(1990) 3 ΑΑΔ 529
[*529]16 Φεβρουαρίου, 1990
[ΠΙΚΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΔΕΣΠΩ ΛΕΥΚΑΡΙΤΗ,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 228/89).
Διοικητική πράξη — Eκτελεστή σε αντίθεση προς βεβαιωτική πράξη — H κρίση ως προς τον βεβαιωτικό χαρακτήρα — Yποβολή νέων στοιχείων στο μεσοδιάστημα — Aπαιτείται η υποβολή ουσιωδών νέων στοιχείων.
Tελωνειακοί Δασμοί και Φόροι Kαταναλώσεως — Aτελής εισαγωγή οχήματος από επαναπατριζόμενο Kύπριο — H νόμιμη προϋπόθεση της μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό επί δεκαετία — Eρμηνεία και εφαρμογή στην κριθείσα περίπτωση.
H αιτήτρια προσέφυγε κατά της απόφασης απόρριψης αιτήματός της για ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου, δύο περίπου έτη μετά την έκδοση της σχετικής απόφασης.
Tο Aνώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας ως απαράδεκτη την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Διάδικος δεν μπορεί να προσπελάσει το κώλυμα της χρονικής προθεσμίας επικαλούμενος επουσιώδη γεγονότα τα οποία δεν μεταβάλλουν την ουσία του πράγματος. Δικαιολογείται η επανεξέταση μόνον όταν τεθούν ενώπιον της αρχής ουσιώδη γεγονότα τα οποία προέκυψαν σε μεταγενέστερο στάδιο ή προϋπήρχαν αλλά ήσαν άγνωστα. Στην προκειμένη περίπτωση τα γεγονότα τα [*530]οποία αναφέρονται στην επιστολή της 16/1/89 ήταν γνωστά στην αιτήτρια αλλά δεν αναφέρθηκαν. (2) H προβολή τους σε συσχετισμό με την ερμηνεία που τους αποδίδεται έρχεται σε σύγκρουση με το ίδιο το αίτημα της αιτήτριας όπως στοιχειοθετήθηκε στην αίτησή της, ότι δηλαδή μεταξύ των ετών 1974-1977 ήταν μόνιμος κάτοικος Aγγλίας, και (3) Όποια και αν ήταν η συμφωνία της με την Agip Hellas S.A. δε στοιχειοθετεί εργοδότησή της από την εταιρεία εκείνη κατά την παραμονή της στην Aγγλία. Oύτε η πιστοποίηση των Gibson υποστηρίζει τέτοια εκδοχή. Ό,τι διαφαίνεται είναι προσδοκία εργοδότησής της μετά την εκπαίδευσή της στην Aγγλία.
Όπως υποδείχθηκε στην πρόσφατη απόφαση του Aνωτάτου Δικαστηρίου Kυρίλλου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 A.A.Δ. 12, η παρουσία στο εξωτερικό σε συνδυασμό με το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης δεν πρέπει να είναι πλασματική αλλά ουσιαστική.
Στο σύγγραμα του Στασινόπουλου επισημαίνεται ότι τα στοιχεία που προβάλλονται προς επανεξέταση πρέπει να είναι ουσιαστικά και όχι κατ’ επίφαση νέα γεγονότα για την παράκαμψη της χρονικής προθεσμίας που έχει εκπνεύσει. Πρέπει να είναι τέτοιας μορφής ώστε να τείνουν να διαφοροποιήσουν το υπόβαθρο των γεγονότων στα οποία στηρίζεται η απόφαση.
Tι συνιστά βεβαιωτική διοικητική πράξη εξετάστηκε από την ολομέλεια του Aνωτάτου Δικαστηρίου στην Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054. H απόφαση η οποία προσβάλλεται είναι πανομοιότυπη και καλύπτει το ίδιο πραγματικό και νομικό πεδίο με την απόφαση των καθ’ ων η αίτηση της 16/6/87. H ευκαιρία για προσβολή της είχε παρέλθει δύο σχεδόν χρόνια νωρίτερα.
2. Kαι ουσιαστικά κρινόμενη η αίτηση της αιτήτριας δεν ικανοποιεί το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό για τη συνεχή περίοδο των δέκα χρόνων. Kαι αν δεν υπήρχε το δικονομικό κώλυμα το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο. H παραμονή της στην Aγγλία κατά το 1974-1977 δε συνοδευόταν από το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Stekkos v. Republic (1987) 3(A) C.L.R. 127,
[*531]Kourtellaris and Others v. Republic (1987) 3(A) C.L.R. 232,
Solomonides v. Republic (1986) 3(B) C.L.R. 1025,
Assad v. Republic (1984) 3(B) C.L.R. 1529,
Kυρίλλου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 A.A.Δ. 12,
Pieris v. Republic (1983) 3(B) C.L.R. 1054,
Ellina v. Republic (1988) 3 C.L.R. 2651,
Schinis v. Republic (1988) 3(C) C.L.R. 2692,
Savva v. Republic (1989) 3(A) C.L.R. 764.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ’ ων η αίτηση με την οποία απορρίφθηκε αίτηση της αιτήτριας για ατελή εισαγωγή οχήματος λόγω μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό για περισσότερα από 10 χρόνια.
Χρ. Τριανταφυλλίδης, για την Αιτήτρια.
Μ. Ραφτόπουλος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας B΄, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Στις 29/11/85 η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση βάσει της παραγράφου 01.19 του 4ου Πίνακα του Περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου (Ν. 18/78) για την ατελή εισαγωγή οχήματος B.M.W. 323 i. Διεκδικούσε απαλλαγή από την καταβολή δασμού λόγω μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό για περισσότερα από 10 χρόνια. Αναγράφεται στην αίτηση ότι ήταν μόνιμος κάτοικος Αγγλίας μεταξύ των ετών 1974 και 1977 και μόνιμος κάτοικος Ελλάδος στην περίοδο 1977-1985.
Η παραμονή της στην Αγγλία σχετιζόταν, σύμφωνα με τα στοιχεία που η ίδια έθεσε ενώπιον των αρχών κατά τη διερεύνηση της αίτησής της, με εκμάθηση και απόκτηση γνώσεων για τη λειτουργία της διεθνούς ναυτιλιακής αγοράς. Προσήγαγε πιστοποιητικό από τον Οίκο Ε. Α. Gibson Shipbrokers Ltd., ημερομηνίας 12/8/82 με το οποίο πιστοποιείται ότι μεταξύ των ετών [*532]1974 και 1977 δόθηκε η ευκαιρία στην αιτήτρια να εκπαιδευτεί στον οίκο τους σε θέματα της ναυτιλιακής αγοράς. Με δική της δήλωση της 30/5/86 αναγνωρίζει σε αντίθεση προς τους ισχυρισμούς που πρόβαλε στην αίτησή της ότι η παραμονή της στην Αγγλία ήταν προσωρινή και ότι βασιζόταν σε περιοδικές άδειες παραμονής από τις αρμόδιες αρχές που κυμαινόταν για περιόδους μεταξύ τριών και δώδεκα μηνών.
Η αίτησή της απορρίφθηκε για τους λόγους που αναφέρονται στην επιστολή των τελωνειακών αρχών, ημερομηνίας 16/6/87 (Παράρτημα 4). Κρίθηκε ότι δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις που θέτει η σχετική διάταξη του Νόμου, δηλαδή μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό για τη συνεχή περίοδο των 10 χρόνων. Η αιτήτρια διαμαρτυρήθηκε για την απόφαση με επιστολή της της 21/7/87. Σ’ αυτή ανέφερε ότι η παραμονή της στο εξωτερικό ήταν συνεχής για την περίοδο των 10 ετών. Στην απάντηση που της δόθηκε στις 31/7/87 επεξηγείται ότι παραμονή στο εξωτερικό αφεαυτής για τη χρονική περίοδο των 10 χρόνων δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας. Η παραμονή στο εξωτερικό πρέπει να συνοδεύεται από το στοιχείο της μονιμότητας για την συνεχή περίοδο 10 χρόνων.
Μετά την παρέλευση 18 περίπου μηνών, στις 16/1/89 ζήτησε την επανεξέταση του αιτήματος της προβάλλοντας για πρώτη φορά τον ισχυρισμό ότι η παραμονή της στην Αγγλία μεταξύ των ετών 1974 και 1977 συνδεόταν με συμφωνία για εργοδότηση της στην Ελλάδα που είχε συνάψει κατά τη σύντομη παραμονή της εκεί με την εταιρεία Agip Hellas S.A. Συγκεκριμένα ισχυρίστηκε ότι: “Παρέμεινα στην Ελλάδα για δυο τρεις μέρες για εργασία και οδηγίες και στη συνέχεια με εντολή του εργοδότη μου αποστάληκα για ειδίκευση στην εταιρεία E.A. Gibson του Λονδίνου”.
Οι τελωνειακές αρχές απάντησαν στις 13/2/89 ότι το αίτημά της δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί για τους ίδιους λόγους που είχαν διαπιστωθεί νωρίτερα· δηλαδή ότι η παραμονή της στο εξωτερικό δεν ήταν μόνιμη για τη συνεχή περίοδο των 10 χρόνων. Η προσφυγή στρέφεται εναντίον αυτής της απόφασης και επιδιώκεται η ακύρωσή της για τους λόγους που προσδιορίζονται στην αίτηση, δηλαδή έλλειψη αιτιολογίας, υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας σε συνδυασμό με παρέκκλιση από τις διατάξεις της νομοθεσίας.
Οι καθ’ ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι το επίδικο θέμα είναι ανεπίδεκτο δικαστικής αναθεώρησης για το λόγο ότι η πράξη που προσβάλλεται είναι πασιφανώς βεβαιωτική. Όσον αφορά [*533]την ουσία, η θέση τους είναι ότι η προσφυγή είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, ενόψει των στοιχείων που περιβάλλουν την παραμονή της αιτήτριας στο εξωτερικό.
Σε σχέση με την προδικαστική ένσταση ο δικηγόρος της αιτήτριας υπέβαλε ότι η απόφαση είναι εκτελεστή ενόψει των νέων στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον των αρχών· η απόφαση της Διοίκησης υπόκειται σε ακύρωση είτε λόγω (α) παράλειψης διεξαγωγής της δέουσας έρευνας, ή (β) για πλημμελή άσκηση των εξουσιών που παρέχονται από το Νόμο στις τελωνειακές αρχές. Τη θέση του υποστήριξε με αναφορά σε δυο αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου Stekkos v. Republic (1987) 3 C.L.R. 127, 131 και Kourtellaris and Others v. Republic (1987) 3 C.L.R. 232, 237. Το θέμα των δικαστικών αυτών αποφάσεων ήταν το πλαίσιο μέσα στο οποίο επανεξετάζεται απόφαση μετά την υποβολή νέων στοιχείων και οι συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από την παράλειψη της Διοίκησης να προβεί στη δέουσα έρευνα ή την πλημμελή άσκηση της διοικητικής ευχέρειας.
Η θέση των καθ’ ων η αίτηση είναι ότι κανένα στοιχείο δεν τέθηκε ενώπιον των αρχών που να δικαιολογεί επανεξέταση. Η επιχειρηματολογία του δικηγόρου της Δημοκρατίας περιστράφηκε γύρω από την αρχή ότι επανεξέταση δικαιολογείται μόνον όταν τεθούν ενώπιον της αρμόδιας αρχής ουσιώδη στοιχεία τα οποία τείνουν εκ πρώτης όψεως να διαφοροποιήσουν το καθεστώς γεγονότων πάνω στο οποίο εδράζεται η απόφαση της οποίας η επανεξέταση επιζητείται. Έγινε μνεία των αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου στις υποθέσεις Solomonides v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1025 και Assad v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1529. Οι αποφάσεις αυτές απηχούν την αρχή που διατυπώνεται με πολύ σαφήνεια στο σύγγραμα του Μ. Στασινόπουλου, Δίκαιο των Διοικητικών Διαφορών, 4η έκδοση, 1974, σελ. 176, ότι διάδικος δεν μπορεί να προσπελάσει το κώλυμα της χρονικής προθεσμίας επικαλούμενος επουσιώδη γεγονότα τα οποία δεν μεταβάλλουν την ουσία του πράγματος. Δικαιολογείται η επανεξέταση μόνον όταν τεθούν ενώπιον της αρχής ουσιώδη γεγονότα τα οποία προέκυψαν σε μεταγενέστερο στάδιο ή προϋπήρχαν αλλά ήσαν άγνωστα. Στην προκειμένη περίπτωση τα γεγονότα τα οποία αναφέρονται στην επιστολή της 16/1/89 ήταν γνωστά στην αιτήτρια αλλά δεν αναφέρτηκαν. (2) Η προβολή τους σε συσχετισμό με την ερμηνεία που τους αποδίδεται έρχεται σε σύγκρουση με το ίδιο το αίτημα της αιτήτριας όπως στοιχειοθετήθηκε στην αίτησή της, ότι δηλαδή μεταξύ των ετών 1974 - 1977 ήταν μόνιμος κάτοικος Αγγλίας, και (3) όποια και να ήταν η συμφωνία της με την Agip Hellas S.A. δε στοι[*534]χειοθετεί εργοδότησή της από την εταιρεία εκείνη κατά την παραμονή της στην Αγγλία. Ούτε η πιστοποίηση των Gibson υποστηρίζει τέτοια εκδοχή. Ότι διαφαίνεται είναι προσδοκία εργοδότησής της μετά την εκπαίδευσή της στην Αγγλία.
Όπως υπεδείχθη στην πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κυρίλλου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 12, η παρουσία στο εξωτερικό σε συνδυασμό με το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης δεν πρέπει να είναι πλασματική αλλά ουσιαστική.
Στο σύγγραμα του Στασινόπουλου επισημαίνεται ότι τα στοιχεία που προβάλλονται προς επανεξέταση πρέπει να είναι ουσιαστικά και όχι κατ’ επίφαση νέα γεγονότα για την παράκαμψη της χρονικής προθεσμίας που έχει εκπνεύσει. Πρέπει να είναι τέτοιας μορφής ώστε να τείνουν να διαφοροποιήσουν το υπόβαθρο των γεγονότων στα οποία στηρίζεται η απόφαση.
Τί συνιστά βεβαιωτική διοικητική πράξη εξετάστηκε από την ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054. Η απόφαση η οποία προσβάλλεται είναι πανομοιότυπη και καλύπτει το ίδιο πραγματικό και νομικό πεδίο με την απόφαση των καθ’ ων η αίτηση της 16/6/87. Η ευκαιρία για προσβολή της είχε παρέλθει δυο σχεδόν χρόνια νωρίτερα. Και ουσιαστικά κρινόμενη η αίτηση της αιτήτριας δεν ικανοποιεί το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό για τη συνεχή περίοδο των δέκα χρόνων. Και αν δεν υπήρχε το δικονομικό κώλυμα το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο. Η παραμονή της στην Αγγλία κατά το 1974-1977 δε συνοδευόταν από το στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης. (Βλ. μεταξύ άλλων Revecca Ellina v. The Republic (1988) 3 C.L.R. 2651, Τheodoros Schinis v. The Republic (1988) 3(C) C.L.R. 2692 και Panayis Savva v. Republic (1989) 3(A) C.L.R. 764).
Η προσφυγή απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για τα έξοδα.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο