(1985) 3 CLR 1724
[*1724] 1985 July 2
2 Ιουλίου 1985
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ Πρ. Λ. ΛΟΪΖΟΥ, Α. ΛΟΪΖΟΥ, ΜΑΛΑΧΤΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ. ΣΑΒΒΙΔΗ, ΛΩΡΗ, ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ, ΠΙΚΗ, Δικαστών:
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 140 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Μεταξύ
ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Αιτητή,
και
ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Αναφορά 1/84).
Συνταγματικό Δίκαιον—Αναφορά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δυνάμει του Άρθρου 140 του Συντάγματος για γνωμοδότηση από το Ανώτατο Δικαστήριο— Βουλή των Αντιπροσώπων—Πεδίον αρμοδιοτήτων— Υπουργικό Συμβούλιο—Πεδίον αρμοδιοτήτων—Άρθρα 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος.—Απαγόρευση προσλήψεως εκτάκτων υπαλλήλων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πριν εκδώσει δυνάμει του Άρθρου 52 του Συντάγματος τον Περί Προσλήψεως Εκτάκτων Υπαλλήλων (Δημοσία και Εκπαιδευτική Υπηρεσία) Νόμο του 1984, που είχε ψηφίσει η Βουλή των Αντιπροσώπων, καταχώρησε την αναφορά αυτή για Γνωμάτευση του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά πόσο το άρθρο 3 του πιό πάνω νόμου βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνο με τις διατάξεις των Άρθρων 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος.
Αποφασίσθηκε: (1) Επειδή η Βουλή των Αντιπροσώπων στα πλαίσια της ασκήσεως των εξουσιών της δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος έχει το δικαίωμα να απαγορεύει ή να ρυθμίζει με νομοθεσία τις προσλήψεις εκτάκτων υπαλλήλων έστω κι' αν έχουν εγκριθεί πιστώσεις για το σκοπό αυτό με Νόμους περί Προϋπολογισμών ή Περί Συμπληρωματικών Προϋπολογισμών, η απαγόρευση προσλήψεως εκτάκτων υπαλλήλων δεν βρίσκεται σε αντίθεση ούτε αντιβαίνει με τις διατάξεις των Άρθρων 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος.
An English translation appears at pp. 1728-1731 post.
[*1725]
(2) Η διαδικασία προσλήψεως εκτάκτων υπαλλήλων όπως καθορίζεται στο Άρθρο 3 (2) του υπό κρίση νόμου εμπεριέχει στοιχεία διοικητικής ενεργείας και γι αυτό εκφεύγει μερικά από τα όρια της ασκήσεως των εξουσιών της Βουλής και εμπίπτει στα πλαίσια των εξουσιών του Υπουργικού Συμβουλίου δυνάμει του Άρθρου 54 (α) του Συντάγματος. Γι' αυτό και βρίσκεται σε αντίθεση με τα Άρθρα 54 και 61 του Συντάγματος.
(3) Επειδή το εδάφιο 2 του Άρθρου 3 του υπό κρίση νόμου δεν μπορεί να διαχωρισθεί από τα εδάφια 1 και 3 του ιδίου Άρθρου, γι' αυτό ολόκληρο το Άρθρο 3, κρινόμενο σαν ενιαία νομοθετική διάταξη, βρίσκεται σε αντίθεση με τα Άρθρα 54 και 61 του Συντάγματος.
Γνωμάτευση ως ανωτέρω.
ΑΝΑΦΟΡΑ.
Αναφορά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για γνωμάτευση κατά πόσο το άρθρο 3 του Περί Προσλήψεως Εκτάκτων Υπαλλήλων (Δημόσια και Εκπαιδευτική Υπηρεσία) Νόμου του 1984 βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνο με τις διατάξεις των Άρθρων 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος.
Στ. Σουλιώτη (Κα), Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Λ. Λουκαΐδης, Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας και Ν. Χαραλάμπους, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, δια τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Φ. Κληρίδης, Ε. Ευσταθίου, Α. Μαρκίδης, Μ. Παπαπέτρου, Α. Παπαχαραλάμπους και Χρ. Κληρίδης, δια την Βουλή των Αντιπροσώπων.
Cur. adv. vult.
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ Πρ. ανέγνωσε την ακόλουθη γνωμάτευση του Δικαστηρίου. Στις 28 Δεκεμβρίου 1984 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταχώρησε, δυνάμει του Άρθρου 140 του Συντάγματος, την παρούσα Αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο για «Γνωμάτευση κατά πόσο το άρθρο 3 του Περί Προσλήψεως Εκτάκτων Υπαλλήλων (Δημοσία και Εκπαιδευτική Υπηρεσία) Νόμου του 1984 βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνο με τις διατάξεις των Άρθρων 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος.»
[*1726]
Ο προαναφερθείς Νόμος ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων στις 29 Νοεμβρίου 1984. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στις 6 Δεκεμβρίου 1984, τον ανέπεμψε στη Βουλή των Αντιπροσώπων για επανεξέταση, δυνάμει του Άρθρου 51 του Συντάγματος, αλλά στις 13 Δεκεμβρίου 1984 η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε να εμμείνει στη θέσπιση του Νόμου και στις 14 Δεκεμβρίου 1984 κοινοποίησε την απόφασή της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος, πριν εκδόσει τον Νόμο, δυνάμει του Άρθρου 52 του Συντάγματος, καταχώρησε την παρούσα Αναφορά.
Το Ανώτατο Δικαστήριο επελήφθη προδικαστικών ενστάσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 20 και 21 Φεβρουαρίου 1985 και εξέδωσε την σχετική απόφαση του στις 18 Μαρτίου 1985. Ακολούθως στις 9, 10, 24, 25 και 26 Απριλίου 1985 άκουσε, μέσω των συνηγόρων τους, τις απόψεις του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, σύμφωνα με το Άρθρο 140.2 του Συντάγματος.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ερεύνησε το ζήτημα που τέθηκε υπό την κρίση του και η ομόφωνη Γνωμάτευση του είναι η ακόλουθη:
(1) Απαγόρευση προσλήψεως εκτάκτων υπαλλήλων δεν ευρίσκεται σε αντίθεση ούτε είναι ασύμφωνη με τις διατάξεις των Άρθρων 54, 61, 116, 167 και 168.1 του Συντάγματος επειδή η Βουλή των Αντιπροσώπων, στα πλαίσια της ασκήσεως των εξουσιών της δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος, έχει το δικαίωμα να απαγορεύει ή να ρυθμίζει με νομοθεσία, όπως με τον υπό κρίση Νόμο, τις προσλήψεις εκτάκτων υπαλλήλων έστω και αν έχουν εγκριθεί πιστώσεις για το σκοπό αυτό με Νόμους περί Προϋπολογισμών της Δημοκρατίας ή περί Συμπληρωματικών Προϋπολογισμών.
(2) Η διαδικασία εγκρίσεως προσλήψεων εκτάκτων υπαλλήλων όπως προνοείται στο εδάφιο (2) του άρθρου 3 του υπό κρίση Νόμου εμπεριέχει στοιχεία διοικητικής ενεργείας και, ως εκ τούτου, εκφεύγει εν μέρει των ορίων της ασκήσεως των εξουσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος και εμπίπτει στα πλαίσια της ασκήσεως των εξουσιών του Υπουργικού Συμβουλίου, εν σχέσει με την γενική διεύθυνση και τον έλεγχο
[*1727]
της διακυβερνήσεως της Δημοκρατίας, δυνάμει του Άρθρου 54(α) του Συντάγματος, και γι' αυτό είναι ασύμφωνη και ευρίσκεται σε αντίθεση με τα εν λόγω Άρθρα 61 και 54.
(3) Επειδή η απαγόρευση προσλήψεως εκτάκτων υπαλλήλων όπως προνοείται με τα εδάφια (1) και (3) του άρθρου 3 του. υπό κρίση Νόμου δεν είναι δυνατό να διαχωριστεί από το προαναφερθέν εδάφιο (2) του εν λόγω άρθρου 3, ολόκληρο το άρθρο 3, κρινόμενο ως ενιαία νομοθετική διάταξη, είναι ασύμφωνο και ευρίσκεται σε αντίθεση με τα Άρθρα 61 και 54 του Συντάγματος.
Η παρούσα Γνωμάτευση κοινοποιείται, σύμφωνα με το Άρθρο 140.2 του Συντάγματος, στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Γνωμάτευση ως ανωτέρω.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο