(1990) 3 ΑΑΔ 181
[*181]27 Iανουαρίου, 1990
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ & ΣΙΑ ΛΤΔ.,
Αιτητές,
ν.
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗ ΩΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 64/89).
Προσφορές — Έννομο Συμφέρον — Ελλείπει όταν η προσφορά δεν πληροί τις προδιαγραφές — Κανένα γνωμοδοτικό όργανο, ούτε το Συμβούλιο δεν έκριναν ότι η προσφορά των αιτητών δεν πληρούσε τις προδιαγραφές — Οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον.
Προσφορές — Γνωμοδοτήσεις — Το αρμόδιο όργανο μπορεί να εκδόσει διάφορη απόφαση αλλά πάντοτε δίδοντας σαφή αιτιολογία — Η απόκλιση από τις γνωμοδοτήσεις με την αιτιολογία της «Πολιτικής υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας» δεν αποτελεί νόμιμη αιτιολογία — Δεν αποτελούσε όρο των προσφορών — Παράβαση των όρων συνεπάγεται ακυρότητα της απόφασης — Υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας — Χρησιμοποιήθηκε κριτήριο έξω από τα κριτήρια της διακήρυξης και των όρων της προσφοράς.
Προσφορές — Αρχή της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών — Παραβιάστηκε με τη χρησιμοποίηση διαφορετικών κριτηρίων αξιολόγησης των προσφορών των ενδιαφερομένων προσώπων.
Προσφορές — Κατακύρωση — Ανάγεται στη σφαίρα του Δημοσίου Δικαίου και αποτελεί αντικείμενο της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας — Η σύμβαση που ακολουθεί ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και δεν επηρεάζεται από τη νομιμότητα ή όχι της διοικητι[*182]κής απόφασης.
Οι αιτητές προσέβαλαν με την προσφυγή τους την απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, με την οποία κατακυρώθηκε στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα η προσφορά προμήθειας ηλεκτρικών θερμάστρων στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Και οι δύο γνωματεύσεις που είχαν δοθεί συνέστησαν την κατακύρωση της προσφοράς των αιτητών. Σύμφωνα όμως με την επίδικη απόφαση, η προσφορά κατακυρώθηκε στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα «για σκοπούς υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας».
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Οι καθ’ ων η αίτηση με προδικαστική ένσταση ισχυρίστηκαν ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη, γιατί οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον, επειδή η προσφορά τους δεν ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές.
Τα γνωμοδοτικά όργανα έκριναν ότι η προσφορά των αιτητών ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές.
Ο δικηγόρος του Συμβουλίου στη συμπληρωματική του αγόρευση παραδέχτηκε ότι η προσφορά των αιτητών ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές, με τη μόνη διαφορά ότι υπήρχε ένας διακόπτης αντί δύο. Η διαφορά αυτή λήφθηκε υπόψη από τα δύο γνωμοδοτικά όργανα. Το Συμβούλιο σε κανένα στάδιο της διαδικασίας δεν έκρινε ότι η προσφορά των αιτητών δεν ήταν έγκυρη.
Από όλα τα πιο πάνω, ο ισχυρισμός ότι η προσφυγή των αιτητών δεν ήταν έγκυρη δεν τεκμηριώθηκε. Οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον.
2. Αναπτύχθηκε ότι η επίδικη απόφαση στερείται νόμιμης αιτιολογίας, γιατί δε λήφθηκαν υπόψη εισηγήσεις των γνωμοδοτικών οργάνων, του Τμήματος Κρατικών Αποθηκών και του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας.
Στην επίδικη απόφαση καμιά αναφορά δε γίνεται στις εισηγήσεις των Τμημάτων και κανένας λόγος δε δίνεται για την πλήρη παραγνώρισή τους.
Στην παρούσα υπόθεση η πλήρης παραγνώριση των συστάσεων [*183]των δύο Συμβουλευτικών Οργάνων χωρίς καμιά αιτιολογία καθιστά την προσβαλλόμενη πράξη αναιτιολόγητη, αντίθετη προς τις αρχές του διοικητικού δικαίου και ακυρωτέα.
Η αιτιολογία, όπως καταγράφεται στην απόφαση, είναι: «Η πολιτική υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας». Τούτο δεν αποτελεί νόμιμη αιτιολογία στην παρούσα περίπτωση.
Η ζήτηση προσφορών γίνεται για το δημόσιο συμφέρον και μέσα στα πλαίσια της αρχής του ελεύθερου συναγωνισμού για αναζήτηση και ανεύρεση της πιο συμφέρουσας προσφοράς για το κράτος.
Η διακήρυξη προσφορών αποτελεί πράξη κανονιστικού περιεχομένου και η παράβαση των όρων της συνεπάγεται ακυρότητα (ΣτΕ Υπόθεση 531/49).
Η ζήτηση προσφοράς δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 9 Σεπτεμβρίου, 1988, Αρ. 2348, Αρ. Γνωστοποίησης 2491. Οι όροι των προσφορών περιέχονται στο έγγραφο CST:955/A/01, α/α 242/88, που βρίσκεται στο φάκελο της Διοικήσεως. Καμιά αναφορά δε γίνεται στην Κυπριακή Βιομηχανία ή προτίμηση Κυπριακής κατασκευής θερμάστρων. «Η πολιτική υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας» άσκησε ουσιαστική επιρροή στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Αποτελεί τη μόνη αιτιολογία της και αντιστρατεύεται τους όρους της προσφοράς. Η παράβαση από τους όρους της διακήρυξης της προσφοράς είναι ουσιώδης. Η ύπαρξη κυβερνητικής εγκυκλίου για υποστήριξη Κυπριακών προϊόντων δεν επηρεάζει την υπόθεση. Το Συμβούλιο, στους όρους που το ίδιο όρισε, δεν περιέλαβε την προτίμηση της Κυπριακής βιομηχανίας. Ήταν επιτρεπτό σ’ αυτό να περιλάβει στους όρους της διακήρυξης της προσφοράς την πολιτική που αναφέρεται στην Κυβερνητική Εγκύκλιο ή να κάμει αναφορά στην εγκύκλιο για υποστήριξη των Κυπριακών προϊόντων. Το Συμβούλιο προτίμησε τις προσφορές των ενδιαφερομένων προσώπων με πολύ ψηλότερη τιμή από την προσφορά των αιτητών, αντίθετα από τις εισηγήσεις των συμβουλευτικών οργάνων. Χρησιμοποίησε κριτήριο έξω από τα κριτήρια της διακήρυξης και των όρων της προσφοράς.
Η Διοίκηση έχει υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας. Αυτό συνιστά παράβαση νόμου και λόγο ακύρωσης.
3. Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι δεν έτυχαν ίσης μεταχείρισης. Οι προσφοροδότες πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από νομικής και πραγματικής πλευράς. Αυτό επιβάλλεται, τόσον από [*184]τη συνταγματική αρχή της ισότητας, που διασφαλίζεται με το Άρθρο 28 του Συντάγματος, όσο και από τις εφαρμοζόμενες σε δημοπρασίες γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, που απαιτούν να τηρούνται οι γενικές για ελεύθερο συναγωνισμό αρχές, η καταστρατήγηση των οποίων συνεπάγεται ακυρότητα (Medcon Construction and Others v. Republic (Minister of Finance and Others) (1968) 3 C.L.R. 535, στη σελίδα 544).
Το Συμβούλιο παράβηκε την αρχή της ίσης μεταχείρησης, γιατί έκρινε τις προσφορές του αιτητή και των ενδιαφερομένων προσώπων με διαφορετικά κριτήρια, αντίθετα προς τους όρους της προσφοράς.
4. Μετά την κατακύρωση της προσφοράς υπογράφτηκε σύμβαση με τους επιτυχόντες προσφοροδότες, η οποία έχει ήδη εκτελεστεί.
Η σύσταση είναι ιδιωτικού δικαίου, έξω από τα όρια της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου τούτου, με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Η προσφυγή συνεχίζεται και το Δικαστήριο αποφασίζει για τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου, χωρίς να επηρεάζεται η σύμβαση του ιδιωτικού δικαίου.
H προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
K.M.C. Motors Ltd v. Republic (1985) 3(B) C.L.R. 1235,
A. Trikomitis Ltd v. Republic (1986) 3 C.L.R. 262,
Medcon Construction and Others v. Republic (1968) 3 C.L.R. 535,
George D. Kounnas and Sons Ltd. and Another v. Republic (1972) 3 C.L.R. 542,
G. P. Zachariades Ltd. v. Republic (1987) 3(A) C.L.R. 68,
E.G.S. Flooring Ltd v. Συμβουλίου Aποχετεύσεων Λευκωσίας (1989) 3(Γ) A.A.Δ. 1794,
Α. Σαζεΐδης και Υιός Λτδ. ν. Δήμου Αθηαίνου (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2237.
Προσφυγή.
[*185]Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Kεντρικού Συμβουλίου Προσφορών με την οποία κατακυρώθηκε στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα η προσφορά προμήθειας ηλεκτρικών θερμάστρων στην Kυπριακή Δημοκρατία, αντί των αιτητών.
Χρ. Βασιλειάδης, για τους Αιτητές.
Α. Βασιλειάδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Kαθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΣTYΛIANIΔHΣ, Δ.: Mε την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν την ακύρωση της απόφασης του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, (το “Συμβούλιο”), με την οποία κατακύρωσε στα ενδιαφερόμενα μέρη την προσφορά προμήθειας ηλεκτρικών θερμάστρων στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Το Τμήμα Κρατικών Αποθηκών ζήτησε προσφορές για τη προμήθεια 500 ηλεκτρικών θερμάστρων. Οι προσφορές έπρεπε να υποβληθούν μέχρι τις 7 Οκτωβρίου, 1988, στον Πρόεδρο του Συμβουλίου. Οι αιτητές και τέσσερις άλλοι υπέβαλαν έγκαιρα προσφορές. Τα πρωτότυπα των προσφορών δόθηκαν στο Τμήμα Κρατικών Αποθηκών για μελέτη και υποβολή εισηγήσεων.
Το Τμήμα εισηγήθηκε την κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές με τιμή £6.75 την κάθε θερμάστρα χωρίς δασμό.
Η εισήγηση του Τμήματος Κρατικών Αποθηκών είναι σύμφωνη με τη γνωμοδότηση του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας του Kράτους. Τα δυο πιο πάνω τμήματα είναι αρμόδια τεχνικά, υπηρεσιακά, συμβουλευτικά τμήματα της Δημοκρατίας.
Στις εκθέσεις των Τμημάτων αυτών αναφέρεται ότι η προσφορά των Κώστα Κακότα & Σία Λτδ. δεν ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές. Οι άλλες τέσσερις προσφορές είχαν μη ουσιώδεις διαφορές από τις προδιαγραφές, αλλά κρίθηκαν έγκυρες.
Το Συμβούλιο στις 18 Νοεμβρίου, 1988, κατακύρωσε την προσφορά εξίσου στα ενδιαφερόμενα μέρη για θερμάστρες κυπριακής κατασκευής προς £8.50 τη μία. Η σχετική απόφαση έχει:-
“Μέσα στα πλαίσια της πολιτικής υποστήριξης της Κυπρια[*186]κής Βιομηχανίας η προσφορά κατακυρώνεται εξίσου στις δύο Κυπριακές Βιομηχανίες στην τιμή των £8,50 χωρίς την εξαίρεση από πληρωμή οποιουδήποτε δασμού. Αν η εταιρεία Metalrex δεν αποδεκτεί την τιμή των £8.50 τότε όλη η προσφορά κατακυρώνεται στους κ.κ. Κουτρουπή Λτδ.”
Oι καθ’ ων η αίτηση με προδικαστική ένσταση ισχυρίστηκαν ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη, γιατί οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον, επειδή η προσφορά τους δεν ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές.
O Διευθυντής του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών στην παράγραφο 4 της έκθεσής του, ημερομηνίας 4 Νοεμβρίου, 1988 (βλ. Παράρτημα Δ) αναφέρει:
“These heaters comply with the specifications apart from the fact that they have a single pole switch for the isolation of the one of the heating elements instead of a double pole which was requested in the tender.”
Παρακάτω εισηγείται την αγορά των θερμάστρων που πρόσφεραν οι αιτητές. Παραθέτω το ουσιώδες μέρος της έκθεσης:
“Taking into consideration the fact that all electric heaters have small deviation from the specifications, except the cheapest which however is considerably smaller in power, it is recommended that the tender be awarded to tender No. 4 Messrs. E.A. Ellinas Co. Ltd., who offered electric heaters with the brand name Emily from the U.K. at the duty free price of £6.75 or duty paid price of £7.50 each. It has also been taken into account the fact that no returns for breakdowns were noted during last year from the electric heaters with the brand name of Emily.”
Ο Διευθυντής Κρατικών Αποθηκών στις 14 Νοεμβρίου, 1988, εισηγείται την κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές με τα πιο κάτω:
“Having in mind the suggestions of the Director of the Electrical and Mechanical Services Department, as outlined in his letter under Ref. 15/83/A/12 dated 4 November, 1988, the award is recommended to be made to tenderer No. 4 E.A. ELLINAS & CO. LTD at the price of £6.75 per piece duty free, being the second cheapest offer.”
Tα γνωμοδοτικά όργανα έκριναν ότι η προσφορά των αιτη[*187]τών ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές.
Ο δικηγόρος του Συμβουλίου στη συμπληρωματική του αγόρευση παραδέχτηκε ότι η προσφορά των αιτητών ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές, με τη μόνη διαφορά ότι υπήρχε ένας διακόπτης αντί δύο. Η διαφορά αυτή λήφθηκε υπόψη από τα δύο γνωμοδοτικά όργανα. Το Συμβούλιο σε κανένα στάδιο της διαδικασίας δεν έκρινε ότι η προσφορά των αιτητών δεν ήταν έγκυρη.
Από όλα τα πιο πάνω, ο ισχυρισμός ότι η προσφυγή των αιτητών δεν ήταν έγκυρη δεν τεκμηριώθηκε. Οι αιτητές έχουν έννομο συμφέρον.
Οι αιτητές προβάλλουν για την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, μεταξύ άλλων, τους πιο κάτω λόγους:-
1. Έλλειψη νόμιμης αιτιολογίας·
2. Χρησιμοποίηση κριτηρίων άλλων από εκείνα που περιέχονται στη διακήρυξη και τους όρους της προσφοράς.
3. Υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας.
Aναπτύχθηκε ότι η επίδικη απόφαση στερείται νόμιμης αιτιολογίας, γιατί δε λήφθηκαν υπόψη εισηγήσεις των γνωμοδοτικών οργάνων, του Τμήματος Κρατικών Αποθηκών και του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας.
Έχει γίνει πιο πάνω αναφορά στις εισηγήσεις των δύο αυτών Τμημάτων. Στην επίδικη απόφαση καμιά αναφορά δε γίνεται στις εισηγήσεις των Τμημάτων και κανένας λόγος δε δίνεται για την πλήρη παραγνώρισή τους.
Ο Καθηγηγής Π.Δ. Δαγτόγλου στο σύγγραμμά του “Γενικό Διοικητικό Δίκαιο” α’ (1977), αναφορικά με τη φύση και το ρόλο των γνωμοδοτήσεων στη σελ. 143 λέγει:-
“H γνωμοδότηση μπορεί να προβλέπεται ως εκουσία ή υποχρεωτική, αναλόγως εάν το αποφασίζον όργανο υποχρεούται εκ του νόμου να τη ζητήσει. Η υποχρεωτική γνωμοδότηση μπορεί να είναι απλή, όταν το αποφασίζον όργανο δικαιούται ν’ αποφασίσει κατά διάφορο τρόπο, και σύμφωνη, όταν το αποφασίζον δεν δικαιούται να αποφασίσει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συμβουλευτικού (αν και μπορεί να απόσχει από κάθε ενέργεια). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η απόφαση λαμβάνεται από μόνο το αποφασιστικό όργανο, ώστε η γνωμοδότηση έχει συμβουλευ[*188]τικό μόνο, άρα μη δεσμευτικό χαρακτήρα και δεν είναι διοικητική πράξη. Το γεγονός ότι δημιουργεί τη νομική υποχρέωση στο αποφασίζον όργανο να αιτιολογήσει την παρέκκλισή του, από τη γνωμοδότηση επί ποινή ακυρότητος της πράξεώς του αποτελεί έμμεση μόνο εξωτερική επιρροή, που δεν αρκεί για να προσδώσει στη γνωμοδότηση χαρακτήρα διοικητικής πράξεως.”
Στο Σύγγραμμα του Μιχ. Δ. Στασινοπούλου “Μαθήματα Διοικητικού Δικαίου”, στη σελ. 242 διαβάζουμε:
“Γνωμοδότησις είναι η έκφρασις της αντιλήψεως του οργάνου, συνήθως συλλογικού, διαθέτοντος δε κατά κανόνα τεχνικάς γνώσεις, επί της σκοπιμότητος ή της νομιμότητος της επικειμένης εκτελεστής διοικητικής πράξεως. Κατά κανόνα, ο νόμος αρκείται εις τον διά της παροχής της τεχνικής αντιλήψεως διαφωτισμόν του αρμοδίου οργάνου, αναθέτει δε εις τούτο, όπως περαιτέρω επιχειρήση ή μη την πράξιν, έστω και εναντίον της εκφρασθείσης γνωμοδοτήσεως. Υπάρχει τότε η ‘απλή ή συμβουλευτική’ γνωμοδότησις, της οποίας η θέσπισις έχει την συνέπειαν ότι το αποφασίζον όργανον οφείλει μεν πάντως να προκαλέση και ακούση την γνωμοδότησιν, δεν οφείλει όμως να συμμορφωθή προς αυτήν. Εν τούτοις, η τυχόν ασυμφωνία της επιχειρουμένης πράξεως προς την γνωμοδότησιν δημιουργεί κατά κανόνα υποχρέωσιν προς αιτιολογίαν αυτής.”
Στην υπόθεση Κ.Μ.C. Motors v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1235, 1256, το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε την απόφαση κατακύρωσης της προσφοράς για έλλειψη αιτιολογίας για την παραγνώριση της σύστασης της πλειοψηφίας της Τεχνικής Επιτροπής.
Στην υπόθεση A. Trikomitis Ltd. v. Republic (1986) 3 C.L.R. 262, 266, το Δικαστήριο ανάφερε ότι η διακριτική ευχέρεια της εκτίμησης των προσφορών ανήκει στην Επιτροπή Προσφορών, αλλά αυτό δεν είναι απόλυτο. Η κρινόμενη απόφαση ακυρώθηκε γιατί δε δόθηκε εξήγηση για την παραγνώριση των συστάσεων των εμπειρογνωμόνων και γιατί επελέγη η προσφορά των ενδιαφερομένων μερών χωρίς να ερευνηθούν τα ουσιαστικά πλεονεκτήματα των άλλων προσφορών.
Στην παρούσα υπόθεση η πλήρης παραγνώριση των συστάσεων των δύο Συμβουλευτικών Οργάνων χωρίς καμιά αιτιολογία καθιστά την προσβαλλόμενη πράξη αναιτιολόγητη, αντίθετη προς τις αρχές του διοικητικού δικαίου και ακυρωτέα.
Η αιτιολογία, όπως καταγράφεται στην απόφαση, είναι: “Η [*189]πολιτική υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας”. Τούτο δεν αποτελεί νόμιμη αιτιολογία στην παρούσα περίπτωση.
Η ζήτηση προσφορών γίνεται για το δημόσιο συμφέρο και μέσα στα πλαίσια της αρχής του ελεύθερου συναγωνισμού για αναζήτηση και ανεύρεση της πιο συμφέρουσας προσφοράς για το κράτος.
Η διακήρυξη προσφορών αποτελεί πράξη κανονιστικού περιεχομένου και η παράβαση των όρων της συνεπάγεται ακυρότητα (ΣτΕ Υπόθεση 531/49).
Στην Υπόθεση 668/74 το Συμβούλιο Επικρατείας είπε:-
“1. - Η διακήρυξις της δημοπρασίας συνιστά το νομικόν αυτής πλαίσιον, δεσμεύουσα τόσον την επί του διαγωνισμού δημοσίαν αρχήν όσον και τους διαγωνιζομένους, η δε παράβασις των ουσιωδών διατάξεων της, ήτοι των αποβλεπουσών εις την ουσιώδη εξυπηρέτησιν του διά της δημοπρασίας επιδιωκομένου σκοπού, άγει εις ακυρότητα του αποτελέσματος της δημοπρασίας και των σχετικών εγκριτικών πράξεων.”
Η ζήτηση προσφοράς δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 9 Σεπτεμβρίου, 1988, Αρ. 2348, Αρ. Γνωστοποίησης 2491. Οι όροι των προσφορών περιέχονται στο έγγραφο CST:955/A/01, α/α 242/88, που βρίσκεται στο φάκελο της Διοικήσεως. Καμιά αναφορά δε γίνεται στην Κυπριακή Βιομηχανία ή προτίμηση Κυπριακής κατασκευής θερμάστρων. “Η πολιτική υποστήριξης της Κυπριακής Βιομηχανίας” άσκησε ουσιαστική επιρροή στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Αποτελεί τη μόνη αιτιολογία της και αντιστρατεύεται τους όρους της προσφοράς. Η παράβαση από τους όρους της διακήρυξης της προσφοράς είναι ουσιώδης. Η ύπαρξη κυβερνητικής εγκυκλίου για υποστήριξη Κυπριακών προϊόντων δεν επηρεάζει την υπόθεση. Το Συμβούλιο, στους όρους που το ίδιο όρισε, δεν περιέλαβε την προτίμηση της Κυπριακής βιομηχανίας. Ήταν επιτρεπτό σ’ αυτό να περιλάβει στους όρους της διακήρυξης της προσφοράς την πολιτική που αναφέρεται στην Κυβερνητική Εγκύκλιο, ή να κάμει αναφορά στην εγκύκλιο για υποστήριξη των Κυπριακών προϊόντων. Το Συμβούλιο προτίμησε τις προσφορές των ενδιαφερομένων μερών με πολύ ψηλότερη τιμή από την προσφορά των αιτητών, αντίθετα από τις εισηγήσεις των συμβουλευτικών οργάνων. Χρησιμοποίησε κριτήριο έξω από τα κριτήρια της διακήρυξης και των όρων της προσφοράς.
Η Διοίκηση έχει υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής της ευ[*190]χέρειας. Αυτό συνιστά παράβαση νόμου και λόγο ακύρωσης (βλ. Ε. Σπηλιωτόπουλου - “Εγχειρίδιον Διοικητικού Δικαίου”, Έκδοση 1977, παράγραφος 456, σελ. 419).
Οι αιτητές ισχυρίζονται ότι δεν έτυχαν ίσης μεταχείρισης. Οι προσφοροδότες πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από νομικής και πραγματικής πλευράς. Αυτό επιβάλλεται, τόσον από τη συνταγματική αρχή της ισότητας, που διασφαλίζεται με το Άρθρο 28 του Συντάγματος, όσο και από τις εφαρμοζόμενες σε δημοπρασίες γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, που απαιτούν να τηρούνται οι γενικές για ελεύθερο συναγωνισμό αρχές, η καταστρατήγηση των οποίων συνεπάγεται ακυρότητα (Medcon Construction and Others v. Republic (Minister of Finance and Others) (1968) 3 C.L.R. 535, στη σελ. 544).
Το Συμβούλιο παράβηκε την αρχή της ίσης μεταχείρισης, γιατί έκρινε τις προσφορές του αιτητή και των ενδιαφερομένων μερών με διαφορετικά κριτήρια, αντίθετα προς τους όρους της προσφοράς.
Μετά την κατακύρωση της προσφοράς υπογράφτηκε σύμβαση με τους επιτυχόντες προσφοροδότες, η οποία έχει ήδη εκτελεστεί.
Η σύμβαση είναι ιδιωτικού δικαίου, έξω από τα όρια της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου τούτου, με βάση το ‘Αρθρο 146 του Συντάγματος. Η προσφυγή συνεχίζεται και το Δικαστήριο αποφασίζει για τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου, χωρίς να επηρεάζεται η σύμβαση του ιδιωτικού δικαίου - (Medcon (ανωτέρω)· George D. Kounnas and Sons Ltd. and Another v. Republic (Cyprus Potato Marketing Board) (1972) 3 C.L.R. 542· Zachariades Ltd. v. Republic (1987) 3 C.L.R. 68, 70· E.G.S. Flooring Ltd. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λευκωσίας, (1989) 3(Γ) A.A.Δ. 1794· Α. Σαζεΐδης & Υιός Λτδ. ν. Δήμου Αθηαίνου (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2237).
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Καμιά διαταγή για έξοδα.
H προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο