ECLI:CY:AD:2014:B285
(2014) 2 ΑΑΔ 301
[*301]29 Απριλίου, 2014
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π., ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΤΕΛΗ,
Εφεσείων,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 247/2013)
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Κατηγορίες κατοχής δώδεκα φυτών κάνναβης με σκοπό την προμήθεια, και καλλιέργειας ― Επιβλήθηκαν πρωτοδίκως ποινές φυλάκισης έξι ετών και τεσσάρων αντίστοιχα ― Κρίθηκαν έκδηλα υπερβολικές και μειώθηκαν κατ’ έφεση σε τρία και δύο χρόνια ― Παραδοχή ενώπιον Εφετείου ― Έλλειψη μαρτυρίας αναφορικά με την ποσότητα που μπορούσε να εξαχθεί από τα φυτά ― Μικρή ποσότητα ― Παρά το δεδομένο της πρόθεσης προμήθειας, εντούτοις οι προεκτάσεις της όσον αφορούσε στα μεγέθη της δεν ήταν τόσο σαφείς.
Ποινή ― Ναρκωτικά ― Καλλιέργεια ― Εφαρμοστέες αρχές ― Αγγλική νομολογία ― Απαιτείται μαρτυρία αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά στην κατάταξη των υποθέσεων στην ποικίλουσα κλίμακα της σοβαρότητας των αδικημάτων, αρχίζοντας από την απλή καλλιέργεια διά ιδία χρήση και καταλήγοντας στην οργανωμένη επιχείρηση.
Ποινή ― Μετριαστικοί παράγοντες ― Απόσυρση έφεσης εναντίον καταδίκης ― Αποτελεί αλλαγή στάσης η οποία ουσιαστικά επενεργεί ως παραδοχή της ενοχής, στο στάδιο έστω του Εφετείου, εις τρόπον ώστε να συνιστά νέο παράγοντα στον οποίο αποδίδεται ανάλογο βάρος.
Με την έφεση αμφισβητήθηκε το ύψος ποινών που επιβλήθηκαν πρωτοδίκως κατόπιν ακρόασης, σε κατηγορίες αναφορικά με την καλλιέργεια φυτών κάνναβης, και συγκεκριμένα δώδεκα φυτών, με επί μέρους κατηγορίες για καλλιέργεια, κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια.
Το Κακουργιοδικείο επέβαλε στον εφεσείοντα ποινή φυλάκισης [*302]έξι ετών στην κατηγορία που αφορούσε στην κατοχή με σκοπό την προμήθεια και τεσσάρων ετών στην κατηγορία που αφορούσε στην καλλιέργεια, ενώ επέβαλε και άλλη ποινή έξι μηνών σε κατηγορία που αφορούσε κατοχή ποσότητας 0.75 γραμμαρίων. Στην κατηγορία που αφορούσε στην κατοχή δεν επέβαλε ποινή. Οι ποινές θα συνέτρεχαν και στην επιμέτρηση ελήφθη υπόψη και μια άλλη υπόθεση η οποία αφορούσε κατοχή αμελητέας ποσότητας κάνναβης.
Η έφεση εναντίον της καταδίκης απεσύρθη και ακούστηκε η έφεση εναντίον της ποινής ως εκδήλως υπερβολικής,
Αποφασίστηκε ότι:
1. Θα έπρεπε να προσδωθεί σημασία στον παράγοντα παραδοχή έστω και ενώπιον του Εφετείου. Με την απόσυρση της έφεσης εναντίον της καταδίκης, εφόσον έστω και καθυστερημένα υπήρξε μεταμέλεια.
2. Ο εφεσείων αντιμετώπιζε προσωπικά προβλήματα, τα οποία δεν ήταν άσχετα με τη δική του χρήση κάνναβης, και τα οποία όμως ήσαν υπόψη του Κακουργιοδικείου.
3. Δεν υπήρχε οτιδήποτε ιδιαίτερα ξεχωριστό σε αυτή την υπόθεση που να οδηγούσε στη θεώρηση του παράγοντα αυτού ως δραστικώς ενεργούντος επί της ποινής. Όμως συσταθμιζόταν στο ερώτημα κατά πόσον η ποινή ήταν εκδήλως υπερβολική ή όχι. Ελήφθη ακόμα υπόψη ότι ο εφεσείων είχε αποκτήσει ένα παιδί μετά από την καταδίκη του.
4. Δεν υπήρξε στην προκειμένη, η συγκεκριμένη μαρτυρία η οποία, όπως καταδεικνύεται σε αγγλικές αποφάσεις, είναι αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά στην κατάταξη των υποθέσεων στην ποικίλουσα κλίμακα της σοβαρότητας των αδικημάτων, αρχίζοντας από την απλή καλλιέργεια διά ιδίαν χρήση και καταλήγοντας στην τέλεια οργανωμένη τεράστιας κλίμακας επιχείρηση με σκοπό το μεγάλο κέρδος και τη μεγάλη παραγωγή.
5. Περαιτέρω ο εφεσείων δεν είχε οποιοδήποτε προηγούμενο και ήταν σχετικώς νεαρής ηλικίας.
6. Είναι γεγονός στη νομολογία μας υπάρχουν ποινές οι οποίες επεκτείνονται στο πλαίσιο της επιβληθείσας στην παρούσα, ποινής, όπως υπάρχουν βεβαίως και ποινές μικρότερες.
7. Όντως έπρεπε να δοθεί σημασία, όπως ελέχθη από πλευράς της [*303]Δημοκρατίας, στο γεγονός ότι επρόκειτο για μια καλά σχεδιασμένη καλλιέργεια, όμως τούτο δεν ήταν ο μόνος αποφασιστικός παράγων που έπρεπε να ληφθεί υπόψη και πολύ σημαντικό ήταν το γεγονός ότι η ποσότητα των φυτών ήταν πολύ μικρή.
8. Περαιτέρω, δεν υπήρχε μαρτυρία που να κατεδείκνυε την ποσότητα της κάνναβης που μπορούσε να εξαχθεί από τα φυτά αυτά.
9. Όσο και αν θεωρείτο ως δεδομένη η πρόθεση προμήθειας, εντούτοις οι προεκτάσεις της όσον αφορούσε στα μεγέθη της δεν ήταν τόσο σαφείς ενώπιον του Δικαστηρίου.
10. Με βάση όλα τα δεδομένα, η ποινή των έξι ετών έπρεπε να κριθεί ως εκδήλως υπερβολική. Μειώθηκε σε τριετή φυλάκιση. Σε διετή φυλάκιση μειώθηκε η επιβληθείσα ποινή στην κατηγορία της καλλιέργειας, διατηρουμένης της ποινής φυλάκισης των έξι μηνών στην 5η κατηγορία. Οι ποινές θα συνέτρεχαν.
Η έφεση επέτυχε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
R. v. Xu [2007] EWCA Crim 3129,
R v. Auton [2011] EWCA Crim 76.
Έφεση εναντίον Καταδίκης και Ποινής .
Έφεση από τον Κατηγορούμενο εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Πάφου (Σωκράτους, Π.Ε.Δ., Μάρκου, Α.Ε.Δ., Δρουσιώτης, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 9656/13), ημερομηνίας 23/12/13.
Μ. Πικής, για τον Εφεσείοντα.
Ξ. Ξενοφώντος, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου δίδεται από τον Χατζηχαμπή, Π..
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Π.: Η υπόθεση αφορά κατηγορίες οι οποίες συναρτώνται προς την καλλιέργεια φυτών κάνναβης, και [*304]συγκεκριμένα 12 φυτών, με επί μέρους κατηγορίες για καλλιέργεια, κατοχή και κατοχή με σκοπό την προμήθεια. Το Κακουργιοδικείο κατεδίκασε τον εφεσείοντα μετά από ακροαματική διαδικασία και του επέβαλε ποινή φυλάκισης 6 ετών στην κατηγορία που αφορούσε την κατοχή με σκοπό την προμήθεια και 4 ετών στην κατηγορία που αφορούσε την καλλιέργεια, ενώ επέβαλε και άλλη ποινή 6 μηνών σε κατηγορία που αφορούσε κατοχή μιας μικρής ποσότητας 0,75 γραμμαρίων. Στην κατηγορία που αφορούσε την κατοχή δεν επέβαλε ποινή αφού τα γεγονότα αυτής περιλαμβάνοντο στην κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια. Οι ποινές θα συνέτρεχαν και στην επιμέτρηση των ποινών ελήφθη υπόψη και μια άλλη υπόθεση η οποία αφορούσε κατοχή αμελητέας ποσότητας κάνναβης.
Ενώπιόν μας η έφεση εναντίον της καταδίκης απεσύρθη και έτσι ακούσαμε μόνο την έφεση εναντίον της ποινής ως εκδήλως υπερβολικής, με εισηγήσεις που είχαν σαφείς κατευθύνσεις. Κατά πρώτον, έχουμε το γεγονός της αλλαγής στάσης του εφεσείοντος όσον αφορά την ενοχή του, εφόσον η απόσυρση της έφεσης κατά της καταδίκης ουσιαστικά επενεργεί ως παραδοχή της ενοχής και αποδοχή της στο στάδιο έστω του Εφετείου, εις τρόπον ώστε να συνιστά νέο παράγοντα ο οποίος και από αυτή την άποψη, όπως σημείωσε και η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία, σίγουρα θα πρέπει να δικαιούται ανάλογο βάρος. Επομένως στον παράγοντα αυτό θα προσδώσουμε σημασία, εφόσον έστω και καθυστερημένα η ομολογία της ενοχής και η ανάληψη με αυτόν τον τρόπο ευθύνης για την πράξη δεικνύει τη μεταμέλεια η οποία επέρχεται και την αναγνώριση του λανθασμένου της πράξης, μαζί με την προοπτική της αναμόρφωσης.
Μας έχει λεχθεί περαιτέρω από τον ευπαίδευτο συνήγορο για τον εφεσείοντα ότι αντιμετωπίζει προσωπικά προβλήματα, τα οποία δεν είναι άσχετα με τη δική του χρήση κάνναβης, και τα οποία όμως ήσαν υπόψη του Κακουργιοδικείου. Εν πάση περιπτώσει, δεν υπάρχει οτιδήποτε ιδιαίτερα ξεχωριστό σε αυτή την υπόθεση που να μας οδηγεί στη θεώρηση του παράγοντα αυτού ως δραστικώς ενεργούντος επί της ποινής. Όμως τον έχουμε παραλλήλως υπόψη στη στάθμιση του ερωτήματος κατά πόσον η ποινή κρίνεται εκδήλως υπερβολική ή όχι. Θα λάβουμε περαιτέρω υπόψη το γεγονός ότι ο εφεσείων έχει αποκτήσει ένα παιδί μετά από την καταδίκη του. Αν και οι προσωπικές συνθήκες γενικότερα δεν βαρύνουν με τον τρόπο που θα μπορούσε να βαρύνουν σε άλλες περιπτώσεις στις υποθέσεις που αφορούν ναρκωτικά, εντούτοις δεν μπορεί παρά να συνσταθμισθεί και τούτο [*305]το γεγονός παράλληλα με όλα τα άλλα.
Το κύριο βάρος όμως της υπόθεσης ετέθη σε άλλη βάση, ως προς τα ιδιαίτερα περιστατικά της ενώπιον μας περίπτωσης. Και δη ως προς τη μικρή ποσότητα των φυτών κάνναβης τα οποία ανευρέθησαν, σε συνάρτηση και με την έλλειψη μαρτυρίας όσον αφορά την ποσότητα της κάνναβης που θα μπορούσε να εξαχθεί όπως επίσης και, παρεπόμενα, του οικονομικού οφέλους το οποίο θα μπορούσε να προέλθει από τη διάθεσή της, εφόσον η έκταση της ζημιάς η οποία μπορούσε να γίνει με τη διάθεση ναρκωτικών πρέπει να είναι παράγοντας που λαμβάνεται υπόψη στην επιμέτρηση της ορθής ποινής. Τούτη η εισήγηση ανεπτύχθη παράλληλα με την υπόδειξη ότι δεν ανευρέθησαν άλλα στοιχεία τα οποία θα μπορούσε να συνδέσουν τον εφεσείοντα με εμπορία ναρκωτικών υπό τη συνήθη έννοια που αυτό γίνεται αντιληπτό, παρά το γεγονός ότι υπήρξε καταδίκη και παραδοχή τώρα επί της κατηγορίας της κατοχής με σκοπό την προμήθεια. Η εισήγηση είναι ότι η πρόθεση της προμήθειας δεν είναι τέτοια ώστε να αποκαλύπτεται σκοπός εκτεταμένης διάθεσης της κάνναβης που θα μπορούσε να εξαχθεί από τη φυτεία.
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία επιχειρηματολόγησε πάνω στη βάση της σημασίας των περιστάσεων υπό τις οποίες ανευρέθησαν τα φυτά της κάνναβης και ιδιαιτέρως τις συνθήκες καλλιέργειας τους, που αποκάλυπταν ένα καλά σχεδιασμένο τρόπο καλλιέργειας προφυλαγμένο με πολλή προσοχή ώστε να μην μπορεί να εντοπιστεί εύκολα, αλλά και με αναφορά στο γεγονός ότι τα φυτά δεν ήσαν σε περιορισμένο χώρο καλλιέργειας, δηλαδή γλάστρες ή άλλα τέτοια δοχεία, αλλά στο έδαφος όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, όπως και ανεπτύχθησαν, ώστε να ήταν δυναμικά δυνατό να δώσουν μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή την άποψη. Τούτο όμως παραμένει στη σφαίρα του αδιευκρίνιστου, εφόσον δεν υπήρξε η συγκεκριμένη μαρτυρία η οποία, όπως καταδεικνύεται στις αγγλικές αποφάσεις, είναι αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά την κατάταξη των υποθέσεων στην ποικίλουσα κλίμακα της σοβαρότητας των αδικημάτων, αρχίζοντας από την απλή καλλιέργεια διά ιδίαν χρήση και καταλήγοντας στην τέλεια οργανωμένη τεράστιας κλίμακας επιχείρηση με σκοπό το μεγάλο κέρδος και τη μεγάλη παραγωγή. Κάπου μεταξύ των δύο κατατάσσεται σωρεία άλλων υποθέσεων τις οποίες η αγγλική νομολογία στην οποία έχουμε παραπεμφθεί (R. v. Xu [2007] EWCA Crim 3129 και R. v. Auton [2011] EWCA Crim 76) επιδιώκει να κατατάξει προς καλύτερη βοήθεια των Δικαστηρίων στην κρίση τους για την επιβολή της αρμόζουσας ποινής. Η προκείμε[*306]νη περίπτωση έχει το περαιτέρω χαρακτηριστικό ότι ο εφεσείων δεν έχει οποιοδήποτε προηγούμενο και είναι σχετικώς νεαράς ηλικίας. Είναι γεγονός ότι σε πολλές αποφάσεις στη νομολογία μας υπάρχουν ποινές οι οποίες επεκτείνονται στο πλαίσιο στο οποίο η ποινή την οποία έχουμε ενώπιόν μας έχει επιβληθεί, δηλαδή τα έξι έτη ή και περισσότερο, όπως υπάρχουν βεβαίως και ποινές μικρότερες. Θεωρούμε ότι όντως πρέπει να δοθεί σημασία, όπως ελέχθη από πλευράς της Δημοκρατίας, στο γεγονός ότι επρόκειτο για μια καλά σχεδιασμένη καλλιέργεια, όμως τούτο δεν είναι ο μόνος αποφασιστικός παράγων που πρέπει να ληφθεί υπόψη και θεωρούμε πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η ποσότητα των φυτών είναι πολύ μικρή. Περαιτέρω, όπως ήδη υποδείξαμε, δεν έχουμε μαρτυρία που να δεικνύει την ποσότητα της κάνναβης που μπορούσε να εξαχθεί από τα φυτά αυτά. Όσο και αν θεωρηθεί ως δεδομένη η πρόθεση προμήθειας, εντούτοις οι προεκτάσεις της όσον αφορά τα μεγέθη της δεν είναι τόσο σαφείς ενώπιον του Δικαστηρίου.
Έχουμε σταθμίσει όλα τα δεδομένα που είναι ενώπιόν μας και έχουμε καταλήξει ότι όντως η ποινή των 6 ετών πρέπει να κριθεί ως εκδήλως υπερβολική. Η ορθή ποινή την οποία και θα επιβάλουμε, μειώνοντας την ποινή αυτή, είναι εκείνη της τριετούς φυλάκισης στην 4η κατηγορία, της διετούς φυλάκισης στην 3η κατηγορία, διατηρουμένης της ποινής φυλάκισης των 6 μηνών στην 5η κατηγορία. Οι ποινές βεβαίως και πάλι θα συντρέχουν.
Η έφεση επιτυγχάνει.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο