(1989) 3 ΑΑΔ 1822
[*1822] 31 Ιουλίου, 1989
[Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π., ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΝΙΚΗΤΑΣ, ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (ΑΡ.2),
Καθ' ων η Αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 213/84, 308/84,319/84, 321/84, 322/84, 392/84, 393/84 και 368/84)
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Διορισμοί/προαγωγές — Θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής — Προσόντα — Πρόσθετο προσόν θεωρούμενο ως πλεονέκτημα από το σχέδιο υπηρεσίας — Ανάγκη ειδικής αιτιολογίας, γιατί προτιμήθηκαν υποψήφιοι, που δεν κατείχαν το προσόν— Πρέπει να προκύπτει από το πρακτικό και όχι να αφήνεται να συναχθή.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Διορισμοί/προαγωγές — Θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής — Σύσταση τμημάτων — Η αιτιολογία της συστάσεως μπορεί να προκύπτει από τις εμπιστευτικές εκθέσεις και τα άλλα στοιχεία των φακέλων.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Διορισμοί/προαγωγές — Θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής — Συνεντεύξεις — Κατά πόσο τα μέλη συλλογικού οργάνου μπορούν να κρατούν κατά την ώρα των συνεντεύξεων ατομικές σημειώσεις — Καταφατική η απάντηση στο ερώτημα.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Εμπιστευτικές εκθέσεις — Εκθέσεις για απόδοση υπαλλήλου κατά το χρόνο που κατείχε Θέση, την οποία αργότερα απώλεσε συνεπεία ακυρωτικής αποφάσεως Ανωτάτου Δικαστηρίου — [*1823] Κατά πόσον οι εκθέσεις μπορούσαν να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο αποφάσεως για προαγωγές στην εν λόγω θέση — Καταφατική η απάντηση στο ερώτημα.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Διορισμοί/προαγωγές — Αίτημα από Υπουργείο για πλήρωση 16 θέσεων ενώ οι κενές ήσαν 12 — Πρόβλεψη ότι επρόκειτο να κενωθούν άλλες 3 θέσεις, πράγμα, που έγινε — Κατά την ημέραν υποβολής των αιτήσεων οι κενές θέσεις ήσαν 12 — Η διαδικασία δεν πάσχει — Εν πάση περιπτώσει ουδενός τα συμφέροντα εθίγησαν.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Διορισμοί/προαγωγές — Θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής — Προσόντα —Σχέδιο Υπηρεσίας — Πολύ καλή γνώση ξένης γλώσσας — Ανάγκη όπως το θέμα ερευνάται από την ίδια την Επιτροπήν.
Οι Αιτούντες, που προσβάλλουν τους διορισμούς των ενδιαφερομένων προσώπων σε θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Μέσης Εκπαιδεύσεως, προέβαλαν τους ακολούθους κατά την γνώμη τους λόγους ακυρώσεως:
α) Ότι (ο λόγος αυτός αφορά μόνον ορισμένους από τους Αιτούντες) παρεγνωρίσθη το πρόσθετο προσόν των εν λόγω Αιτούντων προς χάρη ορισμένων από τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, που δεν το διέθεταν, χωρίς να δοθή προς τούτο ειδική αιτιολογία.
β) Οι συστάσεις των οικείων τμημάτων δεν ήσαν αιτιολογημένες.
γ) Κατά την διάρκεια των συνεντεύξεων τα μέλη της Επιτροπής κρατούσαν ατομικές σημειώσεις.
δ) Λήφθηκαν υπόψη εμπιστευτικές εκθέσεις, που αφορούσαν υπηρεσία σε θέση την οποίαν οι ενδιαφερόμενοι δεν θεωρούνται ότι την κατείχαν, αφού ο διορισμός τους σ' αυτήν ακυρώθηκε αναδρομικά στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
ε) Η αρχαιότητα των υποψηφίων υπολογίσθηκε εσφαλμένα βάσει του συνόλου των ετών υπηρεσίας.
στ) Η Επιτροπή διόρισε 16 πρόσωπα, ενώ κατά το χρόνο, που το [*1824] Υπουργείο είχε ζητήσει την πλήρωση των θέσεων, οι κενές θέσεις ήσαν 12.
ζ) Δεν έγινε έρευνα για το αν οι υποψήφιοι κατείχαν το προσόν της πολύ καλής γνώσης μίας των επικρατέστερων Ευρωπαϊκών γλωσσών.
Σχετικά με τους λόγους υπό (α) και (ζ) πιο πάνω η θέση των καθ'ων η Αίτηση ήταν:
α. Πρέπει να υποτεθή ότι η Επιτροπή είχεν υπόψη της τα προσόντα, εφόσον ήσαν ενώπιον της και εφόσον δίδει αιτιολογίαν γιατί προτίμησε τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
β. Εφόσον όλοι οι υποψήφιοι ήσαν απόφοιτοι σχολείων μέσης παιδείας, όπου διδάσκεται υποχρεωτικά η Αγγλική γλώσσα, πρέπει να θεωρηθή ότι είχαν το προσόν της πολύ καλής γνώσης μίας των επικρατέστερων Ευρωπαϊκών γλωσσών.
Το κρίσιμο σημείο της αποφάσεως της Επιτροπής είχεν ως εξής:
"Η Επιτροπή.... έχοντας υπόψη τις πρόνοιες του νόμου και των σχεδίων υπηρεσίας.... αφού εξέτασε τους προσωπικούς και εμπιστευτικούς φακέλους και αφού έλαβε υπόψη την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα τους, τις υπηρεσιακές εκθέσεις, τις συστάσεις των οικείων τμημάτων, καθώς και την εντύπωση από τις προσωπικές συνεντεύξεις βρίσκει ότι οι καταλληλότεροι"...
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας τους επίδικους διορισμούς, απεφάσισε:
α. Δεν αποκλείεται η επιλογή υποψηφίου, που δεν διαθέτει το πλεονέκτημα του σχεδίου υπηρεσίας κατά προτίμηση υποψηφίου, που το διαθέτει, αλλά σε τέτοια περίπτωση πρέπει να δίδεται ειδική αιτιολογία, γιατί παρεγνωρίσθη το πλεονέκτημα. Στην περίπτωση αυτήν δεν δόθηκε τέτοια αιτιολογία. Η εισήγηση των καθ'ων η Αίτηση δεν συνάδει με τη πάγια νομολογία. Η ειδική αιτιολογία πρέπει να προκύπτει από το ίδιο το πρακτικό της αποφάσεως και όχι να αφήνεται να συνάγεται από οιονδήποτε ή το Διοικητικό Δικαστήριο. Γι' αυτό και επιτυγχάνουν οι Αιτήσεις όσων διέθεταν το πρόσθετο προσόν σχετικά με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, που δεν το διέθεταν.
[*1825]
β. Η ορθότητα των συστάσεων των τμημάτων μπορεί να ελεχθή από τις εμπιστευτικές εκθέσεις και τα άλλα στοιχεία των προσωπικών φακέλων των υποψηφίων.
γ. Τα μέλη της Επιτροπής μπορούν να κρατούν κατά την ώρα των συνεντεύξεων ατομικές σημειώσεις, ενώ, ως είναι διατυπωμένο το άρθρο 8(4) του νόμου 10/69 δεν υπάρχει υποχρέωση καταχωρήσεως των σημειώσεων αυτών στα πρακτικά.
δ. Οι εμπιστευτικές εκθέσεις στις οποίες αφορά το παράπονο, έγιναν για την απόδοση της υπηρεσίας σε συγκεκριμένη θέση, και το γεγονός της ακυρώσεως του διορισμού στη θέση είναι άσχετο.
ε. Η Επιτροπή δεν υπελόγισε την αρχαιότητα με βάση τα συνολικά έτη υπηρεσίας. Η Αναφορά σ' αυτά έγινε για να καταδειχθή η πείρα.
στ. Το αίτημα για πλήρωση 16 θέσεων δεν ήταν υπό τις περιστάσεις παράτυπο και εν πάση περιπτώσει ουδενός τα συμφέροντα εθίγησαν.
ζ. Η εισήγηση της Δικηγόρου της Δημοκρατίας σχετικά με το θέμα της έρευνας για το προσόν της πολύ καλής γνώσεως ξένης γλώσσας δεν ευσταθεί. Είναι συμπέρασμα δικό της. Δεν υπάρχει μνεία στον φάκελον για τέτοια έρευνα. Τούτο αποτελεί λόγον ακυρώσεως όλων των επιδίκων προαγωγών.
Οι επίδικες προαγωγές ακυρώνονται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Δημητριάδης κ.α ν. Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 842,
Τουρπέκη ν. Δημοκρατίας (1973) 3 Α.Α.Δ. 592,
Νησιώτης ν. Δημοκρατίας (1977) 3 Α.Α.Δ. 388,
Τσούντας κ.α ν. Ε.Ε. Υ (1985) 3 Α.Α.Δ. 784, [*1826]
Σάββα ν. Δημοκρατίας (1980) 3 AAA. 675,
Λοϊζίδου Παπαφώτη ν. Ε.Ε.Υ. (1984) 3 Α.Α.Δ. 933,
Μακρίδης ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 622,
Καιρός ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 1336.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας με την οποία τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα προήχθησαν στη θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης αντί των αιτητών.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές στις υποθέσεις 213/84, 308/84, 319/84, 321/84 322/84, 392/84 και 393/84.
Α. Παντελίδης, για τον Αιτητή στην υπόθεση 368/84.
Ρ. Βραχίμη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Β', για τους Καθ'ων η αίτηση.
Χρ. Τριανταφυλλίδης, για το Ενδιαφερόμενο πρόσωπο Α. Σκορδή στις υποθέσεις 213/84, 319/84, 321/84, 392/84 και 393/84.
Α. ΛΟΪΖΟΥ, Π.: Την απόφαση θα εκδώσει ο κ. Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Με τις κρινόμενες οκτώ προσφυγές οι αιτητές προσβάλλουν την ίδια διοικητική πράξη, την απόφαση δηλαδή της Ε.Ε.Υ. να προάξει στη θέση Βοηθού Διευθυντή σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, αντί των ιδίων. Η επίδικη απόφαση ελήφθη στις 5.4.84, με ισχύ από 9.4.84, και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 25.5.84. Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η προκήρυξη των θέσεων έγινε σε δύο στάδια, δηλαδή στις 22.6.83 για τις δεκατέσσερις θέσεις και 19.12.83 για τις υπόλοιπες δύο. Τελευταία ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων ορί[*1827]στηκε η 7.1.84. Η θέση του Βοηθού Διευθυντή σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης είναι Πρώτου διορισμού και Προαγωγής.
Σε ανταπόκριση στην προκήρυξη των κενών θέσεων υποβλήθηκαν 426 αιτήσεις, τις οποίες εξήτασε η Επιτροπή σε συνεδρία της στις 10.1.84. Η Επιτροπή κατάρτισε στη συνέχεια κατάλογο στον οποίο περιέλαβε τους υποψήφιους, που κατά την κρίση της ήσαν οι επικρατέστεροι και αποφάσισε να τους καλέσει σταδιακά σε συνεντεύξεις. Οι συνεντεύξεις έγιναν μεταξύ της 16 έως 28 Ιανουαρίου 1984 και στις 7.2.84 η Επιτροπή προέβη σε εκτίμηση της απόδοσης του κάθε υποψηφίου, χρησιμοποιώντας τη διαβάθμιση "εξαίρετος", "πολύ καλός", "καλός", "μέτριος" και "κάτω του μετρίου".
Ο αιτητής στην προσφυγή 213/84 χαρακτηρίστηκε ως καλός ενώ η αιτήτρια στην ίδια προσφυγή ως εξαίρετη. Εξαίρετες χαρακτηρίστηκαν και οι αιτήτριες στις προσφυγές 308/84, 319/84 και ο αιτητής στην 393/84. Οι αιτητές στις 321/84,322/84 και 368/84 χαρακτηρίστηκαν ως πολύ καλοί, ενώ η αιτήτρια στην 392/84 ως καλή.
Οι θέσεις ήσαν 16 αλλά με τις επίδικες προσφυγές προσβάλλεται ο διορισμός 12 ενδιαφερομένων προσώπων, που αξιολογήθηκαν αναφορικά με την απόδοση τους στις συνεντεύξεις ως ακολούθως:
|
1. |
Ιωάννα Σαλλούμη |
- Εξαίρετη |
|
2. |
Άννα Φάρμακα |
- Εξαίρετη |
|
3. |
Κυριακή Παρασκευά |
- Πολύ καλή |
|
4. |
Ανδρομάχη Καρούζη |
- Εξαίρετη |
|
5. |
Ιωάννης Τούρβας |
- Εξαίρετος |
|
6. |
Πέτρος Πετρίδης |
- Πολύ καλός |
|
7. |
Ανδρέας Πολυδώρου |
- Εξαίρετος |
|
8. |
Χρυσόστομος Χρυσοστόμου |
- Εξαίρετος |
|
9. |
Θεοφάνης Χρίστου |
- Εξαίρετος |
|
10. |
Ανδρέας Σκορδής |
- Εξαίρετος |
|
11. |
Αναστασία Χ" Μιχαήλ |
- Εξαίρετη |
|
12. |
Παναγιώτα Μορίδου |
- Εξαίρετη |
Στις 29.3.84 η Επιτροπή δέχτηκε το Διευθυντή Μέσης Εκπαίδευσης και τον Διευθυντή Τεχνικής Εκπαίδευσης, οι οποίοι και υπέβαλαν τις συστάσεις των οικείων Τμημάτων [*1828] τους αναφορικά με τους υποψηφίους. Από τους αιτητές έχουν συστηθεί μόνο η Λένια Σέργη (προσφυγή 308/84), Ουρανία Πρωτοπαπά (392/84) και Θεοδώρα Κναή (319/84). Από τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα έχουν συστηθεί όλοι.
Όπως είπαμε πιο πριν η θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης είναι θέση Πρώτου διορισμού και Προαγωγής και σύμφωνα με τα Σχέδια Υπηρεσίας εκτός των άλλων απαιτουμένων προσόντων που αναφέρονται σε αυτά, απαιτείται και καλή γνώση μιας από τις επικρατέστερες Ευρωπαϊκές γλώσσες ενώ επιπρόσθετος τίτλος σπουδών, με προτίμηση στα παιδαγωγικά ή σε θέματα που αφορούν τη Διοίκηση και οργάνωση σχολείων, θεωρείται ως πρόσθετο προσόν.
Το ουσιώδες μέρος της επίδικης απόφασης, όπως περιέχεται στα πρακτικά, έχει ως εξής:
"Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας έχοντας υπόψη τις πρόνοιες του Νόμου και των Σχεδίων Υπηρεσίας, αφού εξέτασε τους προσωπικούς και εμπιστευτικούς φακέλους των υποψηφίων και αφού έλαβε υπόψη την αξία, τα προσό-ντα και την αρχαιότητα τους, τις υπηρεσιακές εκθέσεις, τις συστάσεις των οικείων τμημάτων καθώς και την εντύπωση που αποκόμισε από τις προσωπικές συνεντεύξεις μ' αυτούς (Βλ. Πρακτικά 7.2.84) βρίσκει ότι οι ακόλουθοι Καθηγητές, Τεχνολόγος και Εκπαιδευτές είναι οι καταλληλότεροι για προαγωγή στη θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης".
Ο δικηγόρος των αιτητών στη γραπτή και προφορική του αγόρευση ενδιέτριψε σε έκταση στα νομικά σημεία που προβάλλει για την ακύρωση της επίδικης απόφασης της Επιτροπής. Θα παραθέσουμε τα σημεία αυτά, αλλά θα ασχοληθούμε εκτενέστερα με εκείνα που κατά τη γνώμη μας είναι τα βασικότερα, ενώ θα διεξέλθουμε τα υπόλοιπα τροχάδην. Τα εγειρόμενα νομικά ζητήματα μπορεί να συνοψιστούν ως ακολούθως:
(1) Αιτητές που έχουν το πρόσθετο προσόν που προβλέπουν τα Σχέδια Υπηρεσίας για τη θέση δεν προήχθησαν, ενώ προήχθησαν ενδιαφερόμενα πρόσωπα που δεν το [*1829] έχουν, χωρίς να δοθεί από την Επιτροπή οποιαδήποτε αιτιολογία για την παραγνώριση του πρόσθετου προσόντος που, όπως καθορίζεται στα Σχέδια Υπηρεσίας, είναι επιπρόσθετος τίτλος σπουδών με προτίμηση στα παιδαγωγικά ή σε θέματα που αφορούν τη διοίκηση και οργάνωση σχολείων.
(2) Οι συστάσεις των οικείων Τμημάτων δεν αιτιολογήθηκαν επαρκώς αλλά απλώς παρατέθηκε ο κατάλογος των συστηθέντων.
(3) Κατά τις συνεντεύξεις, μέλη της Επιτροπής κρατούσαν προσωπικές σημειώσεις αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων τις οποίες όμως δεν κατέθεσαν για καταγραφή στα πρακτικά της συνεδρίασης.
(4) Οι εμπιστευτικές εκθέσεις που αφορούν σε πέντε ενδιαφερόμενα πρόσωπα δηλαδή τους Χρυσόστομο Χρυσοστόμου, Άννα Φάρμακα, Μάχη Καρούζη, Ανδρέα Πολυδώρου και Ιωάννη Τούρβα, είναι άκυρες γιατί το περιεχόμενο τους αναφέρεται στην υπηρεσία τους ως Βοηθοί Διευθυντές, ενώ η προαγωγή τους στη θέση αυτή είχε ακυρωθεί με απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Φρ. Δημητριάδης κ.α ν. Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 842.
(5) Η αρχαιότητα των υποψηφίων υπολογίστηκε εσφαλμένα βάσει του συνόλου των ετών υπηρεσίας τους αντί όπως προβλέπει το άρθρο 37 του περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου του 1969 (10/69).
(6) Η Επιτροπή διόρισε 16 πρόσωπα ενώ οι πραγματικά κενές θέσεις ήσαν 13 κατά το χρόνο που το Υπουργείο Παιδείας ζήτησε την πλήρωση των κενών θέσεων, έστω και αν η παράκληση του ήταν για την πλήρωση 26 θέσεων.
(7) Η Επιτροπή δεν έκαμε καμιά απολύτως έρευνα για να διαπιστώσει κατά πόσο οι υποψήφιοι είχαν καλή γνώση μιας από τις επικρατέστερες Ευρωπαϊκές γλώσσες, όπως προνοείται στην παραγρ. 3 των Σχεδίων Υπηρεσίας.
Το ουσιώδες μέρος της επίδικης απόφασης της Επιτροπής [*1830] παραθέτουμε πιο πάνω. Από απλή ανάγνωση του πρακτικού στο οποίο περιέχεται η απόφαση καθίσταται πράγματι πρόδηλο ότι η Επιτροπή δεν κάμνει ειδική αναφορά στην παραγνώριση της πρόνοιας των Σχεδίων Υπηρεσίας του πρόσθετου προσόντος που έχουν ορισμένοι από τους αιτητές. Η δικηγόρος της Δημοκρατίας, αντικρούοντας την εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών, υπέβαλε ότι η Επιτροπή είχε υπόψη της το πρόσθετο προσόν, το οποίο και θα πρέπει να υποτεθεί ότι αξιολόγησε για τον καθένα από τους υποψήφιους ξεχωριστά, εφόσον για όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα που έχουν διοριστεί δίδεται αιτιολογία για την επιλογή τους.
Στο πρακτικό της απόφασης της Επιτροπής αναφέρονται επί λέξει μόνο τα εξής, σε ό,τι αφορά το ζήτημα αυτό.
"Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας έχοντας υπόψη τις πρόνοιες του νόμου και των Σχεδίων Υπηρεσίας .... αφού εξέτασε τους προσωπικούς και εμπιστευτικούς φακέλους των υποψηφίων... κ.λ.π".
Η εισήγηση της δικηγόρου της Δημοκρατίας είναι αντίθετη με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου βάσει της οποίας απαιτείται επαρκής αιτιολόγηση της απόφασης του διοικητικού οργάνου, όταν υποψήφιος που έχει το πρόσθετο προσόν που προβλέπεται στα Σχέδια Υπηρεσίας δεν επιλέγεται για διορισμό. Είναι γεγονός ότι το διοικητικό όργανο δεν είναι υπόχρεο να διορίσει υποψήφιο που έχει το πρόσθετο προσόν, αν κρίνει ότι άλλος είναι καταλληλότερος για διορισμό αφού αξιολογήσει όλα τα υπόλοιπα στοιχεία. Η απόφαση όμως να παραγνωριστεί το πρόσθετο προσόν πρέπει να αιτιολογείται και μάλιστα επαρκώς. Η αιτιολόγηση δε αυτή δέον να εμφαίνεται στο πρακτικό της απόφασης και όχι να αφήνεται να συνάγεται από οποιοδήποτε ή το Διοικητικό Δικαστήριο. Στην υπόθεση Τουρπέκη ν. Δημοκρατίας (1973) 3 Α.Α.Δ. 592, ο τωρινός Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Α. Λοΐζου είπε τα εξής, στη σελίδα 603, σε μετάφραση:
"Ευρίσκω ότι η Επιτροπή δεν έχει κάμει την ικανοποιητική επαρκή έρευνα πάνω σε αυτό το πολύ ουσιώδες στοιχείο και επομένως άσκησε τη διακριτική της ευχέρεια κατά πλημμελή τρόπο, έτσι που η επίδικη απόφαση των καθ'ων η αίτηση να έχει ληφθεί κατά αντίθεση των παραδεδεγμένων [*1831] αρχών του Διοικητικού Δικαίου και κατά κατάχρηση και υπέρβαση εξουσιών, και επομένως είναι άκυρη και εστερημένη οποιουδήποτε αποτελέσματος.
Παραπέρα το αποτέλεσμα τέτοιας έρευνας θα έπρεπε να εμφαίνεται στην αιτιολογία της επίδικης απόφασης και στην περίπτωση που η Επιτροπή θα εύρισκε ότι το δίπλωμα που είχε ο αιτητής αποτελούσε πλεονέκτημα τότε πειστικοί λόγοι θα έπρεπε να δοθούν για την παραγνώριση του... Ακυρώνω επομένως την απόφαση για έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας η οποία καθιστά την επίδικη απόφαση αντίθετη με το νόμο και ως ληφθείσα καθ' υπέρβαση και κατάχρηση εξουσίας".
Η αρχή αυτή επαναλαμβάνεται και σε άλλες υποθέσεις· ενδεικτικά αναφέρουμε τις: Σάββα Νησιώτης ν. Δημοκρατίας (1917) 3 Α.Α.Δ. 388· Τσούντας κ.α v. Ε.Ε.Υ (1985) 3 Α.Α.Δ. 784 και Σάββα ν. Δημοκρατίας (1980) 3 Α.Α.Δ. 675.
Η Επιτροπή κατά την αξιολόγηση των υποψηφίων μέτρησε το πρόσθετο προσόν ως στοιχείο θετικής αξιολόγησης των Παπαναστασίου Κώστα και Κασπαρή Στέφανου, των οποίων ο διορισμός δεν προσβάλλεται, αλλά κανένας λόγος δεν δίδεται γιατί αγνοήθηκε το πρόσθετο προσόν που έχουν μερικοί από τους αιτητές.
Στην προσφυγή 308/84 η αιτήτρια Λένια Σέργη, καθηγήτρια της μουσικής, έχει επιπρόσθετο ακαδημαϊκό προσόν δηλαδή πιστοποιητικό στην εκπαίδευση (certificate in Education). Στην προσφυγή 319/84 η αιτήτρια Θεοδώρα Κναή, πτυχιούχος Φυσικής, είναι και κάτοχος του τίτλου M.Sc. Στην προσφυγή 322/84 αιτητής Χαράλαμπος Τιμοθέου είναι καθηγητής Γαλλικών, έχει δε πανεπιστημιακά επιπρόσθετα διπλώματα που εισηγείται ότι είναι αντίστοιχα των M.Sc και PH.D. Αγγλικού πανεπιστημίου. Στην προσφυγή 393/84 ο αιτητής Κωνσταντίνος Γιαγκουλλής είναι Διδάκτωρ Φιλοσοφίας. Αναφορικά με τους δύο τελευταίους αιτητές, η δικηγόρος της Δημοκρατίας δέχεται ότι έχουν το πρόσθετο προσόν.
Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή 308/84 (της Λένιας Σέργη), Ιωάννα Σαλλούμη, Άννα Φάρμακα, Κυριακή Παρασκευά, Ανδρομάχη Καρούζη και Ιωάννης Τούρβας δεν [*1832] φαίνεται να είναι κάτοχοι πρόσθετου προσόντος. Το έκτο ενδιαφερόμενο πρόσωπο Πέτρος Πετρίδης είναι πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας και γι' αυτό το λόγο προβλήθηκε ο ισχυρισμός πως πρέπει να θεωρηθεί ότι κατέχει πρόσθετο προσόν. Διαφωνούμε με την άποψη αυτή. Οι πτυχιούχοι της Παιδαγωγικής Ακαδημίας αποκτούν το προσόν για διορισμό ως δάσκαλοι στη στοιχειώδη εκπαίδευση. Το πρόσθετο προσόν που απαιτείται για τις επίδικες θέσεις στη μέση εκπαίδευση είναι, όπως ορίζουν τα Σχέδια Υπηρεσίας, επιπρόσθετος τίτλος σπουδών πέρα από το βασικό πανεπιστημιακό πτυχίο που τους καθιστά υποψήφιους καθηγητές. Επομένως ούτε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Πετρίδης μπορεί να θεωρηθεί ότι είχε πρόσθετο προσόν.
Επαναλαμβάνουμε όμως, ότι ήταν καθήκον της Επιτροπής να προβεί στην ενδεδειγμένη έρευνα για την εφαρμογή των προνοιών των Σχεδίων Υπηρεσίας για τις επίδικες θέσεις και όχι να αφήνεται να υποτεθούν ή συναχθούν οι λόγοι της απόφασης της που η ίδια όφειλε να παραθέσει και αιτιολογήσει.
Στην προσφυγή 319/84 τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είναι τα ίδια με αυτά στην 308/84, πλέον του Α. Σκορδή, που κατονομάζουμε πιο πάνω. Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή 322/84 (του Χαράλαμπου Τιμοθέου), Ανδρέας Πολυδώρου, Αννα Φάρμακα, Χρυσόστομος Χρυσοστόμου, Ιωάννης Τούρβας και Αναστασία Χ"Μιχαήλ δεν φαίνεται να είναι κάτοχοι πρόσθετου προσόντος. Τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα στην προσφυγή 393/84 (του Κωνσταντίνου Γιαγκουλλή), Θεοφάνης Χρίστου, Χρυσόστομος Χρυσοστόμου, Πέτρος Πετρίδης, Ανδρέας Πολυδώρου, Ανδρέας Σκορδή, Αναστασία Χ"Μιχαήλ, Παναγιώτα Μορίδου, Ιωάννα Σαλλούμη και Ιωάννης Τούρβας επίσης δεν φαίνεται να είναι κάτοχοι πρόσθετου προσόντος.
Οι αιτούντες στις προσφυγές 213/84 Ανδρέας και Αννα Γεωργίου, 321/84 Ζήνωνας Χ"Θωμά, 368/84 Νεόφυτος Αρμεύτης και 392/84 Ουρανία Πρωτοπαπά, δεν φαίνεται να έχουν το πρόσθετο προσόν που προνοούν τα Σχέδια Υπηρεσίας. Βασιζόμενοι πάνω σε αυτό το λόγο και μόνο, τον οποίο αναλύουμε πιο πάνω, οι προσφυγές 308/84, 319/84, 322/84 και 393/84 πρέπει να επιτύχουν και ο διορισμός των ενδιαφερομένων σε αυτές προσώπων να ακυρωθεί. [*1833]
Αναφορικά με το δεύτερο νομικό ζήτημα, είμαστε της γνώμης ότι δεν ήταν απαραίτητο να καταγραφεί από το οικείο Τμήμα ξεχωριστά για τον κάθε υποψήφιο αιτιολογία για τις συστάσεις του. Η ορθότητα των συστάσεων αυτών μπορεί να ελεγχθεί από τους προσωπικούς φακέλους και εμπιστευτικές εκθέσεις, μέσα στους οποίους υπάρχουν όλα τα στοιχεία που μετρούν στη σύγκριση της αξίας των υπηρετούντων καθηγητών. Δες: Λοϊζίδου Παπαφώτη v. E.E.Y. (1984) 3 Α.Α.Δ. 933.
Σε ότι αφορά το τρίτο νομικό ζήτημα κρίνουμε πως τα μέλη της Επιτροπής θα μπορούσαν να κρατούν προσωπικές σημειώσεις για τις εντυπώσεις τους από τις συνεντεύξεις των υποψηφίων. Το εδάφιο 4 του άρθρου 8 του Νόμου 10/69 προβλέπει τα εξής:
"Τηρούνται πρακτικά των εργασιών εκάστης συνεδριάσεως εις τα οποία καταχωρίζονται εν περιλήψει τα της συνεδριάσεως. Παν μέλος παρών κατά τη συνεδρίαση δύναται να ζητήσει όπως οι απόψεις του αι οποίαι είναι ουσιώδεις ως προς απόφασιν τινά καταχωρηθώσι εις τα πρακτικά".
Η τήρηση επομένως πρακτικών αφορά τις συνεδριάσεις της Επιτροπής ως συλλογικό όργανο, παρέχεται όμως η δυνατότητα σε οποιοδήποτε μέλος της να ζητήσει να καταχωρισθούν οι απόψεις του στα πρακτικά. Δεν είναι υπόχρεο επομένως οποιοδήποτε μέλος της που κρατά σημειώσεις των εντυπώσεων του από τις συνεντεύξεις πολυάριθμων υποψηφίων να τις καταχωρεί στα πρακτικά. Επιπρόσθετα, το πρακτικό της Επιτροπής συντάχτηκε στις 7.2.84, δηλαδή μόλις δέκα μέρες μετά τη συμπλήρωση των συνεντεύξεων και οι εντυπώσεις των μελών της ήσαν κατά συνέπεια πρόσφατες. Τα μέλη της Επιτροπής μπορούσαν επίσης να συμπληρώσουν τις εντυπώσεις τους από τις σημειώσεις που είχαν, δίχως ασφαλώς να ζητήσουν να καταχωριστούν στα πρακτικά.
Αβάσιμη είναι επίσης η εισήγηση του δικηγόρου των αιτητών ότι οι εμπιστευτικές εκθέσεις που αφορούν σε πέντε ενδιαφερόμενα πρόσωπα, που κατανομάζονται στο (4) πιο πάνω, είναι άκυρες, γιατί αυτές αναφέρονται στην υπηρεσία τους ως Βοηθοί Διευθυντές, ενώ η προαγωγή τους στη θέση αυτή είχε ακυρωθεί με απόφαση του Δικαστηρίου. Η ακύρωση του διορισμού των προσώπων αυτών στη θέση Βοηθού Διευθυντή δεν [*1834] επάγεται την εξάλειψη της πραγματικής άσκησης των καθηκόντων από τη θέση του Βοηθού Διευθυντή. Οι εμπιστευτικές εκθέσεις καταρτίστηκαν για την απόδοση τους στα καθήκοντα αυτής της θέσης και το γεγονός ότι ο διορισμός τους στη θέση αυτή είχε ακυρωθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο είναι άσχετο.
Διαφωνούμε επίσης ότι η Επιτροπή υπολόγισε την αρχαιότητα των υποψηφίων με βάση τα συνολικά έτη υπηρεσίας τους στην Εκπαίδευση σε αντίθετη με τις πρόνοιες του άρθρου 37 του περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου του 1969. Είναι γεγονός πως έναντι του ονόματος του καθενός από τους υποψηφίους αναφέρεται το σύνολο των ετών υπηρεσίας τους. Αυτό όμως γίνεται, κατά τη γνώμη μας, για να καταδειχθεί η πείρα που απέκτησαν ως εκπαιδευτικοί. Γι' αυτό και δεν χρησιμοποιείται η λέξη "αρχαιότητα", την οποία χρησιμοποιεί όμως η Επιτροπή στο ουσιαστικό μέρος της απόφασης της, που παραθέτουμε πιο πάνω, όπου απαριθμεί τα στοιχεία αξιολόγησης που έλαβε υπόψη της για τις επίδικες προαγωγές.
Άλλο νομικό ζήτημα (6) που εγείρει ο δικηγόρος των αιτητών είναι πως η Επιτροπή αποφάσισε την πλήρωση 16 θέσεων, ενώ οι κενές ήσαν 13. Όταν το Υπουργείο Παιδείας ζητούσε την πλήρωση των θέσεων, αυτές ήσαν πράγματι 13. Αναμενόταν όμως, πράγμα που έγινε, ότι στις 3.9.83 θα εκενώνοντο άλλες 3 θέσεις. Η 7.1.84 ορίστηκε ως η τελευταία ημερομηνία υποβολής αιτήσεων για τις επίδικες θέσεις. Την ημερομηνία επομένως αυτή οι κενές θέσεις ήσαν 16 και η Επιτροπή τις πλήρωσε με την επίδικη απόφαση. Κατά τη γνώμη μας δεν υπήρχε καμιά παρατυπία σε αυτή τη διαδικασία και κανενός υποψηφίου τα συμφέροντα δεν έχουν θιγεί.
Το τελευταίο νομικό ζήτημα που θα μας απασχολήσει (7) πιο πάνω, είναι η πρόνοια στα Σχέδια Υπηρεσίας, στην παράγραφο 3, όπως, οι υποψήφιοι έχουν καλή γνώση μιας από τις επικρατέστερες Ευρωπαϊκές γλώσσες. Ο δικηγόρος των αιτητών εισηγήθηκε πως η Επιτροπή δεν έκαμε καμιά απολύτως έρευνα για να διαπιστώσει κατά πόσο οι διορισθέντες ικανοποιούσαν το προσόν αυτό. Εφόσον βέβαια η Επιτροπή δεν έκαμε τέτοια έρευνα είναι αυτονόητο ότι τούτο αφορά και τους αιτητές, μερικοί από τους οποίους είναι διπλωματούχοι από χώρες όπως Αγγλία, Αμερική και Γαλλία των οποίων ή γλώσσα είναι μια από τις επικρατέστερες της Ευρώπης. [*1835]
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας εισηγήθηκε πως εφόσον όλοι οι υποψήφιοι είναι απόφοιτοι σχολείων μέσης παιδείας, όπου διδάσκεται υποχρεωτικά η Αγγλική γλώσσα, τούτο σημαίνει ότι όλοι είχαν καλή γνώση της γλώσσας αυτής και επομένως ικανοποιούσαν τις πρόνοιες των Σχεδίων Υπηρεσίας.
Η θέση της δικηγόρου της Δημοκρατίας δεν ευσταθεί γιατί στηρίζεται σε συμπέρασμα δικό της, ενώ πράγματι η Επιτροπή τίποτε δεν αναφέρει στην απόφαση της αναφορικά με αυτό το προσόν το οποίο ρητά απαιτείται στα Σχέδια Υπηρεσίας. Δεν γίνεται καμιά απολύτως μνεία για οποιαδήποτε έρευνα που έγινε για να διαπιστωθεί αν οι υποψήφιοι κατείχαν αυτό το προσόν. Η νομολογία πάνω στο ζήτημα αυτό είναι ευθυγραμμισμένη. Βλ. Μακρίδης ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 622 Καιρός ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 1336.
Η έρευνα επομένως της Επιτροπής για την επιλογή των καταλληλότερων υποψηφίων, βάσει των προνοιών των Σχεδίων Υπηρεσίας, ήταν πλημμελής και η κρινόμενη απόφαση πάσχει αθεράπευτα στη βάση της. Το αίτημα επομένως όλων των προσφυγών γίνεται αποδεκτό και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Δεν γίνεται οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται χωρίς διαταγή για έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο