(1986) 3 CLR 1195
[*1195] 10 Ιουλίου 1986
[Α. ΛΟΪΖΟΥ, Δ.]
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΑΡI ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ,
Αιτητού,
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ 1. ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΚΑΙ 2. ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 56/85).
Διοικητικό Δίκαιο—Διοικητική Πράξη—Δικαστικός Έλεγχος—Αρχές διέπουσες το ανέλεγκτον της ουσιαστικής κρίσης της διοικήσεως—Αρχές διέπουσες το ανέλεγκτον της επιστημονικής αξίας ευρήματος τεχνικής φύσεως.
Στις 11.6.83, ο αιτών, που είχε τραυματισθεί στις 12.2.83 από τροχαίο ατύχημα σαν επέστρεφε από τη δουλειά του στο σπίτι του, υπόβαλε αίτηση για παροχή σύνταξης αναπηρίας. Το Ορθοπεδικό Ιατρικό Συμ- βούλιον εκτίμησε οριστικά την αναπηρία του σε ποσο- στο 3% για «επώδυνον κινητικότητα της δεξιάς κατά γόνυ αρθρώσεως λόγω διαστρέμματος» και το Ψυχιατρικό Ιατρικό Συμβούλιο εκτίμησε προσωρινά την αναπηρία του σε ποσοστό 15% για μετατραυματική εγκεφαλική διάσειση.
Μετά από αίτησή του και αίτηση της συντεχνίας του ο αιτών εξετάστηκε και από το Οφθαλμολογικό Ιατρικό Συμβούλιο, που βρήκε αναπηρία στον αριστερό
* An English translation of this judgment appears at pp. 1201—1206 post. [*1196]
οφθαλμό του σε ποσοστό 8%. που «πιθανό να οφείλεται στην ηλικία του».
Με βάση το συμπέρασμα αυτό και συμβουλή του Ιατρικού Συμβούλου του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων λήφθηκε απόφαση να μην προστεβή το ποσοστό αυτό στα άλλα δυό ποσοστά γιατί δεν σχετίζεται με το ατύχημα της 12.2.83. Σαν αποτέλεσμα καταχωρήθηκε η παρούσα αίτηση ακυρώσεως.
Το Δικαστήριον, αφού ανάλυσε τις αρχές, που διέπουν το ανέλεγκτον της ουσιαστικής κρίσεως της διοικήσεως και ιδιαίτερα το ανέλεγκτον της επιστημονικής αξίας ευρήματος τεχνικής φύσεως,
Αποφάσισε, απορρίπτοντας την αίτηση, πως η ουσιαστική κρίση των καθ' ων η αίτηση στην υπόθεση αυτή στηριζόταν σε γεγονότα και γνωματεύσεις ιατρικών συμβουλίων και δεν υπάρχει θέμα παραβιάσεως του νόμου ή καταχρήσεως ή υπερβάσεως εξουσίας ή πλάνης περί τα πράγματα ή πλημμελούς άσκησης της ελευθέρας εκτιμήσεως των καθ' ων η αίτηση.
Η αίτηση απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες αποφάσεις:
Ηρακλείδου και Άλλος ν. Λειτουργού Αποζημιώσεων (1968) 3 Α.Α.Δ. 45·
Διοσμής ν. Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1975) 3 Α.Α.Δ. 461
Επιτροπή Δημοσίας Υπηρεσίας ν. Λεύκος Γεωργιάδης (1972) 3 Α.Α.Δ. 594.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων με την οποία η αίτηση του αιτητή για παροχή σύνταξης λόγω αναπηρίας απερρίφθη.
Ο αιτητής παρουσιάσθη αυτοπροσώπως.
Α. Βασιλειάδης, δια τους καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult. [*1197]
Α. ΛΟΪΖΟΥ Δ. ανέγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Ο αιτητής με την προσφυγή του αυτή ζητά από το Δικαστήριο την ακόλουθη θεραπεία:
«Διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η Διοικητική Απόφαση και./ή πράξη του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων η κοινοποιηθείσα στον αιτητή δι' επιστολής ημερομηνίας 5 Νοεμβρίου 1984. (Τεκμήριο Α) είναι άκυρος και στερημένη οιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος».
Τα γεγονότα της υπόθεσης είναι το ακόλουθα. Ο αιτητής. που γεννήθηκε στις 10 Αυγούστου 1924. στις 4 Μαρτίου 1984 υπόβαλε αίτηση για επίδομα σωματικής βλάβης, αναφορικά με τροχαίο ατύχημα που του συνέβηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1983. ενώ επέστρεφε από την εργασία του στο σπίτι του. Τα ιατρικά πιστοποιητικό καλύπτουν την περίοδο της ανικανότητας του αιτητή προς εργασία, από την ημέρα του ατυχήματος μέχρι και τις 12 Απριλίου. 1983. Για την περίοδο αυτή ο αιτητής πληρώθηκε επίδομα σωματικής βλάβης συνολικού ύψους £215.04. Το εβδομαδιαίο ύψος του επιδόματος του ήτο £25.20.
Στις 11 Ιουνίου 1983 ο αιτητής υπόβαλε αίτηση για παροχή σύνταξης λόγω αναπηρίας. Στις 12 Μαρτίου. 1984. ο αιτητής εξετάστηκε από Ορθοπεδικό Λειτουργικό Ιατρικό Συμβούλιο το οποίο εκτίμησε την αναπηρία του σε βαθμό 3%. για ελαφρά «επώδυνο κινητικότητα της δεξιάς κατά γόνυ αρθρώσεως λόγω διαστρέμματος». Η εκτίμηση ήτο οριστική. Με σύσταση του πιο πάνω Ιατρικού Συμβουλίου ο αιτητής εξετάστηκε στις 10 Απριλίου. 1984 και από Ψυχιατρικό Ιατρικό Συμβούλιο, το οποίο εκτίμησε την αναπηρία του σε βαθμό 15% για μετατραυματική εγκεφαλική διάσειση. Η εκτίμηση αυτή ήτο προσωρινή.
Στις 17 Μαΐου 1984. ο αιτητής με επιστολή του (Τεκμήριο 1. Ερυθρό 341. ζητούσε να εξεταστεί και από Οφθαλμολογικό Ιατρικό Συμβούλιο, γιατί όπως ισχυρίζετο είχε προβλήματα με την όραση του. Στις 9 Ιουνίου 1984. η συντεχνία στην οποία ο αιτητής είναι μέλος υπόβαλε το ίδιο αίτημα.
Ενόψει των πιο πάνω. ο αιτητής στις 14 Σεπτεμβρίου. 1984 εξετάστηκε από Οφθαλμολογικό Ιατρικό Συμβούλιο [*1198] το οποίο εκτίμησε οριστικό βαθμό αναπηρίας αριστερού οφθαλμού σε βαθμό 8% ο οποίος βαθμός αναφέρεται στο Τεκμήριο 1, Ερυθρό 38, ότι πιθανό να οφείλεται στην ηλικία του αιτητή.
Ο ιατρός Ανδρέας Γεωργίου. Ιατρικός Λειτουργός 1 Τάξεως του Υπουργείου Υγείας αποσπασμένος στο Υπουργείο Εργασίας, διορισμένος δε από το Υπουργικό Συμβούλιο ως Ιατρικός Σύμβουλος του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, λόγω της ειδίκευσης του στην Επαγγελματική Ιατρική (Μ. Sc. in Occupational Medicine of London University), κατάθεσε ενόρκως ενώπιον μου και ανάφερε ότι εξέτασε τα δεδομένα των αποφάσεων και γνωματεύσεων των Ιατρικών Συμβουλίων και γνωμάτευσε στο Τμήμα πάνω στα δεδομένα αυτά. Αναφέρθηκε στο πιστοποιητικό του Ιατρού Μ. Κωνσταντινίδη, Τεκμήριο 1. Ερυθρό 33 της 5ης Αυγούστου 1983. που δίδει την πρώτη κλινική εικόνα του αιτητή μετά το ατύχημα. Σε αυτό αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Εισήχθη στο Χειρουργικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας την 12 Φεβρουαρίου 1983 έως την 18 Φεβρουαρίου 1983 με διάγνωση Διάσειση. Επισκέφτηκε την Οφθαλμολογική Κλινική με παράπονο θολερότητας της οράσεως στο δεξιό μάτι».
Κατά την εξέταση ο Ειδικός Οφθαλμίατρος Χειρούργος Μ. Κωνσταντινίδη διαπίστωσε τα ακόλουθα:
"On examination
VAR: 6/24 VAL; 6/18
Fundi: Lt. normal. Rt macula distorted foveolar reflex. Oedema; some preretinal haemorrhages at the periphery of the fundus (These findings suggest the diagnosis of Berlin's oedema).
Tension: R 17 mm Hg L 16 MM Hg.
He has also Lt. ectropion and a slight antisocoria. He has also bilateral lens opacities. He was treated with ambezin tabs and eye drops. He is still under conservative treatment at the Outpatient Department of our Clinic," [*1199]
Ο ιατρός ανάφερε ότι υπάρχει θολότητα στο δεξιό μάτι που είναι είδος καταρράχτη και τόνισε ότι το Ιατρικό Συμβούλιο έδωσε σύμφωνα με το Τεκμήριο 1, Ερυθρό 38 8% αναπηρία για το αριστερό μάτι το "macular scar" αλλά δεν εδόθη αναπηρία για το δεξί.
Με βάση το πιο πάνω πόρισμα και της συμβουλής του ιατρικού Συμβούλου του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων το ποσοστό αυτό δεν συνυπολογίστηκε με τα προηγούμενα ποσοστά του 15% και 3%. Σχετική επιστολή/απόφαση στάληκε στον αιτητή από τον καθ' ου η αίτηση αρ. 2 στις 5 Νοεμβρίου 1984 (Τεκμήριο Α) που είναι η ακόλουθη : -
«Θέμα: Υπολογισμός ύφους βαθμού αναπηρίας.
Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και σας πληροφορώ τα ακόλουθα:
Κατά την εξέταση σας και από το Οφθαλμολογικό Ιατρικό Συμβούλιο στις 14.9.1984 εκτιμήθηκε τελικό ποσοστό αναπηρίας σας σε 8%. Πλην, όμως, το ποσοστό αυτό δεν μπορεί να συνυπολογιστεί με το 3% του ΟρθοπεδικούΧειρούργου και το 15% του Ψυχιατρικού Ιατρικού Συμβουλίου, καθότι δεν σχετίζεται με το εργατικό ατύχημα που σας συνέβηκε στις 12.2.1983.
Κατά συνέπεια το ολικό ποσοστό αναπηρίας σας λόγω του εργατικού ατυχύματος παραμένει σε 18%. δηλαδή ποσοστό μόνιμης αναπηρίας 3% από το ΟρΘοπεδικό-Χειρουργικό Ιατρικό Συμβούλιο και 15% προσωρινής αναπηρίας από το Ψυχιατρικό Ιατρικό Συμβούλιο.
Οσον αφορά το πιο πάνω αναφερόμενο προσωρινό ποσοστό αναπηρίας σας θα κληθείτε για επανεξέταση κατά τον Απρίλιο του 1985».
Με βάση τα mo πάνω πραγματικά γεγονότα και γνωματεύσεις των ειδικών στρέφομαι τώρα στην εξέταση των αρχών του δικαίου που διέπουν την υπόθεση. Στην υπόθεση Αντιγόνη Ηρακλείδου και Άλλος ν. Λειτουργού Αποζημιώσεων (1968) 3 Α.Α.Δ. 45 στις σελ. 53-54 αναφέρεται : [*1200]
«Κατά δεύτερο λόγο πρέπει να σημειωθεί ότι το Δικαστήριο αυτό στην άσκηση της Αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας δεν μπορεί να υπεισέλθη στην επιστημονική αξία ενός ευρήματος τεχνικής φύσεως, όπως τα ευρήματα του Συμβουλίου για το θάνατο του αποθανόντος (ίδε μεταξύ άλλων Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959. σελ. 227). Αλλά το Δικαστήριο μπορεί βέβαια να εξετάσει κατά πόσον υιοθετόντας τέτοια ευρήματα το Συμβούλιο έχει ενεργήσει με τον ορθό τρόπο από την άποψη της συνταγματικότητας, νομιμότητας και κατάχρησης ή υπέρβασης εξουσίας.»
Στο Δεύτερο Συμπλήρωμα Νομολογίας 1935-1952 (Ζαχαρόπουλος) σελ. 41 κάτω από τον τίτλο «Ανέλεγκτον ουσιαστικής κρίσεως» στην παράγραφο 295 αναφέρεται:
«295. Επί θεμάτων καθαρώς ιατρικών».
Εις δε την υπόθεση Κυριάκος Διοσμής ν. Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1975) 3 Α.Α.Δ. 461 στη σελ. 465 αναφέρεται:
«.... θα ήταν πράγματι, συνήθως έξω από την αρμοδιότητα του Δικαστηρίου αυτού σε υπόθεση αυτής της φύσης να εξετάσει την ορθότητα της επιστημονικής πλευράς της έκθεσης του Συμβουλίου.»
Για το θέμα του ανέλεγκτου της ουσιαστικής κρίσεως ανάλυση γίνεται και στην υπόθεση η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας ν. Λεύκος Γεωργιάδης (1972) 3 Α.Α.Δ. 594 σελ. 692-693.
Είναι φανερό λοιπόν ότι η ουσιαστική κρίση των καθ' ων η αίτηση στηριζόταν σε γεγονότα και γνωματεύσεις ιατρικών συμβουλίων και δεν υπάρχει θέμα είτε παραβίασης νόμου είτε κατάχρησης ή υπέρβασης εξουσίας, είτε πλάνης περί τα πράγματα ή και πλημμελούς άσκησης της ελευθέρας εκτίμησης των καθ' ων η αίτηση. Ήταν λοιπόν εύλογα δυνατή η απόφαση των ότι το ποσοστό αναπηρίας 8% δεν οφείλετο στο δυστύχημα.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή αυτή απορρίπτεται άνευ εξόδων.
Αίτηση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο