ECLI:CY:AD:2014:B58
(2014) 2 ΑΑΔ 36
[*36]24 Ιανουαρίου, 2014
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π., ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ Δ/στές]
DEPO SUPO FOWOKAN,
Εφεσείων,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 246/2012)
Ποινή ― Βιασμός ― Επικύρωση ποινής φυλάκισης οκτώ χρόνων ― Καταδίκη κατόπιν Ακρόασης ― Υπόθεση που δεν ήταν από τις χειρότερες του είδους, υπήρχαν ωστόσο επιβαρυντικοί παράγοντες για τον εφεσείοντα ― Άρνηση Εφετείου να επέμβει ― Δεν υπήρχε σφάλμα αρχής και η ποινή δεν μπορούσε να θεωρηθεί έκδηλα υπερβολική.
Ποινή ― Έκδηλα υπερβολική ― Εάν μια ποινή είναι έκδηλα υπερβολική ή όχι, συναρτάται με τα περιστατικά της υπόθεσης, την προβλεπόμενη από το Νόμο ποινή και τις προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα, όπου είναι δυνατό.
Ποινή ― Δεν υπάρχει προκαθορισμένο πλαίσιο και ακριβής προσδιορισμός της επιβαλλόμενης ποινής αναλόγως των προηγούμενων αποφάσεων.
Σεξουαλικά αδικήματα ― Τιμωρούνται από τα Δικαστήρια με αποτρεπτικές ποινές ― Δεν στρέφονται μόνο κατά των ηθών, αλλά προσβάλλουν ταυτόχρονα την προσωπικότητα του θύματος.
Ο εφεσείων αμφισβήτησε με την έφεση το ύψος της ποινής που του επιβλήθηκε ύστερα από την καταδίκη του, κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον Κακουργιοδικείου, στην κατηγορία του βιασμού κατά παράβαση των Άρθρων 144 και 145 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154 και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 8 ετών.
Σύμφωνα με τα πραγματικά γεγονότα όπως έγιναν δεκτά από το [*37]Κακουργιοδικείο, ο εφεσείων προέβη σε βιασμό της παραπονουμένης αφού την οδήγησε με κάποιο πρόσχημα στο διαμέρισμα του, ύστερα από γεύμα που είχαν σε εστιατόριο της Δεκέλειας.
Η παραπονούμενη αντιστάθηκε επανειλημμένα στην άσκηση βίας από τον εφεσείοντα ο οποίος μεταξύ άλλων τη γρονθοκοπήθηκε στα χείλη και αφού πάλεψε και ούρλιαζε αντιστεκόμενη για μεγάλο διάστημα, ένιωσε ότι την εγκατέλειπαν οι δυνάμεις της και σταμάτησε να αντιστέκεται, λέγοντάς του ότι θα τον άφηνε να κάμει ότι ήθελε ζητώντας του να βάλει προφυλακτικό. Ο εφεσείων συγκατατέθηκε και ακολούθως την βίασε, χωρίς πλέον η ίδια να προβάλει αντίσταση.
Το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη μεταξύ άλλων τις προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα όπως προέκυπταν από την Έκθεση του Γραφείου Ευημερίας, το γεγονός ότι η ποινή φυλάκισης θα είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή των μεταπτυχιακών του σπουδών, καθώς και το λευκό του ποινικό μητρώο.
Δέχθηκε την εισήγηση της υπεράσπισης πως η εξεταζόμενη υπόθεση δεν ήταν από τις χειρότερες υποθέσεις του είδους, εντόπισε όμως επιβαρυντικά στοιχεία στις περιστάσεις του εγκλήματος, όπως επίσης και στοιχεία προσχεδιασμού.
Επισημάνθηκε επίσης η ενέργεια του εφεσείοντα να μεταφέρει την παραπονούμενη με το όχημά του στη Λευκωσία, καθώς και το γεγονός ότι εισάκουσε τις εκκλήσεις της και πήρε προφυλάξεις προτού τη βιάσει.
Η έφεση στηρίχθηκε μεταξύ άλλων στους κάτωθι λόγους:
α) Ενώ το Κακουργιοδικείο αποδέχθηκε τα μετριαστικά στοιχεία που τέθηκαν για τον εφεσείοντα, ουσιαστικά δεν τα έλαβε υπόψη.
β) Οι αποφάσεις στις οποίες έκανε αναφορά το Κακουργιοδικείο, αφορούσαν σοβαρότερες υποθέσεις και σε εκείνες όπου τα γεγονότα προσομοίαζαν με την παρούσα, επιβλήθηκαν πολύ πιο επιεικείς ποινές.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η κρίση της ορθότητας μίας ποινής, εάν δηλαδή είναι έκδηλα υπερβολική ή όχι συναρτάται με τα περιστατικά της υπόθεσης, την προβλεπόμενη από το Νόμο ποινή και τις προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα.
[*38]2. Τα γεγονότα της υπόθεσης Trussler (πιο κάτω), διαφέρουν πολύ από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης ήταν σοβαρά έστω και αν δεν είναι από τις χειρότερες υποθέσεις του είδους.
3. Υπήρξε όμως προσχεδιασμός από πλευράς του εφεσείοντα, ο οποίος προφασιζόμενος ότι ξέχασε κάτι, οδήγησε την παραπονούμενη στο διαμέρισμά του. Όταν επιχείρησε να την πλησιάσει, παρά την εκφρασθείσα από μέρους της άρνηση, χρησιμοποίησε βία, με στόχο να κάμψει τις αντιστάσεις της και αφού πέτυχε το στόχο του, τότε την υποχρέωσε να λουστεί έτσι ώστε να εξαφανιστούν τα οποιαδήποτε σημάδια της εγκληματικής του πράξης.
4. Το γεγονός ότι μετέφερε την παραπονούμενη με το αυτοκίνητό του στη Λευκωσία αποτελεί μετριαστικό παράγοντα τον οποίο έλαβε υπόψη του το Δικαστήριο.
5. Όμως ενώ απολογείτο στην παραπονούμενη καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής οι μετέπειτα ενέργειές του, καθώς και το γεγονός ότι δεν υπήρξε παραδοχή και μεταμέλεια εκ μέρους του στην κατηγορία που αντιμετώπισε και επέλεξε να υποβάλει την παραπονούμενη σε μακρά και επίπονη αντεξέταση, δεν επέτρεπαν την επιεική αντίκριση του εφεσείοντα.
6. Δεν υπήρχε οποιοδήποτε σφάλμα αρχής και η επιβληθείσα ποινή δεν ήταν έκδηλα υπερβολική υπό τις περιστάσεις.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Trussler κ.ά. ν. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ.ά. (2013) 2 Α.Α.Δ. 38,
Σαμπή ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 100,
Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 251,
Σιδερένου ν. Δημοκρατίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 190,
Rana κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 489,
Δημοκρατία ν. Κυριάκου (2008) 2 Α.Α.Δ. 562,
[*39]Λοϊζου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 469.
Έφεση εναντίον Καταδίκης και Ποινής.
Έφεση από τον καταδικασθέντα εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Λάρνακας (Πογιατζής, Π.Ε.Δ., Καλογήρου, Α.Ε.Δ., Θωμά, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 18063/11), ημερομηνίας 19/12/12.
Π. Χατζηπαναγιώτου, για τον Εφεσείοντα.
Α. Κωνσταντίνου, Δημόσιος Κατήγορος, για την Εφεσίβλητη.
Εφεσείων παρών.
Cur. adv. vult.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Σταματίου, Δ.
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων κρίθηκε ένοχος μετά από ακροαματική διαδικασία ενώπιον του Κακουργιοδικείου στην κατηγορία του βιασμού κατά παράβαση των Άρθρων 144 και 145 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154 και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 8 ετών.
Ασκήθηκε έφεση τόσο εναντίον της καταδίκης όσο και εναντίον της ποινής. Κατά τη συζήτηση της έφεσης αποσύρθηκε η έφεση εναντίον της καταδίκης και παρέμεινε προς εξέταση ο δεύτερος λόγος έφεσης, ότι δηλαδή η επιβληθείσα ποινή είναι έκδηλα υπερβολική.
Τα γεγονότα και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες διαπράχθηκε το αδίκημα, σύμφωνα με τα ευρήματα του Κακουργιοδικείου, έχουν ως ακολούθως:
Ο εφεσείων κατάγεται από τη Νιγηρία, είναι ηλικίας 34 ετών και ήρθε στην Κύπρο τον Φεβρουάριο του 2011 για μεταπτυχιακές σπουδές σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο στη Λευκωσία. Κατά τον επίδικο χρόνο διέμενε σε ενοικιαζόμενο διαμέρισμα στην Ορόκλινη.
Η παραπονούμενη κατάγεται από το Καμερούν, είναι ηλικίας 28 ετών και βρίσκεται στην Κύπρο τα τελευταία τέσσερα χρόνια ως φοιτήτρια σε ιδιωτικό κολλέγιο. Στις 8.10.2011 γνωρίστηκε τυ[*40]χαία με τον εφεσείοντα στη Λευκωσία όπου διαμένει. Είχαν ολιγόλεπτη συνομιλία και συμφώνησαν να ξανασυναντηθούν αφού υπήρξε κοινό ενδιαφέρον για καλύτερη γνωριμία. Αντάλλαξαν κάποια τηλεφωνήματα και την επόμενη ημέρα συμφώνησαν να συναντηθούν. Μετέβη ο εφεσείων στη Λευκωσία με το αυτοκίνητο του και μετέφερε την παραπονουμένη αρχικά στο διαμέρισμα του στην Ορόκλινη και ακολούθως σε εστιατόριο στην παραλιακή περιοχή Δεκέλειας. Στο εστιατόριο η παραπονούμενη έφαγε ψάρι και ήπιε δύο ποτήρια μαρτίνι ενώ ο εφεσείων ήπιε μόνο δύο μπύρες. Παρέμειναν στο εστιατόριο για 2 – 3 ώρες όπου συζήτησαν διάφορα θέματα σε ευχάριστο κλίμα. Ακολούθως η παραπονούμενη του ζήτησε να την μεταφέρει στο διαμέρισμα της στη Λευκωσία όπως είχαν συνεννοηθεί.
Ο εφεσείων, προφασιζόμενος ότι είχε ξεχάσει κάτι στο διαμέρισμα του, την οδήγησε εκεί και της ζήτησε να τον συνοδεύσει για να το πάρει. Η παραπονούμενη ανυποψίαστη τον ακολούθησε. Εισερχόμενοι στο διαμέρισμα ο εφεσείων άρχισε να εκδηλώνει τις προθέσεις του. Έβαλε μουσική και της ζήτησε να καθίσει στο κρεβάτι του υπνοδωματίου του. Η παραπονούμενη, παρόλο που του ζήτησε το λόγο, υπάκουσε και κάθισε στο κρεβάτι, χωρίς να αντιληφθεί την πρόθεση του.
Ακολούθως ο εφεσείων κάθισε κοντά της και προσπάθησε να την φιλήσει. Τότε η παραπονούμενη έστρεψε το πρόσωπό της από την άλλη πλευρά, σηκώθηκε από το κρεβάτι και του ζήτησε να την πάρει στο σπίτι της. Ο εφεσείων άλλαξε απότομα συμπεριφορά, έγινε βίαιος και, αφού την έσπρωξε στο κρεβάτι, προσπάθησε να ανέβει από πάνω της. Εκείνη άρχισε να ουρλιάζει και προσπαθούσε να τον απωθήσει, αλλά ο εφεσείων της έκλεινε το στόμα και εξασκούσε περισσότερη βία. Ακολούθησε πάλη μεταξύ τους και σε κάποια στιγμή βρέθηκαν στο πάτωμα, αλλά ο εφεσείων την έβαλε ξανά στο κρεβάτι και συνέχισε την προσπάθειά του να τη βιάσει. Η παραπονούμενη συνέχισε να ουρλιάζει και να αντιστέκεται και ο εφεσείων την γρονθοκόπησε στα χείλη. Τον εκλιπαρούσε να σταματήσει και σε κάποια στιγμή εγκατέλειψε την προσπάθειά του και πήγε στην τουαλέτα λέγοντάς της πως δε θα τη βίαζε. Επέστρεψε όμως μετά από λίγο, η παραπονούμενη συνέχισε να παλεύει, να ουρλιάζει και να αντιστέκεται, αλλά ο εφεσείων την πίεσε περισσότερο και σε κάποια στιγμή η ίδια ένιωσε ότι την εγκαταλείπουν οι δυνάμεις της και σταμάτησε να αντιστέκεται, λέγοντάς του ότι θα τον άφηνε να κάμει ότι ήθελε ζητώντας του να βάλει προφυλακτικό και ο εφεσείων συγκατατέθηκε και ακολούθως την βίασε, χωρίς πλέον η ίδια να προβάλει αντίσταση.
[*41]Μετά το βιασμό και ενώ η παραπονούμενη έκλαιγε, της ζήτησε να κάμει μπάνιο προτού την πάρει στο σπίτι της. Παρά το ότι η ίδια δεν ήθελε να κάμει μπάνιο και του ζήτησε να την μεταφέρει στη Λευκωσία, εκείνος την έσπρωξε στο μπάνιο και την υποχρέωσε να λουστεί διαφορετικά, όπως της είπε, δε θα την μετέφερε στη Λευκωσία. Η παραπονούμενη υπάκουσε και ακολούθως την μετέφερε στη Λευκωσία. Καθόλη τη διαδρομή απολογείτο στην παραπονούμενη για ότι είχε κάμει, ενώ η παραπονούμενη βρισκόταν σε άσχημη κατάσταση και έκλαιε. Όταν έφθασαν στη Λευκωσία, του ζήτησε να την αφήσει σε κάποιο σημείο και ο εφεσείων σταμάτησε. Προτού κατέβει από το αυτοκίνητο της ζήτησε να την ξαναδεί, ερώτηση που της προκάλεσε εκνευρισμό και του απάντησε «Μα είσαι τρελός;». Τότε ο εφεσείων αγριεύοντας και πάλι ξεκίνησε το αυτοκίνητο απότομα λέγοντάς της ότι θα την έπαιρνε πίσω στη Λάρνακα και θα της έδειχνε πόσο τρελός ήταν. Σε κάποιο σημείο του δρόμου όπου ελάττωσε ταχύτητα για να ελέγξει το δρόμο, η παραπονούμενη βρήκε την ευκαιρία και άνοιξε την πόρτα, εξήλθε από το αυτοκίνητο, πήγε στον Αστυνομικό Σταθμό Λυκαβητού και υπέβαλε παράπονο για το βιασμό της.
Το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη τις προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα όπως προκύπτουν από την Έκθεση του Γραφείου Ευημερίας, το γεγονός ότι η ποινή φυλάκισης θα έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή των μεταπτυχιακών του σπουδών, καθώς και το λευκό του ποινικό μητρώο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο δέχθηκε την εισήγηση του συνηγόρου υπεράσπισης πως η εξεταζόμενη υπόθεση δεν είναι από τις χειρότερες υποθέσεις του είδους. Εντόπισε όμως επιβαρυντικά στοιχεία στις περιστάσεις του εγκλήματος, ότι ο εφεσείων, αδιαφορώντας πλήρως για το πρόσωπο της παραπονουμένης και παρά τις εκκλήσεις της να σταματήσει συνέχισε να ασκεί βία, κλίνοντάς της το στόμα για να μην ουρλιάζει και κτυπώντας την σε διάφορα μέρη του σώματος της, μέχρι που τελικά έκαμψε την αντίστασή της. Εντόπισε το Κακουργιοδικείο στοιχεία προσχεδιασμού αφού ο εφεσείων οδήγησε την παραπονούμενη στο διαμέρισμά του προσποιούμενος ότι ξέχασε κάτι και την κάλεσε να ανεβούν μαζί δήθεν για να το παραλάβει. Επισημάνθηκε επίσης η ενέργεια του εφεσείοντα να μεταφέρει την παραπονούμενη με το όχημά του στη Λευκωσία, καθώς και το γεγονός ότι εισάκουσε τις εκκλήσεις της και πήρε προφυλάξεις προτού τη βιάσει.
Ο κ. Χατζηπαναγιώτου εισηγήθηκε πως, ενώ το Κακουργιοδικείο αποδέχθηκε τα μετριαστικά στοιχεία που τέθηκαν για τον [*42]εφεσείοντα, ουσιαστικά δεν τα έλαβε υπόψη, καθώς οι αποφάσεις στις οποίες έκανε αναφορά αφορούσαν σοβαρότερες υποθέσεις και σε αυτές όπου τα γεγονότα προσομοίαζαν με την παρούσα επιβλήθηκαν πολύ πιο επιεικείς ποινές. Ειδικότερα ο συνήγορος έκανε αναφορά στην υπόθεση Trussler κ.ά. ν. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ.ά. (2013) 2 Α.Α.Δ. 38, εισηγούμενος ότι τα γεγονότα της προσομοιάζουν με την παρούσα υπόθεση, εκδικάστηκε από Κακουργιοδικείο με την ίδια σύνθεση όπως η παρούσα, και επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών η οποία επικυρώθηκε από το Εφετείο. Συνακόλουθα, θα έπρεπε να ακολουθηθεί η ίδια προσέγγιση με βάση την αρχή της ισότητας που διασφαλίζεται από το Άρθρο 28.1 του Συντάγματος.
Η κα Κωνσταντίνου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα υποστήριξε την ορθότητα της επιβληθείσας ποινής και ανέφερε ότι η εισήγηση περί άνισης και άδικης μεταχείρισης του εφεσείοντα από το Δικαστήριο σε συνάρτηση με την υπόθεση Trussler κ.ά. (πιο πάνω) δεν ευσταθεί.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει προκαθορισμένο πλαίσιο και ακριβής προσδιορισμός της επιβαλλόμενης ποινής αναλόγως των προηγούμενων αποφάσεων. Η κάθε υπόθεση εξετάζεται στα πλαίσια των ιδιαιτεροτήτων που υπάρχουν και η κρίση της ορθότητας μίας ποινής, εάν δηλαδή είναι έκδηλα υπερβολική ή όχι συναρτάται με τα περιστατικά της υπόθεσης, την προβλεπόμενη από το Νόμο ποινή και τις προσωπικές συνθήκες του εφεσείοντα, όπου είναι δυνατό. (Σαμπή ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 100).
Σε ότι αφορά την υπόθεση Trussler κ.ά. (πιο πάνω), τα γεγονότα της διαφέρουν κατά πολύ από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Όπως δε είναι νομολογημένο, ο όρος «ίση μεταχείριση» σε ότι αφορά την επιβολή ποινής αποβλέπει στη μεταχείριση των παραβατών που βρίσκονται στην ίδια θέση κατά ομοιόμορφο τρόπο. (Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 251, Σιδερένου ν. Δημοκρατίας (2010) 2 Α.Α.Δ. 190).
Όπως έχει επανειλημμένα τονιστεί, αδικήματα σεξουαλικής φύσης τιμωρούνται από τα Δικαστήρια με αποτρεπτικές ποινές σε μία προσπάθεια καταστολής τους εφόσον πρόκειται για εγκλήματα ιδιαίτερης σοβαρότητας τα οποία δεν στρέφονται μόνο κατά των ηθών, αλλά προσβάλλουν ταυτόχρονα την προσωπικότητα του θύματος. (Rana κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 489, Δημοκρατία ν. Κυριάκου (2008) 2 Α.Α.Δ. 562, Λοΐζου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 469).
[*43]Θεωρούμε τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης σοβαρά έστω και αν δεν είναι από τις χειρότερες υποθέσεις του είδους, όπως ορθά εντόπισε το Κακουργιοδικείο. Υπήρξε όμως προσχεδιασμός από πλευράς του εφεσείοντα, ο οποίος προφασιζόμενος ότι ξέχασε κάτι, οδήγησε την παραπονούμενη στο διαμέρισμά του. Όταν επιχείρησε να την πλησιάσει, παρά την εκφρασθείσα από μέρους της άρνηση, χρησιμοποίησε βία, όπως περιγράφεται πιο πάνω, με στόχο να κάμψει τις αντιστάσεις της και αφού πέτυχε το στόχο του, τότε την υποχρέωσε να λουστεί έτσι ώστε να εξαφανιστούν τα οποιαδήποτε σημάδια της εγκληματικής του πράξης. Το γεγονός ότι μετέφερε την παραπονούμενη με το αυτοκίνητό του στη Λευκωσία αποτελεί μετριαστικό παράγοντα τον οποίο έλαβε υπόψη του το Δικαστήριο. Όμως δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι ενώ απολογείτο στην παραπονούμενη καθόλη τη διάρκεια της διαδρομής οι μετέπειτα ενέργειές του, καθώς και το γεγονός ότι δεν υπήρξε παραδοχή και μεταμέλεια εκ μέρους του στην κατηγορία που αντιμετώπισε και επέλεξε να υποβάλει την παραπονούμενη σε μακρά και επίπονη αντεξέταση, δεν επιτρέπει την επιεική αντίκριση του εφεσείοντα.
Το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη όλους τους μετριαστικούς παράγοντες που τέθηκαν από την υπεράσπιση και δεν κρίνουμε οποιοδήποτε σφάλμα αρχής, ούτε κρίνουμε ότι η ποινή είναι έκδηλα υπερβολική υπό τις περιστάσεις.
Η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο