(2012) 2 ΑΑΔ 327
[*327]7 Ιουνίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΜΑΡΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 102/2012)
Ποινική Δικονομία ― Διαταγή για κράτηση κατηγορούμενου μέχρι τη δίκη λόγω κινδύνου διάπραξης άλλων αδικημάτων ― Κατά πόσο το Κακουργιοδικείο το οποίο είχε προηγουμένως εξαιρέσει τον εαυτό του από την εκδίκαση υπόθεσης, είχε εξουσία να εκδώσει διαταγή για κράτηση του κατηγορουμένου μέχρι τη δίκη ― Εκρίθη ότι όχι μόνο δεν κωλυόταν από την απόφαση για εξαίρεση που είχε προηγηθεί, αλλά είχε και καθήκον να επιληφθεί του ζητήματος της διαταγής για κράτησης μέχρι τη δίκη.
Ο εφεσείων αμφισβήτησε απόφαση με την οποία Κακουργιοδικείο διέταξε να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία ορίστηκε να εμφανιστεί ενώπιον Κακουργιοδικείου για να απαντήσει στην κατηγορία συνομωσίας για διάπραξη φόνου.
Το Κακουργιοδικείο είχε προηγουμένως καταλήξει στην απόφαση να εξαιρεθεί από την εκδίκαση της Υπόθεση και τούτο επειδή θα προέβαινε στην αξιολόγηση της μαρτυρίας και σε ευρήματα αξιοπιστίας των μαρτύρων σε άλλη υπόθεση η οποία βρισκόταν σε εξέλιξη ενώπιον του (και τα κατ’ ισχυρισμόν γεγονότα της οποίας αποτελούσαν προέκταση και συνέχεια των κατ’ ισχυρισμόν γεγονότων στην υπόθεση του εφεσείοντα). Έκρινε εκ τούτου ότι δεν θα ήταν ορθό να είχε το καθήκον κρίσης της αξιοπιστίας των ίδιων μαρτύρων και στην παρούσα υπόθεση.
Περαιτέρω, το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι όχι μόνον δεν κωλυόταν αλλά είχε και καθήκον να εξασφαλίσει την παρουσία του εφεσείοντα κατά την επόμενη δικάσιμο. Παρατήρησε συναφώς, ότι ένα δικαστήριο μπορεί, ακόμα και στο ενδιάμεσο μιας δίκης, να δηλώσει [*328]κώλυμα συνέχισης της δίκης, αυτό όμως δεν συνεπάγεται ότι οι κατηγορούμενοι που βρίσκονται ενώπιον του αφήνονται δίχως άλλο, αμέσως ελεύθεροι μέχρις ότου το Ανώτατο Δικαστήριο διορίσει άλλη σύνθεση για να εκδικάσει την υπόθεση.
Ο εφεσείων υποστήριξε μεταξύ άλλων τα εξής:
α) Ενώ το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε σε απόφαση να εξαιρεθεί από του να εκδικάσει την ουσία της υπόθεσης εναντίον του εφεσείοντα, εντούτοις επιλήφθηκε του αιτήματος για κράτηση του και μάλιστα ενέκρινε το αίτημα για κράτηση του.
β) Ήταν αυθαίρετο, άδικο, αντινομικό και αδικαιολόγητο εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ο εφεσείων ήταν δυνατόν να διαπράξει οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα με απώτερο στόχο την υποβοήθηση της υπεράσπισης του αδελφού του στην Ποινική Υπόθεση Αρ. 38/12, αν δεν παρέμενε υπό κράτηση μέχρι τη δίκη του.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το σκεπτικό του Κακουργιοδικείου ήταν ορθό. Στην κράτηση οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη είναι άλλοι από εκείνους που οδήγησαν το Κακουργιοδικείο στο να μην εξετάσει την ουσία της Υπόθεσης. Ούτε ζήτημα αξιοπιστίας των ιδίων μαρτύρων τίθετο, κατά την εξέταση του αιτήματος κράτησης, ούτε ζήτημα κατάληξης σε ίδια συμπεράσματα ως προς τα γεγονότα τίθετο.
2. Ορθά το πρωτόδικο δικαστήριο επιλήφθηκε του αιτήματος για κράτηση του εφεσείοντος μέχρι τη δίκη του εφόσον δεν υπήρχε και οποιοδήποτε άλλο δικαστήριο που μπορούσε, κατά τον ουσιώδη χρόνο, να επιληφθεί τέτοιου αιτήματος και υπήρχε η υποχρέωση του δικαστηρίου να εξασφαλίσει την παρουσία του εφεσείοντα κατά την ημερομηνία εκδίκασης της υπόθεσης του.
3. Ως προς τους λόγους που οδήγησαν το Κακουργιοδικείο στην απόφαση για κράτηση του εφεσείοντος μέχρι τη δίκη, το Κακουργιοδικείο κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι τρεις θεμελιωμένες παράμετροι που συνθέτουν τον κίνδυνο μη προσέλευσης του στη δίκη του συνυπήρχαν. Έλαβε δε υπόψη του υπόθεση στην οποία κατηγορείτο ότι κατέστρεψε αποδεικτικά στοιχεία, εσκεμμένα, για να βοηθήσει τον αδελφό του να διαφύγει την καταδίκη. Επομένως ορθά εξετάζοντας την πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων, αναφέρθηκε σε εκείνη την υπόθεση και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχε καταδειχθεί η πιθανότητα εκδήλωσης εκ νέου διάθεσης παροχής [*329]βοήθειας του εφεσείοντα προς τον αδελφό του. Ακόμα το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι υπήρχε και κίνδυνος εναντίον της ζωής συζύγου του ενός από τα δύο θύματα στην υπόθεση που βρισκόταν σε εξέλιξη ενώπιον του Κακουργιοδικείου.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Έφεση κατά του Διατάγματος Κράτησης.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Kακουργιοδικείο Πάφου (Μαλαχτός, Π.Ε.Δ., Ματθαίου, Α.Ε.Δ., Κίτσιος, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 6888/12), ημερομηνίας 18/5/12.
Ε. Πουργουρίδης, για τον Εφεσείοντα.
Α. Χ"Κύρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Ο Εφεσείων είναι παρών.
Ex tempore
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Νικολάτος.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Το Κακουργιοδικείο Πάφου διέταξε, στις 18.5.2012, όπως ο εφεσείων παραμείνει υπό κράτηση μέχρι τις 15.6.2012 ημερομηνία κατά την οποίαν θα εμφανιστεί ενώπιον του Κακουργιοδικείου για να απαντήσει στην κατηγορία συνομωσίας για διάπραξη φόνου στην Ποινική Υπόθεση Αρ. 6888/12.
Οι λόγοι έφεσης είναι δύο. Ο πρώτος λόγος έφεσης αφορά στο ότι ενώ το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε σε απόφαση να εξαιρεθεί από του να εκδικάσει την ουσία της υπόθεσης εναντίον του εφεσείοντα, εντούτοις επιλήφθηκε του αιτήματος για κράτηση του μέχρι τις 15.6.2012 και μάλιστα ενέκρινε το αίτημα για κράτηση του. Ο λόγος για τον οποίο το πρωτόδικο δικαστήριο απεφάσισε να εξαιρεθεί από την εκδίκαση της Ποινικής Υπόθεσης Αρ. 6888/12 εναντίον του εφεσείοντα είναι ότι το ίδιο δικαστήριο επιλαμβάνεται της Ποινικής Υπόθεσης Αρ. 38/12 με κατηγορούμενο τον αδελφό του εφεσείοντα, ο οποίος είναι και συγκατηγορούμενος του στην Ποινική Υπόθεση Αρ. 6888/12.
Ο δεύτερος λόγος έφεσης αφορά στο κατ’ ισχυρισμό αυθαίρετο, άδικο, αντινομικό και αδικαιολόγητο εύρημα του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ο εφεσείων ήταν δυνατόν να διαπράξει οποιοδή[*330]ποτε ποινικό αδίκημα με απώτερο στόχο την υποβοήθηση της υπεράσπισης του αδελφού του στην Ποινική Υπόθεση Αρ. 38/12, αν δεν παρέμενε υπό κράτηση μέχρι τη δίκη του.
Εξετάσαμε με προσοχή τους δύο λόγους έφεσης υπό το φως των ικανών αγορεύσεων των ευπαιδεύτων συνηγόρων των διαδίκων. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι οι δύο λόγοι έφεσης είναι αβάσιμοι, για τους εξής λόγους:
(α) Το Κακουργιοδικείο με την απόφαση του ημερ. 17.5.2012, κατέληξε στην απόφαση να εξαιρεθεί από την εκδίκαση της Υπόθεσης Αρ. 6888/12. Βάσισε την απόφαση του εκείνη στο ότι τα κατ’ ισχυρισμό γεγονότα στην Υπόθεση Αρ. 6888/12 αποτελούν προέκταση και συνέχεια των γεγονότων στην Υπόθεση Αρ. 38/12. Θεώρησε λοιπόν ότι η Κατηγορούσα Αρχή θα επιδιώξει την τεκμηρίωση των θέσεων της σε αμφότερες τις δίκες επικαλούμενη τους ίδιους μάρτυρες κατηγορίας. Η μαρτυρία στην Υπόθεση Αρ. 6888/12, αξιολόγηση της οποίας θα κρίνει και το αποτέλεσμα της υπόθεσης, θα είναι μαρτυρία και στην Υπόθεση Αρ. 38/12 όπου επίσης θα πρέπει να αξιολογηθεί. Τα γεγονότα που τεκμηριώνουν την κατηγορία στην 6888/12 είναι τα ίδια που τεκμηριώνουν και τις κατηγορίες στην Υπόθεση Αρ. 38/12, μαζί και με κάποια άλλα. Με αυτά τα δεδομένα το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι εφόσον θα προέβαινε στην αξιολόγηση της μαρτυρίας και σε ευρήματα αξιοπιστίας των μαρτύρων στην 38/12, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν θα ήταν ορθό να έχει το καθήκον κρίσης της αξιοπιστίας των ίδιων μαρτύρων και στην παρούσα υπόθεση.
Σε αντίθεση με όλα τα προαναφερόμενα, που ορθά επηρέασαν το Κακουργιοδικείο στην κρίση του να μην επιληφθεί της ουσίας της Υπόθεσης Αρ. 6888/12, το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι όχι μόνον δεν κωλυόταν αλλά είχε και καθήκον να εξασφαλίσει την παρουσία του εφεσείοντα κατά την επόμενη δικάσιμο. Παρατήρησε συναφώς ότι ένα δικαστήριο μπορεί, ακόμα και στο ενδιάμεσο μιας δίκης, να δηλώσει κώλυμα συνέχισης της δίκης, αυτό όμως δεν συνεπάγεται ότι οι κατηγορούμενοι που βρίσκονται ενώπιόν του αφήνονται δίχως άλλο, αμέσως ελεύθεροι μέχρις ότου το Ανώτατο Δικαστήριο διορίσει άλλη σύνθεση για να εκδικάσει την υπόθεση.
Συμφωνούμε με το σκεπτικό και τους λόγους που έδωσε το πρωτόδικο δικαστήριο. Για καλούς λόγους εξαιρέθηκε από την εκδίκαση της ουσίας της Υπόθεσης Αρ. 6888/12 και επίσης για καλούς λόγους επιλήφθηκε του αιτήματος για κράτηση του εφεσείοντα μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του στις 15.6.2012. Όλοι [*331]εκείνοι οι παράγοντες που επηρέασαν το Κακουργιοδικείο στο να μην εκδικάσει την ουσία της υπόθεσης δεν υπάρχουν και δεν μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν το Κακουργιοδικείο κατά την εκδίκαση του αιτήματος για κράτηση του εφεσείοντος. Στην κράτηση οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη είναι άλλοι από εκείνους που οδήγησαν το Κακουργιοδικείο στο να μην εξετάσει την ουσία της Υπόθεσης Αρ. 6888/12. Ούτε ζήτημα αξιοπιστίας των ιδίων μαρτύρων τίθεται, κατά την εξέταση του αιτήματος κράτησης, ούτε ζήτημα κατάληξης σε ίδια συμπεράσματα ως προς τα γεγονότα τίθεται. Περαιτέρω αδυνατούμε να αντιληφθούμε πώς η παρουσίαση μαρτυρίας στην Υπόθεση Αρ. 38/12, χωρίς αξιολόγηση ακόμα και κατάληξη σε ευρήματα γεγονότων θα μπορούσε να επηρεάσει την κρίση του δικαστηρίου αναφορικά με το αίτημα για κράτηση του εφεσείοντα στην παρούσα υπόθεση. Επομένως ορθά το πρωτόδικο δικαστήριο επιλήφθηκε του αιτήματος για κράτηση του εφεσείοντος μέχρι τη δίκη του εφόσον δεν υπήρχε και οποιοδήποτε άλλο δικαστήριο που μπορούσε, κατά τον ουσιώδη χρόνο, να επιληφθεί τέτοιου αιτήματος και υπήρχε η υποχρέωση του δικαστηρίου να εξασφαλίσει την παρουσία του εφεσείοντα κατά την ημερομηνία εκδίκασης της υπόθεσής του.
(β) Ως προς τους λόγους που οδήγησαν το Κακουργιοδικείο στην απόφαση για κράτηση του εφεσείοντος μέχρι τη δίκη του παρατηρούμε ότι το Κακουργιοδικείο κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι τρεις θεμελιωμένες παράμετροι που συνθέτουν τον κίνδυνο μη προσέλευσης του στη δίκη του συνυπήρχαν. Όμως αφού το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη του και άλλους παράγοντες που αφορούν στο πρόσωπο του εφεσείοντα, κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο κίνδυνος να μην παρουσιαστεί στη δίκη του ο εφεσείων δεν ήταν τέτοιος που να αντισταθμίζει τη γενική αρχή ότι κατηγορούμενα πρόσωπα πρέπει να αφήνονται ελεύθερα εκτός αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι περί του αντιθέτου.
Στη συνέχεια το Κακουργιοδικείο εξέτασε το ζήτημα της πιθανότητας διάπραξης άλλων αδικημάτων, από τον εφεσείοντα μέχρι τη δίκη του. Αυτό το ζήτημα είχε τεθεί από την Κατηγορούσα Αρχή η οποία έθεσε ευθέως και σαφώς ενώπιον του Κακουργιοδικείου την θέληση και την επιθυμία του εφεσείοντα να βοηθήσει με οποιοδήποτε τρόπο, έστω και παράνομο, τον αδελφό του, συγκατηγορούμενο του στην παρούσα υπόθεση και κατηγορούμενο στην Υπόθεση Αρ. 38/12, να αθωωθεί από τις εναντίον του κατηγορίες. Συγκεκριμένα η Κατηγορούσα Αρχή έθεσε υπόψη του Κακουργιοδικείου την Ποινική Υπόθεση Αρ. 6574/12 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, στην οποία κατηγορούμενος εί[*332]ναι ο παρών εφεσείων και στην οποίαν κατηγορείται, μεταξύ άλλων, ότι μεταξύ των ημερομηνιών Δεκεμβρίου του 2011 και Απριλίου του 2012, παρείχε τη δυνατότητα διαφυγής στον αδελφό του Θεόδωρο Θεοφάνους, εν γνώσει του, ότι αυτός ενεχόταν σε έγκλημα διπλού φόνου εκ προμελέτης. Επίσης στην υπόθεση εκείνη κατηγορείται ότι κατέστρεψε και αποδεικτικά στοιχεία, εσκεμμένα, για να βοηθήσει τον αδελφό του να διαφύγει την καταδίκη. Επομένως κατά την κρίση μας ορθά το πρωτόδικο δικαστήριο εξετάζοντας την πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων, αναφέρθηκε στην Υπόθεση Αρ. 6574/12, Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχε καταδειχθεί η πιθανότητα εκδήλωσης εκ νέου διάθεσης παροχής βοήθειας του εφεσείοντα προς τον αδελφό του, με οποιοδήποτε τρόπο, ώστε να αποφύγει την καταδίκη για υπόθεση διπλού φόνου, την οποίαν αντιμετωπίζει. Ακόμα το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι υπήρχε και κίνδυνος εναντίον της ζωής του Οδυσσέα Ποζίδη, συζύγου του ενός από τα δύο θύματα στην Υπόθεση Αρ. 38/12, και πάλι με απώτερο σκοπό την υποβοήθηση της υπεράσπισης του αδελφού του εφεσείοντος Θεόδωρου Θεοφάνους. Με αυτά τα δεδομένα ορθά, κατά την κρίση μας, το Κακουργιοδικείο κατέληξε στο συμπέρασμα πως η πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων εκ μέρους του εφεσείοντα, της μορφής που εξήγησε, δηλαδή με σκοπό την υποβοήθηση του αδελφού του κατηγορούμενου στην Υπόθεση Αρ. 38/12, καθιστούσε την κράτηση του εφεσείοντα μέχρι τη δίκη του επιτακτική.
Για τους λόγους που αναφέραμε θεωρούμε και τους δύο λόγους έφεσης ως αβάσιμους και τους απορρίπτουμε. Κατά συνέπεια η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο