ECLI:CY:AD:2019:D124
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 217/18
2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΕΦΕΣΕΙΟΥΣΑΣ
και
xxx ΓΑΛΑΤΗ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ
------------------------
Α. Σιαπανή (κα), για Εφεσείουσα
Μ. Κιτρομιλίδης, για τον Εφεσίβλητο
Εφεσίβλητος παρών
-------------------------
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από μένα.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Με δύο λόγους έφεσης προσβάλλονται οι επιβληθείσες υπό του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας ποινές στον Εφεσίβλητο ως ανεπαρκείς και ότι εσφαλμένα ασκήθηκε υπ' αυτού διακριτική ευχέρεια του ώστε να αναστείλει την εκτέλεση των ποινών φυλάκισης που επέβαλε.
Τα γεγονότα της υπόθεσης, ως αυτά σκιαγραφόνται στην πρωτόδικη απόφαση είναι ότι κατόπιν πληροφόρησης από την Interpol και διαδικτυακές εξετάσεις που ακολούθησαν, η αστυνομία οδηγήθηκε στον Εφεσίβλητο. Όπως διαπιστώθηκε αυτός κατείχε 2393 αρχεία εικόνας παιδικού πορνογραφικού υλικού και τρία αρχεία βίντεο με πορνογραφικό υλικό στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Περαιτέρω ανευρέθησαν 1797 αρχεία εικόνας παιδικού πορνογραφικού υλικού σε εξωτερικούς σκληρούς δίσκους πλέον 386 εικόνες που απεικόνιζαν παιδιά κάτω των 13 ετών.
Ο Εφεσίβλητος παραδέχθηκε επτά (7) από τις έντεκα (11) κατηγορίες που αρχικά αντιμετώπιζε. Οι υπόλοιπες τέσσερις (4) και με αριθμό 2, 3, 8, και 11 στο Κατηγορητήριο διεκόπησαν από τον Γενικό Εισαγγελέα και ο Εφεσίβλητος απηλλάγη απ' αυτές.
Οι κατηγορίες που παραδέχθηκε είναι οι ακόλουθες:
1. "Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) του Ν. 91(I)/2014, ότι δηλαδή την 04/12/2015 στη Λευκωσία είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 2393 αρχεία εικόνας και 3 αρχεία βίντεο τα οποία απεικόνιζαν παιδιά σε ερωτικές πόζες χωρίς σεξουαλική δραστηριότητα (κατηγορία 1).
2. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) του Ν. 91(I)/2014, ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 934 αρχεία εικόνας που απεικόνιζαν παιδιά σε ερωτικές πόζες χωρίς σεξουαλική δραστηριότητα (κατηγορία 4).
3. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) του Ν. 91(Ι)/2014, ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 224 αρχεία εικόνας με πορνογραφικό υλικό που απεικόνιζαν σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς διείσδυση μεταξύ παιδιών ή αυνανισμό (κατηγορία. 5).
4. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) του Ν. 91(Ι)/2014, ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 425 αρχεία εικόνας που απεικόνιζαν σεξουαλικές δραστηριότητες μεταξύ παιδιών και ενηλίκων χωρίς διείσδυση (κατηγορία 6).
5. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) του Ν. 91(I)/2014, ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 114 αρχεία εικόνας που απεικόνιζαν διεισδυτική σεξουαλική πράξη μεταξύ παιδιού ή παιδιών ή μεταξύ παιδιών και ενηλίκων (κατηγορία 7).
6. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2, 8(1) και (6) του Ν.91(Ι)/2014 ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, δηλαδή 386 αρχεία εικόνας που απεικόνιζαν παιδιά ηλικίας κάτω των 13 (κατηγορία 9).
7. Κατοχή παιδικής πορνογραφίας κατά παράβαση των άρθρων 2 και 8(1) Ν, 91(I)/2014, ότι δηλαδή κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο και τόπο είχε στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας, σε εξωτερικό σκληρό δίσκο, δηλαδή 100 αρχεία εικόνας τα οποία απεικόνιζαν παιδιά σε ερωτικές πόζες χωρίς σεξουαλική δραστηριότητα (κατηγορία 10)".
Το Κακουργιοδικείου ως αποτέλεσμα επέβαλε σ' αυτόν τις ακόλουθες ποινές:
"- Στην 1η Κατηγορία 18 μήνες φυλάκιση.
- Στην 4η Κατηγορία 15 μήνες φυλάκιση.
- Στην 5η Κατηγορία 20 μήνες φυλάκιση.
- Στην 6η Κατηγορία 2 χρόνια φυλάκιση.
- Στην 7η Κατηγορία 2 ½ μήνες φυλάκιση.
- Στην 9η Κατηγορία 3 χρόνια φυλάκιση.
- Στην 10η Κατηγορία 1 χρόνο φυλάκιση."
Περαιτέρω, για λόγους που αναφέρονται στην πρωτόδικη απόφαση, προχώρησε και ανέστειλε τις ποινές φυλάκισης για περίοδο 3 ετών.
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τη Δημοκρατία, υπεστήριξε ενώπιον μας με αναφορά στην Nομολογία, ότι οι επιβληθείσες ποινές είναι έκδηλα ανεπαρκείς, λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των αδικημάτων, τα γεγονότα της υπόθεσης, την έξαρση που παρατηρείται στην διάπραξη των αδικημάτων αυτών και την ανάγκη για επιβολή αποτρεπτικών ποινών. Όλα αυτά, σύμφωνα με την συνήγορο, δεν λήφθησαν επαρκώς υπόψη από το Κακουργιοδικείο και δεν δόθηκε η δέουσα βαρύτητα στους παράγοντες αυτούς. Αντίθετα, δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις προσωπικές περιστάσεις του Εφεσίβλητου/Κατηγορούμενου. Επίσης, εσφαλμένα θεωρήθηκαν ως ικανές, οι ιδιαίτερες περιστάσεις του Εφεσίβλητου και γενικά το σύνολο των περιστατικών της υπόθεσης, να υπερφαλαγγίσουν την σοβαρότητα των αδικημάτων και να δικαιολογήσουν την αναστολή των επιβληθεισών ποινών φυλάκισης.
Αντίθετη, βεβαίως, ήταν η εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου του Εφεσίβλητου ο οποίος υποστήριξε την πρωτόδικη απόφαση ως ορθή. Το ύψος των ποινών που υπεβλήθηκαν, σύμφωνα με αυτόν, αντανακλά κατά τρόπο ισοζυγισμένο όλους τους παράγοντες που έπρεπε να ληφθούν υπόψη και δεν υπάρχει έλλειψη αντιστοιχίας μεταξύ της σοβαρότητας των αδικημάτων και της ποινής όπως δεν υπάρχει ουσιώδης απόκλιση της ποινής από το πλαίσιο που οριοθετεί η νομολογία. Η αναστολή δε των επιβληθεισών ποινών φυλάκισης ήταν καθ΄ όλα ορθή και δικαιολογημένη υπό τις περιστάσεις.
Εξετάσαμε με προσοχή όλα όσα μας τέθησαν από τους ευπαίδευτους συνηγόρους και ανατρέξαμε στην σχετική νομολογία επί του σοβαρού και ευαίσθητου θέματος που εξετάζεται.
Παρατηρούμε ότι το Κακουργιοδικείο έλαβε, μεταξύ άλλων, καθοδήγηση από την R. v. Oliver and Others (2003) 2 Cr. App. R.64. Παραθέτουμε το σχετικό κείμενο:
"Η σοβαρότητα του αδικήματος ποικίλλει ανάλογα με το περιεχόμενο του πορνογραφικού υλικού. Στην υπόθεση R ν. Oliver and others [2003] 2 Cr. App. R. 64 το Αγγλικό Εφετείο, υπό μορφή καθοδήγησης προς τα κατώτερα δικαστήρια, παρέθεσε σειρά κριτηρίων και παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς επιμέτρησης της ποινής σε τέτοιας φύσης υποθέσεις. Το παιδικό πορνογραφικό υλικό διαβαθμίζεται με βάση το περιεχόμενο του σε πέντε κατηγορίες- επίπεδα. Στην 1 κατηγορία εμπίπτει το υλικό που επισύρει τις ελαφρότερες ποινές ενώ στην τελευταία κατηγορία το υλικό που επισύρει τις πλέον αυστηρές ποινές. Οι πέντε κατηγορίες - επίπεδα είναι οι ακόλουθες:
(ΐ) απεικονίσεις ερωτικών παραστάσεων ανηλίκων χωρίς σεξουαλική πράξη
(ΐί) απεικονίσεις σεξουαλικής ενέργειας μεταξύ ανηλίκων ή αυτοϊκανοποίηση ανηλίκου
(iii) απεικονίσεις σεξουαλικής ενέργειας χωρίς συνουσία μεταξύ ανήλικου και ενήλικα
(ίν) απεικονίσεις σεξουαλικής πράξης μεταξύ ανήλικου και ενήλικα με συνουσία
(ν) απεικονίσεις σαδισμού ή κτηνοβασίας.
Σημειώνεται βεβαίως πως στην Αγγλία αυτή η κατηγοριοποίηση έχει πλέον αλλάξει και γίνεται σε τρία μόνο επίπεδα.
Υπενθυμίζουμε ότι η Αστυνομία εξέτασε τα αρχεία, διαβάθμισε το περιεχόμενό τους και τα διαχώρισε στις κατηγορίες I, II, III και IV.
Στην ίδια απόφαση τονίζεται ότι η σοβαρότητα του αδικήματος θα κριθεί και ανάλογα με την εμπλοκή του κατηγορουμένου στο αδίκημα. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα αυτούσιο:
«As to the nature of the offender's activity, the seriousness of an individual offence increases with the offender’s proximity to, and responsibility for, the original abuse. Any element of commercial gain will place an offence at a high level of seriousness. In our judgment, swapping of images can properly be regarded as a commercial activity, albeit without financial gain, because it fuels demand for such material. Wide-scale distribution, even without financial profit, is intrinsically more harmful than a transaction limited to two or three individuals, both by reference to the potential use of the images by active paedophiles, and by reference to the shame and degradation to the original victims.
Merely locating an image on the internet will generally be less serious than down-loading it. Down-loading will generally be less serious than taking an original film or photograph of indecent posing or activity.»
Στην Oliver (ανωτέρω) αναγνωρίζεται ακόμα πως η επιλογή του είδους ποινής, ήτοι φυλάκιση ή μη, είναι ιδιαίτερα δύσκολη σε τέτοιες περιπτώσεις. Το ακόλουθο απόσπασμα προσφέρει καθοδήγηση ως προς το κατάλληλο είδος της ποινής σε κάθε περίπτωση:
«In our Judgement, a fine will normally be appropriate in a case where the offender was merely in possession of material solely for his own use, including cases where material was down-loaded from the internet but was not further distributed, and either the material consisted entirely of pseudo-photographs, the making of which had involved no abuse or exploitation of children, or there was no more than a small quantity of material at Level J....
……………………………………………………………………….
a. community sentence may be appropriate in a case where the offender was in possession of a large amount of material at Level 1 and/or no more than a small number of images at Level 2, provided the material had not been distributed or shown to others. For an offender with the necessary level of motivation and co-operation, the appropriate sentence will be a community rehabilitation order with a sex offender programme. The custody threshold will usually be passed where any of the material has been shown or distributed to others, or, in cases of possession, where there is a large amount of material at Level 2, or a small amount at Level 3 or above. A custodial sentence of up to six months will generally be appropriate in a case where (a) the offender was in possession of a large amount of material at Level 2 or a small amount at Level 3; or (b) the offender has shown, distributed or exchanged indecent material at Level 1 or 2 on a limited scale, without financial gain. A custodial sentence of between six and twelve months will generally be appropriate for (a) showing or distributing a large number of images at Level 2 or 3; or (b) possessing a small number of images at Levels 4 or 5.
……………………………………………………………
The levels of sentence which we have indicated are appropriate for adult offenders after a contested trial and without previous convictions. »
Άλλοι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη, κατά την επιμέτρηση της ποινής, είναι κατά πόσο ο δράστης περιορίσθηκε απλώς να δει το υλικό, από περιέργεια ή κατά πόσο το αποθήκευσε στο δικό του υπολογιστή. Ο μεγάλος αριθμός αρχείων επισύρει και αυστηρότερη ποινή, όπως και ο τρόπος που το υλικό είναι αποθηκευμένο στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Μια πολυσύνθετη, τελειοποιημένη αποθήκευση, σε πολλές περιπτώσεις, υποδηλώνει ότι ο δράστης χρησιμοποιεί το υλικό για εμπορικούς σκοπούς ή ότι το προσωπικό του ενδιαφέρον στο υλικό είναι αυξημένο βλ. R. ν. Oliver (ανωτέρω)."
Το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη την κατηγοριοποίηση στην Oliver, αν και υπέδειξε ότι η κατηγοριοποίηση του πορνογραφικού υλικού στην Αγγλία διαφοροποιήθηκε ώστε αυτή να γίνεται σε τρία μόνο επίπεδα. Εν πάση περιπτώσει, η R. v. Oliver (άνω) εκδικάστηκε με προβλεπόμενη ανώτερη ποινή για τα αδικήματα που αφορούν την παιδική πορνογραφία τα 5 έτη φυλάκισης (βλ. Criminal Justice Act 1988 s.160(i) και Criminal Justice and Court Services Act 2000 s.41(3)) ενώ οι προβλεπόμενες ποινές για τα αδικήματα που παραδέχθηκε ο Εφεσίβλητος είναι 10 έτη φυλάκισης για τις κατηγορίες αρ. 1, 4, 5, 6, 7 και 10 και δια βίου για την Κατηγορία αρ.9.
Δια σκοπούς ορθής καθοδήγησης, αλλά και πληροφόρησης αναφέρουμε:
Το Δικαστήριο στην R. v. Wild (No.1) (2002) 1 Cr. App. R(5)157 ζήτησε τις απόψεις του Sentencing Advisory Panel αναφορικά με αδικήματα που αφορούσαν φωτογραφίες και ψευδοφωτογραφίες παιδιών. Ως αποτέλεσμα τον Αύγουστο 2012 το Συμβούλιο ετοίμασε την συμβουλή του για το Αγγλικό Εφετείο. Η κατηγοροποίηση και οι προτεινόμενες ποινές είναι αυτές που χρησιμοποίησε το Κακουργιοδικείο και αναφέρονται πιο πάνω. Η κατηγοροποίηση του 2002 τροποποιήθηκε στις 14.5.2007.
Την 1η Απριλίου 2014 τέθηκε σε εφαρμογή νέα καθοδήγηση (Sentencing Council's Sexual Offences Guidelines) όπου οι πέντε κατηγορίες περιορίστηκαν σε τρεις όπως ανάλογη ρύθμιση έγινε στις προτεινόμενες ποινές.
Possession Distribution* Production**
Category A Possession of images involving Sharing images involving Creating images involving
penetrative sexual activity penetrative sexual activity penetrative sexual activity
Possession of images involving Sharing images involving Creating images involving
sexual activity with an animal sexual activity with an animal sexual activity with an animal
or sadism or sadism or sadism
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Category B Possession of images involving Sharing images involving Creating images involving
non-penetrative sexual activity non-penetrative sexual activity non-penetrative sexual activity
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Category C Possession of other indecent Sharing of other indecent Creating other indecent images
images not falling within images not falling within not falling within categories
categories A or B categories A or B A or B
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* Distribution includes possession with a view to distributing or sharing images
** Production indlues the taking or making of any image at source, for instance the original image.
Making an image by simple downloading should be treated as possession for the purpose of sentencing.
Possession Distribution Production
Category A Starting point Starting point Starting point
1 year's custody 3 year's custody 6 year's custody
Category range Category range Category range
26 weeks' – 3 years' custody 2-5 years' custody 4-9 years' custody
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Category B Starting point Starting point Starting point
26 weeks' custody 1 years' custody 2 years' custody
Category range Category range Category range
High level community order - 26 weeks' -2 years custody 1-4 years' custody
18 month's custody
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Category C Starting point Starting point Starting point
High level community order 13 weeks' custody 18 months' custody
Category range Category range Category range
Medium level community order - High level community order - 1-3 years' custody
26 weeks' custody 26 weeks' custody
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Τονίζουμε ότι η υπό εξέταση έφεση αφορά κατηγορίες κατοχής πορνογραφικού υλικού και μόνο.
Το Κακουργιοδικείο συνεπώς με λανθασμένη καθοδήγηση οδηγήθηκε σε λανθασμένα αποτελέσματα και ως αποτέλεσμα η πρωτόδικη απόφαση θα πρέπει να ανατραπεί.
Τονίζουμε την σοβαρότητα των αδικημάτων που παραδέχθηκε ο Εφεσίβλητος, όπως αυτή φαίνεται από τις προβλεπόμενες ποινές, ιδιαίτερα αυτή της κατηγορίας αρ.9 η οποία είναι διά βίου. Επίσης, τις διαστάσεις που παίρνει η διάπραξη των αδικημάτων αυτών που είναι κάθετα ανοδική όπως και την υπέρτατη ανάγκη προστασίας των ανήλικων και αθώων αυτών ψυχών, όπου και αν ευρίσκονται, τους οποίους εκμεταλλεύονται οι έμποροι του εύκολου κέρδους. Ο Εφεσίβλητος, βεβαίως, δεν είναι της κατηγορίας αυτής, αλλά και η απλή κατοχή δια της χρήσεως του διαδικτύου, τροφοδοτεί την ζήτηση αυτού του υλικού. Επίσης αυξάνεται η σοβαρότητα των αδικημάτων που παρεδέχθη ο Εφεσίβλητος, από την φύση του ανήθικου υλικού που ανευρέθη όπως και τον χρόνο ενασχόλησης με την δραστηριότητα αυτή του αδικοπραγούντος. Αμφότερα τα στοιχεία αυτά συνυπάρχουν στην παρούσα υπόθεση, ως ορθά εντόπισε και το Κακουργιοδικείο.
Με αυτά τα δεδομένα και αφού συνεκτιμούμε και τους μετριαστικούς λόγους που έχουν τεθεί, με δυσκολία δεν αυξάνουμε την επιβληθείσα ποινή φυλάκισης αλλά ούτε και παραμερίζουμεν την αναστολή της για δύο βασικά λόγους συναρτημένους πάντοτε με τους άλλους μετριαστικούς λόγους που συνυπάρχουν στην παρούσα υπόθεση. Ο χρόνος που παρήλθε από τη διάπραξη των αδικημάτων, ήτοι πέραν των 3 ετών και το γεγονός ότι στο ενδιάμεσο έχουν μεταβληθεί ουσιωδώς οι προσωπικές του περιστάσεις, όπως αναφέρθηκε εκτενώς ο συνήγορος του.
Παράλληλα όμως, κρίνουμε ότι υπό τις περιστάσεις η κοινωνία θα πρέπει να τύχει προστασίας και εκδίδεται, ως αποτέλεσμα, Διάταγμα σύμφωνα με το Άρθρο 14 του Περί Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου του 2014 (Ν.91(I)/2014) με το οποίο ο Εφεσίβλητος:
(Α) Απαγορεύεται για τα επόμενα 20 έτη:
i. Να προσφέρει οποιεσδήποτε υπηρεσίες σε παιδιά
ii. Να εργοδοτηθεί ή να απασχοληθεί σε χώρους όπου βρίσκονται ή συχνάζουν παιδιά
iii. Να διαμένει σε χώρο διαμονής παιδιών ή σε χώρο ο οποίος γειτνιάζει με τον τόπο άλλων παιδιών είτε με οργανωμένους χώρους όπου βρίσκονται ή συχνάζουν παιδιά.
(Β) Διατάσσεται ο τερματισμός τυχόν απασχόλησης του Εφεσίβλητου σε χώρους όπου βρίσκονται ή συχνάζουν παιδιά.
Σημειώνεται ότι όπου αναφέρεται η λέξη παιδιά στο άνω Διάταγμα, εννοείται σύμφωνα με το Νόμο, παιδιά κάτω των 18 ετών. Επίσης σημειώνεται ότι στα άνω Διατάγματα δεν περιλαμβάνονται δικά του παιδιά.
Επίσης, επισημαίνονται στον Εφεσίβλητο οι υποχρεώσεις του δυνάμει του Άρθρου 22(3)(4) του Ν.91(Ι)/2014 για κοινοποίηση των στοιχείων του στην Αστυνομία.
Η έφεση επιτρέπεται στην ως άνω έκταση.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
/γκ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο