ECLI:CY:AD:2018:B118
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πoινική ΄Εφεση αρ.185/2016)
20 Μαρτίου, 2018
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ., Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ., Τ.ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσείοντος,
ν.
ΑΔΩΝΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Εφεσίβλητου.
- - - - - - - - -
Θεοδ.Παπακυριακού, (κα), για Γενικό Εισαγγελέα, για τον εφεσείοντα
Στ.Βασιλακκάς, για Ευθ.Φλουρέντζο, για τον εφεσίβλητο
- - - - - - - - -
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τη δικαστή Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: O Γενικός Εισαγγελέας εφεσιβάλλει ποινή που επιβλήθηκε από το Κακουργιοδικείο σε αδικήματα που αφορούσαν κατοχή παιδικής πορνογραφίας ως έκδηλα ανεπαρκή. Συγκεκριμένα, ο εφεσίβλητος βρέθηκε ένοχος, κατόπιν παραδοχής στις εξής κατηγορίες:
(1) Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2, 8(1) και 8(6) του περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου 91(1)/2014. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του κατηγορητηρίου ο κατηγορούμενος την 28.9.2014 κατείχε 157 αρχεία με υλικό παιδικής πορνογραφίας με παιδιά κάτω των 13 ετών. (κατηγορία 1)
(2) Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2, 8(1) του περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου 91(1)/2014. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του αδικήματος κατά την ίδια ημερομηνία που αναγράφεται στην 1η κατηγορία ο κατηγορούμενος κατείχε 561 αρχεία με υλικό παιδικής πορνογραφίας με παιδιά άνω των 13 ετών. (κατηγορία 3)
(3) Εξασφάλισε διά μέσου συστήματος ηλεκτρονικού υπολογιστή για τον ίδιο ή για άλλον φωτογραφίες εννιάχρονου κοριτσιού φιλικής του οικογένειας, οι οποίες έτυχαν επεξεργασίας με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί υλικό παιδικής πορνογραφίας, κατά παράβαση του άρθρου 11(1) του Νόμου που κυρώνει τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά του Εγκλήματος μέσω του Διαδικτύου (Κυρωτικός) Νόμος του 2004 (Ν.22(ΙΙΙ)2004). (κατηγορία 4) .
Το Κακουργιοδικείο επέβαλε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 2 ½ ετών στη 1η κατηγορία, 2 ετών στην 3η και 2 ετών στην 4η κατηγορία. ΄Άλλες κατηγορίες παρομοίας φύσεως που αντιμετώπιζε αρχικά ο εφεσίβλητος ανεστάλησαν από τον Γενικό Εισαγγελέα.
Σε σχέση με την 1η κατηγορία που αφορούσε 157 αρχεία με υλικό παιδικής πορνογραφίας με παιδιά κάτω των 13 ετών το Κακουργιοδικείο αναφέρθηκε στο περιεχόμενο των αρχείων ως εξής:
«Μεταξύ των 157 αρχείων υπάρχουν 39 αρχεία βίντεο ως ακολούθως:
- Στο ένα αρχείο υπάρχει σκηνή βίας, δηλαδή κοριτσάκι κάτω των 13 είναι δεμένο χέρια πόδια στο κρεβάτι και φαίνεται ένα χέρι ενήλικα να χαϊδεύει τα γεννητικά της όργανα και πρωκτό.
- Ενα αρχείο βίντεο όπου ενήλικας άντρας βιάζει κανονικά (υπάρχει διείσδυση) κοριτσάκι κάτω των 3 χρονών (στον τίτλο του αρχείου γράφει 1 year’s old) Τα μάτια του παιδιού είναι δεμένα και από την έκφραση του προσώπου του φαίνεται ότι πονά.
- Δύο αρχεία βίντεο όπου ενήλικη γυναίκα κρατά στα πόδια της παιδί κάτω των 3 χρόνων και αρχικά το γλύφει στα γεννητικά όργανα και στην συνέχεια το βιάζει με το δάκτυλο της
- Δύο αρχεία βίντεο όπου ενήλικας άντρας βιάζει κανονικά ( υπάρχει διείσδυση) κοριτσάκι κάτω των 3 χρόνων (στον τίτλο του αρχείου αναφέρει 2 year’s old)
- Δύο αρχεία βίντεο όπου το κοριτσάκι κάτω των 3 χρονών φαίνεται αρχικά ένας ενήλικας άντρας να βάζει το δάκτυλο του στα γεννητικά όργανα του κοριτσιού, στη συνέχεια το βιάζει, ακολούθως την βάζει να του κάνει στοματικό έρωτα και στο τέλος να τελειώνει στο πρόσωπο του μικρού παιδιού.
- Εξι αρχεία βίντεο όπου κοριτσάκια κάτω των 13 χρονών ποζάρουν δείχνοντας τα γεννητικά τους όργανα
- Εννιά αρχεία βίντεο όπου παιδιά, κάτω των 13 χρονών προβαίνουν σε σεξουαλικές πράξεις (στοματικό έρωτα, χάιδεμα, αυνανισμός) χωρίς διείσδυση.
- Δέκα αρχεία βίντεο όπου υπάρχει σεξουαλική δραστηριότατα μεταξύ παιδιών κάτω των 13 χρονών με ενήλικες (στοματικό έρωτα, εκσπερμάτωση στο σώμα και πρόσωπο, σε ένα βίντεο ενήλικας άντρας γλύφει τα γεννητικά όργανα του παιδιού και στο τέλος το παιδί ουρεί στο στόμα του άντρα)
- Εξι βίντεο όπου ενήλικες άντρες έχουν κανονική διείσδυση με κοριτσάκια κάτω των 13 χρονών (υπάρχει και στοματικός έρωτας και εκσπερμάτωση στο σώμα και στο πρόσωπο των παιδιών).
Τα υπόλοιπα αρχεία, δηλαδή 118 αρχεία εικόνας αφορούν όλες τις κατηγορίες δηλαδή:
-Απλές πόζες όπου τα παιδιά δείχνουν τα γεννητικά τους όργανα
- Σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών χωρίς διείσδυση.
- Σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, αυνανισμός και στοματικός έρωτας.
- Σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, διείσδυση, στοματικός έρωτας και εκσπερμάτωση στα σώματα και στα πρόσωπα των παιδιών.
- Σαδισμός και βίαια μεταχείριση, τα παιδία είναι δεμένα με σχοινί, τόσο στα χέρια όσο και στα πόδια.»
Σε σχέση με την 3η κατηγορία που αφορούσε 561 αρχεία με υλικό παιδικής πορνογραφίας με παιδιά άνω των 13 ετών το Κακουργιοδικείο ομοίως αναφέρθηκε στο περιεχόμενο των αρχείων ως εξής:
«Μεταξύ των 561 αρχείων που αφορούσαν παιδιά άνω των 13 ετών, τα 92 ήταν αρχεία βίντεο, τα οποία κατηγοριοποιούνται ως ακολούθως:
- Εικοσιένα αρχεία απεικόνιζαν παιδιά σε ερωτικές πόζες να δείχνουν τα γεννητικά τους όργανα
- Εικοσιένα αρχεία αφορούσαν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών χωρίς διείσδυση
- Δεκαπέντε αρχεία αφορούσαν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, αυνανισμός, στοματικός έρωτας, χωρίς διείσδυση
- Τριάντα επτά αρχεία αφορούσαν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, διείσδυση, στοματικό έρωτα, εκσπερμάτωση στα σώματα και στα πρόσωπα των παιδιών.
- Ενα αρχείο αφορούσε κτηνοβασία, ανήλικη κοπέλα σε σεξουαλική πράξη με σκύλο.
Τα υπόλοιπα, δηλαδή 469 αρχεία εικόνας, αφορούσαν όλες τις κατηγορίες δηλαδή απλές πόζες όπου τα παιδιά έδειχναν τα γεννητικά τους όργανα, σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών χωρίς διείσδυση, σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, αυνανισμός και στοματικό έρωτα και σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών διείσδυση, στοματικό έρωτα, εκσπερμάτωση στα σώματα και στα πρόσωπα των παιδιών.
Σε σχέση με την 4η κατηγορία το Κακουργιοδικείο ανέφερε ότι επρόκειτο για φωτογραφίες που εξασφάλισε ο εφεσίβλητος από τρίτο πρόσωπο στο εξωτερικό στο οποίο όμως είχε από προηγουμένως ο εφεσίβλητος αποστείλει φωτογραφικό υλικό για να τις κατασκευάσει και οι οποίες απεικονίζουν την ανήλικη θυγατέρα φιλικής του οικογένειας. Πρόκειται για υλικό αισχρού περιεχομένου. H μικρή απεικονίζεται σε διάφορες φωτογραφίες να προβαίνει σε πεολειχία ενώ σε άλλη έρχεται σε σεξουαλική επαφή με διείσδυση με ενήλικα άνδρα, μεγάλης ηλικίας.
Κατά την επιμέτρηση της ποινής σημειώνεται επίσης από το Κακουργιοδικείο το λευκό ποινικό μητρώο του εφεσίβλητου καθώς και οι οικογενειακές και προσωπικές του συνθήκες, ως αναδύθηκαν από έκθεση του Γραφείου Ευημερίας και τον συνήγορο υπεράσπισης του. Είναι οικογενειάρχης 52 ετών, το τέκνο του είναι 20 ετών με πρόβλημα υγείας που αναφέρεται στην απόφαση, ενώ επίσης καταγράφησαν και τα οικονομικά προβλήματα της οικογένειας. Ο συνήγορος του εφεσίβλητου ενώπιον του Κακουργιοδικείου εξέθεσε επίσης και τα προβλήματα υγείας του τελευταίου και τόνισε τη σημασία της παραδοχής και συνεργασίας του εφεσίβλητου.
Ζήτησε δε ακόμη να ληφθεί υπόψη η καθυστέρηση μεταξύ της αποκάλυψης του εγκλήματος και της δίωξης. Για το τελευταίο, το Κακουργιοδικείο σημείωσε ότι ο χρόνος των 15 μηνών ενώ δεν ήταν μικρός δεν θεωρείται υπερβολικός, ενόψει και του χρονοβόρου της εξέτασης των τεκμηρίων (εξετάζεται ένα προς ένα το κάθε αρχείο).
΄Οπως τονίστηκε από το Κακουργιοδικείο οι κατηγορίες ήταν αναμφίβολα σοβαρές όπως προκύπτει και από τις ίδιες τις προβλεπόμενες ποινές. Για το αδίκημα της κατοχής υλικού παιδικής πορνογραφίας με παιδιά κάτω των 13 ετών, κατηγορία 1, προβλέπεται ποινή φυλάκισης δια βίου, ενώ σε περίπτωση που το παιδί είναι άνω των 13 ετών, κατηγορία 3, προβλέπεται ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα 10 έτη. Ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα 10 έτη, προβλέπεται και για το αδίκημα της 4ης κατηγορίας, που εδράζεται στο Νόμο 22(ΙΙΙ)/2004.
Το Κακουργιοδικείο θεώρησε ότι αδικήματα αυτής της φύσεως έχουν ανησυχητικά αυξητική τάση με αποτέλεσμα οι προσωπικές συνθήκες ενός κατηγορουμένου να λαμβάνονται μεν υπόψη, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να εξουδετερώνεται η αρχή της αποτρεπτικότητας για προστασία του κοινωνικού συνόλου. Θεώρησε δε επιβαρυντικά στοιχεία της υπόθεσης το άκρως αποκρουστικό περιεχόμενο των αρχείων, ειδικά της κατηγορίας 1 που αφορούσε παιδιά κάτω των 13 ετών. Επίσης ότι υπήρξε προσχεδιασμός, αφού τα αρχεία μεταφέρθηκαν μετά από αναζήτηση και αφού ο εφεσίβλητος είχε δώσει σχετική εντολή. Το γεγονός δε ότι η αποθήκευση του υλικού έγινε σε 4 φάσεις, δεν αποτέλεσε σύμφωνα με το Κακουργιοδικείο, μετριαστικό παράγοντα. Ο εφεσίβλητος κατείχε μεγάλο αριθμό αρχείων, συνολικά 702, τα οποία είχε αποθηκευμένα στους ηλεκτρονικούς του υπολογιστές και στο σκληρό δίσκο. Ακόμη είχε μεριμνήσει να εγκαταστήσει στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή περιηγητή διαδικτύου (ΤΟR) (The Onion Router) που είχε την ιδιότητα να αποκρύπτει την ταυτότητα του χρήστη καθώς και τις διαδικτυακές δραστηριότητες του, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο λόγος που δεν ενεργοποιήθηκε ήταν η έλλειψη γνώσεων του εφεσίβλητου. Επιβαρυντικό θεώρησε το Κακουργιοδικείο και το γεγονός ότι ο εφεσίβλητος εξασφάλισε φωτογραφικό υλικό του μικρού παιδιού, φιλικής του οικογένειας, καταχρώμενος και προδίδοντας τη σχέση φιλίας με την οικογένεια και το χρησιμοποίησε προς εκπλήρωση των ειδεχθών σκοπών του, δηλαδή το απέστειλε σε πρόσωπο, τα στοιχεία του οποίου δεν αποκάλυψε στην Αστυνομία. Το πρόσωπο αυτό τις επεξεργάστηκε με τον τρόπο που εξετέθη ανωτέρω και του τις έστειλε πίσω. Αυτό το πρόσωπο είχε τη δυνατότητα, όπως και έπραξε, να μετατρέψει φωτογραφίες παιδιού στο διαστροφικό περιεχόμενο που τελικά εντοπίστηκε. Ο εφεσίβλητος περαιτέρω αδιαφόρησε για το ενδεχόμενο ότι το πρόσωπο αυτό θα μπορούσε να διανείμει και να εμπορευθεί το υλικό μέσω του διαδικτύου ή άλλων μέσων.
Ο Γενικός Εισαγγελέας θεωρεί ανεπαρκή την ποινή που το Κακουργιοδικείο επέβαλε ως άνω. Είναι γνωστές οι αρχές με τις οποίες μπορεί να επέμβει το Εφετείο στον πρωτόδικο καθορισμό της ποινής.
Το κατά πόσο η ποινή είναι ανεπαρκής είναι ζήτημα που κρίνεται αντικειμενικά και το Εφετείο επεμβαίνει μόνο, όπου η ανεπάρκεια της ποινής καταφαίνεται ως αντικειμενικό γεγονός. Η ανεπάρκεια πρέπει να προκύπτει είτε από την πασιφανή έλλειψη αντιστοιχίας μεταξύ της σοβαρότητας του εγκλήματος και της ποινής ή από την ουσιώδη απόκλιση της ποινής από το μέτρο που οριοθετεί η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ή μετά από το συσχετισμό των δύο παραγόντων. (Βλ. Γενικός Εισαγγελέας ν. Τσαπατσάρη κ.ά. (2000)2 Α.Α.Δ. σελ.304).
Το Κακουργιοδικείο ενώ λεκτικά απέδωσε τη σοβαρότητα των αδικημάτων αλλά και την ανάγκη αποτροπής ενόψει του ανησυχητικού ρυθμού αύξησης τέτοιων υποθέσεων δεν πραγμάτωσε ορθά τις αρχές αυτές στην ποινή που επέβαλε. Όπως τονίστηκε, τα αδικήματα αυτά - όντας καινοφανή στον εγκληματικό χάρτη της Κυπριακής Δημοκρατίας - ως εκ της ανησυχητικής αύξησης τους, αντιμετωπίστηκαν και αντιμετωπίζονται με αυστηρότητα στην προσπάθεια αναχαίτισης του παγκόσμιου αυτού φαινομένου, εφόσον ακριβώς η διάπραξη δια του διαδικτύου καθίσταται εύκολη και η διάδοση τους, ακόμη ευκολότερη. (Βλ. Ασσιώτη ν. Αστυνομίας, Ποιν.έφ.146/16, 18.1.2017, Γενικός Εισαγγελέας ν. Makamian (2007)2 A.A.Δ. 405, Γεν.Εισ. ν. Ασσιώτη (2010)2 Α.Α.Δ. 67, Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας, Ποιν.΄Εφ. 71/2017, 21.9.2017 και Γεν.Εισ. ν. Niland, Ποιν.΄Εφ. 18/17, 14.2.2018), ECLI:CY:AD:2018:B79.
Η αγγλική νομολογία έχει ταξινομήσει τα αδικήματα αυτά σε βαθμούς σοβαρότητας ανάλογα και με το περιεχόμενο του πορνογραφικού υλικού. Στην κλασσική υπόθεση R. ν. Oliver a.o (2003) 1 Cr.app.R.28 παρατίθενται, υπό μορφή καθοδήγησης, σειρά κριτηρίων και παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς επιμέτρησης σε τέτοιας φύσεως υποθέσεις. Διαμορφώθηκαν 5 επίπεδα (ή κατηγορίες) βαθμού σοβαρότητας ανάλογα με το περιεχόμενο του πορνογραφικού υλικού ως εξής:
«I. Εικόνες που απεικονίζουν παιδιά σε ερωτικές πόζες χωρίς όμως σεξουαλική δραστηριότητα.
II. Εικόνες που απεικονίζουν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών ή πράξη αυνανισμού από ένα παιδί.
ΙΙΙ. Εικόνες που απεικονίζουν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, χωρίς όμως να υπάρχει διείσδυση.
IV. Εικόνες που απεικονίζουν σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών, με διείσδυση.
V. Εικόνες που απεικονίζουν πράξεις σαδισμού ή κτηνοβασίας».
Ακριβώς δε και από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου η οποία εξετέθη πιο πάνω, προκύπτει ότι οι ποινές ανάλογα κυμαίνονται – όχι γιατί κρίνεται διαφορετικά η απαξία της εγκληματικής συμπεριφοράς έναντι παιδιών – αλλά γιατί η ποινή συναρτάται σοβαρά με το περιεχόμενο του υλικού, με τις ποινές να είναι αυστηρότερες, εφόσον αφορούν κυρίως τα επίπεδα 4 και 5. Γι΄αυτό και η διαφοροποίηση των ποινών.
Στην κρινόμενη υπόθεση τα περισσότερα αρχεία αφορούν πορνογραφικό υλικό κυρίως των επιπέδων 4-5. Συνεπώς η σοβαρότητα των αδικημάτων προκύπτει και από τη διαβάθμιση του περιεχομένου του υλικού και όχι μόνο από τον όγκο των αρχείων.
Σε πρόσφατες αποφάσεις, επαναξιολογώντας το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυπριακή κοινωνία τα τελευταία χρόνια από σεξουαλικά αδικήματα τέτοιου είδους στρεφόμενα κατά παιδιών, τονίστηκε η ανάγκη προστασίας του παιδιού από τέτοιες επιβουλές που έχουν πάρει παγκοσμίως ανησυχητικές διαστάσεις, όπως διαφαίνεται και από την Ευρωπαϊκή Οδηγία (Explanatory Report to the Convention on Cybercrime, paragraphs 93 and 98).
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι στην προσπάθεια τους να βοηθήσουν το Δικαστήριο, ασχολήθηκαν εκτενώς τόσο με την πρόσφατη κυπριακή νομολογία, όσο και με τις αγγλικές καθοδηγητικές αρχές σε συναφή αδικήματα.
Η κα Παπακυριακού στηρίχθηκε ιδιαίτερα στην υπόθεση Νiland, ανωτέρω, στην οποία το Εφετείο αύξησε, ως έκδηλα ανεπαρκείς, ποινές φυλάκισης που είχε επιβάλει το Κακουργιοδικείο σε αδικήματα κατοχής πορνογραφίας και προσφοράς υλικού παιδικής πορνογραφίας.
Να σημειωθεί ότι ο αριθμός των αρχείων ήταν μεγαλύτερος στη Νiland και περιλαμβάνονται αδικήματα προσφοράς πορνογραφικού υλικού, δεδομένο που εδώ δεν υφίσταται. Επρόκειτο για 30 κατηγορίες. Στη βάση δε αυτών αύξησε τις ποινές από 4 σε 7 έτη στις σοβαρότερες κατηγορίες, έχοντας βέβαια υπόψη το σύνολο της εγκληματικής δραστηριότητας του εφεσίβλητου.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσίβλητου μας παρέπεμψε σε αριθμό αποφάσεων χωρών του Κοινοδικαίου με δεσπόζουσα την Handley (2009) EWCA, Cr.1827, όπου η ποινή των 2 χρόνων που του επεβλήθη, μειώθηκε από το Εφετείο στην ποινή 18 μηνών φυλάκισης. Στην υπόθεση αυτή – αν και το πορνογραφικό υλικό ήταν ουσιωδώς μικρότερο (34 αρχεία) – ο κατηγορούμενος κατηγορείτο και για διανομή σε μικρό κύκλο ατόμων.
Μελετήσαμε τις πιο πάνω υποθέσεις. Όμως, θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η ανώτατη προνοούμενη ποινή στην Αγγλία για τα αντίστοιχα αδικήματα είναι αυτή των 10 ετών. Στην Κύπρο, όπως επισημάναμε ήδη, η ανώτατη προνοούμενη ποινή είναι αυτή της ισόβιας φυλάκισης, για αδικήματα που αφορούν παιδιά κάτω των 13 ετών, οπότε η εκ του νόμου σοβαρότητα είναι ουσιωδώς μεγαλύτερη, ώστε να μην είναι απόλυτα συγκρίσιμες οι ποινές, αν και οι αρχές όπως αναδύονται από Oliver και επόμενες είναι άκρως βοηθητικές στη διαβάθμιση των επιβαρυντικών στοιχείων. ΄Αλλωστε, όπως μπορέσαμε να διαγνώσουμε από τις υποθέσεις που τίθενται ενώπιον των κυπριακών δικαστηρίων, αυτή – ας μας επιτραπεί ο όρος - η διαδικτυακή διαστροφή στρεφόμενη άμεσα και καίρια εναντίον του παιδιού και της αθωότητας του, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους και τα Δικαστήρια πρέπει να αντιμετωπίσουν το έγκλημα αυτής της μορφής με ποινές που πρέπει να έχουν έντονα τον αποτρεπτικό χαρακτήρα. Αυτή η ανάγκη δεν ήταν τόσο προεξάρχουσα όταν τέτοια αδικήματα ήταν σπάνια και σίγουρα όχι της σοβαρότητας με την οποία πλέον εμφανίζονται.
Από τη στιγμή που διαπιστώνεται – δυστυχώς – με τέτοιους ρυθμούς αύξηση των εγκλημάτων αυτής της φύσεως, οι ποινές θα πρέπει ανάλογα να αντιμετωπίσουν – και να αναχαιτίσουν κατά το δυνατό – το φαινόμενο.
Η ίδια ανησυχία εκφράστηκε από τους αδελφούς μας δικαστές στη Niland ως εξής:
«Η διά βίου φυλάκιση σε σχέση με μεγάλο αριθμό κατηγοριών που αντιμετώπιζε ο Εφεσίβλητος δίνει το στίγμα της σοβαρότητας της εγκληματικής συμπεριφοράς για την οποία κρίθηκε ένοχος και είναι παράγοντας που διαφοροποιούσε την υπό κρίση περίπτωση από το ύψος των ποινών που προδιαγράφονται από τις σχετικές κλίμακες της Oliver (ανωτέρω), σε αναφορά με την ταξινόμηση του κάθε αρχείου πορνογραφικού υλικού και από τις υποθέσεις Κωνσταντίνου Ασσιώτη ν. Αστυνομίας, Ποιν. ΄Εφεση 146/2016, ημερ. 18.1.2017 και Γιώργου Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. ΄Εφεση 71/2017, ημερ. 27.9.2017. Στο σύνολο των πιο πάνω περιπτώσεων, το σχετικό προβλεπόμενο ανώτατο όριο ποινής ήταν φυλάκιση μέχρι 10 έτη.
Δεν έχουμε καμία αμφιβολία πως η ποινή που επιβλήθηκε στον Εφεσίβλητο ήταν εκδήλως ανεπαρκής, αφού δεν ανταποκρίνεται στη σοβαρότητα των αδικημάτων, όπως την υποδηλώνει η προβλεπόμενη από το Νόμο ποινή και οι πασιφανείς προεκτάσεις της αποτρόπαιης αυτής συμπεριφοράς. Η αναχαίτηση των υπό αναφορά εγκληματικών συμπεριφορών, απότοκο των οποίων είναι η σύνθλιψη του ψυχικού κόσμου των παιδιών, ο εξευτελισμός της προσωπικότητας των οποίων συνεχίζει με την προβολή του εν λόγω πορνογραφικού υλικού, καθιστά αδήριτη ανάγκη την καταφυγή των Δικαστηρίων σε επιβολή αποτρεπτικών ποινών. Υπό το πρίσμα αυτό, δεν ήταν ορθή πρόσδοση τόσο αποφασιστικής σημασίας στο λευκό ποινικό μητρώο και στις προσωπικές συνθήκες. Προέχει η διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών. Η δε παραδοχή, ήταν περιορισμένης σημασίας, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη αφενός ότι δεν ήταν άμεση και αφετέρου τα μηδαμινά περιθώρια αντίδρασης».
Περιπλέον, δεν μπορεί παρά να δοθεί η σημασία που αρμόζει στην αποτρόπαια εικόνα που μεταδίδουν εν προκειμένω τα αρχεία των σοβαρότερων επιπέδων. Η ηλικία των μικρών παιδιών, ακόμα και νηπίων και η κτηνώδης χρησιμοποίησή τους που υπερβαίνει τα όρια της αρρωστημένης φαντασίας, δεν μπορεί παρά να βρει αντανάκλαση στην ποινή.
Τέλος, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν ότι την παραγωγή τέτοιου υλικού που όχι απλώς προσβάλλει αλλά εξουδετερώνει κάθε ανθρώπινη αξία, είναι η ανώμαλη και διαστροφική αναζήτησή του από άτομα όπως ο εφεσίβλητος που την προκαλεί.
Το Κακουργιοδικείο, παρά το ότι ανέφερε τα κύρια επιβαρυντικά στοιχεία της υπόθεσης, στην πράξη δεν έδωσε σ΄αυτά την ορθή τους, υπό το φως των παραπάνω δεδομένων, διάσταση, με αποτέλεσμα η ποινή να είναι - αντικειμενικά κρινόμενη – έκδηλα ανεπαρκής.
Τα στοιχεία αυτά στο συνολικό της εγκληματικής του συμπεριφοράς, ήσαν τα ακόλουθα:
(α) ο όγκος του υλικού.
(β) ότι στην πλειοψηφία τους αφορούν τα επίπεδα 4-5 και πρόκειται για πραγματικές απεικονίσεις παιδιών σε διαστροφικές πράξεις ακραίας μορφής, όπως προκύπτει από την απόφαση, και αφορούν σε μεγάλο μέρος και παιδιά κάτω των 13 ετών.
(γ) η τελειοποιημένη αποθήκευση τους
(δ) η εγκατάσταση περιηγητή διαδικτύου για απόκρυψη ταυτότητας χρήστη
(ε) ο τρόπος που ο εφεσίβλητος εξασφάλισε το αρχείο της κατηγορίας 4.
Ο εφεσίβλητος δεν δίστασε, όχι μόνο να εξασφαλίσει τις φωτογραφίες μικρού παιδιού καταχρώμενος τη σχέση εμπιστοσύνης, τις απέστειλε για να κατασκευαστεί με την εικόνα του παιδιού πορνογραφικό υλικό, το οποίο εν δυνάμει, θα μπορούσε να προωθηθεί για διανομή από τα πρόσωπα στα οποία το έστειλε.
Παρατηρούμε ακόμη πως η ανάγκη αποτροπής ενόψει της έξαρσης, ενώ διαπιστώθηκε ορθά από το Κακουργιοδικείο, δεν αντανακλάται πραγματικά στο ύψος της ποινής. Σημειώνεται ότι η Niland και η παρούσα είναι οι πρώτες αποφάσεις που αφορούν αδικήματα κατοχής παιδικού πορνογραφικού υλικού με βάση το νέο Νόμο του 2014 όπου οι ποινές έχουν αυξηθεί από το νομοθέτη
Ενόψει των πιο πάνω λόγων, θεωρούμε ότι χωρεί παρέμβαση μας στις ποινές ως ακολούθως:
1. Στην κατηγορία 1, η ποινή φυλάκισης αυξάνεται από 2 χρόνια και 6 μήνες σε 5 χρόνια.
2. Στην κατηγορία 3, η ποινή φυλάκισης αυξάνεται από 2 χρόνια σε 3 χρόνια.
3. Στην κατηγορία 4, η ποινή φυλάκισης αυξάνεται από 2 χρόνια σε 4 χρόνια.
΄Ολες οι ποινές να συντρέχουν. Η έφεση επιτρέπεται ως άνω.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΜΑ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο