of the European Convention on Human Rights των Harris, O’ Boyle και Warbrick, σελ. 255).
Ο J.E.S. Fawcett στο βιβλίο του ‘The application of the European Convention on Human Rights’, υποδεικνύει:
[*758]‘Η αρχή της ισότητας των όπλων αποτελεί έκφραση του κανόνα audi alteram partem και εξυπακούει ότι στο κάθε μέρος πρέπει να δίδεται ίση ευκαιρία να παρουσιάσει την υπόθεση του, τόσο πάνω στα γεγονότα, όσο και πάνω στο Νόμο, και να σχολιάσει την υπόθεση που παρουσίασε ο αντίδικος του. Η ευκαιρία πρέπει να είναι ίση ανάμεσα στους διαδίκους και να περιορίζεται μόνο από το καθήκον του δικαστηρίου να αποτρέψει υπερβολική παράταση ή καθυστέρηση της διαδικασίας.’
..........................................................................................................
... Είναι με βάση την αξιολόγηση της δίκης στο σύνολο της που πρέπει να απαντάται το ερώτημα κατά πόσο η δίκη ήταν δίκαιη ή όχι (Βλ. Nielsen v. Denmark (Application No. 343/57 Yearbook of the European Convention on Human Rights, 1961, Vol. 4, pp.548, 550)).
Αυτή η θέση βρίσκεται σε πλήρη ταύτιση με την δική μας νομολογία (Βλ. Δημοκρατία ν. Alan Ford κ.ά. (Αρ. 2) (1995) 2 Α.Α.Δ. 232, 244: ‘Η τήρηση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται - από το Άρθρο 30.3 του Συντάγματος και το Άρθρο 6(3) της Σύμβασης - αποτιμάται στο πλαίσιο του συνόλου της δίκης, γιατί μόνο σ’ εκείνο το πλαίσιο μπορεί να διαπιστωθεί αν η δίκη υπήρξε δίκαιη - (βλ. Can Case (Series A, Vol. 96) και Case of Barbera (Series A, Vol. 146))’.
Όπως έχει λεχθεί στην Kouppis v. Republic (1977) 2 C.L.R. 361, 388 (απόφαση Τριανταφυλλίδη, Π.):
‘Η θεμελίωση της παραβίασης των προνοιών του Άρθρου 6 της Σύμβασης σχετικά με την ‘δίκαιη δίκη’ δεν μπορεί να αποφασιστεί με τρόπο αφηρημένο, αλλά αποτελεί ζήτημα το οποίο πρέπει να εξεταστεί υπό το φως των ειδικών περιστάσεων της κάθε υπόθεσης (Βλ. την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση X and Y v. The Federal Republic of Germany, Application No. 1013/61, Yearbook, 1962, Vol. 5, pp. 158, 164)· και γι’ αυτό το σκοπό, η δίκη ενός κατηγορουμένου πρέπει να εξεταστεί στο σύνολο της (βλ. την απόφαση της Επιτροπής στην X. v. Austria, Application No. 1418/62, Yearbook, 1963, Vol. 6, pp. 222, 250)’.»
Εξετάζοντας τα όσα ο συνήγορος του εφεσείοντα υπέβαλε, με [*759]σκοπό να καταδείξει το μη δίκαιο της δίκης, δε βρίσκουμε ο πρώτος λόγος έφεσης να ευσταθεί. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την ταύτιση του γενετικού προφίλ αποκαλύφθηκε από την Κατηγορούσα Αρχή πριν την έναρξη της δίκης, με την παράδοση στην Υπεράσπιση της Έκθεσης του Μ.Κ.7, ώστε δεν μπορεί να γίνεται λόγος για μη αποκάλυψη σχετικού με τη δίκη υλικού. Μέσα από την Έκθεση - Τεκμήριο 23 - αλλά και μέσα από τη μαρτυρία του Μ.Κ.7 κατά τη δίκη, προκύπτει με σαφήνεια ο τρόπος με τον οποίο ο μάρτυρας εργάστηκε για να καταλήξει στα συμπεράσματά του. Από τη στιγμή που ο εφεσείων δεν στερήθηκε της ευκαιρίας να σχολιάσει την υπόθεση που παρουσίασε η Κατηγορούσα Αρχή, δηλαδή να αντεξετάσει τον μάρτυρα, ούτε να προωθήσει τη δική του θέση, δεν τίθεται θέμα παραβίασης της ισότητας των όπλων. Με την παράδοση στο συνήγορο του εφεσείοντα της ΄Εκθεσης - Τεκμήριο 23, αυτός γνώριζε, προτού ο Μ.Κ.7 κληθεί στο Δικαστήριο, σε τι θα αφορούσε η κατάθεσή του. Αυτό, άλλωστε, προκύπτει και από όσα ο ίδιος ο συνήγορός του δήλωσε στο Δικαστήριο προτού ο Μ.Κ.7 καταθέσει, ότι, δηλαδή, «... είχα πει στη συνάδελφο μου ότι η έκθεση του κ. Καριόλου γίνεται παραδεκτό γεγονός. ... Είναι γνωστό ότι ο κ. Καριόλου κάμνει λεπτομερείς εκθέσεις που δεν χρειάζονται να προστεθεί οτιδήποτε άλλο. Δεν ξέρω αν έχει οποιοδήποτε λόγο που θέλει τον κ. Καριόλου στο Δικαστήριο». Παρά τη δήλωσή του και τον πιο πάνω χαρακτηρισμό των εκθέσεων του μάρτυρα, επέλεξε, μετά που αυτός κατέθεσε, να τον αντεξετάσει, χωρίς να του ζητήσει να παρουσιάσει τις σημειώσεις του και τα τρία γενετικά προφίλ. Η παραβίαση της ισότητας των όπλων δεν κρίνεται με αναφορά στο τι είναι η μαρτυρία που δίδεται, αλλά στις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που η κάθε πλευρά έχει - εδώ ο εφεσείων - να γνωρίζει ό,τι σχετικό θα χρησιμοποιηθεί στη δίκη από την άλλη πλευρά.
Ούτε τα περί δυσμενούς επηρεασμού του εφεσείοντα, λόγω της πιο πάνω παράλειψης της Κατηγορούσας Αρχής, βρίσκουμε να έχουν βάση, ειδικά στα πλαίσια του πρώτου λόγου έφεσης. Εάν η παρουσίαση των γενετικών προφίλ ήταν αναγκαία και δεν έγινε, αυτό εμπίπτει στα πλαίσια των λόγων έφεσης 2 και 4, τους οποίους θα εξετάσουμε στη συνέχεια, αφού κάτι τέτοιο, ενδεχόμενα, θα καθιστούσε τη μαρτυρία ελλιπή όχι, όμως, τη δίκη μη δίκαιη.
Λόγοι έφεσης 2, 4 και 5 - Εσφαλμένη αξιολόγηση της μαρτυρίας του Μ.Κ.7:
Τα ευρήματα του Κακουργοδικείου, υπέβαλε ο συνήγορος του εφεσείοντα, ήταν προϊόν εσφαλμένης νομικής προσέγγισης και υιοθέτησης τυφλά των συμπερασμάτων του Μ.Κ.7. Με άλλα λόγια, [*760]δεν αξιολογήθηκε ορθά η μαρτυρία του. Η πολύ μικρή ποσότητα του γενετικού υλικού που ανευρέθηκε, υπέβαλε, και η πιθανότητα λάθους, η οποία δεν αποκλείστηκε, δεν εκτιμήθηκαν όπως έπρεπε, για να διαπιστωθεί από το Κακουργοδικείο εάν τα τρία γενετικά προφίλ ταυτίζονταν και σε ποιες θέσεις. Ακόμη, εισηγήθηκε, και στην περίπτωση που το ανευρεθέν γενετικό υλικό ανήκε στον εφεσείοντα, και πάλι δεν αποκλείστηκε η πιθανότητα μεταφοράς του από τρίτο πρόσωπο.
Είναι γεγονός ότι η καταδίκη του εφεσείοντα στηρίχτηκε αποκλειστικά σε περιστατική μαρτυρία. Για τη σημασία της και τον τρόπο προσέγγισής της, το Κακουργοδικείο καθοδηγήθηκε ορθά. Σχετικό με το είδος της μαρτυρίας αυτής είναι το πιο κάτω απόσπασμα από την Παφίτης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 102:- (σελ. 119-120)
«Όπως έχει επανειλημμένα διακηρυχθεί η περιστατική μαρτυρία δεν αποτελεί υποδεέστερη μορφή ή κατηγορία μαρτυρίας της άμεσης μαρτυρίας, δηλαδή μαρτυρίας η οποία αφεαυτής τείνει να αποδείξει το έγκλημα (όπως μαρτυρία αυτόπτων μαρτύρων). Όχι μόνον δεν υπάρχει προκατάληψη, και αυτό είναι η δεύτερη διαπίστωση που θέλουμε να κάμουμε, εναντίον της περιστατικής μαρτυρίας αλλά τουναντίον όταν είναι συμπερασματική τείνει να αφανίσει την πιθανότητα του ανθρώπινου λάθους. ... Η αιτιώδης σχέση μεταξύ της περιστατικής μαρτυρίας και της ενοχής του κατηγορουμένου πρέπει να είναι άμεση αφενός και να μην μπορεί να συμβιβαστεί αφετέρου με άλλη λογική ερμηνεία της περιστατικής μαρτυρίας. (Βλ. μεταξύ άλλων Fournides v. Republic (1986) 2 C.L.R., 73 p. 79 και Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 172).
Η περιστατική μαρτυρία μπορεί να αποτελέσει βάση για την καταδίκη του κατηγορουμένου μόνον όταν τεκμηριώνει ως θέμα λογικής συνέπειας μέσα στα πλαίσια της ανθρώπινης εμπειρίας την ενοχή του.»
Έχουμε εξετάσει με προσοχή όσα ο συνήγορος του εφεσείοντα υπέδειξε ως κενά και παραλείψεις στη μαρτυρία του Μ.Κ.7 όσο και το σύνολο της μαρτυρίας, με την οποία το Κακουργοδικείο, προτού καταλήξει στην ενοχή του εφεσείοντα, ασχολήθηκε διεξοδικά. Διαπιστώνουμε ότι σχεδόν όλα όσα αναπτύχθηκαν ενώπιόν μας, ως γεγονότα που εσφαλμένα εκτιμήθηκαν, τέθηκαν και ενώπιον του Κακουργοδικείου, το οποίο τα πραγματεύθηκε με κάθε προσοχή. Η θέση του εφεσείοντα για την πιθανότητα μεταφοράς [*761]γενετικού υλικού του από τρίτο πρόσωπο στα σημεία όπου αυτό ανευρέθηκε αποκλείστηκε όχι μόνο στη βάση της μαρτυρίας του Μ.Κ.7, ο οποίος με λεπτομέρεια εξήγησε πώς κατέληξε στον αποκλεισμό τέτοιας πιθανότητας, αλλά και στη βάση της μαρτυρίας του Μ.Υ.1, ο οποίος δεν έλεγε ο,τιδήποτε το διαφορετικό. Ούτως ή άλλως, τα ευρήματα του Μ.Κ.7 ήταν συγκεκριμένα. Έδωσε όσες διευκρινίσεις του ζητήθηκαν και εξήγησε γιατί δεν είχε αμφιβολία ότι αυτός που έριξε τη χειροβομβίδα ήταν ο δότης του γενετικού υλικού που εντοπίστηκε στο μοχλό όπλισης και τον δακτύλιο έλξης της περόνης της χειροβομβίδας που βρέθηκε στη σκηνή. Ήταν σαφής ότι η ποσότητα του γενετικού υλικού που εντοπίστηκε ήταν κατάλληλη και του επέτρεπε να κάμει συγκρίσεις. Οι παραλείψεις, που εισηγείται ο εφεσείων ότι εμπόδιζαν το Κακουργοδικείο να ελέγξει την ορθότητα των συμπερασμάτων του Μ.Κ.7, αξιολογήθηκαν και η αξιολόγησή τους βρίσκουμε να είναι καθ’ όλα εύλογη και πειστική, ώστε να μην δικαιολογείται επέμβασή μας. Η περιστατική μαρτυρία, η οποία υπήρχε, ως εκ της φύσεώς της, δεν άφηνε περιθώρια λογικής αμφιβολίας, που θα οδηγούσε στην αθώωση του εφεσείοντα. Στην απουσία λογικής εξήγησης ως προς την ανεύρεση του γενετικού υλικού του εφεσείοντα στα συγκεκριμένα σημεία της χειροβομβίδας, αδυνατούμε να αντιληφθούμε πώς το Κακουργοδικείο θα μπορούσε να στηριχθεί σε θεωρητικές πιθανολογήσεις ότι ο δράστης ήταν άλλος από τον εφεσείοντα. Για την αποδεικτική δύναμη της μαρτυρίας μέσω γενετικού υλικού σχετική είναι η Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2001) 2 Α.Α.Δ. 571.
Λόγος έφεσης 6 - Εσφαλμένη αξιολόγηση μαρτυρίας σε σχέση με το κίνητρο και το άλλοθι του εφεσείοντα:
Ισχυρίζεται ο εφεσείων ότι ο τρόπος που προσεγγίστηκε από το Κακουργοδικείο η μαρτυρία της Κατηγορούσας Αρχής σε σχέση με το κίνητρο και την απόρριψη του άλλοθί του δεν ήταν μέρος της διεργασίας για να διαπιστωθεί η συνοχή της περιστατικής μαρτυρίας αλλά παρεπόμενό της.
Ούτε αυτός ο λόγος βρίσκουμε να ευσταθεί. Τόσο το εύρημα ως προς το κίνητρο όσο και η απόρριψη του άλλοθι του εφεσείοντα έγιναν, αφού εξετάστηκε η μαρτυρία στο σύνολό της. Ειδικά, το άλλοθι που πρόβαλε ο εφεσείων, μετά την απόρριψη της μαρτυρίας του Μ.Κ.8 ως γενικής και αόριστης, καταρρίφθηκε με την αποδοχή της μαρτυρίας του Μ.Κ.7, ο οποίος κατέθεσε ότι γενετικό υλικό που βρέθηκε στα συγκεκριμένα μέρη της χειροβομβίδας που προκάλεσε την έκρηξη ανήκε στο πρόσωπο που την έριξε.
Έχοντας εξετάσει όλα τα στοιχεία και δεδομένα της υπόθεσης, [*762]καταλήγουμε ότι το Κακουργοδικείο, στη βάση του συνόλου της μαρτυρίας, ορθά οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι ο εφεσείων ήταν ο δράστης. Η μαρτυρία απέδειξε, πέρα από κάθε λογική αμφιβολία, την ενοχή του στις κατηγορίες που αυτός αντιμετώπιζε.
Η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
* (Bλ. Andreas Anastassiades v. The Republic (1977) 2 C.L.R. 97· Πέγκερος v. Δημοκρατίας (1995) 2 A.A.Δ. 143.)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο