ECLI:CY:AD:2022:D173
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 56/21)
4 Μαίου, 2022
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Π.]
[Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ/στες]
1. XXX NAWAZ
2. XXX IRFAN
3. XXX MUHAMMAD
Εφεσείοντες
ΚΑΙ
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Εφεσίβλητης
----------------------------
Στ. Στυλιανού με Κ. Χατζηχριστοδούλου (κα), για τους Εφεσείοντες.
Μ. Αβρααμίδου (κα) με Μ. Χριστοφή (κα), για την Εφεσίβλητη.
--------------------------------
ΠΑΝΑΓΗ, Π.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Ιωαννίδη, Δ.
-------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.: Το άρθρο 19A του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Nόμου, ΚΕΦ. 105, που εισήχθη στο βασικό Νόμο με τον τροποποιητικό Νόμο 8(Ι)/07 (άρθρο 4 του τροποποιητικού Νόμου) τιτλοφορείται «Υποβοήθηση της παράνομης εισόδου, διέλευσης και παραμονής», και κατά τον ουσιώδη χρόνο είχε ως εξής:
«19Α.-(1) Πρόσωπο το οποίο με πρόθεση βοηθά υπήκοο τρίτης χώρας προκειμένου να εισέλθει ή να διέλθει το έδαφος της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους, κατά παράβαση του παρόντος Νόμου ή της οικείας νομοθεσίας του εν λόγω κράτους μέλους, αντίστοιχα, διαπράττει ποινικό αδίκημα και, σε περίπτωση καταδίκης του, τιμωρείται με φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα οκτώ χρόνια ή με χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις είκοσι χιλιάδες λίρες ή και με τις δύο αυτές ποινές.
(2) Πρόσωπο το οποίο με πρόθεση και με σκοπό την αποκόμιση κέρδους βοηθά υπήκοο τρίτης χώρας προκειμένου να διαμείνει στη Δημοκρατία ή σε άλλο κράτος μέλος, κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή της οικείας νομοθεσίας του εν λόγω κράτους μέλους, αντίστοιχα, διαπράττει ποινικό αδίκημα και, σε περίπτωση καταδίκης του, τιμωρείται με φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα οκτώ χρόνια ή με χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις είκοσι χιλιάδες λίρες ή και με τις δύο αυτές ποινές.»
(η υπογράμμιση γίνεται από το παρόν Δικαστήριο)
Καταγράφεται στον τροποποιητικό Νόμο ότι αυτός ψηφίζεται και για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Απόφαση Πλαίσιο του Συμβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2002 για την ενίσχυση του ποινικού πλαισίου για την πρόληψη της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής». Από το σαφές περιεχόμενο του πιο πάνω άρθρου, προκύπτει ότι πρόκειται για τρία ξεχωριστά αδικήματα. Και στα τρία όμως, η υποβοήθηση θα πρέπει να στοχεύει σε κάτι παράνομο. Στα μεν δύο αδικήματα του 19A(1), στην παράνομη είσοδο ή διέλευση, στο δε αδίκημα του 19A(2) στην παράνομη διαμονή. Να σημειωθεί ότι στα αδικήματα του 19A(1) προσετέθη με τον τροποποιητικό Νόμο 46(Ι)/21 και το συστατικό στοιχείο «του σκοπού της αποκόμισης κέρδους». Περαιτέρω αυξήθηκαν και οι ποινές (Άρθρο 5 του τροποποιητικού Νόμου 46(Ι)/21).
Οι Εφεσείοντες 1-3 αντιμετώπισαν ως Κατηγορούμενοι 1-3 την Ποινική Υπόθεση 17086/20 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας. Υπήρχε και τέταρτος Κατηγορούμενος στο Κατηγορητήριο, ο οποίος αντιμετώπιζε την 8η και 9η κατηγορία τις οποίες παραδέχθηκε και του επιβλήθηκε ποινή. Δεν ενδιαφέρει για σκοπούς της παρούσας έφεσης η ποινική του ευθύνη. Οι κατηγορίες που αντιμετώπισαν οι τρεις Εφεσείοντες είχαν ως εξής:
«Αρ. κατηγορίας 1
Συνωμοσία για διάπραξη κακουργήματος κατά παράβαση των άρθρων 4 και 371 του ποινικού κώδικα Κεφ. 154.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Οι κατηγορούμενοι 1, 2 και 3 κατά ή περί τον Φεβρουάριο του 2020 στη Λευκωσία της Επαρχίας Λευκωσίας, συνωμότησαν μεταξύ τους να διαπράξουν κακούργημα, δηλαδή υποβοήθηση της παράνομης εισόδου, διέλευσης και παραμονής στη Δημοκρατία υπηκόου τρίτης χώρας.
Αρ. κατηγορίας 2
Υποβοήθηση της παράνομης εισόδου, διέλευσης και παραμονής στη Δημοκρατία υπήκοου τρίτης χώρας κατά παράβαση των άρθρων 2, 19Α(2) του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105 και άρθρο 20 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Οι κατηγορούμενοι 1, 2 και 3, κατά η περί τον Φεβρουάριο του 2020, με πρόθεση και με σκοπό την αποκόμιση κέρδους, βοήθησαν υπήκοο τρίτης χώρας, δηλαδή τον XXX XXX ΚΗΑΝ ΒΑΗΤΤΙ από το Πακιστάν, προκειμένου να διαμείνει παράνομα στη Δημοκρατία.
Αρ. κατηγορίας 3
Υποβοήθηση της παράνομης εισόδου, διέλευσης και παραμονής στη Δημοκρατία υπήκοου τρίτης χώρας κατά παράβαση των άρθρων 2, 19Α(2) του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105 και άρθρο 20 του Ποινικού Κώδικα Κεφ. 154.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Οι κατηγορούμενοι 1, 2 και 3, κατά η περί τον Φεβρουάριο του 2020, με πρόθεση και με σκοπό την αποκόμιση κέρδους, βοήθησαν υπήκοο τρίτης χώρας, δηλαδή τον XXX JALIL από το Πακιστάν, προκειμένου να διαμείνει παράνομα στη Δημοκρατία.
Αρ. κατηγορίας 4
Αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, κατά παράβαση των άρθρων 2,3 4(1)(α)(ιιι)(2), 5,7 και 8 του Περί Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου 188(Ι)/07 όπως τροποποιήθηκε και άρθρο 20 Κεφ.154..
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Οι κατηγορούμενοι 1, 2 και 3, κατά η περί τον Φεβρουάριο του 2020 στην Δημοκρατία, απέκτησαν το χρηματικό ποσό των €20000 =, ενώ γνώριζαν ότι τούτο αποτελούσε έσοδο από την διάπραξη των γενεσιουργών αδικημάτων που περιγράφονται στις κατηγορίες 2 και 3.
Αρ. κατηγορίας 5
Παραμονή στην Δημοκρατία χωρίς άδεια από τον Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, κατά παράβαση των άρθρων 2, 18ΠΣΤ, 19(λ) και 20 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου Κεφ. 105 και άρθρα 2, 20Β και 20Γ του περί Προσφύγων Νόμου 6(I)2000, όπως τροποποιήθηκαν.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Ο 1ος κατηγορούμενος, μεταξύ 16ης Οκτωβρίου 2019 και της 14ης Οκτωβρίου 2020 στην Λευκωσία, της Επαρχίας Λευκωσίας, ενώ ήταν υπήκοος του Πακιστάν και διέμενε στην Δημοκρατία υπό το καθεστώς του αιτητή πολιτικού ασύλου, μέχρι την 15/10/2019, οπόταν και απορρίφθηκε η αίτηση του, παρέμεινε στην Δημοκρατία χωρίς άδεια από τον Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
Αρ. κατηγορίας 6
Είσοδος στη Κυπριακή Δημοκρατία από μη εγκεκριμένο λιμάνι, κατά παράβαση των άρθρων 2, και 12(1)(5) και 20 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ.105, όπως τροποποιήθηκε
.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Ο 3ος κατηγορούμενος, σε άγνωστο χρόνο προς την κατηγορούσα αρχή, ενώ ήταν αλλοδαπός, δηλαδή υπήκοος του Πακιστάν, εισήλθε στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας δια μέσου μη εγκεκριμένου λιμανιού.
Αρ. κατηγορίας 7
Απαγορευμένος μετανάστης, κατά παράβαση των άρθρων 2, 6(1)(θ)(1Α)(2), 8, 12(1)(5), 18ΠΣΤ, 19(2) και 20 του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου Κεφ. 105 όπως τροποποιήθηκε.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑΤΟΣ
Ο 3ος κατηγορούμενος, την 14η Οκτωβρίου 2020 στην Λευκωσία της Επαρχίας Λευκωσίας, ενώ ήταν απαγορευμένος μετανάστης, δηλαδή, ενώ εισήλθε στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας δια μέσου μη εγκεκριμένου λιμανιού, βρέθηκε στην Δημοκρατία.»
Ο Εφεσείων 3 (Κατηγορούμενος 3) είχε παραδεχθεί τις κατηγορίες 6 και 7, και έτσι διεξήχθη ακροαματική διαδικασία για τις κατηγορίες 1-5, τις οποίες οι Εφεσείοντες αρνήθηκαν.
Η Κατηγορούσα Αρχή για να αποδείξει την υπόθεση της κάλεσε τέσσερις μάρτυρες. Ανάμεσα σε αυτούς, και τους παραπονούμενους αλλοδαπούς, Μ.Κ.2 και Μ.Κ.3. Καταγράφεται στην πρωτόδικη απόφαση πως:
«14. Οι ΜΚ2 και ΜΚ3, κατάγονται από το Πακιστάν, από την πόλη Σηεικηθπθρα («Sheikhupura»). Μεταξύ τους, πριν από την γνωριμία τους στην Κύπρο, ήταν άγνωστοι. Για πρώτη φορά, γνωρίστηκαν στην οικία του Κατηγορουμένου 1 στο Δάλι. Το έτος 2019, οι ΜΚ2 και ΜΚ3, αποφάσισαν να μεταναστεύσουν στην Κύπρο. Στην πόλη τους, ήταν τότε ευρέως γνωστό ότι, ο Κατηγορούμενος 1, για όποιον το επιθυμούσε, διευθετούσε την παράνομη μετανάστευση του στην Κύπρο. Κατά τον ίδιο χρόνο, οι ΜΚ2 και ΜΚ3, επικοινώνησαν με τον Κατηγορούμενο 1, με τον οποίο πράγματι συμφώνησαν την παράνομη μετανάστευση τους στην Κύπρο. Ο Κατηγορούμενος 1, βάσει των συμφωνηθέντων τους, θα διευθετούσε για την μετακίνηση τους για την άφιξη τους τελικώς στην Κύπρο, εξασφαλίζοντας τους για τον σκοπό και όλα τα αναγκαία. Ακολούθως και περαιτέρω, ο Κατηγορούμενος 1, όταν πλέον αυτοί θα βρίσκονταν στην Κύπρο, θα διευθετούσε για την εξασφάλιση από αυτούς στην Δημοκρατία, άδειας παραμονής, όπως επίσης και για την εξεύρεση από αυτούς εργασίας. Ο Κατηγορούμενος 1, για τις προαναφερόμενες υπηρεσίες του προς τους ΜΚ2 και ΜΚ3, ζήτησε από αυτούς και συμφώνησαν, ότι θα πληρωνόταν €10.000. Αντάλλαγμα για τις προαναφερόμενες υπηρεσίες του, που, όπως επίσης συμφωνήθηκε, θα του το κατέβαλλαν στην Κύπρο. ………………..»
Στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης, το Πρωτόδικο Δικαστήριο με απόφαση του ημερ. 20.1.2021 αθώωσε και απάλλαξε τους Εφεσείοντες από κάποιες κατηγορίες με το ακόλουθο λακωνικό σκεπτικό:
«’Εχω εξετάσει την υπόθεση του Κατήγορου, μέσα από τη μαρτυρία που έχει καλέσει για αυτήν, και, κρίνοντας αυτή στο παρόν στάδιο αντικειμενικά, έχω καταλήξει ότι δεν 
δικαιολογείται η κλήση των Κατηγορουμένων 1, 2 και 3 σε απολογία στις ακόλουθες κατηγορίες, καθότι, στο πλαίσιο τους, ως καθορίζεται από τις λεπτομέρειες που δίδεται για αυτές στο Κατηγορητήριο, τα γεγονότα, που μου έχουν παρουσιαστεί, δεν το δικαιολογούν. Από την άποψη, φυσικά, έλλειψης γεγονότων, που πραγματικά να στοιχειοθετούν τη διάπραξη των αδικημάτων από τους Κατηγορούμενους 1, 2 και 3, και όχι λόγω μαρτυρίας για αυτά, που δεν γίνεται αποδεκτή από το Δικαστήριο μετά από αξιολόγηση. Μ' αυτό το σκεπτικό, αθωώνω και απαλλάσσω:
Τον Κατηγορούμενο 1 από τα αδικήματα των κατηγοριών 1 και 5.
Τον Κατηγορούμενο 2 από τα αδικήματα των κατηγοριών 1 και 4
Τον Κατηγορούμενο 3 από τα αδικήματα των κατηγοριών 1 και 4.»
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο αντιλαμβανόμενο, προφανώς, ότι το πιο πάνω σκεπτικό του δεν ήταν ικανοποιητικό, προσπάθησε με την τελική του απόφαση, η οποία όμως αφορούσε στις εναπομείνασες κατηγορίες, να το συμπληρώσει. Έτσι ανάλωσε τέσσερις περίπου σελίδες για να παραθέσει, με λεπτομέρεια, τους λόγους για τους οποίους αθώωσε και απάλλαξε τους Εφεσείοντες από τις πιο πάνω κατηγορίες στο στάδιο της εκ πρώτης όψεως υπόθεσης. Όπως καταγράφει στην παράγραφο 33 της τελικής του απόφασης, «Προτού ολοκληρώσω, θα σχολιάσω και το κατηγορητήριο των Κατηγορουμένων 1, 2 και 3, στο οποίο, αναλόγως περίπτωσης, μετά και την ολοκλήρωση της παρουσίασης της υπόθεσης από πλευράς Κατήγορου, τους απάλλαξα και δεν κάλεσα σε απολογία για να προβάλουν υπεράσπιση. Και τούτο, για να υπάρχει ολοκληρωμένο το σκεπτικό του Δικαστηρίου σε ότι αφορά αυτή την υπόθεση.»
Η απόφασή του όμως για το ότι δεν υπήρχε εκ πρώτης όψεως υπόθεση για συγκεκριμένες κατηγορίες, είχε ανακοινωθεί στις 20.1.2021 και το θέμα αυτό είχε ήδη αποφασιστεί και λήξει κατά την πιο πάνω ημερομηνία. Συνεπώς, δεν ήταν ορθό να επαναφέρει το θέμα με τον τρόπο που το επανέφερε όταν εξέδιδε την τελική του ετυμηγορία για τις εναπομείνασες κατηγορίες. Παρόμοια θέματα εξετάστηκαν στην υπόθεση Ανδρονίκου κ.α. ν. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 486. Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε, αφού δεν υπήρξε ισχυρισμός εκ μέρους των Εφεσειόντων ότι παραβλάφθηκαν καθ’ οιονδήποτε τρόπο τα δικαιώματα τους από την πιο πάνω προσέγγιση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου.
Οι Εφεσείοντες 1 και 2 ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου κατέθεσαν ενόρκως ενώ κάλεσαν και ένα μάρτυρα Υπεράσπισης. Ο Εφεσείων 3 άσκησε το δικαίωμα της σιωπής και δεν κάλεσε μάρτυρες. Το Πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αξιολόγησε τη μαρτυρία που είχε τεθεί ενώπιον του, έκρινε αξιόπιστους όλους τους μάρτυρες της Κατηγορούσας Αρχής και αναξιόπιστους τους Εφεσείοντες 1 και 2 και τον μάρτυρα που αυτοί κάλεσαν. Στη βάση της αξιόπιστης μαρτυρίας, βρήκε ενόχους και τους τρεις Εφεσείοντες στις κατηγορίες που τελικά αντιμετώπισαν. Στις 16.4.2021 επέβαλε τις ακόλουθες ποινές φυλάκισης. Παραθέτουμε αυτολεξεί το σχετικό μέρος από την απόφαση του:
«Σε εσένα Κατηγορούμενε 1:
Στην 2η Κατηγορία: 4 χρόνια και 6 μήνες φυλάκιση.
Στην 3η Κατηγορία: 4 χρόνια και 6 μήνες φυλάκιση.
Στην 4η Κατηγορία: 4 χρόνια και 6 μήνες φυλάκιση.
Όλες οι ποινές φυλάκισης να συντρέχουν. Οι ποινές φυλάκισης που σου επιβάλλω, θα αρχίσουν να εκτίονται από σήμερα που σου έχουν ανακοινωθεί και κατ' εφαρμογής των προνοιών του Άρθρου 117(1) του Κεφ.155, θα έχουν την μείωση που αυτό προνοεί, δεδομένου ότι τελείς υπόδικος σε ότι αφορά αυτή την υπόθεση, για περίοδο από 20/10/2020 μέχρι και σήμερα.
Σε εσένα Κατηγορούμενε 2:
Στην 2η Κατηγορία: 2 χρόνια και 6 μήνες φυλάκιση.
Στην 3η Κατηγορία: 2 χρόνια και 6 μήνες φυλάκιση.
Όλες οι ποινές φυλάκισης να συντρέχουν. Οι ποινές φυλάκισης που σου επιβάλλω, θα αρχίσουν να εκτίονται από σήμερα που σου έχουν ανακοινωθεί και κατ' εφαρμογής των προνοιών του Άρθρου 117(1) του Κεφ.155, θα έχουν την μείωση που αυτό προνοεί, δεδομένου ότι τελείς υπόδικος σε ότι αφορά αυτή την υπόθεση, για περίοδο από 14/04/2021 μέχρι και σήμερα. Το γεγονός ότι, αρχικά στην διαδικασία, ήσουν υπόδικος για περίοδο τριών ημερών, ήταν υπόψιν μου όταν ελάμβανα την απόφαση μου για την προαναφερόμενη ποινή σου, προς μετριασμό της.
Σε εσένα Κατηγορούμενε 3:
Στην 2η Κατηγορία: 2 χρόνια και 10 μήνες φυλάκιση.
Στην 3η Κατηγορία: 2 χρόνια και 10 μήνες φυλάκιση.
Στην 6η Κατηγορία: 5 μήνες φυλάκιση.
Στην 7η Κατηγορία: 1 χρόνο φυλάκιση.
Όλες οι ποινές φυλάκισης να συντρέχουν. Οι ποινές φυλάκισης που σου επιβάλλω, θα αρχίσουν να εκτίονται από σήμερα που σου έχουν ανακοινωθεί και κατ' εφαρμογής των προνοιών του Άρθρου 117(1) του Κεφ.155, θα έχουν την μείωση που αυτό προνοεί, δεδομένου ότι τελείς υπόδικος σε ότι αφορά αυτή την υπόθεση, για περίοδο από 20/10/2020 μέχρι και σήμερα.»
Στη συνέχεια εξέτασε κατά πόσο θα έπρεπε να αναστείλει, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου, τις ποινές φυλάκισης που επέβαλε στους Εφεσείοντες 2 και 3, αλλά για συγκεκριμένους λόγους που καταγράφει, βρήκε πως δεν συνέτρεχαν λόγοι για κάτι τέτοιο.
Οι Εφεσείοντες με την υπό εκδίκαση έφεση αμφισβητούν, με πέντε λόγους έφεσης, την ορθότητα της καταδικαστικής απόφασης. Με τον έκτο λόγο έφεσης, θεωρούν ότι οι ποινές που τους επιβλήθηκαν είναι έκδηλα υπερβολικές και άδικες, και ζητούν την παρέμβαση του Εφετείου για μείωση τους.
Σύμφωνα με τον πρώτο λόγο έφεσης:
«Το Πρωτόδικο Δικαστήριο κακώς και/ή εσφαλμένα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κατά ή περί τον Φεβρουάριο 2020 οι εφεσείοντες βοήθησαν υπήκοους τρίτης χώρας προκειμένου να διαμείνουν παράνομα στη Δημοκρατία .(κατηγορίες 2 και 3), εφόσον δεν πληρούνται τα συστατικά στοιχεία τον αδικήματος αυτού, ήτοι του άρθρου 19Α(2) του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου (ΚΕΦ 105) και ειδικότερα το συστατικό στοιχείο της παράνομης παραμονής.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΕΦΕΣΗΣ:
Συγκεκριμένα, το Πρωτόδικο Δικαστήριο κακώς έκρινε ότι οι εν λόγω αλλοδαποί βοηθήθηκαν από τους εφεσείοντες για να διαμείνουν παράνομα στη Δημοκρατία, αφού κατά τον χρόνο που αναφέρεται στις κατηγορίες ήταν νόμιμα παραμένοντες ως αιτητές ασύλου. Το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν έλαβε υπόψη το συστατικό στοιχείο της παράνομης παραμονής και/ή θεώρησε ότι πληρούται ερμηνεύοντας λανθασμένα τον ορισμό. Ουσιαστικά το Δικαστήριο προέβη στο αυθαίρετο συμπέρασμα το οποίο δεν έχει έρεισμα στη μαρτυρία ότι οι αλλοδαποί ήταν παράνομοι.»
Έχει ήδη λεχθεί ότι οι Εφεσείοντες είχαν ήδη αθωωθεί και απαλλαχθεί από την κατηγορία της συνωμοσίας για διάπραξη κακουργήματος (1η Κατηγορία). Να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με τις λεπτομέρειες της εν λόγω Κατηγορίας, οι Εφεσείοντες «συνωμότησαν μεταξύ τους για να υποβοηθήσουν την παράνομη είσοδο, διέλευση και παραμονή στη Δημοκρατία» των δύο αλλοδαπών, δηλαδή του Μ.Κ.2 και Μ.Κ.3. Είναι φανερό, ότι σύμφωνα με τις λεπτομέρειες της εν λόγω κατηγορίας, αυτοί φέρονται να συνωμότησαν να διαπράξουν όχι ένα αδίκημα αλλά τρία. Επρόκειτο περί πολλαπλότητας. Δεν χρειάζεται όμως να εξετάσουμε αν από τη διατύπωση των λεπτομερειών της πρώτης κατηγορίας, παραβλάφθηκαν καθ΄ οιονδήποτε τρόπο τα δικαιώματα των Εφεσειόντων, αφού και οι τρεις Εφεσείοντες είχαν αθωωθεί και απαλλαχθεί από αυτή. Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε πως οι συντάκτες των κατηγορητηρίων θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί κατά τη σύνταξη των κατηγοριών.
Από το περιεχόμενο του Κατηγορητηρίου, προκύπτει ότι οι Εφεσείοντες ουδέποτε αντιμετώπισαν κατηγορίες που αφορούσαν στην υποβοήθηση των Μ.Κ. 2 και 3 για να εισέλθουν παράνομα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ούτε βεβαίως αντιμετώπισαν κατηγορίες που αφορούσαν σε παράνομη διέλευση. Οι κατηγορίες που αντιμετώπισαν ήταν ότι βοήθησαν τους Μ.Κ. 2 και 3 προκειμένου αυτοί να διαμείνουν παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία κατά ή περί τον Φεβρουάριο του 2020. Η αδιαμφισβήτητη μαρτυρία κατέδειξε πως οι Μ.Κ.2 και Μ.Κ.3 με το που εισήλθαν το 2019 στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές, υπέβαλαν Αίτηση Διεθνούς Προστασίας την οποία υπέγραψαν οι ίδιοι. Για την υποβολή της εν λόγω αίτησης, οι Εφεσείοντες ουδεμία κατηγορία αντιμετώπισαν. Με άλλα λόγια, ουδέποτε ήταν η θέση της Κατηγορούσας Αρχής ότι οι Εφεσείοντες παρακίνησαν ή βοήθησαν τους Μ.Κ.2 και 3 να προβούν σε ψευδή έκθεση, κατάθεση ή δήλωση για να παραμείνουν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Μάλιστα, οι Αιτήσεις που οι Μ.Κ.2 και 3 υπέβαλαν, συνέχιζαν να εκκρεμούν όχι μόνο κατά τον Φεβρουάριο του 2020 (ημερομηνία κατά την οποία οι Εφεσείοντες φέρονται να έχουν διαπράξει τα αδικήματα των Κατηγοριών 2, 3 και 4) αλλά μέχρι και την ημερομηνία που αυτοί έδιδαν μαρτυρία ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου. Στη βάση της ισχύουσας Νομοθεσίας και εφόσον οι Αιτήσεις των Μ.Κ.2 και 3 εκκρεμούσαν, δεν μπορούσε να είχε τεθεί θέμα παράνομης παραμονής τους στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές (Άρθρο 8 του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000). Με δεδομένο ότι η παραμονή των Μ.Κ. 2 και 3 κατά ή περί τον Φεβρουάριο του 2020 δεν ήταν παράνομη, δεν μπορούσε να είχε τεθεί θέμα παροχής βοήθειας εκ μέρους των Εφεσειόντων για να παραμείνουν οι Μ.Κ.2 και 3 παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία κατά τον πιο πάνω χρόνο. (2η και 3η κατηγορία).
Παρόλο που στη βάση των πιο πάνω, οι Εφεσείοντες θα πρέπει να αθωωθούν και απαλλαχθούν από τις κατηγορίες που δεν παραδέχθηκαν, θα πούμε δύο λόγια και για την 4η κατηγορία, στην οποία κρίθηκε ένοχος μόνο ο Εφεσείων 1. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αυτής, «οι κατηγορούμενοι 1, 2 και 3, κατά η περί τον Φεβρουάριο του 2020 στην Δημοκρατία, απέκτησαν το χρηματικό ποσό των €20000 =, ενώ γνώριζαν ότι τούτο αποτελούσε έσοδο από την διάπραξη των γενεσιουργών αδικημάτων που περιγράφονται στις κατηγορίες 2 και 3». Τέτοια μαρτυρία όμως, ουδέποτε προσκομίστηκε. Οι Μ.Κ.2 και 3 ισχυρίστηκαν ότι έδωσαν στον Εφεσείοντα 1 €10.000 έκαστος, όχι για να τους βοηθήσει να διαμείνουν παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία κατά ή περί τον Φεβρουάριο του 2020 (ως ήταν ουσιαστικά οι λεπτομέρειες της 4ης κατηγορίας), αλλά για την άφιξη τους στην Κύπρο, για την εξασφάλιση άδειας παραμονής τους στην Κύπρο και για την εξεύρεση εργασίας στην Κύπρο (σελ. 5 από την πρωτόδικη απόφαση).
Εν κατακλείδι, σε συμφωνία με τις θέσεις του ευπαίδευτου συνηγόρου των Εφεσειόντων, ο πρώτος λόγος έφεσης κατά της καταδίκης είναι βάσιμος και επιτυγχάνει. Δεν χρειάζεται να εξεταστούν οι υπόλοιποι λόγοι έφεσης κατά της καταδίκης. Και οι τρεις Εφεσείοντες αθωώνονται και απαλλάσσονται από τις Κατηγορίες 2, 3 και 4. Οι ποινές φυλάκισης που τους επιβλήθηκαν στις εν λόγω κατηγορίες, παραμερίζονται.
Παραμένει προς εξέταση η έφεση του Εφεσείοντα 3 κατά των ποινών φυλάκισης που του επιβλήθηκαν για τα αδικήματα των κατηγοριών 6 και 7, τις οποίες παραδέχθηκε. Παρόλο που η Έφεση δεν επικεντρώθηκε στις ποινές που του επιβλήθηκαν στις δύο αυτές κατηγορίες, βρίσκουμε ότι οι εν λόγω επιβληθείσες ποινές, αντικειμενικά κρινόμενες, δεν είναι έκδηλα υπερβολικές που να δικαιολογούν την παρέμβαση του Εφετείου. Συνεπώς, η έφεση κατά των ποινών στις κατηγορίες αρ. 6 και 7 απορρίπτεται.
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Π.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
/γκ
/ΕΑΠ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο