(2010) 2 ΑΑΔ 458
[*458]27 Σεπτεμβρίου, 2010
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
(Ποινική Έφεση Aρ. 2/2010)
TEREZA GRAZYNA GORKO,
Εφεσείουσα,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Aρ. 33/2010)
ΡΑΛΟΥΚΑ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Εφεσείουσα,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινικές Εφέσεις Aρ. 2/2010, 33/2010)
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Εφέσεις εναντίον ποινής φυλάκισης 7 ετών την οποία επέβαλε το Κακουργιοδικείο σε κάθε μια από τις δύο εφεσείουσες για κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια κοκαΐνης 202 γρ. και 206 γρ. αντίστοιχα ― Η ποινή μειώθηκε κατ’ έφεση σε ποινή φυλάκισης 5 ετών για κάθε εφεσείουσα ως προς τις κατηγορίες της κατοχής με σκοπό την προμήθεια και σε 3 έτη φυλάκισης ως προς την κατηγορία της κατοχής για την πρώτη κατηγορούμενη, ενόψει του ότι το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη κατά την επιμέτρηση προηγούμενες καταδίκες που δεν αποδείχθηκαν και εσφαλμένα αποφάσισε να αποδώσει στη στάση των εφεσειουσών τη μη εξοικονόμηση δικαστικού χρόνου.
[*459]Ποινή ― Επιμέτρηση ― Μετριαστικοί παράγοντες ― Μεταμέλεια ― Η συνεργασία κατηγορουμένου με την Αστυνομία αλλά η επιλογή του να μη παραδεχθεί σε κατηγορία, δεν συνιστά πλήρη και άμεση μεταμέλεια.
Η παρούσα έφεση στρέφεται εναντίον της επταετούς ποινής φυλάκισης η οποία επιβλήθηκε σε κάθε μια από τις δύο εφεσείουσες για την κατοχή και την κατοχή με σκοπό την προμήθεια κοκαΐνης ποσότητας 202γρ. στην περίπτωση της εφεσείουσας στην Έφεση αρ.33/10 (κατηγορούμενη 1 στο Κακουργιοδικείο) και 206γρ. στην περίπτωση της εφεσείουσας στην Έφεση αρ.2/10 (κατηγορούμενη 2 στο Κακουργιοδικείο).
Το Κακουργιοδικείο κατά την επιμέτρηση της ποινής έλαβε υπόψη τις προηγούμενες καταδίκες των εφεσειουσών στη Γαλλία για την εισαγωγή κοκαΐνης, το γεγονός ότι αυτές συνελήφθηκαν επ’ αυτοφόρω στη διάπραξη των αδικημάτων, και το γεγονός ότι η σύλληψη της δεύτερης κατηγορούμενης οφείλετο στη συνεργασία με τις διωκτικές αρχές την οποία επέδειξε η πρώτη κατηγορούμενη. Θεώρησε όμως ότι η πλήρης συνεργασία της πρώτης κατηγορούμενης δεν έλαβε χώραν εξ αρχής, με την έννοια ότι αυτή παρεδέχθη σε προχωρημένο στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας, που διήρκεσε τρεις και πλέον μήνες, ώστε η εξοικονόμηση δικαστικού χρόνου να μην εξυπηρετήθηκε ουσιωδώς. Το ίδιο, θεώρησε το Κακουργιοδικείο, ίσχυε και στην περίπτωση της κατηγορούμενης 2, αφού και αυτή παρεδέχθη στο προχωρημένο εκείνο στάδιο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι:
1. Δεν υπήρχε σαφής και ολοκληρωμένη εικόνα ενώπιον του Κακουργιοδικείου που να επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων με τη σημασία των οποιωνδήποτε προηγούμενων καταδικών.
2. Δεν θα απασχολήσει περαιτέρω το Εφετείο ο Νόμος αρ.70/1981 και τα επί μέρους θέματα που ηγέρθηκαν σε σχέση με τις προηγούμενες καταδίκες των εφεσειουσών στη Γαλλία.
3. Ενόψει των αλλεπάλληλων τροποποιήσεων των κατηγοριών στο κατηγορητήριο σε σχέση με την πρώτη κατηγορούμενη – η παραδοχή της δεύτερης κατηγορούμενης ήταν άμεση μετά την ορθή διατύπωση των κατηγοριών και την απόσυρση άλλων κατηγοριών εναντίον της – ουσιαστικά η μη εξοικονόμηση δικαστικού χρόνου δεν μπορεί να αποδοθεί στη στάση των κατηγορουμένων, ως το [*460]Κακουργιοδικείο θεώρησε.
4. Οι εισηγήσεις του συνηγόρου της πρώτης κατηγορούμενης περί ανάγκης για διαφοροποίηση των ποινών, δεν ευσταθούν, αφού ναι μεν η πρώτη κατηγορούμενη συνεργάστηκε με τις αστυνομικές αρχές και η συνεργασία αυτή οδήγησε στη σύλληψη της δεύτερης κατηγορούμενης, όμως η μεταμέλειά της δεν ήταν πλήρης και άμεση, όπως θα συνέβαινε αν επέλεγε να παραδεχθεί την κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια.
5. Οι ποινές θα πρέπει να μειωθούν σε πέντε έτη φυλάκισης για κάθε εφεσείουσα ως προς τις κατηγορίες της κατοχής με σκοπό την προμήθεια και σε τρία έτη φυλάκισης ως προς την κατηγορούμενη 1 ως προς την κατηγορία της κατοχής.
Οι εφέσεις επιτράπηκαν. Οι ποινές μειώθηκαν ως ανωτέρω.
Εφέσεις εναντίον Ποινής.
Εφέσεις από τις εφεσείουσες εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λάρνακας (Οικονόμου, Π.Ε.Δ., Παρασκευαΐδου-Καρακάννα, Α.Ε.Δ., Γερολέμου, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 15956/2008), ημερομηνίας 30/12/2009.
Γ. Μυλωνάς με Δ. Δευτερά, για την Εφεσείουσα στην Ποιν. Έφεση Αρ. 2/10.
Ε. Χειμώνας, για την Εφεσείουσα στην Ποιν. Έφεση Αρ. 33/10.
Ν. Δημητρίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη και στις δύο εφέσεις.
Οι Εφεσείουσες είναι παρούσες.
(Παρών ο κ. Μιχάλης Φαντάρος, ο οποίος μεταφράζει από τα Ελληνικά στα Πολωνικά).
(Παρούσα η Κα Ντανιέλλα Ιωσήφ Ολτεάνου, η οποία μεταφράζει από τα Ελληνικά στα Ρουμάνικα).
Ex tempore
XATΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Οι εφεσείουσες καταδικάσθησαν από [*461]το Κακουργιοδικείο σε επταετή ποινή φυλάκισης έκαστη για κατηγορίες που αφορούν την κατοχή και την κατοχή με σκοπό την προμήθεια κοκαΐνης, ποσότητας 202 γρ. στην περίπτωση της εφεσείουσας στην Έφεση αρ. 33/10 (κατηγορούμενη 1 στο Κακουργιοδικείο), και 206 γρ. στην περίπτωση της εφεσείουσας στην Έφεση αρ. 2/10 (κατηγορούμενη 2 στο Κακουργιοδικείο).
Το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη στην επιμέτρηση της ποινής, πέραν των γενικότερων παραγόντων που ρυθμίζουν τα των υποθέσεων ναρκωτικών σε σχέση με τη σοβαρότητα τους, προηγούμενες καταδίκες των εφεσειουσών στη Γαλλία, όπως ανεφέρθη για την κατηγορούμενη 1, το 2006 για εισαγωγή 1000 γρ. κοκαΐνης που απέληξε σε φυλάκιση 24 μηνών, και για την κατηγορούμενη 2 για εισαγωγή 1710 γρ. κοκαΐνης με επιβληθείσα φυλάκιση 30 μηνών το 2007. Ενήργησε το Κακουργιοδικείο, περαιτέρω, στη βάση ότι οι εφεσείουσες συνελήφθησαν επ’ αυτοφόρω στη διάπραξη των αδικημάτων και θεώρησε ότι η δράση και των δύο ήταν η ίδια ώστε να μην υπήρχε δυνατότητα διαφοροποίησης σε εκείνη τη βάση. Ετέθη ενώπιον του Κακουργιοδικείου το θέμα της παραδοχής και συνεργασίας των εφεσειουσών και λήφθηκε υπόψη το γεγονός ότι η σύλληψη της κατηγορούμενης 2 οφείλετο στη συνεργασία την οποία επέδειξε η κατηγορούμενη 1. Θεώρησε όμως ότι δεν υπήρχε εξ αρχής πλήρης συνεργασία της κατηγορούμενης 1, με την έννοια ότι αυτή παρεδέχθη σε προχωρημένο στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας, που διήρκεσε τρεις και πλέον μήνες, ώστε η εξοικονόμηση δικαστικού χρόνου να μην εξυπηρετήθηκε ουσιωδώς. Το ίδιο, θεώρησε το Κακουργιοδικείο, ίσχυε και στην περίπτωση της κατηγορούμενης 2, αφού και αυτή παρεδέχθη στο προχωρημένο εκείνο στάδιο.
Να σημειωθεί ότι η παραδοχή της πρώτης κατηγορούμενης αφορούσε την κατηγορία της κατοχής των ναρκωτικών, αφού στην κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια ευρέθη ένοχη μετά από την συμπλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για την κατηγορούμενη 2 επεσήμανε δύο διαστάσεις, στις οποίες στήριξε τις εισηγήσεις του για πεπλανημένη αντίκρυση του Κακουργιοδικείου. Πρώτον, ότι η παραδοχή της κατηγορούμενης 1 στο στάδιο στο οποίο ανεφέρθη το Κακουργιοδικείο δεν μπορεί να ιδωθεί μεμονωμένα, αλλά μόνο σε συνάρτηση με την όλη εξέλιξη της διαδικασίας μέχρι το στάδιο εκείνο, αφού υπήρξαν προηγουμένως κατηγορίες οι οποίες διαφοροποιήθησαν και στη συνέχεια τροποποιήθησαν, ούτως ώστε αμέσως μετά την τροποποίηση, η οποία απεκατέστησε την ορθή διά[*462]σταση των πραγμάτων, η κατηγορούμενη 2 παρεδέχθη αμέσως. Δεύτερο, ότι το Κακουργιοδικείο κακώς έλαβε υπόψη του προηγούμενη καταδίκη της κατηγορούμενης 2 στη Γαλλία βάσει του Νόμου αρ. 70/1981, αφού ο Νόμος αυτός δεν αφορά την απόδειξη προηγούμενων καταδικών, αλλά την αποκατάσταση καταδικασθέντων προσώπων, και, εν πάση περιπτώσει, δεν εδόθη οποιαδήποτε διάσταση στο θέμα της όποιας αποκατάστασης στη Γαλλία.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για την κατηγορούμενη 1 ανεφέρθη και αυτός στο θέμα της συνεργασίας της ως προς τις κατηγορίες που αντιμετώπιζε, για να καταλήξει ότι η ίδια είχε παραδεχθεί ευθύς εξ’ αρχής την κατηγορία της κατοχής. Και η ακρόαση για την κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια έγινε πάνω σε καθαρά νομικό σημείο. Τόνισε επίσης τη συνεργασία της κατηγορούμενης 1 ώστε να συλληφθεί η κατηγορούμενη 2 και περαιτέρω εισηγήθηκε ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να είχε γίνει και διαφοροποίηση της ποινής πάνω σε αυτή τη βάση.
Στην ενώπιον μας διαδικασία υπήρξε περαιτέρω διευκρίνιση ως προς τις προηγούμενες καταδίκες, με τη δήλωση εκ μέρους του ευπαιδεύτου συνηγόρου για τη Δημοκρατία ότι στην πραγματικότητα, όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορούμενη, η Αστυνομία είχε απευθυνθεί στις Γαλλικές Αρχές για να διαπιστώσει αν είχε προηγούμενες καταδίκες, για να πληροφορηθεί ότι δεν υπήρχαν προηγούμενες καταδίκες για πρόσωπο με αυτό το όνομα και ότι η πληροφόρηση του Κακουργιοδικείου για προηγούμενες καταδίκες οφείλετο σε άλλες πληροφορίες που είχε η Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών, Κλιμάκιο Λάρνακας. Διεφάνη ακόμα από τα πλήρη πρακτικά, τα οποία είναι ενώπιον μας, ότι υπήρχε κάποια ασάφεια όσον αφορά την πληροφόρηση του Κακουργιοδικείου για τις καταδίκες που αναφέρθησαν ενώπιον του, αφού δεν υπήρξε συγκεκριμένη αναφορά στις καταδίκες αυτές υπό τη μορφή πληροφόρησης προερχόμενης από τις αρμόδιες Γαλλικές Αρχές, αλλά μόνο αναφορές οι οποίες υπέστησαν διορθώσεις και παρατηρήσεις εις τρόπο ώστε να μην ήταν δυνατό, κατά την άποψή μας, να υπάρχει ολοκληρωμένη και σαφής εικόνα ενώπιον του Κακουργιοδικείου που να επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων με τη σημασία των οποιωνδήποτε προηγούμενων καταδικών. Και τούτο, παρά την παραδοχή των εφεσείουσων ότι είχαν προηγούμενες καταδίκες, εφόσον μάλιστα η αναφορά των προηγούμενων καταδικών είχε έναυσμα το ίδιο το Κακουργιοδικείο, το οποίο θεώρησε ότι ίσχυε ο Νόμος αρ. 70/1981 ως προς την αποκατάσταση. Σαφές είναι ότι δεν ήταν σε θέση οι εφεσείουσες να τοποθετηθούν δεόντως και με ακρίβεια επί των αναφερθέντων, αλλά ούτε και επί του [*463]ευρύτερου θέματος το οποίο ηγέρθη, κατά πόσο δηλαδή ο Νόμος αρ. 70/1981 αφορά καταδίκες Δικαστηρίων του εξωτερικού που μπορούν να ληφθούν υπόψη ή περιορίζεται στην αποκατάσταση καταδικασθέντων προσώπων στην Κύπρο ή στο εξωτερικό.
Δεν θα μας απασχολήσει όμως περαιτέρω ο Νόμος αρ. 70/1981 και τα επιμέρους θέματα τα οποία ηγέρθησαν, αφού θεωρούμε ότι το όλο υπόβαθρο ενώπιον του Κακουργιοδικείου δεν επέτρεπε την εξαγωγή σαφών συμπερασμάτων ως προς τις προηγούμενες καταδίκες που να συνεπλήρωναν την εικόνα ενώπιον του Δικαστηρίου για τις κατηγορούμενες που είχε ενώπιον του. Ιδιαίτερα ως προς την κατηγορούμενη 2, ασφαλώς δεν υπήρχε περίπτωση να ληφθεί υπόψη η πολύ αόριστη και αντιφάσκουσα πληροφόρηση του Δικαστηρίου για την καταδίκη της αφού, όπως προέκυψε, οι Γαλλικές Αρχές δεν ήταν σε θέση να την επιβεβαιώσουν. Τούτο βεβαίως διεφάνη στο στάδιο της έφεσης και δεν θα μπορούσε να είχε ληφθεί υπόψη από το Κακουργιοδικείο, όμως το Εφετείο ασφαλώς θα ενεργήσει στη βάση αυτής της εξέλιξης, όπως προέκυψε ενώπιον του.
Ως προς το άλλο θέμα, του έγκαιρου ή μη της παραδοχής των κατηγορουμένων, συμμεριζόμαστε στην ουσία τους τις εισηγήσεις της υπεράσπισης. Όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορούμενη, σίγουρα η παραδοχή της ήταν άμεση μετά που οι κατηγορίες διετυπώθησαν ορθά και απεσύρθησαν άλλες κατηγορίες εναντίον της. Όσον αφορά δε την πρώτη κατηγορούμενη, η διεξαγωγή ακρόασης ως προς την κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια, δεν επιβάρυνε ουσιαστικά τη διαδικασία, αφού, εν πάση περιπτώσει, αυτή συνέχισε με επάλληλες τροποποιήσεις των κατηγοριών. Συγκεκριμένα, στις 16.12.2009 έγινε η τελευταία τροποποίηση του κατηγορητηρίου, οπότε η μεν κατηγορούμενη 2 παρεδέχθη, η δε απόφαση για την κατηγορούμενη 1 επιφυλάχθηκε. Ουσιαστικά λοιπόν η μη εξοικονόμηση δικαστικού χρόνου δεν μπορεί να αποδοθεί στη στάση των κατηγορουμένων ως το Κακουργιοδικείο θεώρησε.
Κατάληξη μας είναι ότι, ενόψει των πιο πάνω, προκύπτει η ανάγκη παρέμβασης του Εφετείου. Ο κ. Μυλωνάς δεν αμφισβήτησε βεβαίως ότι η ποινή των επτά ετών ενδεχομένως να μην ήταν υπερβολική σε απόλυτους αριθμούς στην περίπτωση τέτοιας κατηγορίας, όμως, εισηγήθηκε ότι με δεδομένο το μέτρο των επτά ετών, στη βάση των στοιχείων που έλαβε υπόψη το Κακουργιοδικείο, η διαφοροποιημένη εικόνα που προκύπτει επιβάλλει τη μείωση της ποινής. Τα ίδια βεβαίως ισχύουν και για την κατηγορού[*464]μενη 1. Δεν συμφωνούμε όμως με τον κ. Χειμώνα ότι υπάρχει ανάγκη διαφοροποίησης των ποινών μεταξύ των δύο κατηγορούμενων. Ναι μεν υπήρξε η συνεργασία της πρώτης κατηγορούμενης που οδήγησε στη σύλληψη της δεύτερης κατηγορούμενης, όμως δεν μπορεί να λογισθεί άλλως υπέρ της η πλήρης και άμεση μεταμέλεια που η νομολογία τονίζει ιδιαιτέρως, όπως θα συνέβαινε αν επέλεγε να παραδεχθεί την κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια.
Κρίνουμε ότι οι ποινές θα πρέπει να μειωθούν σε πέντε έτη φυλάκισης για κάθε εφεσείουσα ως προς τις κατηγορίες της κατοχής με σκοπό την προμήθεια και σε τρία έτη φυλάκισης ως προς την κατηγορούμενη 1 ως προς την κατηγορία της κατοχής.
Νοείται ότι οι ποινές που αφορούν την κατηγορούμενη 1 θα συνεχίσουν να συντρέχουν.
Οι υπόλοιπες πρόνοιες στην απόφαση του Κακουργιοδικείου εξακολουθούν να ισχύουν.
Οι εφέσεις επιτρέπονται. Οι ποινές μειώνονται ως ανωτέρω.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο