ECLI:CY:AD:2022:B373
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ. 203/2020)
4 Οκτωβρίου, 2022
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
GERALD OMAR FAAL,
Eφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
____________________
Μ. Κιτρομηλίδης, για τον Εφεσείοντα.
Α. Αντωνίου, Δημόσιος Κατήγορος, εκ μέρους του Γενικού
Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Εφεσείων παρών.
____________________
Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δοθεί από τη Σταματίου, Δ.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: O εφεσείων καταδικάστηκε μετά από ακροαματική διαδικασία στις κατηγορίες της συνωμοσίας προς διάπραξη κακουργήματος (1η κατηγορία), της παράνομης εισαγωγής ελεγχόμενου φαρμάκου Τάξεως Β (2η κατηγορία), της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου Τάξεως Β (3η κατηγορία) και της παράνομης κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου Τάξεως Β με σκοπό την προμήθεια σε άλλο πρόσωπο (4η κατηγορία). Του επιβλήθηκαν συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 3 ετών στην 1η κατηγορία, από 6 έτη στις κατηγορίες 2 και 4, ενώ στην 3η κατηγορία δεν επιβλήθηκε ποινή.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που συνθέτουν την καταδίκη, ο εφεσείων από άγνωστο χρόνο μέχρι την 9.9.2020 συνωμότησε με άγνωστο πρόσωπο να εισαγάγουν ελεγχόμενο φάρμακο Τάξεως Β, ήτοι κάνναβη. Στις 9.9.2020 ο εφεσείων παράνομα εισήγαγε στη Δημοκρατία μέσω του ταχυδρομείου Λάρνακας 1 κιλό και 41,9 γρ. κάνναβης, την οποία είχε στην κατοχή του με σκοπό την προμήθεια της σε άλλο πρόσωπο, κατά μη ανατραπέν νομοθετικό τεκμήριο. Η περιεκτικότητα της επίδικης κάνναβης σε τετραϋδροκανναβινόλη ήταν 17.8%, ποσοστό που κατατάσσει την ποιότητά της σε μέτρια προς καλή, με αυτό να πιστώνεται, ως λέχθηκε από το Κακουργιοδικείο, προς όφελος του εφεσείοντα.
Ο εφεσείων προσβάλλει την ποινή ως έκδηλα υπερβολική και υπέρμετρα αυστηρή υπό το φως των ιδιαζουσών παραγόντων της υπόθεσης και των προσωπικών και οικογενειακών περιστάσεών του. Προβάλλεται, συναφώς, ότι το Κακουργιοδικείο δεν έδωσε τη δέουσα βαρύτητα στο λευκό του ποινικό μητρώο, στο γεγονός ότι δεν είναι χρήστης ναρκωτικών και τις προσωπικές και οικογενειακές του περιστάσεις.
Όπως έχει κατ΄ επανάληψη τεθεί από τη νομολογία, το Εφετείο δεν κρίνει πρωτογενώς το ύψος της ποινής, καθότι ο καθορισμός της ποινής αποτελεί ευθύνη του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Το Εφετείο έχει εξουσία επέμβασης μόνο όπου η επιβληθείσα ποινή, αντικειμενικά κρινόμενη, είναι είτε έκδηλα ανεπαρκής, είτε έκδηλα υπερβολική. Επέμβαση του Εφετείου χωρεί επίσης, όπου διαπιστώνεται σφάλμα αρχής. Το κριτήριο είναι αντικειμενικό και το ζητούμενο δεν είναι ποια ενδεχομένως θα θεωρείτο ως η αρμόζουσα ποινή από το Εφετείο. (βλ. Selmani κ.ά. v. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 235/13 κ.ά., ημερομηνίας 5.10.2016, Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 127/2019 κ.ά., ημερομηνίας 10.3.2021, Ιωάννου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 110/2019, ημερομηνίας 29.9.2019 και Bora v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. 79/2017, ημερομηνίας 13.3.2018, ECLI:CY:AD:2018:B110).
Η σοβαρότητα των αδικημάτων που κρίθηκε ένοχος ο εφεσείων έχει επανειλημμένα διακηρυχθεί από τη νομολογία. Ενδεικτικές της σοβαρότητας των αδικημάτων είναι και οι ανώτατες ποινές που προνοούνται από τη νομοθεσία για τέτοιου είδους αδικήματα, όπου για τα αδικήματα της εισαγωγής και κατοχής με σκοπό τη προμήθεια ναρκωτικών ουσιών ανέρχονται σε δια βίου φυλάκιση. Η δε συχνότητα διάπραξης τέτοιων αδικημάτων, σε συνδυασμό με την κοινωνική απαξία που τα χαρακτηρίζει, καθιστούν επιβεβλημένη την επιβολή αποτρεπτικών ποινών, όπως ορθά τονίστηκε από το Κακουργιοδικείο. Παράλληλα, σε κάθε περίπτωση, τα γεγονότα της υπόθεσης και το πρόσωπο του κατηγορουμένου έχουν τη σημασία τους κατά την επιβολή ποινής με την ανάγκη εξατομίκευσης να μην ατονεί, παρά την ανάγκη για αποτρεπτικές ποινές. Είναι, επίσης, πάγια νομολογιακή αρχή ότι, όπου παρατηρείται έξαρση και επιμονή στη διάπραξη παρόμοιας φύσης αδικημάτων, παρά τις επιβληθείσες από τα δικαστήρια αυστηρές ποινές, δικαιολογείται η επιβολή ακόμα αυστηρότερων ποινών (βλ. Selmani και Bora, πιο πάνω).
Ο εφεσείων είναι λευκού ποινικού μητρώου. Οι δε προσωπικές του συνθήκες καταγράφονται με λεπτομέρεια στην έκθεση του Γραφείου Ευημερίας που κατατέθηκε και μνημονεύονται στην πρωτόδικη απόφαση. Συνοπτικά αναφερόμαστε σε αυτές. Ο εφεσείων γεννήθηκε το 1983 και κατάγεται από την Γκάμπια. Ο πατέρας του απεβίωσε το 2017, ενώ η μητέρα του είναι καρκινοπαθής και η κατάσταση της υγείας της κρίσιμη. Είχε ένα μικρότερο αδελφό που απεβίωσε. Ο ίδιος εργάστηκε ως στρατιωτικός από το 2004 μέχρι το 2014. Το 2015 ήρθε στην Κύπρο λόγω κάποιων προβλημάτων στη χώρα του και αιτήθηκε πολιτικό άσυλο. Ήταν αρραβωνιασμένος και απέκτησε δύο παιδιά. Ένα χρόνο πριν την επιβολή ποινής η αρραβωνιαστικιά του, μαζί με το ένα τους παιδί, σκοτώθηκαν σε τροχαίο δυστύχημα. Η δεύτερη του θυγατέρα 8 ετών τότε διαμένει με τη μητέρα του στη Γκάμπια. Δεν είναι χρήστης ναρκωτικών ουσιών ή αλκοόλ και εκκλησιάζεται κάθε εβδομάδα.
Το Κακουργιοδικείο αναφέρθηκε σε όλους τους μετριαστικούς παράγοντες που τέθηκαν. Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση:
«Λαμβάνουμε υπόψιν για επιμέτρηση της ποινής, το λευκό ποινικό μητρώο του κατηγορουμένου, το καλόν του χαρακτήρα του, το μεμονωμένον του περιστατικού και την απομακρυσμένη πιθανότητα επανάληψης του εγκλήματος, τις οικογενειακές και προσωπικές του περιστάσεις, τις επιπτώσεις της καταδίκης και ποινής του στον ίδιον και στην οικογένεια του αλλά και στο αίτημα πολιτικού ασύλου που υπέβαλε στην Κύπρο καθότι, ως ανέφερε ο κ. Παπαντωνίου, δίχως να αμφισβητηθεί από την Κατηγορούσα Αρχή «. υπάρχει πιθανότητα για αποκλεισμό του από καθεστώς διεθνούς προστασίας λόγω της διάπραξης σοβαρού εγκλήματος .», την πιθανότητα απέλασης του, αλλά και το ότι σε περίπτωση εγκλεισμού του στις Κεντρικές Φυλακές, ο κατηγορούμενος θα εκτίσει την ποινή του μακριά από τη χώρα του και την οικογένεια του με όλα όσα αυτό συνεπάγεται σε κάθε επίπεδο, την ηλικία του (37 ετών), τα κάποια προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει (πόνους στη σπονδυλική στήλη), τις συνθήκες διάπραξης των αδικημάτων, όπως και το ότι (αν η ποινή είναι η άμεση φυλάκιση), η τυχόν μεταφορά του στις Κεντρικές Φυλακές για να εκτίσει την ποινή του θα καταστεί ακόμη πιο δυσχερής από απόψεως πιθανής επικοινωνίας με τα αγαπημένα του πρόσωπα εξαιτίας και της τρέχουσας πανδημίας του κορωνοϊού (βλ. κατ' αναλογίαν, R v Manning 2020 EWCA Crim 592).»
Όπως ορθά τονίστηκε από το Κακουργιοδικείο, «η διεργασία εξατομίκευσης δεν σημαίνει ότι υπερακοντίζει το έτερο δικαστικό καθήκον επιβολής της αρμόζουσας ποινής που η νομοθεσία προβλέπει και η νομολογία υποδεικνύει (βλ. κατ΄ αναλογίαν, Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας (2008) 2 ΑΑΔ 124, 129-130, Jovanovic v. Αστυνομίας (2005) 2 ΑΑΔ 635, 638).».
Το Κακουργιοδικείο αναφέρθηκε, επίσης, σε προηγούμενες αποφάσεις, οι οποίες είναι καθοδηγητικές ως προς το ύψος της ποινής που επιβάλλεται σε τέτοιες περιπτώσεις, χωρίς βέβαια να έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα, δεδομένων των ξεχωριστών περιστάσεων της κάθε υπόθεσης (Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (2002) 2 ΑΑΔ 1). Η απομόνωση από τον ευπαίδευτο συνήγορο του εφεσείοντα της υπόθεσης Σάμπη ν. Δημοκρατίας (2012) 2 ΑΑΔ 100, η οποία αναφέρθηκε από το Κακουργιοδικείο ως ενδεικτική της προσέγγισης που θα έπρεπε να ακολουθηθεί, δεν είναι ορθή, ακριβώς λόγω των διαφορετικών δεδομένων της κάθε υπόθεσης. Σε εκείνη την υπόθεση επικυρώθηκε ποινή φυλάκισης 5 ετών για κατοχή με σκοπό την προμήθεια ενός κιλού και 4.8 γρ. ρητίνης κάνναβης, μετά από ακρόαση, με το Εφετείο να χαρακτηρίζει την ποινή ως μάλλον επιεική. Επίσης, στην υπόθεση Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφεση 301/2018, ημερομηνίας 8.12.2020, ECLI:CY:AD:2020:B415, που επίσης παρέπεμψε ο συνήγορος, η μείωση της ποινής φυλάκισης των 7½ ετών που επιβλήθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο μειώθηκε στα 5½ έτη, λόγω λανθασμένης καθοδήγησης του Κακουργιοδικείου ως προς τα πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης.
Εν κατακλείδι, κρίνουμε ότι όλα όσα τέθηκαν από τον εφεσείοντα λήφθηκαν υπόψη από το Κακουργιοδικείο, το οποίο τα στάθμισε ορθά και εντός των πλαισίων της νομολογίας και αντικατοπτρίζονται στην επιβληθείσα ποινή, η οποία δεν κρίνεται έκδηλα υπερβολική. Συνακόλουθα, δεν δικαιολογείται η επέμβαση του Εφετείου.
Η έφεση απορρίπτεται.
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.
ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
/ΧΤΘ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο