(1990) 3 ΑΑΔ 1997
[*1997]12 Ιουνίου, 1990
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΛΑΪΚΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖA ΛΤΔ.,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΕΦΟΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ (AΡ. 2),
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 34/88).
Aίτηση Aκυρώσεως — Προθεσμία — Έναρξη — Άρθρο 146.3 του Συντάγματος — Περιστάσεις τήρησης της προθεσμίας στην κριθείσα περίπτωση.
Aναθεωρητική Δικαιοδοσία — Διαφορά δημοσίου δικαίου — H στοιχειοθέτησή της εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως — Iδιωτικού δικαίου η επίδικη διαφορά στην κριθείσα περίπτωση.
H αιτήτρια εταιρεία προσέφυγε κατά της αρνήσεως εγγραφής επιβάρυνσης επί των περιουσιακών στοιχείων εταιρείας.
Tο Aνώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας ως απαράδεκτη την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Έχει νομολογηθεί σε σειρά αποφάσεων από το Aνώτατο Δικαστήριο ότι η περίοδος των 75 ημερών όπως προνοείται στο Άρθρο 146.3 είναι ανατρεπτική και λόγοι δημοσίας τάξεως υποχρεώνουν το δικαστήριο να μη δεχθεί προσφυγή η οποία έχει καταχωρηθεί μετά το πέρας της λήξης αυτής της χρονικής περιόδου.
Eίναι επίσης νομολογημένο ότι η προθεσμία για τους σκοπούς του Άρθρου 146.3 του Συντάγματος αρχίζει από της γνώσεως του προσφεύγοντος και ότι η γνώση της πράξης πρέπει να είναι πλήρης και να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου.
Στην παρούσα προσφυγή η προσβαλλόμενη απόφαση του καθ’ ου η αίτηση, ημερ. 29.10.87, λήφθηκε από τους αιτητές στις 3.11.87, η [*1998]οποία είναι και η ημερομηνία κατά την οποίαν έλαβαν γνώση της επίδικης απόφασης. H χρονική περίοδος των 75 ημερών αρχίζει να μετρά από τις 3.11.87. Για το λόγο αυτό η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται επειδή η προσφυγή έχει καταχωρηθεί εντός της προθεσμίας των 75 ημερών.
2. Tο ζήτημα της δικαιοδοσίας του δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος αποτελεί ζήτημα δημοσίου δικαίου και μπορεί να αποφασίζεται αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο έστω κι αν δεν έχει εγερθεί από τους διαδίκους.
Στη Hellenic Bank Ltd v. Republic (1986) 3(A) C.L.R. 481, αποφασίστηκε ότι η άρνηση του Eφόρου Eταιρειών να εγγράψει υποθήκη δυνάμει του Mέρους III του Περί Eταιρειών Nόμου Kεφ. 113 δεν μπορούσε να γίνει αντικείμενο προσφυγής γιατί η άρνηση εμπίπτει στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου.
Λαμβανομένου υπόψη του περιεχομένου της επίδικης απόφασης, κρίνεται ότι η απόφαση αυτή δεν εξυπηρετεί δημόσιο σκοπό. Eνδιαφέρει μόνο τα μέρη τα οποία επηρεάζονται από αυτή. Πρωταρχικός σκοπός της ήταν η διασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών και για το λόγο αυτό σκοπεί στη ρύθμιση κυρίως περιουσιακών δικαιωμάτων. Eμπίπτει επομένως στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου και ουχί του δημοσίου δικαίου. Kατά συνέπεια το Δικαστήριο αυτό δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει του Άρθρου 146.1 να επιληφθεί της προσφυγής.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Tsiaou as Treasurer of the Committee of the Irrigation Division “Katzilos” of Peristerona v. Republic (1983) 3(B) C.L.R. 1068,
Aspri v. Republic (1979) 3 C.L.R. 490,
Tυλληρίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2373,
Koupepa v. Municipal Committee of Limassol and Another (1968) 3 C.L.R. 496,
Hellenic Bank Ltd v. Republic (1986) 3(A) C.L.R. 481,
Photiades and Another v. Photiades and Another (1988) 3(C) C.L.R. 2084,
[*1999]Λαϊκή Kυπριακή Tράπεζα Λτδ ν. Δημοκρατίας (1989) 3(B) A.A.Δ. 729.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της άρνησης του Eφόρου Eταιρειών να εγγράψει στο Mητρώο του την Eπιβάρυνση πάνω σε περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας LEX AUTO SUPPLIERS LTD, που συστάθηκε με τη συμφωνία ημερ. 28.8.87 μεταξύ των αιτητών και της εταιρείας.
Λ. Δημητριάδου για Τ. Παπαδόπουλο, για την Αιτήτρια.
Λ. Κουρσουμπά, Aνώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
MAΛAXTOΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές ζητούν: “Δήλωση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η πράξη ή/και απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση οι οποίες κοινοποιήθηκαν στους Αιτητές με τις επιστολές ημερ. 29.10.1987 και 5.1.1988 και με βάση τις οποίες ο Καθ’ ου η Αίτηση αρνήθηκε την εγγραφή στο Μητρώο του της Επιβάρυνσης πάνω σε περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας LEX AUTO SUPPLIERS LTD., που συστάθηκε με την συμφωνία ημερ. 28.8.87 είναι άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε νομίμου αποτελέσματος”.
Οι αιτητές υπόβαλαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, τα αναγκαία έγγραφα και στοιχεία και κατέβαλαν όλα τα νόμιμα στον Έφορο Εταιρειών δικαιώματα, για την εγγραφή των στοιχείων της επιβάρυνσης που δημιουργήθηκε με τη συμφωνία ημερ. 28.8.87 μεταξύ των αιτητών και της εταιρείας LEX AUTO SUPPLIERS LTD.
Ο καθ’ ου η αίτηση, με επιστολή του ημερ. 29.10.87, που λήφθηκε στις 3.11.87, πληροφόρησε τους αιτητές ότι η επιβάρυνση δεν είναι εγγράψιμη σύμφωνα με το Νόμο. Οι αιτητές απάντησαν στην επιστολή του καθ’ ου η αίτηση με επιστολή ημερ. 18.12.87, αλλ’ ο καθ’ ου η αίτηση επέμεινε στη μη εγγραφή της επιβάρυνσης με επιστολή του ημερ. 5.1.88.
Ο καθ’ ου η αίτηση στην ένστασή του ήγειρε προδικαστική ένσταση ότι η παρούσα αίτηση, η οποία καταχωρίστηκε στις 16.1.88 είναι εκπρόθεσμη. Σύμφωνα με το άρθρο 146.3 του Συντάγματος:
“Η προσφυγή ασκείται εντός εβδομήκοντα πέντε ημερών από [*2000]της ημέρας της δημοσιεύσεως της αποφάσεως ή της πράξεως ή εν περιπτώσει μη δημοσιεύσεως ή εκ παραλείψεως, από της ημέρας καθ’ ην η πράξις ή παράλειψις περιήλθεν εις γνώσιν του προσφεύγοντος”.
Έχει νομολογηθεί σε σειρά αποφάσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο ότι η περίοδος των 75 ημερών όπως προνοείται στο άρθρο 146.3 είναι ανατρεπτική και λόγοι δημοσίας τάξεως υποχρεώνουν το δικαστήριο να μη δεχθεί προσφυγή η οποία έχει καταχωρηθεί μετά το πέρας της λήξης αυτής της χρονικής περιόδου. Στην υπόθεση Irr. Division “Katzilos” v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1068, στη σελίδα 1075 διαβάζουμε:
“It is well settled that the 75 days’ period provided by article 146.3 of the Constitution, within which a recourse may be filed, is a peremptory one and public policy compels the Court not to entertain any recourse filed after the expiration of such period”.
Είναι επίσης νομολογημένο ότι η προθεσμία για τους σκοπούς του άρθρου 146.3 του Συντάγματος αρχίζει από της γνώσεως του προσφεύγοντος και ότι η γνώση της πράξης πρέπει να είναι πλήρης και να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (Βλ. Aspri v. Republic (1979) 3 C.L.R. 490, Αντώνιος Τυλληρίδης ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Δ) A.A.Δ. 2373).
Στην παρούσα προσφυγή η προσβαλλόμενη απόφαση του καθ’ ου η αίτηση ημερ. 29.10.87 λήφθηκε από τους αιτητές στις 3.11.87 η οποία είναι και η ημερομηνία κατά την οποίαν έλαβαν γνώση της επίδικης απόφασης. Η χρονική περίοδος των 75 ημερών αρχίζει να μετρά από τις 3.11.87. Για το λόγο αυτό η προδικαστική ένσταση απορρίπτεται επειδή η προσφυγή έχει καταχωρηθεί εντός της προθεσμίας των 75 ημερών.
Με τη σύμφωνο γνώμη και των δύο μερών το Δικαστήριο άκουσε τις εισηγήσεις των συνηγόρων πάνω στο πιο κάτω προδικαστικό σημείο που ηγέρθη από τους καθ’ ων η αίτηση:
“Ότι το Δικαστήριο αυτό στερείται δικαιοδοσίας να επιληφθεί της προσφυγής επειδή η επίδικη απόφαση δεν αποτελεί πράξη ή απόφαση μέσα στην έννοια του άρθρου 146.1 του Συντάγματος γιατί ανάγεται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου και όχι του δημοσίου δικαίου, και δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη”.
Το ζήτημα της δικαιοδοσίας του δικαστηρίου δυνάμει του άρ[*2001]θρου 146.1 του Συντάγματος αποτελεί ζήτημα δημοσίου δικαίου και μπορεί να αποφασίζεται αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο έστω κι αν δεν έχει εγερθεί από τους διαδίκους (Βλ. Koupepa v. Municipal Committee of Limassol and Another (1968) 3 C.L.R. 496).
Ήταν εισήγηση της συνηγόρου των καθ’ ων η αίτηση ότι η επίδικη απόφαση αποτελεί απόφαση η οποία ρυθμίζει δικαιώματα αστικού δικαίου και η οποία εμπίπτει μέσα στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, και δεν εμπίπτει μέσα στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου που ασκείται δυνάμει του άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Από την άλλη η συνήγορος των αιτητών υποστήριξε ότι η εγγραφή επιβάρυνσης πάνω στην ιδιοκτησία εταιρείας έχει σκοπό την εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού και σκοπεύει στην προστασία του κοινού κατά τις δοσοληψίες του με εταιρείες. Ήταν επομένως πράξη που εμπίπτει μέσα στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου και είναι της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στην Hellenic Bank Ltd v. Republic (1986) 3 C.L.R. 481, αποφασίστηκε ότι η άρνηση του Εφόρου Εταιρειών να εγγράψει υποθήκη δυνάμει του Μέρους ΙΙΙ του Περί Εταιρειών Νόμου Κεφ. 113 δεν μπορούσε να γίνει αντικείμενο προσφυγής γιατί η άρνηση εμπίπτει στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου.
Χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει και στην υπόθεση Photiades and Another v. Photiades and Another (1988) 3(C) C.L.R. 2084, και επίσης στην Υπόθεση Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1989) 3(B) A.A.Δ. 729.
Αφού έλαβα υπόψη μου το περιεχόμενο της επίδικης απόφασης, κρίνω ότι, η απόφαση αυτή δεν εξυπηρετεί δημόσιο σκοπό. Ενδιαφέρει μόνο τα μέρη τα οποία επηρεάζονται από αυτή. Πρωταρχικός σκοπός της ήταν η διασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών και για το λόγο αυτό σκοπεί στη ρύθμιση κυρίως περιουσιακών δικαιωμάτων. Εμπίπτει επομένως στον τομέα του ιδιωτικού δικαίου και ουχί του δημοσίου δικαίου. Κατά συνέπεια το Δικαστήριο αυτό δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει του άρθρου 146.1 να επιληφθεί της προσφυγής.
Για τα πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Δε θεωρώ αναγκαίον να εξετάσω την ουσία της προσφυγής.
H προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο