(2010) 2 ΑΑΔ 515
[*515]25 Οκτωβρίου, 2010
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΚΡΑΜΒΗΣ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στές]
(Ποινική Έφεση Αρ. 46/2010)
HENVER RASIT,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 47/2010)
BARIS NECDET,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινικές Εφέσεις Αρ. 46/2010, 47/2010)
Ποινή ― Λαθρεμπόριο μεταναστών ― Υποβοήθηση υπηκόων τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία με σκοπό την αποκόμιση κέρδους ― Απόπειρα παροχής βοήθειας σε υπηκόους τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία ― Συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος, ήτοι, λαθρεμπορίου μεταναστών ― Εφεσείων 1 σε συμφωνία και συνεννόηση με τον εφεσείοντα 2, παρέλαβε τέσσερις Ιρακινούς, οι οποίοι είχαν εισέλθει παράνομα στο κατεχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να τους μεταφέρει στις ελεύθερες περιοχές έναντι οικονομικού οφέλους ― Αμφότεροι οι εφεσείοντες ήσαν Τουρκοκύπριοι ― Επιβολή στον εφεσείοντα 1 συντρέχουσων ποινών φυλάκισης 12 μηνών σε κάθε μια από τις κατηγορίες του λαθρεμπορίου μεταναστών και της υποβοήθησης υπηκόων τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία με σκοπό την αποκόμιση κέρδους και της συνωμοσίας και 6 μηνών στην κατηγορία της απόπειρας πα[*516]ροχής βοήθειας σε υπηκόους τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία ― Επιβολή στον εφεσείοντα 2 συντρέχουσων ποινών φυλάκισης 18 μηνών και 12 μηνών στις αντίστοιχες κατηγορίες ― Επικυρώθηκαν κατ’ έφεση.
Δικαιοδοσία Δικαστηρίου ― Κατά τόπον αρμοδιότητα Επαρχιακού Δικαστηρίου ― Λαθρεμπορία μεταναστών ― Λαθρομετανάστες παραλήφθησαν από τον κατηγορούμενο στην κατεχόμενη Αμμόχωστο για να μεταφερθούν στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές ― Σύλληψη κατηγορουμένου στο οδόφραγμα των Στροβιλιών ― Κατά πόσο δικαιοδοσία εκδίκασης της υπόθεσης είχε το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου ή το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Στις 23 Αυγούστου 2009 ο εφεσείων στην Ποινική Έφεση 46/2010 (στο εξής ο εφεσείων 1) παρέλαβε κατ’ εντολή του εφεσείοντος στην Ποινική Έφεση 47/2010 (στο εξής ο εφεσείων 2) τέσσερα άτομα τα οποία ήσαν κάτοχοι ιρακινών διαβατηρίων, από το ξενοδοχείο Salamis Bay στην κατεχόμενη Αμμόχωστο για να τα μεταφέρει μέσω του οδοφράγματος Στροβιλών σε ξενοδοχείο στη Λάρνακα και στη συνέχεια να τα βοηθήσει να διαμείνουν στη Δημοκρατία. Οι Ιρακινοί ήσαν παράνομοι μετανάστες οι οποίοι ήλθαν από τη Συρία μέσω της Κωνσταντινούπολης στο αεροδρόμιο Ercan το οποίο βρίσκεται στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου. Οι εφεσείοντες 1 και 2 απεκόμισαν οικονομικό όφελος από την όλη συναλλαγή. Και οι δύο εφεσείοντες μαζί με τρίτο πρόσωπο το οποίο τελικά αθωώθηκε, αντιμετώπιζαν μια κατηγορία για λαθρεμπόριο μεταναστών, τέσσερις κατηγορίες για υποβοήθηση υπηκόων τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία με σκοπό την αποκόμιση κέρδους, μία κατηγορία για απόπειρα παροχής βοήθειας σε υπηκόους τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία και μια κατηγορία για συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος, ήτοι, του λαθρεμπορίου μεταναστών.
Η υπεράσπιση αμφισβήτησε τη δικαιοδοσία του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου και εισηγήθηκε ότι τα αδικήματα διαπράχθησαν εντός των Αγγλικών Βάσεων, οπόταν σύμφωνα με τη συνδυασμένη ανάγνωση των Άρθρων 5 και 6 του Ποινικού Κώδικα, δικαιοδοσία έχει το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και όχι αυτό της Αμμοχώστου. Το Δικαστήριο απέρριψε την εισήγηση και αποφάνθηκε ότι τα αδικήματα διαπράχθηκαν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε τους εφεσείοντες 1 και 2 ένοχους σε όλες τις κατηγορίες ενώ απάλλαξε τον κατηγορούμενο 3 λόγω αμφιβολιών. Το Δικαστήριο επέβαλε στον μεν εφεσείοντα 1 ποινή φυλάκισης 12 μηνών στην κάθε μια από τις κατηγορίες 1 – 5 και 7, και ποι[*517]νή φυλάκισης 6 μηνών στην κατηγορία 6, ενώ στον εφεσείοντα 2, ποινή φυλάκισης 18 μηνών στις αντίστοιχες κατηγορίες 1 – 5 και 7, και 12 μήνες φυλάκιση στην κατηγορία 6.
Οι εφεσείοντες εφεσίβαλαν τόσο την καταδίκη τους όσο και την ποινή που τους επιβλήθηκε.
Λόγοι έφεσης εναντίον καταδίκης.
Με κοινό λόγο έφεσης αμφισβήτησαν την κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεση.
Με άλλους λόγους έφεσης υποστήριξαν ότι η κατάληξη περί αποδείξεως των κατηγοριών, είναι εσφαλμένη.
Λόγοι έφεσης εναντίον της ποινής.
Οι συντρέχουσες ποινές που επιβλήθηκαν στους εφεσείοντες είναι άκρως υπερβολικές και νομικά εσφαλμένες. Οι εφεσείοντες υπέβαλαν ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη τους μετριαστικούς παράγοντες ότι και οι δύο εξυπηρετούσαν φίλους τους χωρίς οικονομικό όφελος, ούτε και τις προσωπικές και οικογενειακές τους περιστάσεις και το λευκό τους μητρώο.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η ενεργός εμπλοκή των εφεσειόντων άρχισε όταν οι Ιρακινοί βρίσκονταν στο έδαφος της Δημοκρατίας, γι’ αυτό και οι κατηγορίες 2-6 αφορούσαν τη βοήθεια που πρόσφεραν για να «παραμείνουν» στη Δημοκρατία και δεν αφορούσαν σε αδικήματα που σχετίζονται με «είσοδο» στη Δημοκρατία, οπότε ενδεχομένως τα επιχειρήματα του συνηγόρου των εφεσειόντων να είχαν περισσότερη βάση. Τόσο το αδίκημα της λαθρεμπορίας μεταναστών (κατηγορία 1), όσο και τα υπόλοιπα αδικήματα, είχαν ως αφετηρία την κατεχόμενη Αμμόχωστο και συγκεκριμένα το ξενοδοχείο Salamis Bay, όπου και τους παρέλαβε ο εφεσείων 1 κατ’ εντολή του εφεσείοντος 2 για να τους βοηθήσει να διαμείνουν στη Δημοκρατία.
2. Ενώπιον του Δικαστηρίου υπήρχε ικανοποιητική μαρτυρία για την εμπλοκή και των δύο εφεσειόντων. Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι γραπτές τους καταθέσεις οι οποίες περιλαμβάνουν δηλώσεις ενάντια στα συμφέροντά τους και οι οποίες συνιστούν ομολογίες για κάθε ένα από αυτούς. Όμως εναντίον του εφεσείοντος 1 υπάρχει αξιόπιστη περιστατική μαρτυρία η οποία σε συνδυασμό με την [*518]υπόλοιπη μαρτυρία είναι αρκετή να καταδείξει την εμπλοκή του.
Ο εφεσείων 2 με κατάθεσή του προς την αστυνομία ομολόγησε ότι επικοινώνησε με τον εφεσείοντα 1 με σκοπό να διευθετήσει για λογαριασμό φίλου του τη μεταφορά των λαθρομεταναστών από το Salamis Bay, έναντι αμοιβής £300.
3. Η κατάληξη του Δικαστηρίου σε σχέση με το αδίκημα της συνωμοσίας είναι ορθή ενόψει των καταθέσεων στις οποίες προέβη ο κάθε ένας από τους εφεσείοντες και στις οποίες και ο καθένας παραδέχεται την εμπλοκή του σε συνεννόηση με τον άλλο, με αποτέλεσμα να αποδεικνύεται ο κοινός σκοπός.
4. Το πρωτόδικο Δικαστήριο συνεκτίμησε όλους τους σχετικούς παράγοντες προτού επιβάλει ποινή.
5. Οι επιβληθείσες ποινές δεν είναι έκδηλα υπερβολικές δεδομένου ότι το αδίκημα της υποβοήθησης αλλοδαπού να διαμένει στο έδαφος της Δημοκρατίας με σκοπό την αποκόμιση κέρδους, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι 8 χρόνια και πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις €40.000 ή και τις δύο ποινές.
Οι εφέσεις απορρίφθηκαν.
Εφέσεις εναντίον Καταδίκης και Ποινής.
Εφέσεις από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου (Κίζη, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 3466/2009), ημερομηνίας 1/3/2010.
Α. Καρεκλάς, για τους Εφεσείοντες και στις δύο εφέσεις.
Χρ. Κυθραιώτου, για την Εφεσίβλητη και στις δύο εφέσεις.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Γ. Ερωτοκρίτου.
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Οι δύο Εφεσείοντες μαζί με τρίτο πρόσωπο, το οποίο τελικά αθωώθηκε, αντιμετώπιζαν μια κατηγορία για λαθρεμπόριο μεταναστών (κατηγορία 1), τέσσερις κατηγορίες για υποβοήθηση υπηκόων τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία με σκοπό την αποκόμιση κέρδους (κατηγορίες 2-5), μία κα[*519]τηγορία για απόπειρα παροχής βοήθειας σε υπηκόους τρίτης χώρας να παραμείνουν στη Δημοκρατία (κατηγορία 6) και μία κατηγορία για συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος ήτοι του λαθρεμπορίου μεταναστών (κατηγορία 7).
Σύμφωνα με τη μαρτυρία που δόθηκε στο πρωτόδικο δικαστήριο, στις 23 Αυγούστου 2009 ο Αρτέμης Αρτέμη, Μ.Κ.5, ο οποίος εργαζόταν στο Τμήμα Τελωνείου και Μετανάστευσης των Βρετανικών Κυρίαρχων Βάσεων στη Δεκέλεια, ήταν υπηρεσία στο οδόφραγμα Στροβιλιών. Γύρω στις 5.30 το απόγευμα, σταμάτησε σαλούν αυτοκίνητο το οποίο οδηγείτο από τον Εφεσείοντα στην Ποινική Έφεση 46/2010, στον οποίο στη συνέχεια θα αναφερόμαστε ως «ο Εφεσείων 1». Το συγκεκριμένο πρόσωπο είναι Τουρκοκύπριος. Μέσα στο αυτοκίνητό του ήταν τέσσερις αλλοδαποί, κάτοχοι ιρακινών διαβατηρίων. Όπως ανέφερε ο Εφεσείων 1 στους επί καθήκοντι αστυνομικούς, παρέλαβε τους τέσσερις ιρακινούς, οι οποίοι του ήταν άγνωστοι, από το ξενοδοχείο Salamis Bay στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, για να «τους πάρει ένα ταξίδι», μετά από παράκληση του επί εικοσαετίας φίλου του, Εφεσείοντα στην Ποινική Έφεση 47/2010, στον οποίο θα αναφερόμαστε ως «ο Εφεσείων 2». Ο Μ.Κ.5 έδωσε οδηγίες στους συναδέλφους του, όπως συλλάβουν τον Εφεσείοντα 1, ως ύποπτο για τη διάπραξη του αδικήματος της παροχής βοήθειας σε παράνομους μετανάστες να εισέλθουν στις Βρετανικές Βάσεις. Ταυτόχρονα, συνελήφθησαν και οι τέσσερις ιρακινοί, οι οποίοι ήταν μέλη της ίδιας οικογένειας, ήτοι οι δύο σύζυγοι με τα δύο παιδιά τους. Όλοι παρέμειναν υπό κράτηση, μέχρι που παραδόθηκαν στην Αστυνομία της Δημοκρατίας.
Ο πατέρας, Wissam Mohammad Jameel, Μ.Κ.6, στη μαρτυρία του εξήγησε ότι εγκατέλειψαν το Ιράκ στις 20.9.2006 και διέμεναν στη Συρία μέχρι τον Αύγουστο του 2009. Εκεί άκουσαν ότι μπορούσαν να ζητήσουν πολιτικό άσυλο στην Κύπρο. Μέσω κάποιου φίλου τους, επικοινώνησαν τηλεφωνικώς με κάποιον Ahmad στην Κύπρο, ο οποίος προσφέρθηκε να τους βοηθήσει, ζητώντας ως αντίτιμο το ποσό των $14.000. Σε κάποιο στάδιο ο Ahmad τους έδωσε οδηγίες να μεταβούν στην Κωνσταντινούπολη και απ’ εκεί διευθέτησε όπως αεροπορικώς ταξιδεύσουν στο αεροδρόμιο Ercan, το οποίο βρίσκεται στο κατεχόμενο βόρειο μέρος της Κύπρου. Τους εξήγησε ότι μόλις αφιχθούν, δικός του άνθρωπος θα τους σφράγιζε τα διαβατήρια και ο ίδιος θα τους συναντούσε στο χώρο στάθμευσης του αεροδρομίου. Πράγματι, μετά την άφιξή τους, τους συνάντησε κάποιος ηλικιωμένος άντρας, ο οποίος αφού τους σφράγισε τα ιρακινά διαβατήρια, τους οδήγησε στο χώρο στάθμευσης του αεροδρομίου, όπου [*520]συναντήθηκαν με έναν άντρα που από τη φωνή του, κατάλαβαν ότι ήταν ο Ahmad. Στη συνέχεια ο ηλικιωμένος άντρας τους μετέφερε όλους στο ξενοδοχείο Salamis Bay στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Εκεί πλήρωσαν $7.500 στον Αhmad και συμφώνησαν να του πληρώσουν τα υπόλοιπα $6.500, όταν θα έφθαναν σε ξενοδοχείο στη Λάρνακα. Ο Ahmad τους εξήγησε ότι υπάρχουν 8 «δρόμοι» για να περάσουν περπατητοί στις ελεύθερες περιοχές. Όμως ο μάρτυρας ζήτησε να μεταφερθούν με αυτοκίνητο επειδή η γυναίκα του ήταν άρρωστη και δεν μπορούσε να περπατήσει. Τότε ο Ahmad άλλαξε το σχέδιο μετακίνησής τους, διευθέτησε να έρθει κάποιος γνωστός του η ώρα 5 το απόγευμα της επομένης, για να τους μεταφέρει με το αυτοκίνητό του στη Λάρνακα. Πράγματι στις 5 μ.μ. ήρθε στο ξενοδοχείο ο Εφεσείων 1, ο οποίος τους παρέλαβε και τους μετέφερε στο οδόφραγμα όπου και συνελήφθηκαν. Ο Εφεσείων 1 μαζί με τους ιρακινούς, μεταφέρθηκαν στις ελεύθερες περιοχές. Ο Εφεσείων 2 και ο κατηγορούμενος 3 συνελήφθησαν στη συνέχεια. Ο Μ.Κ.6 στη μαρτυρία του ήταν κατηγορηματικός, ότι το τρίτο πρόσωπο (κατηγορούμενος 3) δεν ήταν ο Ahmad.
Οι τρεις κατηγορούμενοι ανακρινόμενοι κατάθεσαν ενόρκως. Ο Εφεσείων 1 ανέφερε ότι μετέφερε τους τέσσερις ιρακινούς μετά από παράκληση κάποιου άγνωστου προσώπου το οποίο συνόδευε ο φίλος του, Εφεσείοντας 2. Για τη μεταφορά δεν συζητήθηκε οποιαδήποτε αμοιβή εφόσον ήταν εξυπηρέτηση, αλλά το άγνωστο πρόσωπο του έδωσε €20 για την βενζίνη του. Ο Εφεσείων 1 σε αντίθεση με τα όσα είπε στον Μ.Κ.5 όταν συνελήφθη, ήταν κατηγορηματικός ότι δεν ήταν ο Εφεσείων 2 που του ζήτησε να μεταφέρει τα πρόσωπα, αλλά το άγνωστο πρόσωπο. Αναφορικά με τον τρίτο κατηγορούμενο, κατάθεσε ότι του ήταν εντελώς άγνωστος.
Ο Εφεσείων 2 ο οποίος είναι και αυτός Τουρκοκύπριος, ανέφερε ότι τα τελευταία 10 χρόνια διαμένει στη Λεμεσό, καθότι έχει προβλήματα με την τουρκική αστυνομία. Ο ίδιος υποστήριξε ότι τα όσα ανέφερε ο Εφεσείων 1 στην ένορκη μαρτυρία του, ήταν ορθά. Εξήγησε ότι το άγνωστο πρόσωπο ονομάζεται Izzet. Ήταν φίλος του από τα κατεχόμενα και τον φιλοξενούσε στις ελεύθερες περιοχές. Ο φίλος του ήθελε να φέρει τους ιρακινούς στη Δημοκρατία ως φιλοξενούμενούς του. Δεν γνώριζε ότι οι ιρακινοί ήταν παράνομοι. Για να τον βοηθήσει στη μεταφορά, του σύστησε τον Εφεσείοντα 1. Ο ίδιος αρνήθηκε ότι στην κατάθεσή του ανέφερε ότι θα έδινε £300 στον Εφεσείοντα 1 για τη μεταφορά.
Το πρωτόδικο δικαστήριο, αφού εξέτασε όλα τα ενώπιόν του στοιχεία, κατέληξε ότι οι Εφεσείοντες 1 και 2 είχαν συνεννοηθεί [*521]και συμφωνήσει μεταξύ τους να βοηθήσουν τους τέσσερις ιρακινούς υπηκόους να παραμείνουν στο έδαφος της Κύπρου, έναντι οικονομικού οφέλους. Πρόθεση και σκοπός τους ήταν η μεταφορά τους από το ξενοδοχείο Salamis Bay στην κατεχόμενη Αμμόχωστο στη Λάρνακα, μέσω Στροβιλιών. Το πρωτόδικο δικαστήριο βρήκε ότι τα αδικήματα δεν διαπράχθηκαν στις Αγγλικές Βάσεις όπως εισηγήθηκε η υπεράσπιση, αλλά στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, εφόσον ο Εφεσείων 1 παρέλαβε τους λαθρομετανάστες από το ξενοδοχείο Salamis Bay στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και ότι ο Εφεσείων 1 απλώς συνελήφθη στο οδόφραγμα των Στροβιλιών. Το πρωτόδικο δικαστήριο, βρήκε τους Εφεσείοντες 1 και 2 ένοχους σε όλες τις κατηγορίες, ενώ απάλλαξε τον κατηγορούμενο 3, καθότι υπήρχαν αμφιβολίες ως προς την ενοχή του. Στη συνέχεια, αφού έλαβε υπόψη τα ελαφρυντικά που έθεσαν ενώπιόν του, επέβαλε στον μεν Εφεσείοντα 1, ποινή φυλάκισης 12 μηνών στην κάθε μια από τις κατηγορίες 1-5 και 7, και ποινή φυλάκισης 6 μηνών στην κατηγορία 6, ενώ στον Εφεσείοντα 2, ποινή φυλάκισης 18 μηνών στις αντίστοιχες κατηγορίες 1-5 και 7, και 12 μήνες φυλάκιση στην κατηγορία 6.
Οι δύο Εφεσείοντες με 5 κοινούς λόγους έφεσης, προσβάλλουν τόσο την καταδίκη τους όσο και την ποινή που τους επιβλήθηκε.
Κατά πόσον το πρωτόδικο δικαστήριο είχε δικαιοδοσία – Κοινός λόγος έφεσης 1
Οι Εφεσείοντες προσβάλλουν την κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει την υπόθεση, εφόσον τα αδικήματα διαπράχθηκαν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Αποτέλεσε θέση των Εφεσειόντων ότι το μεν αδίκημα της συνομωσίας άρχισε να συντελείται ενώ οι αλλοδαποί ήταν στη Συρία και συντελέστηκε όταν οι αλλοδαποί έφτασαν στο αεροδρόμιο Ercan της Τύμβου το οποίο βρίσκεται στην Επαρχία Λευκωσίας και όχι στην Επαρχία Αμμοχώστου όπως αναφέρεται στο κατηγορητήριο. Εάν βρεθεί ότι τα αδικήματα δεν διαπράχθηκαν σ’ αυτό το χρονικό στάδιο, τότε το πρωτόδικο δικαστήριο θα έπρεπε να είχε θεωρήσει ότι διαπράχθηκαν κατά την είσοδο τους στις κυρίαρχες περιοχές των Βάσεων στα Στροβίλια, οπότε και πάλιν το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου δεν είχε δικαιοδοσία. Σύμφωνα με την εισήγηση του δικηγόρου των Εφεσειόντων, οι κυρίαρχες περιοχές των Βάσεων σύμφωνα με τη συνδυασμένη ανάγνωση των άρθρων 5 και 6 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154, όπως αυτά τροποποιήθηκαν, θεωρούνται «ξένη χώρα», οπότε δικαιοδοσία έχει το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και όχι αυτό της Αμμοχώστου.
[*522]Το πρωτόδικο δικαστήριο βρήκε ότι:-
«Από το σύνολο της αποδεχθείσης μαρτυρίας και των ευρημάτων μου είναι η κατάληξη μου ότι οι κατηγορούμενοι αρ. 1 και αρ. 2 είχαν συνεννοηθεί και συμφωνήσει μεταξύ τους να βοηθήσουν τους τέσσερις ιρακινούς (υπηκόους τρίτης χώρας) να παραμείνουν στο έδαφος της Κύπρου και συγκεκριμένα σε περιοχές οι οποίες ελέγχονται από την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, έναντι οικονομικού οφέλους. Πρόθεση και σκοπός τους ήταν η μεταφορά των τεσσάρων λαθρομεταναστών από το ξενοδοχείο «SALAMIS BAY» στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, στις ελεύθερες περιοχές και συγκεκριμένα στην Λάρνακα. Το δρομολόγιο που ακολουθήθηκε για την μεταφορά τους ήταν μέσω του οδοφράγματος των Στροβιλιών.
Τα αδικήματα δεν διεπράχθησαν στις Αγγλικές Βάσεις, όπως εισηγήθηκε η Υπεράσπιση, αλλά στην κατεχόμενη Αμμόχωστο εφόσον ο κατηγορούμενος αρ. 1 παρέλαβε τους λαθρομετανάστες από το ξενοδοχείο «SALAMIS BAY» στο Βαρώσι. Ο κατηγορούμενος αρ. 1 απλώς συνελήφθη στο οδόφραγμα των Στροβιλιών.»
Ο λόγος έφεσης δεν ευσταθεί.
Το αδίκημα διαπράχθηκε στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Συμφωνούμε με τη δικηγόρο της Δημοκρατίας ότι το τι προηγήθηκε μεταξύ ιρακινών και άλλων προσώπων είναι άσχετο. Η ενεργός εμπλοκή των Εφεσειόντων άρχισε όταν οι ιρακινοί βρίσκονταν στο έδαφος της Δημοκρατίας, γι’ αυτό και οι κατηγορίες 2-6 αφορούσαν τη βοήθεια που πρόσφεραν για να «παραμείνουν» στη Δημοκρατία και δεν αφορούσαν σε αδικήματα που σχετίζονται με «είσοδο» στη Δημοκρατία, οπότε ενδεχομένως τα επιχειρήματα του συνηγόρου των Εφεσειόντων να είχαν περισσότερη βάση. Τόσο το αδίκημα της λαθρεμπορίας μεταναστών (κατηγορία 1), όσο και τα υπόλοιπα αδικήματα, είχαν ως αφετηρία την κατεχόμενη Αμμόχωστο και συγκεκριμένα το ξενοδοχείο Salamis Bay, όπου και τους παρέλαβε ο Εφεσείων 1 κατ’ εντολή του Εφεσείοντος 2 για να τους βοηθήσει να διαμείνουν στη Δημοκρατία.
Κατά πόσον είναι εσφαλμένη και αντίθετη με τη μαρτυρία η κατάληξη ότι αποδείχθηκαν οι κατηγορίες – Λόγοι έφεσης 2, 3 και 4
Οι Εφεσείοντες, παραπονούνται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο δέχθηκε ότι ο Εφεσείων 1 γνώριζε ότι οι ιρακινοί που [*523]ανέλαβε να μεταφέρει ήταν παράνομοι μετανάστες, αφού δεν υπήρξε μαρτυρία για γνώση. Σύμφωνα με τη μαρτυρία, το μόνο που γνώριζαν ο Εφεσείων 1 και 2 ήταν ότι οι ιρακινοί ήταν φιλοξενούμενοι του Ιζέτ, του φίλου του Εφεσείοντος 2.
Ούτε αυτός ο λόγος έφεσης ευσταθεί.
Το πρωτόδικο δικαστήριο είχε ενώπιον του τη λεπτομερή μαρτυρία του ενός των ιρακινών, του Μ.Κ.6, από την οποία σε συνάρτηση με την υπόλοιπη μαρτυρία, συμπεριλαμβανομένων των γραπτών καταθέσεων του καθ’ ενός των Εφεσειόντων στην αστυνομία, συνάγεται συμπερασματικά η γνώση του καθ’ ενός ότι οι ιρακινοί ήταν λαθρομετανάστες. Το δικαστήριο απέρριψε τη μαρτυρία των Εφεσειόντων, ως εκ των υστέρων κατασκευασμένη και ως εκ τούτου αναξιόπιστη. Ενώπιον του είχε ικανοποιητική μαρτυρία τόσο για την εμπλοκή του Εφεσείοντος 1, όσο και γι’ αυτήν του Εφεσείοντος 2. Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι γραπτές καταθέσεις του καθ’ ενός των κατηγορουμένων στις οποίες περιλαμβάνονται δηλώσεις ενάντια στα συμφέροντά του καθ’ ενός και οι οποίες για τον καθένα συνιστούν ομολογίες. Δεν αποτελούν όμως μαρτυρία εναντίον του άλλου συγκατηγορούμενου. Ο Εφεσείων 1 στην κατάθεσή του αναφέρει ρητά ότι οδηγίες για να εμπλακεί στη μεταφορά των ιρακινών, του έδωσε ο φίλος του Baris Necdet, Εφεσείων 2. Αυτή η μαρτυρία ενώ προσμετρά εναντίον του ίδιου, δεν αποτελεί μαρτυρία εναντίον του συγκατηγορούμενού του. Όμως εναντίον του Εφεσείοντος 1 υπάρχει αξιόπιστη περιστατική μαρτυρία η οποία σε συνδυασμό με την υπόλοιπη μαρτυρία και ιδιαίτερα αυτή του Μ.Κ.6, είναι αρκετή για να καταδείξει την εμπλοκή του.
Εναντίον του Εφεσείοντος 2 ορθώς το δικαστήριο έλαβε υπόψη την δική του κατάθεση προς την αστυνομία, στην οποία παραδέχεται ότι ο ίδιος επικοινώνησε με τον Εφεσείοντα 1 με σκοπό να διευθετήσει για λογαριασμό φίλου του τη μεταφορά των λαθρομεταναστών από το Salamis Bay, έναντι αμοιβής £300. Από αυτή τη μαρτυρία, η οποία κρίθηκε ως ομολογία του ιδίου, το δικαστήριο ορθώς συμπέρανε την ενοχή του στις σχετικές κατηγορίες.
Το δικαστήριο δέχθηκε το αληθές του περιεχομένου των καταθέσεων και στηριζόμενο σ’ αυτές και στην υπόλοιπη μαρτυρία, ιδιαίτερα αυτή του Μ.Κ.6, έβγαλε τα ορθά συμπεράσματα.
Δεν ευσταθεί ούτε το παράπονο του Εφεσείοντος 2 σε σχέση με το λόγο έφεσης 4 ότι είναι αυθαίρετη η κατάληξη του δικαστηρίου [*524]περί συνωμοσίας, επειδή δεν υπήρχε καμία μαρτυρία ότι ο ίδιος επισκέφθηκε την Αμμόχωστο όπου και κατά την κατηγορούσα αρχή συντελέστηκε η συνωμοσία. Όπως πολύ ορθά επισημαίνει η δικηγόρος της Δημοκρατίας, το δικαστήριο στηρίχθηκε κυρίως στην κατάθεση που έδωσε στην αστυνομία ο καθένας από τους Εφεσείοντες. Στην κατάθεση, η οποία όπως ήδη αναφέραμε προσμέτρησε μόνο εναντίον του κατηγορουμένου που την έδωσε, ο καθένας παραδέχεται την εμπλοκή του σε συνεννόηση με τον άλλο, με αποτέλεσμα να αποδεικνύεται ο κοινός σκοπός.
Κατά πόσο η ποινή είναι υπερβολική – Λόγος έφεσης 5
Ο λόγος έφεσης είναι πανομοιότυπος και στις δύο εφέσεις. Οι δύο Εφεσείοντες παραπονούνται ότι οι συντρέχουσες ποινές που τους επιβλήθηκαν είναι άκρως υπερβολικές και νομικά εσφαλμένες. Το πρωτόδικο δικαστήριο, εισηγήθηκε ο δικηγόρος των Εφεσειόντων, δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τους μετριαστικούς παράγοντες ότι και οι δύο Εφεσείοντες εξυπηρετούσαν φίλους τους χωρίς οικονομικό όφελος. Κατά την άποψή μας, η εκδοχή αυτή απορρίφθηκε από το δικαστήριο και επομένως ορθά δεν λήφθηκε υπόψη.
Δεν ευσταθεί ούτε το δεύτερο παράπονο των Εφεσειόντων ότι δεν λήφθηκαν υπόψη οι προσωπικές και οικογενειακές περιστάσεις τους και το λευκό ποινικό τους μητρώο. Όπως φαίνεται από την ποινή, το πρωτόδικο δικαστήριο έλαβε υπόψη όχι μόνο το λευκό ποινικό μητρώο, τις προσωπικές και οικογενειακές περιστάσεις, αλλά και το βαθμό συμμετοχής του καθενός, γι’ αυτό εξάλλου και διαφοροποίησε μερικώς τις ποινές, επιβάλλοντας στον Εφεσείοντα 2 ελαφρώς αυστηρότερη ποινή. Δεν βλέπουμε να υπάρχει οτιδήποτε το μεμπτό στον τρόπο που το πρωτόδικο δικαστήριο συνεκτίμησε τους διάφορους παράγοντες προτού επιβάλει ποινή.
Σε ό,τι αφορά το ύψος της ποινής, θεωρούμε τις ποινές που επιβλήθηκαν ορθές και δίκαιες, δεδομένου ότι το αδίκημα της υποβοήθησης αλλοδαπού να διαμένει στο έδαφος της Δημοκρατίας με σκοπό την αποκόμιση κέρδους, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι 8 χρόνια και πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις €40.000 ή και τις δύο ποινές.
Οι δύο εφέσεις, τόσο κατά της καταδίκης όσο και κατά της ποινής, δεν ευσταθούν και απορρίπτονται.
Οι εφέσεις απορρίπτονται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο