(2012) 2 ΑΑΔ 911
[*911]11 Δεκεμβρίου, 2012
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΠΑΝΑΓΗ, Δ/στές]
JAMAL MOHAMMED,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 222/2012)
Ποινική Δικονομία ― Κράτηση μέχρι τη δίκη ― Ίση μεταχείριση κατηγορουμένων ― Παραμερισμός πρωτόδικης κρίσης με την οποία διατάχθηκε η κράτηση του εφεσείοντα μέχρι τη δίκη του ― Επέμβαση Εφετείου επί τω ότι, δεν δικαιολογείτο υπό τις περιστάσεις, η διαφοροποίηση των συνθηκών του εφεσείοντα από εκείνες Κύπριου συγκατηγορουμένου, η κράτηση του οποίου δεν διετάχθη ― Απόφανση Εφετείου περί υπόθεσης που εκρίθη με τα δικά της δεδομένα χωρίς να αποτελεί προηγούμενο.
Ο εφεσείων αμφισβήτησε με την έφεση, απόφαση Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία αποφασίστηκε η κράτηση του μέχρι τη δίκη του η οποία είχε οριστεί ενώπιον Κακουργιοδικείου.
Το αίτημα κράτησης του εφεσείοντα εξετάστηκε στη βάση της ύπαρξης κινδύνου μη προσέλευσης του στη δίκη.
Για τον πρώτο κατηγορούμενο για τον οποίο δεν διατάχθηκε η κράτηση του, το πρωτόδικο Δικαστήριο έλαβε υπόψη του μεταξύ άλλων ότι είναι Κύπριος, νυμφευμένος, που έχει τη συντήρηση της συζύγου του αλλά και των γονέων του κάποιας ηλικίας, ότι εργάζεται και έχει εισοδήματα.
Για τον εφεσείοντα αναφέρθηκε ότι βρισκόταν στην Κύπρο με το καθεστώς του πολιτικού πρόσφυγα τα τελευταία έξι χρόνια, φοιτούσε σε νυκτερινό σχολείο και ότι βρίσκονταν εδώ και όλα τα μέλη της οικογένειας του και ότι δεν είχε οποιοδήποτε προηγούμενο.
Σύμφωνα με την πρωτόδικη κρίση, οι δεσμοί του πρώτου κατηγο[*912]ρουμένου με την Κύπρο ήσαν τέτοιοι που να μην τεκμηριωνόταν κίνδυνος σε σχέση με αυτόν, ενώ αντίθετα, τεκμηριωνόταν ο κίνδυνος μη προσέλευσης στη δίκη για τον εφεσείοντα.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η έμφαση που είχε τεθεί από το Δικαστήριο στο θέμα ότι ο πρώτος κατηγορούμενος είναι Κύπριος με τους δεσμούς που αναφέρθησαν, παραγνώριζε τους πραγματικούς δεσμούς τους οποίους και ο εφεσείων έχει με την Κύπρο.
2. Η σύνδεση του εφεσείοντα με την οικογένεια του που βρισκόταν στην Κύπρο, δεν δικαιολογούσε την κατάληξη να ήταν σημαντική η διαφοροποίηση μεταξύ του Κύπριου κατηγορούμενου, για τον οποίο η μαρτυρία ήταν η ίδια όπως και για τον Εφεσείοντα.
3. Η παρούσα υπόθεση θα έπρεπε να κριθεί με τα δικά της δεδομένα, χωρίς να αποτελεί προηγούμενο για την ευρύτερη θεώρηση του θέματος.
4. Στην προκειμένη περίπτωση, τα πράγματα δεν ήταν καθαρά προς την κατεύθυνση της κράτησης και άρα η προσέγγιση του Δικαστηρίου δεν ήταν η ενδεδειγμένη, ιδιαίτερα όσον αφορούσε στη διαφοροποίηση η οποία υπήρξε.
5. Διατάχθηκε όπως ο εφεσείων αφεθεί ελεύθερος με όρους που καθόρισε το Εφετείο.
Η έφεση επιτράπηκε.
Αναφερόμενη Υπόθεση:
Hua ν. Αστυνομίας, (2011) 2 Α.Α.Δ. 152.
Έφεση εναντίον Κράτησης/Προφυλάκισης.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Παρπόττα, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 2114/12), ημερομηνίας 8/11/2012.
Π. Χατζηπαναγιώτου, για τον Εφεσείοντα.
Λ. Χατζηαθανασίου (κα), για την Εφεσίβλητη.
Ex tempore
[*913]ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου δίδεται από το Δικαστή Χατζηχαμπή.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Το Επαρχιακό Δικαστήριο, παραπέμποντας σε δίκη τρεις κατηγορούμενους σε ποινική υπόθεση, μεταξύ των οποίων και ο ενώπιον μας Εφεσείων, αποφάσισε μετά από αίτημα της Δημοκρατίας όπως ο μεν κατηγορούμενος 1 αφεθεί ελεύθερος οι δε κατηγορούμενοι 2 και 3 παραμείνουν υπό κράτηση μέχρι τη δίκη τους που ορίστηκε για τις 17.1.2013 ενώπιον του Κακουργιοδικείου.
Ο Εφεσείων ήταν ο κατηγορούμενος 2. Το αίτημα κράτησης είχε ως βάση την ύπαρξη του κινδύνου μη προσέλευσης στη δίκη και είναι υπό αυτό το πρίσμα που το Δικαστήριο εξέτασε τις νομικές αρχές που διέπουν την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας και την αξιολόγηση των παραγόντων που αφορούν το θέμα της αποτίμησης του κινδύνου μη προσέλευσης.
Ευρίσκοντας ότι οι προϋποθέσεις ικανοποιούντο ως προς το δεύτερο και τρίτο κατηγορούμενο, το Δικαστήριο θεώρησε ότι ένας παράγοντας που συνηγορούσε ιδιαίτερα υπέρ της κράτησης του κατηγορούμενου 3 ήταν και ο βαθμός πιθανότητας καταδίκης, δεχόμενο ότι η μαρτυρία που υπήρχε όσον αφορά αυτό τον κατηγορούμενο ήταν εντελώς διαφορετική από τη μαρτυρία που υπήρχε όσον αφορά τους κατηγορούμενους 1 και 2, χωρίς όμως η μαρτυρία να φτάνει στο σημείο να αποκλείει την πιθανότητα καταδίκης και των άλλων κατηγορουμένων.
Εκείνο το οποίο εβάρυνε στην κρίση του Δικαστηρίου όσον αφορά τη διάκριση την οποία έκανε μεταξύ του πρώτου κατηγορουμένου και του δεύτερου κατηγορουμένου που είναι ο Εφεσείων, ήταν οι προσωπικές περιστάσεις εκάστου.
Ο πρώτος κατηγορούμενος όπως είπε το Δικαστήριο, είναι Κύπριος, νυμφευμένος, που έχει τη συντήρηση της συζύγου του αλλά και των γονέων του που είναι κάποιας ηλικίας, εργάζεται και έχει εισοδήματα. Για τον δεύτερο κατηγορούμενο, τον Εφεσείοντα, θεώρησε ότι οι προσωπικές του συνθήκες ήσαν διαφορετικές. Ο ίδιος είναι στην Κύπρο με το καθεστώς του πολιτικού πρόσφυγα εδώ και έξι χρόνια, φοιτά σε νυκτερινό σχολείο, βρίσκονται όμως εδώ όλα τα μέλη της οικογένειας του και ο Εφεσείων δεν έχει οποιοδήποτε προηγούμενο.
Η ευπαίδευτη πρωτόδικη δικαστής θεώρησε ότι με αυτά τα δε[*914]δομένα οι δεσμοί του πρώτου κατηγορουμένου με την Κύπρο ήσαν τέτοιοι που να μην τεκμηριώνεται κίνδυνος σε σχέση με αυτόν, ενώ αντίθετα, τεκμηριώνετο ο κίνδυνος για τον Εφεσείοντα, αφού οι προσωπικές του συνθήκες, παρά τα όσα αναφέρθησαν, δεν ήσαν τέτοιες, όπως το έθεσε, που θα μπορούσαν να ανατρέψουν την σκέψη του να μην εμφανιστεί στο Δικαστήριο για να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες που του προσάπτονταν, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του και τις ποινές που ενδεχομένως του επιβληθούν.
Έχουμε ακούσει τους ευπαίδευτους συνηγόρους με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο θέμα της αποτίμησης των προσωπικών συνθηκών σε σχέση με τον κίνδυνο μη προσέλευσης και έχουμε συμπληρωματικά πληροφορηθεί ότι στο στάδιο της διερεύνησης της υπόθεσης ο Εφεσείων είχε αφεθεί ελεύθερος και τήρησε τους όρους οι οποίοι του είχαν τεθεί από το Δικαστήριο.
Η κατάληξη μας είναι ότι η προσέγγιση του πρωτόδικου δικαστηρίου στο θέμα των προσωπικών περιστάσεων σε συνάρτηση με τον κίνδυνο μη προσέλευσης δεν ήταν απολύτως ορθή ώστε να μην επιτραπεί παρέμβαση μας, για το λόγο ιδιαίτερα ότι, η έμφαση που είχε τεθεί από το Δικαστήριο στο θέμα ότι ο πρώτος κατηγορούμενος είναι κύπριος με τους δεσμούς στην Κύπρο που έχουν αναφερθεί, παραγνωρίζει τους πραγματικούς δεσμούς τους οποίους και ο Εφεσείων έχει με την Κύπρο. Χωρίς να επεκταθούμε βεβαίως σε άλλες περιπτώσεις, σημειώνουμε ότι η όλη οικογένεια του Εφεσείοντα είναι εδώ, γεγονός που δημιουργεί έτσι συνθήκες που, τουλάχιστον στην περίπτωση ενός νεαρού προσώπου όπως ο Εφεσείων ο οποίος συνδέεται με την οικογένειά του, να μην δικαιολογούν την κατάληξη ότι η διαφοροποίηση μεταξύ του κύπριου κατηγορούμενου, για τον οποίο η μαρτυρία είναι η ίδια όπως και για τον Εφεσείοντα, να είναι σημαντική.
Το Δικαστήριο, εξηγώντας την προσέγγιση του, αναφέρθη σε απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Hua ν. Αστυνομίας, (2011) 2 A.A.Δ. 152 στην οποία αίτημα για κράτηση είχε εγκριθεί σε σχέση με κινέζα η οποία είχε δεσμούς στην Κύπρο. Η διαπίστωση όμως του Δικαστηρίου στην υπόθεση εκείνη ήταν ότι αυτή δεν είχε ιδιαίτερες σχέσεις και ιδιαίτερους δεσμούς στην Κύπρο και συνεπώς υπήρχε η ορατή πιθανότητα να επιδιώξει να αποφύγει τις συνέπειες καταδίκης της.
Θεωρούμε την υπόθεση αυτή ως κριθείσα με τα δικά της δεδομένα, όπως κρίνεται και η παρούσα υπόθεση με τα δικά της δεδομένα, χωρίς να αποτελεί προηγούμενο για την ευρύτερη θεώρηση [*915]του θέματος, με αναφορά στο ότι ο αλλοδαπός Εφεσείων βρίσκεται στην Κύπρο για αρκετό χρονικό διάστημα με την οικογένεια του και με γνώμονα πάντοτε τη θεμελιακή αρχή ότι ο κατηγορούμενος δικαιούται να είναι ελεύθερος εκτός εάν καταδειχθεί η ανάγκη κράτησής του.
Θεωρούμε ότι στην προκειμένη περίπτωση τα πράγματα δεν είναι καθαρά προς την κατεύθυνση της κράτησης και άρα η προσέγγιση του Δικαστηρίου δεν ήταν η ενδεδειγμένη, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαφοροποίηση η οποία υπήρξε.
Για τους λόγους αυτούς θα επιτρέψουμε την έφεση και θα διατάξουμε όπως ο Εφεσείων αφεθεί ελεύθερος με όρους για τους οποίους και έχει γίνει εισήγηση. Να κατατεθεί ποσό €5.000 στο Δικαστήριο. Οποιαδήποτε ταξιδιωτικά ή άλλα έγγραφα αφορούν την ταυτότητά του, να παραδοθούν στην αστυνομία. Το όνομα του να τεθεί στον κατάλογο των ατόμων στα οποία απαγορεύεται η έξοδος από την Κύπρο. Να υπογράφει δύο φορές την ημέρα στον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λάρνακος, μεταξύ 8-9 το πρωί και 6-7 το βράδυ.
Η έφεση επιτυγχάνει.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο