ECLI:CY:AD:2016:B97
(2016) 2 ΑΑΔ 147
[*147]18 Φεβρουαρίου, 2016
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΠΑΝΑΓΗ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΜΙΧΑΛΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ,
Εφεσείων,
ν.
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσιβλήτου.
(Ποινική Έφεση Αρ. 16/2016)
Ποινική Δικονομία ― Κράτηση μέχρι τη δίκη ― Επικύρωση απόφασης Κακουργιοδικείου με την οποία διατάχθηκε η κράτηση κατηγορουμένου μέχρι την επόμενη δικάσιμο, στη βάση της πιθανότητας διάπραξης νέων αδικημάτων και της μη προσέλευσης στη δίκη, με το σκεπτικό ότι ο κατηγορούμενος έδειχνε άτομο με ροπή στη διάπραξη τέτοιου είδους αδικημάτων.
Ποινική Δικονομία ― Κράτηση μέχρι τη δίκη ― Πιθανότητα διάπραξης νέων αδικημάτων ― Όπου η διάπραξη νέων αδικημάτων λαμβάνει χώρα κατά την περίοδο που ο κατηγορούμενος βρίσκεται υπό καθεστώς αναστολής έκτισης ποινής φυλάκισης, τότε ο παράγων αυτός αποκτά αυξημένη ισχύ ― Εάν από την άλλη, οι προηγούμενες καταδίκες ανήκουν στο απώτερο παρελθόν και έκτοτε η συμπεριφορά ενός πρώην καταδίκου δείχνει στοιχεία ατόμου με διάθεση, πλέον, συμμόρφωσης με τους πολιτειακούς νόμους, ο παράγων της πιθανότητας διάπραξης νέων αδικημάτων αναμφίβολα λαμβάνει άλλες διαστάσεις ― Νομολογιακή επισκόπηση.
Ποινική Δικονομία ― Κράτηση μέχρι τη δίκη ― Εφαρμοστέες αρχές ― Υπάρχουν τρεις παράγοντες, ο καθένας από τους οποίους είναι αρκετός για να διαταχθεί η κράτηση ενός κατηγορουμένου μέχρι τη δίκη του ― Ο κίνδυνος μη προσέλευσης του κατηγορούμενου στο Δικαστήριο κατά τη δικάσιμο, η πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων και η πιθανότητα επηρεασμού μαρτύρων.
Ο εφεσείων, αντιμετώπιζε ενώπιον του Κακουργιοδικείου τέσσερεις κατηγορίες σχετικά με ναρκωτικές ουσίες με σοβαρότερες, [*148]δύο κατηγορίες οι οποίες αφορούσαν σε κατοχή κοκαΐνης συνολικού βάρους 690 περίπου γραμμαρίων και την κατοχή της προαναφερόμενης ποσότητας ναρκωτικών, τάξεως Α, με σκοπό την προμήθειά της σε άλλα πρόσωπα.
Το Κακουργιοδικείο, με απόφασή του ημερομηνίας 18.1.2016, διέταξε όπως ο εφεσείων, κατηγορούμενος 1 ενώπιον του Κακουργιοδικείου, παρέμενε υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο της υπόθεσης, στη βάση της πιθανότητας μη προσέλευσης του στη δίκη του και της πιθανότητας διάπραξης και άλλων αδικημάτων. Διέταξε επίσης όπως οι άλλοι τρεις κατηγορούμενοι, κατηγορούμενοι 2, 3 και 4, παραμείνουν ελεύθεροι μέχρι την προαναφερόμενη ημερομηνία, υπό όρους.
Ήταν η θέση του συνηγόρου του εφεσείοντα ότι το Κακουργιοδικείο έσφαλε διατάσσοντας όπως ο εφεσείων παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο. Επιχειρηματολόγησε αναφορικά με τον κίνδυνο μη προσέλευσης του στο Δικαστήριο που, όπως είπε είναι ανύπαρκτος, ενώ αναφορικά με την πιθανότητα καταδίκης του εφεσείοντα, όπως εισηγήθηκε είναι πολύ περιορισμένη, θέση την οποία το Κακουργιοδικείο απέρριψε.
Το Εφετείο κάλεσε τον δικηγόρο του εφεσείοντα να επικεντρώσει την αγόρευσή του στον παράγοντα της πιθανότητας διάπραξης άλλων αδικημάτων, σε περίπτωση που αυτός αφηνόταν ελεύθερος.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η σοβαρότητα των αδικημάτων και η πιθανολόγηση καταδίκης, ορθά λήφθηκαν υπόψιν από το Κακουργιοδικείο το οποίο δεν παραγνώρισε και οποιονδήποτε άλλο σχετικό παράγοντα.
2. Στην προκείμενη όμως περίπτωση, το σημαντικό ζήτημα το οποίο ήταν και το καθοριστικό, ήταν η πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων σε περίπτωση που ο εφεσείων παρέμενε ελεύθερος. Στο ζήτημα αυτό το Κακουργιοδικείο ανέφερε, συγκεκριμένα, ότι ο εφεσείων βαρυνόταν με δύο προηγούμενες καταδίκες για ομοειδή μάλιστα αδικήματα, αυτό της χρήσης, κατοχής και προμήθειας, μεταξύ άλλων, ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Α, όπως είναι το ελεγχόμενο φάρμακο στην υπόθεση που αντιμετωπίζει ενώπιον του Κακουργιοδικείου.
3. Ο εφεσείων, είχε αποφυλακιστεί το Φεβρουάριο του 2011 ως αποτέλεσμα Προεδρικής μείωσης της ποινής. Μετά την αποφυλάκισή του, διέπραξε νέα αδικήματα της ίδιας φύσης.
[*149]4. Για τα αδικήματα αυτά επιβλήθηκε στον εφεσείοντα ποινή φυλάκισης με τριετή αναστολή στις 19.11.2014. Εντός της περιόδου της αναστολής, ο εφεσείων φέρεται να είχε εμπλακεί στη διάπραξη των κατ’ ισχυρισμόν αδικημάτων τα οποία αντιμετωπίζει ενώπιον του Κακουργιοδικείου Πάφου, τα οποία είναι ομοειδή με τα προαναφερόμενα αδικήματα, για τα οποία καταδικάστηκε στο παρελθόν.
5. Με αυτά τα δεδομένα, το Κακουργιοδικείο διαπίστωσε μια ροπή εκ μέρους του εφεσείοντα στη διάπραξη αδικημάτων αυτής της φύσεως.
6. Στην προκείμενη περίπτωση, τα κατ’ ισχυρισμό αδικήματα που αντιμετώπιζε ο εφεσείων, κατ’ ισχυρισμό βέβαια, διαπράχθηκαν εντός της περιόδου της αναστολής της τελευταίας ποινής που επιβλήθηκε στον εφεσείοντα.
7. Το ιστορικό του εφεσείοντα δυστυχώς δεν έδειχνε ότι επρόκειτο περί ανθρώπου με διάθεση, πλέον, συμμόρφωσης με τους Νόμους, αλλά, αντίθετα, άτομο με ροπή στη διάπραξη τέτοιου είδους αδικημάτων, όπως ορθά παρατήρησε, το Κακουργιοδικείο.
8. Συνακόλουθα δικαιολογείτο η απόφαση του Κακουργιοδικείου να διατάξει όπως ο εφεσείων, παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Χατζηδημητρίου ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 45,
Γενικός Εισαγγελέας ν. Κυριάκου κ.ά. (2001) 2 Α.Α.Δ. 373,
R. v. Phillips, 32 Cr.App.R. 47,
Σιακαλλή ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 130,
Αριστοδήμου ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 567,
Σπανού ν. Δημοκρατίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 281,
Γιάγκου ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 216,
Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 597.
[*150]Έφεση κατά Διατάγματος Κράτησης.
Έφεση από τον Κατηγορούμενο εναντίον της απόφασης του Κακουργιοδικείου Πάφου (Δαυίδ, Π.Ε.Δ., Κίτσιος Α.Ε.Δ., Σατολιάς, Ε.Δ.), (Ποινική Υπόθεση Αρ. 10642/15), ημερομηνίας 18/1/2016 .
Α. Αλεξάνδρου, για τον Εφεσείοντα.
Ξ. Ξενοφώντος, Δημόσιος Κατήγορος Α΄, για τον Εφεσίβλητο.
Εφεσείων παρών.
Ex tempore
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη.
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Ο εφεσείων, ενώπιον του Κακουργιοδικείου Πάφου, αντιμετωπίζει τέσσερις κατηγορίες. Η πρώτη αφορά στο αδίκημα της συνωμοσίας προς διάπραξη κακουργήματος, κατά παράβαση του Άρθρου 371 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154, η δεύτερη αφορά στην κατηγορία της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Α, κατά παράβαση του περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου 29/1977 (όπως τροποποιήθηκε) και των Άρθρων 20 και 21, του Κεφ. 154, η τρίτη αφορά στην παράνομη κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Α, με σκοπό την προμήθεια σε άλλα πρόσωπα, κατά παράβαση των σχετικών άρθρων του Νόμου 29/1977, όπως τροποποιήθηκε, και των Άρθρων 20 και 21, του Κεφ. 154, ενώ η τέταρτη κατηγορία αφορά στην κυκλοφορία φαρμακευτικού προϊόντος για το οποίο δεν έχει εκδοθεί σχετική άδεια κυκλοφορίας, κατά παράβαση των σχετικών άρθρων του Νόμου 70(1)/2001, όπως έχει τροποποιηθεί, και των Άρθρων 20 και 21, του Κεφ. 154.
Όπως πολύ ορθά παρατήρησε ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα, οι σοβαρότερες από τις τέσσερις κατηγορίες είναι η δεύτερη και η τρίτη, οι οποίες αφορούν σε κατοχή κοκαΐνης συνολικού βάρους 690 περίπου γραμμαρίων και την κατοχή της προαναφερόμενης ποσότητας ναρκωτικών, τάξεως Α, με σκοπό την προμήθειά της σε άλλα πρόσωπα.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα, κατά την αγόρευσή του ενώπιόν μας, επέσυρε την προσοχή του Εφετείου στο ότι στην προαναφερόμενη ποσότητα κοκαΐνης περιλαμβάνεται και η ου[*151]σία λεβαμισόλη και είπε ότι το γεγονός αυτό θα έπρεπε να είχε συνυπολογιστεί από το Κακουργιοδικείο.
Το Κακουργιοδικείο, με απόφασή του ημερομηνίας 18.1.2016, διέταξε όπως ο εφεσείων, κατηγορούμενος 1 ενώπιον του Κακουργιοδικείου, παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο της υπόθεσης, που είναι η 25.2.2016 στη βάση της πιθανότητας μη προσέλευσης του εφεσείοντα στη δίκη του και της πιθανότητας διάπραξης και άλλων αδικημάτων. Το Κακουργιοδικείο διέταξε όπως οι άλλοι τρεις κατηγορούμενοι, κατηγορούμενοι 2, 3 και 4, παραμείνουν ελεύθεροι μέχρι την προαναφερόμενη ημερομηνία, υπό όρους.
Είναι η θέση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του εφεσείοντα ότι το Κακουργιοδικείο έσφαλε διατάσσοντας όπως ο εφεσείων παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο. Επιχειρηματολόγησε ο κ. Αλεξάνδρου αναφορικά με τον κίνδυνο μη προσέλευσης του κατηγορούμενου στο Δικαστήριο που, όπως είπε είναι ανύπαρκτος, επιχειρηματολόγησε επίσης και αναφορικά με την πιθανότητα καταδίκης του εφεσείοντα, που όπως εισηγήθηκε είναι πολύ περιορισμένη, θέση την οποίαν απέρριψε το Κακουργιοδικείο.
Το Εφετείο κάλεσε τον κ. Αλεξάνδρου να επικεντρώσει την αγόρευσή του στον παράγοντα της πιθανότητας διάπραξης άλλων αδικημάτων, σε περίπτωση που αυτός αφεθεί ελεύθερος.
Σύμφωνα με τη νομολογία μας, υπάρχουν τρεις παράγοντες, ο καθένας από τους οποίους είναι αρκετός για να διαταχθεί η κράτηση ενός κατηγορουμένου μέχρι τη δίκη του. Αυτοί οι παράγοντες είναι ο κίνδυνος μη προσέλευσης του κατηγορούμενου στο Δικαστήριο κατά τη δικάσιμο, η πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων και η πιθανότητα επηρεασμού μαρτύρων. Σημαντικές αποφάσεις αναφορικά με το ζήτημα αυτό είναι η Χατζηδημητρίου ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 45, η Γενικός Εισαγγελέας ν. Κυριάκου κ.ά. (2001) 2 Α.Α.Δ. 373 και άλλες αποφάσεις οι οποίες αναφέρονται στη σελίδα 4 της πρωτόδικης απόφασης, από τις οποίες προφανώς το Κακουργιοδικείο άντλησε καθοδήγηση. Η σοβαρότητα των αδικημάτων και η πιθανολόγηση καταδίκης ορθά λήφθηκαν υπόψιν από το Κακουργιοδικείο το οποίο δεν παραγνώρισε και οποιονδήποτε άλλο σχετικό παράγοντα.
Στην προκείμενη όμως περίπτωση, το σημαντικό ζήτημα το οποίο ήταν και το καθοριστικό, κατά την κρίση μας, ήταν η πιθανότητα διάπραξης άλλων αδικημάτων σε περίπτωση που ο εφεσεί[*152]ων παραμείνει ελεύθερος. Στο ζήτημα αυτό το Κακουργιοδικείο αναφέρθηκε ειδικά στις σελίδες 7 και 8 της απόφασής του. Ανέφερε, συγκεκριμένα, ότι ο εφεσείων βαρύνεται με δύο προηγούμενες καταδίκες για ομοειδή μάλιστα αδικήματα, αυτό της χρήσης, κατοχής και προμήθειας, μεταξύ άλλων, ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Α, όπως είναι το ελεγχόμενο φάρμακο στην υπόθεση που αντιμετωπίζει σήμερα ενώπιον του Κακουργιοδικείου. Στην υπόθεση 3117/2007, το μόνιμο Κακουργιοδικείο Λεμεσού, στις 2.10.2007, καταδίκασε τον εφεσείοντα σε επταετή ποινή φυλάκισης για αδικήματα της ίδιας φύσης, τα οποία είχε διαπράξει στις 27.2.2007. Ο εφεσείων, σύμφωνα με τη θέση του ευπαιδεύτου συνηγόρου του, αποφυλακίστηκε το Φεβρουάριο του 2011 ως αποτέλεσμα Προεδρικής μείωσης της ποινής. Μετά την αποφυλάκισή του, διέπραξε νέα αδικήματα της ίδιας φύσης. Πρόκειται για τα αδικήματα της υπόθεσης 19024/2013, Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, που διαπράχθηκαν στις 3.4.2012, δηλαδή ένα περίπου χρόνο μετά την αποφυλάκισή του, σύμφωνα με την ημερομηνία που έδωσε ο ευπαίδευτος συνήγορός του. Για τα αδικήματα αυτά επιβλήθηκε στον εφεσείοντα ποινή φυλάκισης με τριετή αναστολή στις 19.11.2014. Εντός της περιόδου της αναστολής, ο εφεσείων φέρεται να έχει εμπλακεί στη διάπραξη των κατ΄ ισχυρισμόν αδικημάτων τα οποία αντιμετωπίζει σήμερα ενώπιον του Κακουργιοδικείου Πάφου, τα οποία είναι ομοειδή με τα προαναφερόμενα αδικήματα, για τα οποία καταδικάστηκε στο παρελθόν.
Με αυτά τα δεδομένα, το Κακουργιοδικείο διαπίστωσε μια ροπή εκ μέρους του εφεσείοντα στη διάπραξη αδικημάτων αυτής της φύσεως. Το Κακουργιοδικείο αναφέρθηκε στην υπόθεση R. v. Phillips, 32 Cr.App.R. 47, η οποία υιοθετήθηκε στη Σιακαλλή ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 130. Στη Σιακαλλή παρατηρήθηκε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόλυση προσώπου με βεβαρημένο ποινικό μητρώο που συνελήφθη για τη διάπραξη νέου αδικήματος, πριν ακόμα αντιμετωπίσει την εναντίον του κατηγορία, δεν ενδείκνυται. Αναφορά έγινε και στην απόφαση Αριστοδήμου ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 567. Το Κακουργιοδικείο, μεταξύ των άλλων παραγόντων που έλαβε υπόψιν του, ήταν και ο χρόνος κράτησης, ο οποίος επίσης αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, σύμφωνα με τη νομολογία μας. Αφού έλαβε υπόψιν και αυτόν τον παράγοντα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ενδείκνυτο, υπό τις περιστάσεις, ο εφεσείων-κατηγορούμενος 1 να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα, επιχειρηματολογώ[*153]ντας ενώπιόν μας με την εισήγηση ότι η διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου ασκήθηκε εσφαλμένα, έκαμε αναφορά ιδιαίτερα σε τρεις αποφάσεις, την Σπανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2013) 2 Α.Α.Δ. 281, την Γιάγκου ν. Δημοκρατίας (2009) 2 Α.Α.Δ. 216 και τη γνωστή υπόθεση Χατζηδημητρίου ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 45. Στη Χατζηδημητρίου, η οποία μνημονεύεται σε σωρεία αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τέθηκαν ουσιαστικά οι κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με το ζήτημα της κράτησης ενός κατηγορουμένου εκκρεμούσης της δίκης του. Στη Σπανού και Ονουφρίου (ανωτέρω), το Εφετείο διέταξε την απόλυση, υπό όρους, ατόμων με βεβαρημένο ποινικό μητρώο. Παρατηρούμε, όμως, ότι στη σελίδα 10 της απόφασης εκείνης γίνεται αναφορά στην υπόθεση Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 597, στην οποία τονίστηκε ότι, όπου η διάπραξη νέων αδικημάτων λαμβάνει χώρα κατά την περίοδο που ο κατηγορούμενος βρίσκεται υπό καθεστώς αναστολής έκτισης ποινής φυλάκισης, τότε ο παράγων αυτός αποκτά αυξημένη ισχύ. Εάν από την άλλη οι προηγούμενες καταδίκες ανήκουν στο απώτερο παρελθόν, και έκτοτε η συμπεριφορά ενός πρώην καταδίκου δείχνει στοιχεία ατόμου με διάθεση, πλέον, συμμόρφωσης με τους πολιτειακούς νόμους, ο παράγων της πιθανότητας διάπραξης νέων αδικημάτων αναμφίβολα λαμβάνει άλλες διαστάσεις. Στην προκείμενη περίπτωση, τα κατ’ ισχυρισμό αδικήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο εφεσείων, κατ’ ισχυρισμό βέβαια, διαπράχθηκαν εντός της περιόδου της αναστολής της τελευταίας ποινής που επιβλήθηκε στον εφεσείοντα. Είναι επίσης γεγονός ότι η πρώτη καταδίκη του εφεσείοντα έγινε το 2007, αυτός όμως αποφυλακίστηκε το 2011 και σύντομα, μετά την αποφυλάκισή του, ο εφεσείων ξανακαταδικάστηκε, για ομοειδή μάλιστα αδικήματα, σε ποινή φυλάκισης με αναστολή. Το ιστορικό του εφεσείοντα δυστυχώς δεν δείχνει ότι πρόκειται περί ανθρώπου με διάθεση, πλέον, συμμόρφωσης με τους Νόμους, αλλά, αντίθετα, δείχνει άτομο με ροπή στη διάπραξη τέτοιου είδους αδικημάτων, όπως ορθά παρατήρησε, στη σελίδα 8 της απόφασής του, το Κακουργιοδικείο.
Με αυτά τα δεδομένα, θεωρούμε ότι δικαιολογείτο υπό τις περιστάσεις η απόφαση του Κακουργιοδικείου να διατάξει όπως ο κατηγορούμενος 1, εφεσείων, παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη δικάσιμο.
Κατά συνέπεια, η έφεση απορρίπτεται.
Η έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο