(1985) 3 CLR 2127
[*2127] 1985 September 6
6 Σεπτεμβρίου 1985
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ, Πρ., Α. ΛΟ ΙΖΟΥ,
ΜΑΛΑΧΤΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ, ΛΩΡΗ, ΣΤΥΛIANIΔΗ,
ΚΟΥΡΡΗ, Δ/στών
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 140 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Μεταξύ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Αιτητή,
και
ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ.
Καθ' ων η Αίτηση.
(ΑΝΑΦΟΡΑ Αρ. 2/85).
Συνταγματικό Δίκαιο—Σύνταγμα, Άρθρον 61—Η Νομοθετική εξουσία της Βουλής των Αντιπροσώπων δύναται να ασκήται τόσον εν σχέσει με θέματα γενικής όσον και εν σχέσει με θέματα ειδικής φύσεως.
Συνταγματικό Δίκαιο—Σύνταγμα, Άρθρα 46, 54, 81, 166, 167, 168—Οι πρόνοιες των άρθρων αυτών δεν καθιδρύουν αποκλειστικήν εξουσίαν της εκτελεστικής εξουσίας εν σχέσει με θέματα δανείων εγγυήσεων και παρομοίων νομικών υποχρεώσεων της Κυβερνήσεως.
Στις 28 Ιουνίου 1985 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταχώρησε, δυνάμει του Άρθρου 140 του Συντάγματος, την παρούσαν Αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο για Γνωμάτευση «κατά πόσον ο περί της Ασκήσεως Ορισμένων Δημοσιονομικών Εξουσιών της Βουλής Νόμος του 1985[1] βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνος με τις διατάξεις των Άρθρων 46, 54, 61, 81, 166, 167, 168 και 179 του Συντάγματος».
ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΗΚΕ (1) Η Βουλή των Αντιπροσώπων δύναται δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος να ασκεί την νομοθετικήν της εξουσίαν όχι μόνον εν σχέσει με θέματα γενικής φύσεως αλλά και εν σχέσει με θέματα ειδικής φύσεως όπως είναι τα δάνεια οι εγγυήσεις και οι παρόμοιες νομικές υποχρεώσεις της Κυβερ[*2128]νήσεως, που καθορίζονται από τα εδάφια 2 και 3 του υπό κρίση νόμου.
(2) Τ α άρθρα 46, 54, 81, 166, 167 και 168 του Συντάγματος δεν καθιδρύουν αποκλειστικήν αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας αναφορικά με τα θέματα δανείων, εγγυήσεων και των παρομοίων νομικών υποχρεώσεων της Κυβερνήσεως, που καθορίζονται από τα άνω εδάφια του υπό κρίση νόμου.
(3) Επομένως ο υπό κρίση νόμος δεν ευρίσκεται σε αντίθεση ούτε και είναι ασύμφωνος με τα Άρθρα 61. 46, 54, 81, 166, 167, 168 και κατ' επέκταση με το Άρθρον 179 του Συντάγματος.
Γνωμάτευση ως ανωτέρω.
Αναφορά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Ανώτατο Δικαστήριο για γνωμάτευση κατά πόσο ο περί Ασκήσεως Ωρισμένων Δημοσιονομικών Εξουσιών της Βουλής Νόμος του 1985 βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνος με τις διατάζεις των Άρθρων 46, 54, 61, 81, 166, 167, 168 και 179 του Συντάγματος.
Λ. Λουκάϊδης, Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας και Ρ. Γαβριηλίδης, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, δια τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Α. Μαρκίδης και Δ. Χρυσομηλάς, δια την Βουλή των Αντιπροσώπων.
Cur.adv. vult
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ Πρ. ανέγνωσε την γνωμάτευση του Δικαστηρίου: Στις 28 Ιουνίου 1985 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταχώρησε, δυνάμει του Άρθρου 140 του Συντάγματος, την παρούσα Αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο για Γνωμάτευση «κατά πόσον ο περί της Ασκήσεως Ωρισμένων Δημοσιονομικών Εξουσιών της Βουλής Νόμος του 1985 βρίσκεται σε αντίθεση ή είναι ασύμφωνος με τις διατάξεις των Άρθρων 46, 54, 61, 81, 166, 167, 168 και 179 του Συντάγματος.»
Ο προαναφερθείς Νόμος ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων στις 16 Μαΐου 1985.[*2129]
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στις 30 Μαΐου 1985, τον ανέπεμψε στη Βουλή των Αντιπροσώπων για επανεξέταση, δυνάμει του Άρθρου 51 του Συντάγματος.
Στις 13 Ιουνίου 1985 η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε να εμμείνει στη θέσπιση του Νόμου, με ορισμένες τροποποιήσεις. (Ολόκληρο το κείμενο του Νόμου επισυνάπτεται στην παρούσα Γνωμάτευση).
Στις 14 Ιουνίου 1985 η Βουλή των Αντιπροσώπων κοινοποίησε την απόφασή της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος, πριν εκδώσει τον Νόμο, δυνάμει του Άρθρου 52 του Συντάγματος καταχώρησε την παρούσα Αναφορά.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, στις 1, 2, 6 και 7 Αυγούστου 1985, άκουσε, μέσω των συνηγόρων τους, τις απόψεις του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, σύμφωνα με το Άρθρο 140.2 του Συντάγματος.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ερεύνησε το θέμα που τέθηκε υπό την κρίση του και η ομόφωνη Γνωμάτευσή του είναι η ακόλουθη:
(1) Η Βουλή των Αντιπροσώπων δύναται, δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος, να ασκεί τη νομοθετική εξουσία της Δημοκρατίας όχι μόνο εν σχέσει με τα θέματα γενικής φύσεως αλλά και εν σχέσει με θέματα ειδικής φύσεως, όπως είναι τα δάνεια, οι εγγυήσεις και οι παρόμοιες νομικές υποχρεώσεις της Κυβερνήσεως που καθορίζονται με τα εδάφια 2 και 3 του υπό κρίση Νόμου, ο οποίος, ως εκ τούτου, δεν ευρίσκεται σε αντίθεση ούτε είναι ασύμφω- νος με το Άρθρο 61 του Συντάγματος.
(2) Επίσης ο υπό κρίση Νόμος δεν ευρίσκεται σε αντίθεση ούτε είναι ασύμφωνος με τα Άρθρα 46, 54, 81, 166, 167 και 168 του Συντάγματος διότι τα προαναφερθέντα Άρθρα του Συντάγματος δεν καθιδρύουν αποκλειστική αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας αναφορικά με τα θέματα των δανείων, των εγγυήσεων και των παρομοίου νομικών υποχρεώσεων της Κυβερνήσεως που καθορίζονται από τα εδάφια 2 και 3 του εν λόγω Νόμου και, ως εκ τούτου, δεν αποκλείουν την, δυνάμει του Άρθρου 61 του Συντάγματος, ρύθμιση ή έλεγχο από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας εν σχέσει με τα ως άνω θέματα.
Εφόσον ο υπό κρίση Νόμος δεν ευρίσκεται σε αντίθεση ούτε είναι ασύμφωνος με τα Άρθρα 61, 46, 54, 81,[*2130] 166, 167 και 168 του Συντάγματος δεν είναι αντισυνταγματικός ως αντίθετος ή ασύμφωνος προς το Άρθρο 179 του Συντάγματος.
Η παρούσα Γνωμάτευση κοινοποιείται, σύμφωνα με το Άρθρο 140.2 του Συντάγματος, στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Γνωμάτευση ως ανωτέρω.
Προοίμιον.
Συνοπτικός τίτλος
(«ΝΟΜΟΣ ΠΡΟΝΟΩΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΩΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΟΥΣΙΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως:-
Επειδή το εξωτερικόν χρέος της Κυπριακής Δημοκρατίας προσέλαβε τα τελευταία έτη ιδιαιτέρως ανησυχητικός διαστάσεις με αποτέλεσμα εν σημαντικόν μέρος των κρατικών εσόδων να διατίθεται δια την εξυπηρέτησιν του χρέους αυτού:
Και επειδή η ανεξέλεγκτος αύξησις του δημοσίου εν γένει χρέους είναι δυνατόν να επιδράση δυσμενώς επί της καταστάσεως ουχί μόνον της δημοσίας πίστεως αλλά και επί της ορθολογικής αρχής της διενεργείας δαπανών:
Και επειδή υπό τας περιστάσεις η άσκησις των δημοσιονομικών εξουσιών της Βουλής μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού τείνει να εξουδετερωθή εάν δεν διασφαλισθούν εις τον απαιτούμενον βαθμόν αι αναγκαίοι αρχαί και προϋποθέσεις καταρτίσεως του Κρατικού Προϋπολογισμού αι αφορώσαι ιδίως εις την κατανομήν των διαφόρων δημοσίων αναγκών κατά τον βαθμόν σπουδαιότητος εκάστης:
Δια ταύτα η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφί- ζει ως ακολούθως:
1. Ο παρών Νόμος θα αναφέρηται ως ο περί της Ασκήσεως Ωρισμένων
Δημοσιονομικών Εξουσιών της Βουλής Νόμος του 1985.
[*2131]
2. Δια τους σκοπούς του παρόντος Νόμου ο όρος «δάνειον» σημαίνει χρηματικόν ποσόν το οποίον η Κυβέρνησις δανείζεται ή δια το οποίον
η Κυβέρνησις δι' εγγυήσεως αναλαμβάνει ευθύνην ως εγγυήτρια δια την αποπληρωμήν του και περιλαμβάνει την μεταβίβασιν εις την Κυβερνησιν, εν όλω ή εν μέρει, οιωνδήποτε συμβατικών υποχρεώσεων δημιουργηθεισών εκ συμβάσεων μεταξύ τρίτων αλλά δεν περιλαμβάνει χρεώγραφα αναπτύξεως, γραμμάτια δημοσίου, ομολογίας αποταμιεύσεως, πιστοποιητικά αποταμιεύσεως ή δανεισμόν από την Κεντρικήν Τράπεζαν της Κύπρου.
3. (1) Τηρουμένων των διατάξεων του Άρθρου 169(1) του Συντάγματος, πάσα ετέρα συμφωνία αφορώσα εις την σύναψιν δανείου, εν τη εννοία του άρθρου 2 του παρόντος Νόμου, διά ποσόν υπερβαίνον εν εκάστη περιπτώσει το σύνολικόν ποσόν του ενός εκατομμυρίου λιρών Κύπρου, δεν δεσμεύει την Κυπριακήν Δημοκρατίαν ειμή μόνον εφ' όσον κυρωθή διά νόμου ψηφιζομένου υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων.
(2) Άμα τη κυρώσει υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων συμφωνίας τινός αφορώσης εις την σύναψιν δανείου, πάσα οφειλή εκ του τοιούτου δανείου δι' ην είναι ή καθίσταται υπόχρεως η Δημοκρατία απεικονίζεται εν τω προϋπολογισμώ της Δημοκρατίας εν σχέσει προς έκαστον οικονομικόν έτος και βαρύνει τον λογαριασμόν του Παγίου Ταμείου της Δημοκρατίας συμφώνως προς τας διατάξεις του Άρθρου 166 του Συντάγματος.
4. Από της ημερομηνίας ενάρξεως της ισχύος του παρόντος Νόμου, ο περί Άρσεως Αμφιβολιών περί της Εξουσίας της Δημοκρατίας να χορηγή Εγγυήσεις διά Δάνεια ή Πιστώσεις προς Τρίτους Νόμος του 1974 θέλει εξακολουθήσει να ισχύη, ερμηνεύηται και εφαρμόζηται προσαρμοζόμενος, καθ' ο μέτρον είναι αναγκαίον, προς τας διατάξεις του παρόντος Νόμου»).
Ερμηνεία
Έγκρισις
Υπό της
Βουλής των
Αντιπροσώπων
Έκτασις
Εφαρμογής
Του νόμου
44 του 1974
[1] An English translation of this decision appears at pp. 2132-2136 post. Ολόκληρο το κείμενο του υπό κρίση νόμου δημοσιεύεται στις σελ. 2130-2131
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο