(1990) 3 ΑΑΔ 481
[*481]14 Φεβρουαρίου, 1990
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟY,
(Aιτητής στην Υπόθεση Αρ. 726/87)
XPIΣTOΣ ZΩΔIATHΣ,
(Aιτητής στην Υπόθεση Αρ. 755/87)
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 726/87, 755/87).
Δημόσιοι Yπάλληλοι — Προαγωγές — Αξία — Bαρύνον κριτήριο — H αρχαιότης υπερισχύει μόνον αν τα άλλα κριτήρια εξισώνονται.
Δημόσιοι Yπάλληλοι — Προαγωγές — Προσόντα — Yποχρέωση της E.Δ.Y. για διεξαγωγή δέουσας έρευνας διακρίβωσης των προσόντων των υποψηφίων — Πορίσματα από τη νομολογία — Περιστάσεις παράβασης της υποχρέωσης αυτής στην κριθείσα περίπτωση — Συνέπειες.
Oι αιτητές προσέβαλαν την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών σε Δασικούς Λειτουργούς.
Tο Aνώτατο Δικαστήριο, εν μέρει ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Από τους φακέλους των υποψηφίων, οι οποίοι βρίσκονταν τόσον ενώπιον της Τμηματικής όσον και ενώπιον της Ε.Δ.Υ., προκύπτει ότι ο αιτητής υστερεί σε αξία όλων των ενδιαφερομένων μερών.
Όσον αφορά την αρχαιότητα, πράγματι ο αιτητής υπερέχει των προαχθέντων υποψηφίων κατά 2, 3, 4 και 5 χρόνια. Η αρχαιότητα αποτελεί ένα από τα κριτήρια τα οποία λαμβάνονται υπό[*482]ψη για τη διαμόρφωση κρίσης για μια προαγωγή, αλλά υπερισχύει μόνο εάν τα υπόλοιπα κριτήρια είναι ίσα μεταξύ τους. Η αξία αποτελεί το πλέον βαρύνον κριτήριο.
Στην παρούσα υπόθεση τα άλλα κριτήρια δεν ήταν ίσα μεταξύ τους, γιατί ο αιτητής ήταν κατώτερος σε αξία από τα ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά ούτε και σε προσόντα υπερτερούσε. Λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της παρούσας υπόθεσης, η καθ’ ης η αίτηση Επιτροπή διεξήγαγε τη δέουσα έρευνα και ήταν απόλυτα εφικτό γι’ αυτήν να λάβει την απόφαση που έλαβε. Ο αιτητής, που έχει το βάρος της απόδειξης ότι υπερέχει έκδηλα αυτών που επιλέγηκαν, απέτυχε να το αποδείξει.
2. Αποτελεί καθιερωμένη αρχή ότι η ερμηνεία και εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας ανήκουν στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και το Δικαστήριο κατά την άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας δεν δίδει σ’ αυτά διαφορετική ερμηνεία από εκείνη της Επιτροπής, εφόσον η ερμηνεία που δόθηκε από την Επιτροπή ήταν εύλογα επιτρεπτή.
Στην παρούσα υπόθεση ο αιτητής, όπως φαίνεται μέσα από τον προσωπικό του φάκελο, διαθέτει κάποιο δίπλωμα στο θέμα ‘Line Plant’ του City of Guilds of London Institute, εκτός από το Δίπλωμα/Πιστοποιητικό του Δασικού Κολλεγίου. Όπως προνοεί η παράγραφος 6 του Σχεδίου Υπηρεσίας ‘Μετεκπαίδευση εις συναφές θέμα θα θεωρείται πλεονέκτημα’. Το τι συνιστά δέουσα έρευνα είναι ζήτημα πραγματικό σχετιζόμενο με τις εκάστοτε συνθήκες της υπό κρίση υπόθεσης. Εάν στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει όντως διεξαχθεί η δέουσα έρευνα ή όχι μπορεί μόνο να εξακριβωθεί μέσα από τα πρακτικά της Επιτροπής. Και στην υπό εξέταση υπόθεση καμιά αναφορά δεν γίνεται ούτε στα πρακτικά της Ε.Δ.Υ., ούτε και στη σύσταση του Διευθυντή, την οποία υιοθέτησε η Ε.Δ.Υ., που να διευκρινίζει οτιδήποτε σχετικά μ’ αυτό το δίπλωμα. Η Ε.Δ.Υ. είχε εκ του νόμου υποχρέωση να ερευνήσει από μόνη της κατά πόσο ο αιτητής διέθετε ή όχι ένα προσόν το οποίο θα μπορούσε ν’ αποτελέσει, δυνάμει του Σχεδίου Υπηρεσίας, πλεονέκτημα έναντι άλλων ενδιαφερομένων μερών. Aπλή αναφορά στα προσόντα των υποψηφίων δεν είναι αρκετή για να διαλευκάνει ένα τόσο ουσιώδες στοιχείο όπως είναι η κατοχή ή μη ενός προσόντος που θα μπορούσε ν’ αποτελέσει πλεονέκτημα.
Ο προσωπικός φάκελος του αιτητή που περιείχε το σχετικό δίπλωμα, βρισκόταν ενώπιον της Ε.Δ.Υ. Πέραν τούτου, η αξία [*483]του αιτητή όπως διαμορφώνεται μέσα από τις εμπιστευτικές του εκθέσεις, αλλά και η αρχαιότητά του, που είναι σημαντική έναντι ορισμένων ενδιαφερομένων μερών, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την υποχρέωση από μέρους της Ε.Δ.Υ για τη νενομισμένη έρευνα και ειδική αιτιολόγηση της απόφασής της.
Από το υλικό που τέθηκε ωνώπιον του Δικαστηρίου, είναι πρόδηλο πως τα ενδιαφερόμενα μέρη 1, 2, 3, 4, 8 και 9, δεν διαθέτουν το πλεονέκτημα.
Συνεπώς, η Ε.Δ.Υ. έκαμε κακή άσκηση της διακριτικής της εξουσίας και η απόφασή της πάσχει λόγω μη διεξαγωγής από μέρους της της δέουσας έρευνας, την οποία εάν διεξήγαγε πιθανό, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, να κατάληγε σε διαφορετικό αποτέλεσμα.
3. Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή του αιτητή Γεώργιου Χρίστου, αρ. 726/87, επιτυγχάνει όσον αφορά τα ενδιαφερόμενα μέρη, 1. Ιωάννη Κωνσταντίνου, 2. Ανδρέα Ιωάννου, 3. Χριστόδουλου Χριστοδουλίδη, 4. Πολύδωρου Χρίστου, 8. Ιωάννη Χαραλαμπίδη και 9. Ευαγόρα Σολομωνίδη.
Η ίδια προσφυγή όσον αφορά τα ενδιαφερόμενα μέρη 5. Ανδρέα Κωνσταντίνου, 6. Σάββα Λαμπράκη και 7. Ανδρέα Σωκράτους, απορρίπτεται.
Η προσφυγή αρ. 755/87, απορρίπτεται έναντι όλων των ενδιαφερομένων μερών. Δεν επιδικάζονται έξοδα.
H προσφυγή αρ. 726/87 επιτυγχάνει μερικώς και η προσφυγή αρ. 755/87 απορρίπτεται, χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Menelaou v. Republic (1969) 3 C.L.R. 36,
Hadjisavva v. Republic (1982) 3 C.L.R. 76,
Aristodemou v. Repuplic (1986) 3(A) C.L.R. 434,
Stephanou v. Repuplic (1986) 3(A) C.L.R. 779,
Papapetrou v. Republic, 2 R.S.C.C. 61,
[*484]Petsas v. Republic, 3 R.S.C.C. 60,
Tryfon v. Republic (1968) 3 C.L.R. 28,
Andreou v. Republic (1979) 3 C.L.R. 379,
Kolokotronis v. Republic (1980) 3 C.L.R. 418,
Larkos v. Republic (1982) 3 C.L.R. 513,
Makrides v. Republic (1983) 3(A) C.L.R. 622,
Mytides v. Republic (1983) 3(B) C.L.R. 1096,
Xinari v. Republic (1984) 3(A) C.L.R. 598,
Parthogh v. Cyprus Broadcasting Corporation (1984) 3(A) C.L.R. 635,
Frangoullides and Another v. Republic (1985) 3(C) C.L.R. 1680,
Georghiades v. Republic (1967) 3 C.L.R. 653,
Hadjilouca v. Republic (1966) 3 C.L.R. 854,
Tourpeki v. Republic (1973) 3 C.L.R. 592,
Petrides v. Republic (1981) 3 C.L.R. 57,
Karis v. Republic (1985) 3(B) C.L.R. 496,
Kalos v. Republic (1986) 3(B) C.L.R. 942,
Siatis v. Republic (1987) 3(B) C.L.R. 1264.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης της Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας με την οποία τα ενδιαφερόμενα μέρη προήχθηκαν στη μόνιμη θέση Δασικού Λειτουργού στο Tμήμα Δασών.
M. Χρυσομηλάς, για τον Αιτητή στην Yπόθεση Aρ. 726/87.
Ε. Ευσταθίου, για τον Αιτητή στην Yπόθεση Aρ. 755/87.
[*485]Π. Χατζηδημητρίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
XPYΣOΣTOMHΣ, Δ.: To επίδικο θέμα των συνεκδικαζόμενων προσφυγών είναι η εγκυρότητα της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 24.7.1987 με αριθμό γνωστοποίησης 2328 και με την οποία τα ενδιαφερόμενα μέρη 1. Ιωάννης Κωνσταντίνου, 2. Ανδρέας Ιωάννου, 3. Χριστόδουλος Χριστοδουλίδης, 4. Πολύδωρος Χρίστου, 5. Ανδρέας Αναστασίου, 6. Σάββας Λαμπράκης, 7. Ανδρέας Σωκράτους, 8. Ιωάννης Χαραλαμπίδης και 9. Ευαγόρας Σολομωνίδης, προάχθηκαν στη μόνιμη θέση Δασικού Λειτουργού (θέση προαγωγής) - Τμήμα Δασών, από 15.6.1987. Ο αιτητής στην προσφυγή 726/87, Γεώργιος Χρίστου, προσβάλλει τις προαγωγές και των εννέα ενδιαφερομένων μερών, ο δε αιτητής στην προσφυγή 755/87, Χρίστος Ζωδιάτης, προσβάλλει τις προαγωγές των ενδιαφερομένων μερών 1-7.
Ο Γενικός Διευθυντής του Τμήματος Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, μ’ επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Επιστροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ημερομ. 23.8.86 (Παράρτημα 1), ζήτησε την πλήρωση 9 θέσεων Δασικού Λειτουργού (Τακτ. Προϋπολ.) στο Τμήμα Δασών. Αφού ακολουθήθηκε η νενομισμένη διαδικασία, συστάθηκε η αρμόδια Τμηματική Επιτροπή, όπως προνοείται από το Άρθρο 36 του Περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου, Νόμος 33/67, με σκοπό να προβεί στις αναγκαίες συστάσεις για τους υποψηφίους. Ο Πρόεδρος της αρμόδιας Τμηματικής Επιτροπής με επιστολή του ημ. 3.3.87 (Παράρτημα 4) διαβίβασε την Έκθεση της Τμηματικής Επιτροπής στον Πρόεδρο της Ε.Δ.Υ. η οποία και σύστησε κατ’ αλφαβητική σειρά 36 από τους 118 υποψηφίους. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και ο αιτητής στην προσφυγή 726/87 Γεώργιος Χρίστου, όχι όμως ο αιτητής στην προσφυγή 755/87, Χρίστος Ζωδιάτης. Σχετικά μ’ αυτόν, η Τμηματική Επιτροπή αναφέρει στα πρακτικά της ότι o Χρίστος Ζωδιάτης περιλαμβάνεται ανάμεσα σε 61 υποψήφιους τους οποίους θεωρεί ότι υστερούν κατ’ αξία ή/και προσόντα ή/και αρχαιότητα, έναντι των 36 που συστήθηκαν. Επιπρόσθετα, ο Πρόεδρος της Τμηματικής απέστειλε στον Πρόεδρο της Ε.Δ.Υ. επιστολή ημερ. 16.3.87 (Παράρτημα 5) στην οποία διευκρινίζει ότι κατά την επιλογή λήφθηκε υπόψη το πλεονέκτημα του προσόντος της Μετεκπαίδευσης, σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας, το οποίο θεωρεί ότι κατέχουν, μεταξύ άλλων, τρία από τα ενδιαφερόμενα μέρη, οι Αναστασίου Ανδρέας, Λαμπράκης Σάβ[*486]βας και Σωκράτους Ανδρέας.
Η Επιτροπή στη Συνεδρίασή της ημερ. 9.6.87 (Παράρτημα 9) επιλήφθηκε του θέματος της πλήρωσης των θέσεων. Στη Συνεδρίαση ήταν παρών και ο Διευθυντής του Τμήματος Δασών κ. Λεοντιάδης, ο οποίος σαν Προϊστάμενος του Τμήματος, εξέθεσε τις απόψεις του και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) στο σύνολό τους, σύστησε για προαγωγή τα εννέα ενδιαφερόμενα μέρη. Ο Διευθυντής ανάφερε περαιτέρω ότι οι Αναστασίου Ανδρέας, Λαμπράκης Σάββας και Σωκράτους Ανδρέας διαθέτουν μετεκπαίδευση σε συναφές θέμα το οποίο σύμφωνα με το Σχέδιο Υπηρεσίας αποτελεί πλεονέκτημα. Η Επιτροπή στη συνέχεια, εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το φάκελο πλήρωσης της θέσης, τους προσωπικούς φακέλους και τις εμπιστευτικές εκθέσεις των υποψηφίων και έλαβε υπόψη τα πορίσματα της Τμηματικής και τις συστάσεις του Διευθυντή. Στη σύγκριση κατάγραψε στα πρακτικά της τη βαθμολογία με βάση τις εμπιστευτικές εκθέσεις 96 υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένων των δυο αιτητών και των ενδιαφερομένων μερών. Επίσης ανάφερε στα πρακτικά ότι απέδοσε τη δέουσα σημασία στα προσόντα και την αρχαιότητα των υποψηφίων και έκρινε ότι με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους, τα ενδιαφερόμενα μέρη υπερείχαν των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε να τα προαγάγει σαν τα πιο κατάλληλα στη μόνιμη θέση Δασικού Λειτουργού, Τμήμα Δασών, από 15.6.87.
Νομικοί Ισχυρισμοί
Ο αιτητής στην προσφυγή 755/87 Χρίστος Ζωδιάτης προσβάλλει την εγκυρότητα των επίδικων προαγωγών επικαλούμενος τους πιο κάτω νομικούς λόγους:
1. Η Τμηματική Επιτροπή παράνομα δεν συμπεριέλαβε τον αιτητή μεταξύ των 36 υποψηφίων που είχαν συστηθεί για προαγωγή στην Ε.Δ.Υ. Ο αιτητής ήταν προσοντούχος και υπερτερούσε καταφανώς σε αξία, προσόντα και αρχαιότητα των 36 υποψηφίων που είχαν συστηθεί. Άρα πάσχει η προπαρασκευαστική πράξη συμπαρασύροντας έτσι σε ακυρότητα την τελική πράξη προαγωγής.
2. Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, περιόρισε το φάσμα επιλογής της ανάμεσα στους υποψηφίους που σύστησε η Τμηματική αποκλείοντας έτσι από τη σύγκριση όλους τους άλλους υποψήφιους. Δεν προέβη στη δέουσα έρευνα, περιορίστηκε στις [*487]συστάσεις της Τμηματικής και δεν ερεύνησε κατά πόσο οι συστάσεις του Διευθυντή συνάδουν με τα στοιχεία των φακέλων. Δεν άσκησε καθόλου τη διακριτική της εξουσία και ενέργησε δέσμια των συστάσεων της Τμηματικής.
3. Η Επιτροπή παραγνώρισε την αρχαιότητα του αιτητή έναντι των ενδιαφερομένων μερών και δεν αξιολόγησε ορθά τα προσόντα του.
4. Η απόφαση της Επιτροπής είναι αναιτιολόγητη και/ή στερείται της δέουσας αιτιολογίας.
Απαντώντας στους πιο πάνω ισχυρισμούς, ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση υποστήριξε την άποψη πως η Τμηματική Επιτροπή έλαβε υπόψη κατά την επιλογή των υποψηφίων όλα τα νόμιμα κριτήρια, αξία, προσόντα, αρχαιότητα, και σύστησε τους 36 υποψηφίους, γιατί αυτοί υπερτερούν στα πιο πάνω κριτήρια των υπολοίπων. Επίσης ανάφερε πως στην παράγραφο 10 της έκθεσης της (Παράρτημα 4) η Τμηματική αναφέρει ότι 9 από τους υποψηφίους που σύστησε υπερτερούν των υπολοίπων 27, ανάμεσα στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν τα ενδιαφερόμενα μέρη και πως στην παράγραφο 11 παραθέτει αλφαβητικό κατάλογο των υποψηφίων που υστερούν στα τρία κριτήρια έναντι των 36 υποψηφίων που σύστησε, ανάμεσα δε σ’ αυτούς περιλαμβανόταν και ο αιτητής. Από την πιο πάνω έρευνα, καταλήγει ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση, είναι φανερό ότι η Τμηματική προτού προβεί στις συστάσεις της, συνεκτίμησε και έλαβε υπόψη της όλα τα σχετικά στοιχεία, ακολουθώντας τη νόμιμη και προβλεπόμενη διαδικασία. Επίσης επισημαίνει ότι η Τμηματική Επιτροπή είχε ενώπιόν της τόσο τους προσωπικούς φακέλους όσο και τις εμπιστευτικές εκθέσεις όλων των υποψηφίων. Από μελέτη αυτών των φακέλων είναι φανερό πως ο αιτητής υστερεί καταφανώς σε αξία των υποψηφίων που συστήθηκαν, το δε κριτήριο “αξία” έχει νομολογηθεί επανειλημμένα πως είναι το πιο αποφασιστικό, “merit should carry the most weight”. Όσον αφορά την αρχαιότητα, ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση υπέβαλε ότι η αρχαιότητα την οποία έχει ο αιτητής έναντι των ενδιαφερομένων μερών δεν είναι αποφασιστικής σημασίας κριτήριο, γιατί ο αιτητής υστερεί σε αξία και η αρχαιότητα δεν είναι το αποφασιστικό κριτήριο, αλλά το τελευταίο. Υπό τις περιστάσεις, η αρχαιότητα του αιτητή δεν αποτελεί νόμιμο λόγο ακύρωσης της πράξης.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό για μη διεξαγωγή της δέουσας [*488]έρευνας από μέρους της Επιτροπής, ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση υποβάλλει πως το γεγονός πως αυτή υιοθέτησε τις συστάσεις της Τμηματικής για τους υποψηφίους δεν σημαίνει πως αυτή δεν έκαμε δική της έρευνα. Η Ε.Δ.Υ. είχε ενώπιόν της όλα τα ουσιώδη στοιχεία και τους σχετικούς διοικητικούς φακέλους των υποψηφίων και η απόφαση της ενόψει των στοιχείων αυτών ήταν λογικά εφικτή. Ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση αναφέρει επίσης τις σχετικές αυθεντίες.
Από τους φακέλους των υποψηφίων, οι οποίοι βρισκόντουσαν τόσον ενώπιον της Τμηματικής όσον και ενώπιον της Ε.Δ.Υ., προκύπτει ότι ο αιτητής υστερεί σε αξία όλων των ενδιαφερομένων μερών. Παραθέτω πιο κάτω τη βαθμολογία τους όπως αυτή καταγράφτηκε στα πρακτικά της συνεδρίασης της Ε.Δ.Υ. ημερ. 9.6.87 (Παράρτημα 9), κατά την οποία λήφθηκε και η επίδικη απόφαση, προσθέτοντας επίσης τις βαθμολογίες των ετών 1982 και 1983, όπως αυτές φαίνονται από τις εμπιστευτικές εκθέσεις των υποψηφίων που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο:
10. Ζωδιάτης Χρίστος Κ. (αιτητής): 1982 “ΛΚ”
1983 “ΛΚ”
1984 “Ε” (10-2-0)
1985 “ΛΚ” ( 5-5-0)
1986 “ΛΚ” ( 6-6-0)
14. Ιωάννου Ανδρέας Μ.: 1982 “ΛΚ”
1983 “Ε”
1984 “Ε” ( 9-3-0)
1985 “Ε” (10-2-0)
1986 “Ε” ( 9-3-0)
18. Κωνσταντίνου Ιωάννης: 1982 “Ε”
1983 “Ε”
1984 “Ε” (11-1-0)
1985 “Ε” (12-0-0)
1986 “Ε” (12-0-0)
21. Χρίστου Πολύδωρος: 1982 “Ε”
1983 “Ε”
1984 “Ε” (11-1-0)
1985 “Ε” (11-1-0)
1986 “Ε” (11-1-0)
[*489]22. Χριστοδουλίδης Χριστόδουλος Ν.: 1982 “Ε”
1983 “Ε”
1984 “Ε” (11-1-0)
1985 “Ε” (10-2-0)
1986 “Ε” (10-2-0)
32. Λαμπράκης Σάββας: 1982 “Ε”
1983 “Ε”
1984 “Ε” ( 9-3-0)
1985 “Ε” (10-2-0)
1986 “Ε” (10-2-0)
34. Αναστασίου Ανδρέας: 1984 “Ε” (11-1-0)
1985 “Ε” (11-1-0)
1986 “Ε” ( 9-3-0)
(Δεν υπάρχουν προηγούμενες)
35. Σωκράτους Ανδρέας: 1982 “Ε”
1983 “Ε”
1984 “Ε” ( 9-3-0)
1985 “Ε” (12-0-0)
1986 “Ε” (12-0-0)
Όσον αφορά την αρχαιότητα, πράγματι ο αιτητής υπερέχει των προαχθέντων υποψηφίων κατά 2, 3, 4 και 5 χρόνια. Η αρχαιότητα αποτελεί ένα από τα κριτήρια τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση κρίσης για μια προαγωγή, αλλά υπερισχύει μόνο εάν τα υπόλοιπα κριτήρια είναι ίσα μεταξύ τους. Η αξία αποτελεί το πλέον βαρύνον κριτήριο. (Βλέπε, μεταξύ άλλων, Menelaou v. P.S.C. (1969) 3 C.L.R. 36, 41, Hadjisavva v. P.S.C. (1982) 3 C.L.R. 76, 79, Aristodemou v. P.S.C. (1986) 3 C.L.R. 434, 443, Stephanou v. P.S.C. (1986) 3 C.L.R. 779, 788.)
Στην παρούσα υπόθεση τα άλλα κριτήρια δεν ήταν ίσα μεταξύ τους, γιατί ο αιτητής ήταν κατώτερος σε αξία από τα ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά ούτε και σε προσόντα υπερτερούσε. Κατά την άποψή μου, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της παρούσας υπόθεσης, η καθ’ ης η αίτηση Επιτροπή διεξήγαγε τη δέουσα έρευνα και ήταν απόλυτα εφικτό γι’ αυτήν να λάβει την απόφαση που έλαβε. Ο αιτητής, που έχει το βάρος της απόδειξης ότι υπερέχει έκδηλα αυτών που επιλέγηκαν, απέτυχε να το αποδείξει.
[*490]Ο δικηγόρος του αιτητή στην υπόθεση 726/87 Γεώργιου Χρίστου, προβάλλει τον ισχυρισμό ότι αυτός υπερέχει έκδηλα των ενδιαφερομένων μερών και ότι η Ε.Δ.Υ. δεν στάθμισε ορθά τα προσόντα, την αρχαιότητα και την αξία του αιτητή. Επίσης ότι η Ε.Δ.Υ. δεν διενέργησε τη δέουσα έρευνα αναφορικά με τα πραγματικά γεγονότα και δεν έλαβε υπόψη της το επιπρόσθετο προσόν της μετεκπαίδευσης του αιτητή στην Αγγλία το οποίο προβλέπεται και από το Σχέδιο Υπηρεσίας, ούτε και αιτιολόγησε ειδικά την απόφαση της γιατί δεν έλαβε υπόψη της τη μετεκπαίδευση του αιτητή, όπως είχε τη νομική υποχρέωση να κάμει. Επιπρόσθετα προς τους ισχυρισμούς του, ο δικηγόρος για τον αιτητή, επισυνάπτει σαν αναπόσπαστο μέρος της γραπτής του αγόρευσης, συγκριτικό πίνακα, με τη βαθμολογία αιτητή και ενδιαφερομένων μερών κατά τα τρία τελευταία χρόνια, με σκοπό να καταδείξει την έκδηλη υπεροχή του έναντι ενός εκάστου των ενδιαφερομένων μερών.
Μετά από προσεκτική μελέτη των εμπιστευτικών εκθέσεων αιτητή και ενδιαφερομένων μερών, το συμπέρασμα το οποίο εξάγεται είναι ότι ο αιτητής έχει την ίδια βαθμολογία κατά τα τρία τελευταία έτη με τα ενδιαφερόμενα μέρη Ιωάννη Κωνσταντίνου, Ιωάννη Χαραλαμπίδη, Χριστόδουλο Χριστοδουλίδη, Πολύδωρο Χρίστου, Ανδρέα Αναστασίου, Σάββα Λαμπράκη και Ανδρέα Σωκράτους, χαρακτηριζόμενος και για τα τρία έτη σαν “Εξαίρετος”, υπερέχει δε σε βαθμολογία του ενδιαφερόμενου μέρους Ευαγόρα Σολομωνίδη, ο οποίος κατά τα έτη 1984 και 1985 χαρακτηρίζεται σαν “Λίαν Καλός”.
Όσον αφορά την αρχαιότητα, ο αιτητής υπερέχει κατά ένα χρόνο των ενδιαφερομένων μερών Πολυδώρου Χρίστου, Χριστόδουλου Χριστοδούλου και Σάββα Λαμπράκη, κατα δυο χρόνια περίπου των ενδιαφερομένων μερών Ανδρέα Αναστασίου και Ανδρέα Σωκράτους, κατά οκτώ χρόνια περίπου του ενδιαφερόμενου μέρους Ευαγόρα Σολομωνίδη και κατά 10 χρόνια περίπου του ενδιαφερόμενου μέρους Ιωάννη Χαραλαμπίδη.
Ο βασικός όμως ισχυρισμός ακύρωσης που επικαλείται ο δικηγόρος του αιτητή είναι ότι, παρόλο που ο αιτητής έτυχε μετεκπαίδευσης στην Αγγλία και παρόλο που η μετεκπαίδευση σε συναφές θέμα θεωρείται σαν πλεονέκτημα βάσει του Σχεδίου Υπηρεσίας, δεν υπάρχει τίποτα στα πρακτικά της Ε.Δ.Υ. που να υποδηλώνει ότι αυτή κατά την έρευνα της για τους υποψήφιους στάθμισε αυτό το προσόν του αιτητή, αλλά ούτε και καμιά ειδική αιτιολογία που να υποδηλώνει γιατί προτιμήθηκαν τα ενδιαφε[*491]ρόμενα μέρη τα οποία δεν κατείχαν το προσόν αυτό.
Αποτελεί καθιερωμένη αρχή ότι η ερμηνεία και εφαρμογή των Σχεδίων Υπηρεσίας ανήκουν στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και το Δικαστήριο κατά την άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας δεν δίδει σ’ αυτά διαφορετική ερμηνεία από εκείνη της Επιτροπής, εφόσον η ερμηνεία που δόθηκε από την Επιτροπή ήταν εύλογα επιτρεπτή. (Βλ. Papapetrou v. Republic 2 R.S.C.C. 61, 69, Petsas v. Republic 3 R.S.C.C. 60, 63, Tryfon v. Republic (1968) 3 C.L.R. 28, 40, Andreou v. Republic (1979) 3 C.L.R. 379, 386, Kolokotronis v. Republic (1980) 3 C.L.R. 418, 427, Larkos v. Republic (1982) 3 C.L.R. 513, 519, Makrides v. Republic (1983) 3 C.L.R. 622, 630, Mytides v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1096, 1107, Xinari v. Republic (1984) 3 C.L.R. 598, 600, Der Parthogh v. CBC (1984) 3 C.L.R., 635, 638, Frangoullides and Another v. Republic (1985) 3 C.L.R. 1680, 1684-1685).
Στην υπόθεση Athos Georghiades v. Republic (1967) 3 C.L.R. 653, στη σελ. 668 αναφέρθηκαν τα εξής:
“The application, however, by the Commission of a scheme of service to the circumstances of each particular case has to be made after sufficient enquiry regarding all material considerations, and in the present Case I am of the opinion that such an enquiry has not taken place regarding the possession or not by Interested Party Georghiou of the required knowledge of the English language.”
Και συνεχίζοντας στη σελ. 669:
“I find, therefore, that the Commission has not conducted the sufficiently necessary inquiry into a most material aspect of the matter and that, therefore, it exercised its discretion in a defective manner, leading to its decision regarding the appointment of this Interested Party being wrong in law and in excess and abuse of powers; and, thus, it has to be annulled (see HjiLouca and The Republic (1966) 3 C.L.R. 854).”
Το θέμα της υποχρέωσης της Επιτροπής να διεξάγει τη δέουσα έρευνα για το σκοπό εξακρίβωσης των αληθών πραγματικών περιστατικών επί των οποίων θα εφαρμοστεί η σχετική νομοθεσία απασχόλησε το Δικαστήριο και στην υπόθεση HjiLouca v. Republic (1966) 3 C.L.R. 854, το σχετικό απόσπασμα βρίσκεται στη σελ. 860.
[*492]Επίσης στην υπόθεση Vaso Tourpeki v. Republic (1973) 3 C.L.R. 592, η επίδικη απόφαση ακυρώθηκε για το ότι η αιτήτρια φαινόταν να κατέχει δίπλωμα το οποίο βάσει των Σχεδίων Υπηρεσίας αποτελούσε πλεονέκτημα και για το οποίο καμιά αναφορά δεν είχε γίνει, ούτε στα πρακτικά της Επιτροπής, αλλά ούτε και από τον Προϊστάμενο του Τμήματος. Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από τις σελ. 602-603:
“In relation to the position created by the aforesaid circumstances, one has to observe that nowhere in the minutes of the Commission or in the recommendation of the Head of the Department, relied upon by the Commission, appears any reference whatsoever to this diploma. An inquiry had to be conducted regarding the issue whether or not the applicant possessed the qualifications which under the scheme of service would be an advantage to a candidate over the other candidates. The general reference to the qualifications of all the candidates serving in the post, does not, in my view, sufficiently disclose whether such material fact, as the possession or not, of a qualification possibly constituting an additional advantage was duly inquired into, and in particular in view of the fact that the details of this course were not in the relevant file before the Commission, but in the possession of the Ministry. Consequently, I find that the Commission has not conducted the sufficiently necessary inquiry into such a most material factor and, therefore, it exercised its discretion in a defective manner; so the sub judice decision of the respondents having been arrived at contrary to the accepted principles of Administrative Law and in abuse or excess of powers, is null and void and of no effect whatsoever.
Moreover, the outcome of such inquiry should have appeared in the reasoning of the sub judice decision and in case it was found by the Commission that the diploma possessed by the applicant was constituting an advantage, then convincing reasons should have been given for ignoring it, inasmuch as the interested party was holding the lower post on secondment, as against the applicant who had been holding same substantively, such preferment, as already stated, constituting an exceptional course. I, therefore, annul the decision for lack of due reasoning which makes the sub judice decision contrary to law and in excess and abuse of power.”
Στην υπόθεση Mytides v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1096, σχε[*493]τικό είναι το απόσπασμα από τις σελ. 1111 και 1112.
“As stated in Photos Photiades & Co. v. The Republic of Cyprus through the Minister of Finance, 1964 C.L.R. 102, an administrative authority has a duty to make the reasonably necessary inquiry for the purposes of ascertaining the correct facts to which the relevant legislation is to be applied. The ascertainment of the true factual situation is one of the four necessary steps in the making of an administrative act, as follows: the study and, if necessary, interpretation of the relevant legal provisions; ascertainment of the correct facts; application of the law to the facts; and decision on the course of action.
The Commission has a statutory duty to construe the scheme of service, then ascertain the qualifications of each candidate as a factual situation and finally to apply the scheme of service in the factual situation and decide whether a candidate is under the scheme of service eligible for promotion. These duties cannot be either usurped by or left to the Departmental Board. The ultimate competence and responsibility rest on the Commission.
In the present case, having regard to the qualification No. 1, which is the primary qualification, and the other schemes of service, to which reference was made, as well as the contents of exhibit No. 13, the process of construction, inquiry and fact finding should have been meticulously followed and it should be reflected in the minutes of the meetings of the Commission. The Commission failed to construe the scheme of service; they failed to carry out any or due inquiry as to the qualifications of the interested party. They failed to exercise their discretion. This emerges from the material placed before the Court.
Did the Degree of Bachelor in Business Administration held by the interested party satisfy the first required qualification for the post in question? This question, simple as it appears, is decided by a complex administrative process.
I find therefore, that the Commission has not conducted the sufficiently necessary inquiry into a most material aspect of the
matter and that, therefore, it exercised its discretion in a defective manner, leading to its decision regarding the promotion of this interested party being wrong in law and in excess and abuse of powers; and, thus, it has to be annulled.”
[*494](Επίσης βλέπε Petrides v. Republic (1981) 3 C.L.R. 57, 68, Karis v. PSC (1985) 3 C.L.R. 496, 503, 504, Kaλos v. PSC (1986) 3 C.L.R. 942, 953, Siatis v. PSC (1987) 3 C.L.R. 1264, 1272.)
Στην παρούσα υπόθεση το σχετικό απόσπασμα από το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης αναφέρει τα εξής:
“Απαιτούμενα Προσόντα:
(1) Δίπλωμα/Πιστοποιητικόν του Δασικού Κολλεγίου ή άλλο ισότιμο προσόν.
(2) Τριετής τουλάχιστον υπηρεσία εις την θέσιν Βοηθού Δασικού Λειτουργού/ Επιθεωρητού Τηλεφώνων.
(3) Ακεραιότης χαρακτήρος, ικανότης διοικήσεως και εποπτεύσεως προσωπικού, υπευθυνότης και οργανωτική ικανότης, ικανότης αναπτύξεως και διατηρήσεως καλών δημοσίων σχέσεων.
(4) Διά να αναλαμβάνη την ευθύνην διοικήσεως του Κλάδου/Υποκλάδου Χωρομετρίας απαιτείται επιπροσθέτως των προσόντων (1) μέχρι (3) ανωτέρω καλή γνώσις μαθηματικών, ειδίκευσις εις την χωρομετρίαν (μετροτράπεζα, αλυσομέτρησις, χωροστάθμισις, φωτογραμμετρική, σχέδιο, μέθοδοι και οργανομετρήσεως και σχεδιάσεως), βασικές γνώσεις κτηματολογικών στοιχείων και δεκαετής πείρα εις τον Κλάδον Χωρομετρίας του Τμήματος Δασών.
(5) Διά να αναλαμβάνη την ευθύνην διοικήσεως του Κλάδου/Υποκλάδου Δασικών Τηλεπικοινωνιών, απαιτείται επιπροσθέτως των προσόντων (1) μέχρι (3) ανωτέρω Δίπλωμα ή Πιστοποιητικόν εις τας τηλεπικοινωνίας του Ινστιτούτου Σίτυ και Γκιλτς (City and Guilds Institute) ή άλλο ισότιμον προσόν και δεκαετής τουλάχιστον πείρα εις τον τομέα των τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Δασών.
(6) Μετεκπαίδευσις εις συναφές θέμα θα θεωρήται πλεονέκτημα.”
Στην παρούσα υπόθεση ο αιτητής, όπως φαίνεται μέσα από τον προσωπικό του φάκελο, διαθέτει κάποιο δίπλωμα στο θέμα ‘Line Plant’ του City of Guilds of London Institute, εκτός από το Δίπλωμα/Πιστοποιητικό του Δασικού Κολλεγίου. Όπως προ[*495]νοεί η παράγραφος 6 του Σχεδίου Υπηρεσίας ‘Μετεκπαίδευση εις συναφές θέμα θα θεωρείται πλεονέκτημα’. Το τι συνιστά δέουσα έρευνα είναι ζήτημα πραγματικό σχετιζόμενο με τις εκάστοτε συνθήκες της υπό κρίση υπόθεσης. Εάν στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει όντως διεξαχθεί η δέουσα έρευνα ή όχι μπορεί μόνο να εξακριβωθεί μέσα από τα πρακτικά της Επιτροπής. Και στην υπό εξέταση υπόθεση καμιά αναφορά δεν γίνεται ούτε στα πρακτικά της Ε.Δ.Υ., ούτε και στη σύσταση του Διευθυντή, την οποία υιοθέτησε η Ε.Δ.Υ., που να διευκρινίζει οτιδήποτε σχετικά μ’ αυτό το δίπλωμα. Η Ε.Δ.Υ. είχε εκ του νόμου υποχρέωση να ερευνήσει από μόνη της κατά πόσο ο αιτητής διέθετε ή όχι ένα προσόν το οποίο θα μπορούσε ν’ αποτελέσει, δυνάμει του Σχεδίου Υπηρεσίας, πλεονέκτημα έναντι άλλων ενδιαφερομένων μερών. Όπως αναφέρθηκε και στην πιο πάνω νομολογία, απλή αναφορά στα προσόντα των υποψηφίων δεν είναι αρκετή για να διαλευκάνει ένα τόσο ουσιώδες στοιχείο όπως είναι η κατοχή ή μη ενός προσόντος που θα μπορούσε ν’ αποτελέσει πλεονέκτημα.
Ο προσωπικός φάκελος του αιτητή που περιείχε το σχετικό δίπλωμα, βρισκόταν ενώπιον της Ε.Δ.Υ. Πέραν τούτου, η αξία του αιτητή όπως διαμορφώνεται μέσα από τις εμπιστευτικές του εκθέσεις, αλλά και η αρχαιότητά του, που είναι σημαντική έναντι ορισμένων ενδιαφερομένων μερών, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την υποχρέωση από μέρους της Ε.Δ.Υ για τη νενομισμένη έρευνα και ειδική αιτιολόγηση της απόφασης της.
Από το υλικό που τέθηκε ενώπιόν μου, είναι πρόδηλο πως τα ενδιαφερόμενα μέρη 1, 2, 3, 4, 8 και 9, δεν διαθέτουν το πλεονέκτημα.
Συνεπώς, ευρίσκω πως η Ε.Δ.Υ. έκαμε κακή άσκηση της διακριτικής της εξουσίας και η απόφαση της πάσχει λόγω μη διεξαγωγής από μέρους της της δέουσας έρευνας, την οποία εάν διεξήγαγε πιθανόν, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, να κατάληγε σε διαφορετικό αποτέλεσμα.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή του αιτητή Γεώργιου Χρίστου, αρ. 726/87, επιτυγχάνει όσον αφορά τα τα ενδιαφερόμενα μέρη, 1. Ιωάννη Κωνσταντίνου, 2. Ανδρέα Ιωάννου, 3. Χριστόδουλου Χριστοδουλίδη, 4. Πολύδωρου Χρίστου, 8. Ιωάννη Χαραλαμπίδη και 9. Ευαγόρα Σολομωνίδη.
Η ίδια προσφυγή όσον αφορά τα ενδιαφερόμενα μέρη 5. Ανδρέα Κωνσταντίνου, 6. Σάββα Λαμπράκη και 7. Ανδρέα Σωκρά[*496]τους, απορρίπτεται.
Η προσφυγή του αιτητή Χρίστου Ζωδιάτη, αρ. 755/87, απορρίπτεται έναντι όλων των ενδιαφερομένων μερών.
Δεν επιδικάζονται έξοδα.
H προσφυγή αρ. 726/87 επιτυγχάνει μερικώς και η προσφυγή αρ. 755/87 απορρίπτεται, χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο