(1990) 3 ΑΑΔ 585
[*585]21 Φεβρουαρίου, 1990
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΟNIQUE VARKAS,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΚΑΙ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΜΕΣΩ
ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ
ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 170/86).
Aίτηση Ακυρώσεως — Παθητική νομιμοποίηση — Η προσφυγή στρέφεται κατά της Δημοκρατίας και κατονομάζει το εκδόσαν την πράξη όργανο.
Διοικητική πράξη — Εκτελεστότητα — Έννοια — Πράξη συμβουλευτικού χαρακτήρα — Στερείται εκτελεστότητας — Δεν προσβάλλεται με προσφυγή.
Η αιτήτρια προσέφυγε κατά της μη έγκρισης αιτήματός της να εμβάσει στο εξωτερικό ποσότητα συναλλάγματος.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας ως απαράδεκτη την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Η πρόσθεση οποιωνδήποτε μερών, κυβερνητικών οργάνων ή αρχών, που δεν είναι υπεύθυνα για την έκδοση της πράξης, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα της προσφυγής, παρόλο ότι είναι επιθυμητό να αποφεύγεται περίληψή τους στους καθ’ ων η αίτηση.
Έχει καθιερωθεί με τη νομολογία ότι η προσφυγή που προσβάλλει πράξη, απόφαση ή παράλειψη οργάνου της Κυβέρνησης πρέπει να καταχωρείται “εναντίον της Δημοκρατίας διά του οργάνου, το οποίο να κατονομάζεται”. Το όργανο κανονικά πρέπει [*586]να είναι εκείνο που έχει εκδώσει την κρινόμενη πράξη ή απόφαση ή είναι υπεύθυνο για την παράλειψη.
2. Το αντικείμενο της προσφυγής με βάση το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος είναι εκτελεστή διοικητική πράξη ή απόφαση ή παράλειψη προσώπου, αρχής ή οργάνου που ασκεί εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία. Διοικητική πράξη ή απόφαση υπόκειται στην Αναθεωρητική Δικαιοδοσία του Δικαστηρίου μόνο αν είναι εκτελεστή. Πρέπει να είναι πράξη με την οποία η βούληση της Διοίκησης γίνεται γνωστή για ένα θέμα, πράξη που σκοπό έχει την παραγωγή εννόμου αποτελέσματος έναντι του διοικουμένου και συνεπάγεται την άμεση εκτέλεση τoυ. To κύριο στοιχείο της έννοιας της εκτελεστής πράξης είναι η άμεση παραγωγή εννόμου αποτελέσματος, που συνίσταται στη δημιουργία, τροποποίηση, ή κατάλυση νομικής κατάστασης, δηλαδή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων διοικητικού χαρακτήρα του διοικουμένου.
Δε χωρεί προσφυγή εναντίον πράξης συμβουλευτικού χαρακτήρα.
Το λεκτικό της επίδικης σημείωσης της 12ης Φεβρουαρίου, 1986, δεν εκφράζει βούληση της Διοίκησης αλλά πρόθεση και μάλιστα κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πληροφοριακού ή συμβουλευτικού χαρακτήρα, δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη, δεν παράγει από μόνη της, όπως έχει, έννομα αποτελέσματα και δεν μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο προσφυγής.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Christodoulou ν. Republic 1 R.S.C.C. 1,
Minister of Finance v. Public Service Commission (1968) 3 C.L.R. 691,
Cyprus Transport Co. Ltd and Another v. Republic (No. 1) (1969) 3 C.L.R. 501,
Lambrakis v. Republic (1970) 3 C.L.R. 72,
Hadjipapasymeou v. Republic (1984) 3(B) C.L.R. 1182,
Fesas and Others v. Republic (1989) 3(A) C.L.R. 63,
Γιάγκου v. Δημοκρατίας (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2294,
[*587]
Kolokassides v. Republic (1965) 3 C.L.R. 542,
Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 C.L.R. 219,
Δημοκρατία ν. Χατζηπαντελή (1989) 3(B) A.A.Δ. 961,
Εταιρεία Μουτουλλάς - Καλοπαναγιώτης Μεταφοραί Λτδ. ν. Αρχής Αδειών και Άλλης (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2277,
Ιωάννου και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2392,
Fellas v. Republic (1972) 3 C.L.R. 310,
Erotokritou v. Republic (1972) 3 C.L.R. 523.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης της Kεντρικής Tράπεζας της Kύπρου να μην εγκρίνει την αίτηση της αιτήτριας να εμβάσει στο εξωτερικό ξένο συνάλλαγμα της τάξης των £1.700,- από το οποίο, ποσό £700 αντιπροσώπευε τόκους.
Κ. Μαυραντώνης, για την Αιτήτρια.
Δ. Παπαδοπούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΣTYΛIANIΔHΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή η αιτήτρια ζητά ακύρωση της απόφασης της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου ημερομηνίας 12 Φεβρουαρίου, 1986, για τη μη έγκριση της αίτησης της ημερομηνίας 28 Νοεμβρίου, 1985, να εμβάσει στο εξωτερικό ξένο συνάλλαγμα της τάξεως των £1,700.-, από το οποίο ποσό £700.- αντιπροσώπευε τόκους.
Ο δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση έχει εγείρει τις ακόλουθες προδικαστικές ενστάσεις:-
(α) Οι καθ’ ων η αίτηση - Γενικός Εισαγγελέας και Υπουργός Οικονομικών - δεν έπρεπε να είναι διάδικοι, γιατί δεν πήραν καμιά απόφαση και καμιά σχέση δεν έχουν με την προσβαλλόμενη πράξη.
(β) Το περιεχόμενο της επιστολής 12 Φεβρουαρίου, 1986, εί[*588]ναι πληροφοριακού χαρακτήρα και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ιδρύθηκε με τον περί Κεντρικής Τραπέζης της Κύπρου Νόμο του 1963, (N. 48/63), και έχει τις αρμοδιότητες όπως προβλέπεται στο Άρθρο 121 του Συντάγματος. Είναι ανεξάρτητος συνταγματικός οργανισμός.
Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου εξέδωσε στις 16 Ιουλίου, 1979, με βάση το Άρθρο 43 του περί Ελέγχου Συναλλάγματος Νόμου, Κεφ. 199, Εγκύκλιο Νο. EC25/79/1604, που τιτλοφορείται “Emigration” (“Μετανάστευση”). Η Εγκύκλιος προβλέπει τη διαδικασία και τις διευκολύνσεις μεταφοράς συναλλάγματος στο εξωτερικό σε κάτοικο της Δημοκρατίας, ο οποίος εγκαθίσταται μόνιμα σε άλλη χώρα.
Το Μέρος ΙΙ - “Facilities Available to Emigrants” - προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι μετά την έγκριση “μεταναστευτικής μεταχείρισης” επιτρέπεται η μεταφορά αρχικού ποσού £5,000.- κατά οικογένεια.
Οι παράγραφοι 3 και 4 έχουν:-
“3. Any cash balances remaining after the appropriate settling-in and travel allowances have been made, all capital payments accruing thereafter to the emigrant, as well as the total proceeds of any asset subsequently sold, will be required to be placed to a blocked (current, saving or fixed deposit) account with an Authorised Dealer. Any interest earned on the blocked balances will be freely transferable abroad by the Authorised Dealer as per Circular No. EC 32/69/1225 para 3(a).
4. Subsequent releases from blocked accounts will be permitted at the rate of C£1,000 per annum, on application on Form EC/1000 accompanied by certificate of permanent residence abroad. (Please see also Part IV below).”
Η αιτήτρια είναι πολίτης της Δημοκρατίας. Το 1980 τέλεσε το γάμο της με Έλληνα υπήκοο και έκτοτε κατοικά στο εξωτερικό, κυρίως στην Ελλάδα. Πριν τη μετανάστευση της το 1980 συμπλήρωσε τη σχετική αίτηση για “Μεταναστευτική Μεταχείριση” σύμφωνα με την πιο πάνω Εγκύκλιο, στην οποία δήλωσε περιουσιακά στοιχεία Γραμμάτια για ποσό £35,000.-, που οφειλόνταν σ’ αυτή από τη γιαγιά της κ. Αλεξάντρα Πέτρου Γεωργιάδη. Σε υποστήριξη της αίτησης της επισυνάφθηκε Γραμμάτιο £10,000.- αντί [*589]£35,000.-. Στις 8 Μαρτίου, 1980, εγκρίθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου αίτηση της αιτήτριας για παραχώρηση του αρχικού μεταναστευτικού συναλλάγματος των £5,000.-.
Σε κάποιο στάδιο, την περίοδο εκείνη, παρουσιάστηκαν Γραμμάτια ημερομηνίας 19 Ιουνίου, 1970 και 9 Ιανουαρίου, 1969, για ποσά £10,000.- και £30,000.-, αντίστοιχα, πληρωτέα μετά 14 χρόνια και 11 μήνες, με τόκο 1%. Αιτία οφειλής είναι: “λόγω φυσικής αγάπης και συμπαθείας προς αυτήν ως εγγονήν μου”.
Στις 19 Δεκεμβρίου, 1981, εγκρίθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου αίτηση για έμβασμα £1,700.- με το δικαιολογητικό που φαίνεται σ’ αυτή “against the amount of £35,000 due to the beneficiary by Mrs. Alexandra Georghiades a resident of Cyprus”.
Στις 19 Φεβρουαρίου, 1982 και 10 Ιανουαρίου, 1983, εγκρίθηκαν αιτήσεις για εμβάσματα £1,700.- κάθε φορά, με το δικαιολογητικό “emigration treatment”.
Στις 20 Οκτωβρίου, 1984, εγκρίθηκε αίτηση για £700.- που εδικαιολογείτο ως τόκος. Επισυνάπτετο προς υποστήριξη της αίτησης Ειδοποίηση Επιβολής Φορολογίας για το 1983 για καθαρό εισόδημα £700.-. Επισημαίνονται οι διαφοροποιήσεις του ποσού που οφείλεται στην αιτήτρια λόγω φυσικής αγάπης και συμπάθειας: £35,000.- στο μεταναστευτικό έντυπο, γραμμάτιο μόνο £10,000.- και τέλος στο έγγραφο επιδόσεως £70,000.-. Στο έγγραφο επιδόσεως αναφέρονται δύο χρεώστες - £35,000.- ο καθένας.
Στις 28 Νοεμβρίου, 1985, ο αντιπρόσωπος της αιτήτριας - Λεύκος Γεωργιάδης - μέσον της Λαϊκής Τράπεζας της Κύπρου Λτδ., υπόβαλε με το σχετικό έντυπο αίτηση για μεταφορά £1,700.- ξένου συναλλάγματος στην αιτήτρια στον Πειραιά για “μεταναστευτική μεταχείριση”. Κανένα έγγραφο ή άλλα δικαιολογητικά δεν επισυνάφθηκαν, με βάση την Εγκύκλιο στην οποία έγινε αναφορά πιο πάνω. Έγινε όμως αναφορά στα προηγούμενα εμβάσματα. Η αίτηση αυτή επιστράφηκε από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου στη Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου Λτδ., με την ακόλουθη σημείωση:-
“CENTRAL BANK OF CYPRUS
Transferee has been granted emigration treatment in 1980. In accordance with current policy we may allow further remittances up to a certain amount per annum if the funds emanate from sale of assets belonging to the transferee and declared at the time of emigration or lawfully acquired after [*590]emigration with external funds.”
Στο κάτω μέρος του Εντύπου υπάρχουν τα ακόλουθα τυπωμένα:-
“CENTRAL BANK OF CYPRUS
EXCHANGE CONTROL DECISION
APPROVED
APPROVED AS AMENDED
NOT APPROVED
...............................................................
Exchange Control Officer”
Καμιά απόφαση δε φαίνεται να λήφθηκε ή σημειώθηκε στο μέρος αυτό του Εντύπου.
Αναφορικά με την πρώτη προδικαστική ένσταση, η πρόσθεση οποιωνδήποτε μερών, κυβερνητικών οργάνων ή αρχών, που δεν είναι υπεύθυνα για την έκδοση της πράξης, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα της προσφυγής, παρόλο ότι είναι επιθυμητό να αποφεύγεται περίληψή τους στους καθ’ ων η αίτηση.
Έχει καθιερωθεί με τη νομολογία ότι η προσφυγή που προσβάλλει πράξη, απόφαση ή παράλειψη οργάνου της Κυβέρνησης πρέπει να καταχωρείται “εναντίον της Δημοκρατίας διά του οργάνου, το οποίο να κατονομάζεται”. Το όργανο κανονικά πρέπει να είναι εκείνο που έχει εκδώσει την κρινόμενη πράξη ή απόφαση ή είναι υπεύθυνο για την παράλειψη. (Βλ. Miltiades Christodoulou and The Republic (Collector of Customs, Nicosia) 1 R.S.C.C. 1, 9· Minister of Finance v. Public Service Commission (1968) 3 C.L.R. 691, 696, 697· Cyprus Transport Co. Ltd. and Another (No. 1) v. Republic (Minister of Communications and Works and Another) (1969) 3 C.L.R. 501, 502· Nikos Lambrakis v. Republic (Educational Service Committee) (1970) 3 C.L.R. 72, 73· HadjiPapasymeou v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1182· Costas Fesas and Others v. The Republic of Cyprus, through The Ministry of Interior (1989) 3(Α) C.L.R. 63 και Μιχαήλ Γιάγκου v. Κυπριακής Δημοκρατίας διά του Γενικού Εισαγγελέως και Άλλων (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2294.)
Το αντικείμενο της προσφυγής με βάση το Άρθρο 146.1 του Συντάγματος είναι εκτελεστή διοικητική πράξη ή απόφαση ή παράλειψη προσώπου, αρχής ή οργάνου που ασκεί εκτελεστική ή [*591]διοικητική λειτουργία. Διοικητική πράξη ή απόφαση υπόκειται στην Αναθεωρητική Δικαιοδοσία του Δικαστηρίου μόνο αν είναι εκτελεστή. Πρέπει να είναι πράξη με την οποία η βούληση της Διοίκησης γίνεται γνωστή για ένα θέμα, πράξη που σκοπό έχει την παραγωγή εννόμου αποτελέσματος έναντι του διοικουμένου και συνεπάγεται την άμεση εκτέλεσή τoυ.
To κύριο στοιχείο της έννοιας της εκτελεστής πράξης είναι η άμεση παραγωγή εννόμου αποτελέσματος, που συνίσταται στη δημιουργία, τροποποίηση, ή κατάλυση νομικής κατάστασης, δηλαδή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων διοικητικού χαρακτήρα του διοικουμένου. (Βλ., μεταξύ άλλων, Νicos Kolokassides and The Republic of Cyprus through The Minister of Finance (1965) 3 C.L.R. 542· Republic (Council of Ministers and Others) v. Costas Ch. Demetriou and Others (1972) 3 C.L.R. 219, σελ. 222, 223· Κυπριακή Δημοκρατία ν. Παντελή Χατζηπαντελή (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 961· Εταιρεία Μουτουλλάς - Καλοπαναγιώτης Μεταφοραί Λτδ. ν. Αρχής Αδειών και Άλλων (1989) 3(Δ) Α.Α.Δ. 2277) και Γιαννάκης Ιωάννου και Άλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, διά του 1. Διευθυντή Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, 2. Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1989) 3(Δ) Α.Α.Δ. 2392.)
Δε χωρεί προσφυγή εναντίον πράξης συμβουλευτικού χαρακτήρα - (βλ. Neophytos G. Fellas v. Republic (Minister of Finance) (1972) 3 C.L.R. 310 και Michalis Erotokritou v. Republic (Minister of Interior) (1972) 3 C.L.R. 523).
Το λεκτικό της σημείωσης της 12ης Φεβρουαρίου, 1986, που έχει παρατεθεί πιο πάνω, δεν εκφράζει βούληση της Διοίκησης αλλά πρόθεση και μάλιστα κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πληροφοριακού ή συμβουλευτικού χαρακτήρα, δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη, δεν παράγει από μόνη της, όπως έχει, έννομα αποτελέσματα και δε μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο προσφυγής.
Για το λόγο αυτό η προσφυγή είναι απαράδεκτη.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
Καμιά διαταγή για έξοδα.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο