ECLI:CY:AD:2022:B123
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 28/2022)
21 Μαρτίου 2022
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ/στές]
xxx ΣΑΦΕΙΡΙΔΟΥ,
Εφεσείουσα,
ν.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
Π. Σταύρου, για την Εφεσείουσα.
Α. Μιχαήλ (κα), Δημόσιος Κατήγορος, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Η Απόφαση είναι ομόφωνη, θα απαγγελθεί από τη Δικαστή Δημητριάδου-Ανδρέου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(ΔΟΘΕΙΣΑ ΑΥΘΗΜΕΡΟΝ)
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Με δύο Λόγους Έφεσης προσβάλλεται ως εσφαλμένη η ποινή φυλάκισης 4 μηνών με αναστολή που το πρωτόδικο Δικαστήριο επέβαλε στην Εφεσείουσα κατόπιν παραδοχής της στην Κατηγορία της παράνομης εργοδότησης αλλοδαπού κατά παράβαση των Άρθρων 2, 14Β, και 20 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, ως έχει τροποποιηθεί.
Η εκπρόσωπος της Εφεσίβλητης δεν υποστήριξε την προσβαλλόμενη απόφαση.
Η Εφεσείουσα είχε αναθέσει σε αλλοδαπό την εκτέλεση κηπουρικών εργασιών στην αυλή της οικίας της χωρίς την προηγούμενη εξασφάλιση της απαιτούμενης έγκρισης από τον Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης. Επρόκειτο για αιτητή ασύλου που βρισκόταν νόμιμα στη Δημοκρατία. Ενώ ανετέθη στον αλλοδαπό η διεκπεραίωση κηπουρικών εργασιών, ο ίδιος, για άγνωστο λόγο, πήρε την πρωτοβουλία να μετακινήσει το αυτοκίνητο της Εφεσείουσας και κτύπησε σε πασσάλους στεγάστρου με αποτέλεσμα να υποχωρήσει το στέγαστρο, να καταπλακώσει το όχημα και ξύλινος πόντος να σπάσει τον μπροστινό ανεμοθώρακα του οχήματος και να καρφωθεί στο σώμα του αλλοδαπού με τελική κατάληξη αυτός να αποβιώσει.
Με τον Λόγο Έφεσης 1 αποδίδεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο σφάλμα αρχής επί το ότι εντελώς αυθαίρετα κατέληξε ότι ο θάνατος του αλλοδαπού έλαβε χώρα στο πλαίσιο της εργοδότησης του ενώ ουδεμία μαρτυρία είχε τεθεί που να συνδέει την παράνομη εργοδότηση με τον θάνατο.
Με το Λόγο Έφεσης 2 προβάλλεται ότι η επιβληθείσα ποινή φυλάκισης των 4 μηνών με αναστολή είναι έκδηλα υπερβολική λαμβανομένης υπόψη της φύσεως του αδικήματος, των συνθηκών διάπραξης και των προσωπικών περιστάσεων της Εφεσείουσας καθώς επίσης και του μέτρου της ποινής που θέτει η νομολογία.
Το Δικαστήριο κατά την επιβολή της ποινής ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Συνυπολογίζοντας τη σοβαρότητα του αδικήματος, το θάνατο ενός προσώπου ο οποίος έλαβε χώρα στα πλαίσια της εργοδότησης του από την κατηγορούμενη, με το λευκό ποινικό μητρώο της κατηγορούμενης, την παραδοχή της, τις προσωπικές της συνθήκες και το μεμονωμένο της εργοδότησης (το οποίο δεν αμφισβητήθηκε) κρίνω, ιδιαίτερα, λαμβάνοντας υπόψη το θάνατο του αλλοδαπού προσώπου που παράνομα εργοδοτήθηκε, ότι η χρηματική ποινή δεν θα ήταν κατάλληλη. Κατάλληλη ποινή είναι ποινή στερητική της ελευθερίας.»
(Η έμφαση είναι του παρόντος Δικαστηρίου.)
Τα γεγονότα τα οποία είχαν τεθεί ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου ουδόλως καταδείκνυαν ότι υπήρχε συσχετισμός της εργασίας που η Εφεσείουσα του ανέθεσε και του τραγικού συμβάντος. Είχε μάλιστα διευκρινιστεί από την εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής ότι η αναφορά στο θάνατο του αλλοδαπού δεν ήταν επίδικο γεγονός, αλλά αναφέρθηκε επειδή ήταν κατά τη διερεύνηση του θανατηφόρου συμβάντος που προέκυψε.
Υπό αυτά τα δεδομένα είναι ορθή η θέση του ευπαίδευτου συνηγόρου για την Εφεσείουσα ότι η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο θάνατος του αλλοδαπού έλαβε χώρα στο πλαίσιο της εργοδότησης, ήταν αυθαίρετη.
Η υπόθεση, απογυμνωμένη από τον επιβαρυντικό παράγοντα του θανάτου του αλλοδαπού, καθιστούσε την επιλογή της φυλάκισης λανθασμένη.
Η νομολογία διαχωρίζει τις περιπτώσεις των παρανόμως εργοδοτουμένων αλλοδαπών που βρίσκονται και παράνομα στη Δημοκρατία από τις περιπτώσεις στις οποίες αυτοί βρίσκονται νόμιμα, όπως στην προκειμένη περίπτωση. Είναι στη βάση αυτής της προσέγγισης που στην υπόθεση Lin Qinlong v. Αστυνομίας (2006) 2 Α.Α.Δ. 501, η οποία αφορούσε παράνομη εργοδότηση αλλοδαπού φοιτητή, το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε πρωτοδίκως (βλ. επίσης Γενικός Εισαγγελέας v. Νικολάου (2006) 2 Α.Α.Δ. 488).
Όσον δε αφορά τις περιστάσεις της υπόθεσης επρόκειτο για εργοδότηση μιας μόνο μέρας και, άρα, μεμονωμένο περιστατικό για την οποία η Εφεσείουσα πλήρωσε τις υπηρεσίες του αλλοδαπού.
Επιπλέον ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου υπήρχαν σειρά μετριαστικών παραγόντων, όπως η άμεση παραδοχή της Εφεσείουσας η οποία συνιστούσε και ένδειξη έμπρακτης μεταμέλειας της για το αδίκημα που διέπραξε και το γεγονός ότι επρόκειτο για άτομο ηλικίας 70 ετών με λευκό ποινικό μητρώο.
Είναι η κατάληξη μας ότι στις περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης, η φυλάκιση δεν ήταν αναπόφευκτη και, επομένως, ως ζήτημα αρχής εσφαλμένα επιβλήθηκε. Η εσφαλμένη επιλογή, οδήγησε στην επιβολή ποινής έκδηλα υπερβολικής (Προδρόμου ν. Αστυνομίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 98 και Σάββα ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 78/2021, ημερ. 9/11/2021). Η επιβολή προστίμου στην Εφεσείουσα θα ήταν κατάλληλη και αρμόζουσα, υπό τις περιστάσεις, ποινή. Ωστόσο δεν θα επιβάλουμε οποιανδήποτε τέτοια ποινή, λαμβανομένης υπόψη της αγωνίας της Εφεσείουσας και της μέχρι σήμερα ταλαιπωρίας της.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η επιβληθείσα ποινή παραμερίζεται.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο