(1990) 3 ΑΑΔ 4379
[*4379]15 Δεκεμβρίου, 1990
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΘΕΑ Ι. ΣΑΒΒΙΔΟΥ,
Αιτήτρια,
v.
ΔΗΜΟΥ ΚΑΤΩ ΠΟΛΕΜΙΔΙΩΝ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 410/89).
Δήμοι — Δημοτικοί Υπάλληλοι — Διορισμοί — Θέση Τεχνικού, 2ης Τάξης — Αξιολόγηση υποψηφίων — Προσωπικές συνεντεύξεις — Αποτελούν ορθή και επιτρεπτή μέθοδο αξιολόγησης της αξίας των υποψηφίων και σε κάποιο βαθμό διακρίβωσης των προσόντων τους — Η απόδοση των υποψηφίων έχει αυξημένη βαρύτητα στις περιπτώσεις πλήρωσης θέσεων πρώτου διορισμού και στις περιπτώσεις που η προσωπικότητα του υποψηφίου είναι σημαντικό στοιχείο για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης.
Δήμοι — Δημοτικοί υπάλληλοι — Διορισμοί — Αξιολόγηση υποψηφίων — Γραπτές εξετάσεις — Βαθμολογία — Ελαφρά ψηλότερη βαθμολογία σε γραπτή εξέταση δεν μπορεί να αποτελέσει αποφασιστικό κριτήριο για επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου.
Aίτηση ακυρώσεως — Λόγοι ακυρώσεως — Kατάχρηση εξουσίας — Δημοτικοί υπάλληλοι — Διορισμοί — Σχέδια υπηρεσίας — Διορισμός υποψηφίου με βάση κριτήρια που δεν συμπεριλαμβάνονταν στο σχέδιο υπηρεσίας — Συνιστά ελαττωματική άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της αρμόδιας αρχής και κατάχρηση και υπέρβαση εξουσίας.
Aίτηση ακυρώσεως — Λόγοι ακυρώσεως — Eλαττωματική αιτιολογία — H αιτιολογία είναι ελαττωματική όταν δεν είναι νόμιμη και αποτελεί λόγο ακυρώσεως της διοικητικής πράξης στην οποία αναφέρεται.
Διοικητικό Όργανο — Συλλογικά όργανα — Aπαρτία — Aπουσία ει[*4380]δικής πρόνοιας — Tο ήμισυ των μελών τους συν ένας.
Λέξεις και Φράσεις — “Tο ήμισυ πλέον ενός” στους περί Δήμων Nόμους του 1985-1990.
Στην παρούσα υπόθεση ο διορισμός από το Δημοτικό Συμβούλιο Κάτω Πολεμιδιών του ενδιαφερόμενου μέρους στην επίδικη θέση, έγινε με βάση κριτήρια τα οποία δεν περιλαμβάνονταν στο σχέδιο υπηρεσίας. Συγκεκριμένα τα κριτήρια αυτά ήταν ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν μόνιμος κάτοικος Κάτω Πολεμιδιών και επίσης ότι ήταν πρόσφυγας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τον διορισμό λόγω άσκησης αλλοτρίων κινήτρων στη λήψη της επίδικης απόφασης που οδήγησε σε κατάχρηση και/ή υπέρβαση εξουσίας, χωρίς ως εκ τούτου να προχωρήσει στην εξέταση των άλλων λόγων ακυρώσεως.
Η προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
Per Curiam: Νέοι Δήμοι και νέες δημόσιες αρχές, είναι συμβουλεύσιμο να έχουν νομική βοήθεια για τις διαδικασίες και τους ουσιώδεις τύπους, που επιβάλλουν οι νόμοι και οι αρχές του διοικητικού δικαίου, για την εύρυθμη λειτουργία τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Cyprus Tourism Organization v. Pitsillides (1988) 3(B) C.L.R. 1429,
Δημοκρατία και Άλλοι v. Γιαλλουρίδη και Άλλων (1990) 3 Α.Α.Δ. 4316.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ’ ων η αίτηση με την οποία διόρισαν το ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση Tεχνικού, 2ης Tάξης, στο Δήμο Kάτω Πολεμιδιών, αντί της αιτήτριας.
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Χρ. Δημητριάδης, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Κ. Χρυσοστομίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Cur. adv. vult.
[*4381]ΣTYΛIANIΔHΣ, Δ.: Με την προσφυγή αυτή η αιτήτρια προσβάλλει τη νομιμότητα του διορισμού της Μαρίας Πέτρου - (ενδιαφερόμενο μέρος) - στη θέση Τεχνικού, 2ης Τάξης, στο Δήμο Κάτω Πολεμιδιών (ο “Δήμος”).
Ο Δήμος ιδρύθηκε και λειτουργεί με βάση τους περί Δήμων Νόμους του 1985 έως 1990 (Αρ. 111/85, 1/86, 8/86, 25/86, 39/86, 50/86, 114/86, 121/86, 149/86, 14/87, 63/87, 165/87, 320/87, 39/88, 204/88, 119/90), (ο “Νόμος”).
Ο Δήμος στις 13 Οκτωβρίου, 1988, αποφάσισε την πρόσληψη Τεχνικού, 2ης Τάξης, για την κάλυψη των τεχνικών υπηρεσιών, και τη δημοσίευση της θέσης στον ημερήσιο τύπο.
Η θέση και το σχέδιο υπηρεσίας με τα απαιτούμενα προσόντα δημοσιεύτηκαν σε τέσσερις πρωϊνές εφημερίδες την 1η Νοεμβρίου, 1988.
Εικοσιτέσσερα πρόσωπα, μεταξύ των οποίων η αιτήτρια και το ενδιαφερόμενο μέρος, υπέβαλαν έγκαιρα αιτήσεις.
Στις 26 Ιανουαρίου, 1989, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως η Διαχειριστική Επιτροπή, με τους Τεχνικούς Πρ. Ανθίμου και Ε. Ρουμπά, καταγράψουν και αξιολογήσουν τις αιτήσεις.
Στις 30 Ιανουαρίου, 1989, ανοίχτηκαν και καταγράφτηκαν οι αιτήσεις.
Στις 9 Μαρτίου, 1989, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως η Διαχειριστική Επιτροπή, με τους πιο πάνω Μηχανικούς, προχωρήσουν στην αξιολόγηση των υποψηφίων με προφορικές εξετάσεις.
Στις 12 Απριλίου, 1989, η Διαχειριστική Επιτροπή αποφάσισε να καλέσει τους υποψηφίους, στις 22 Απριλίου, 1989, σε προσωπικές συνεντεύξεις, για εξέταση από τη Διαχειριστική Επιτροπή και τους πιο πάνω Μηχανικούς.
Κατά τη συνέντευξη προεπιλέγησαν τέσσερεις υποψήφιες, που εξασφάλισαν 65 βαθμούς και άνω στους 100.
Οι τέσσερις που είχαν προεπιλεγεί κλήθηκαν στις 13 Μαΐου, 1989, σε προσωπική συνέντευξη με τους Μηχανικούς και τη Διαχειριστική Επιτροπή, για τελική επιλογή μεταξύ εκείνων που θα [*4382]εξασφάλιζαν σύνολο βαθμολογίας 160/200 και άνω.
Τρεις από τις υποψήφιες εξασφάλισαν περίπου την ίδια βαθμολογία, άνω των 160/200. Μεταξύ των τριών ήταν η αιτήτρια και το ενδιαφερόμενο μέρος.
Στις 17 Μαΐου, 1989, η Διαχειριστική Επιτροπή επέλεξε για σύσταση, με πλειοψηφία, το ενδιαφερόμενο μέρος.
Στις 18 Μαΐου, 1989, με πλειοψηφία, λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση για διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους πάνω σε προσωρινή βάση για ένα χρόνο, από 1η Ιουνίου, 1989.
Οι λόγοι ακυρότητας που προβλήθηκαν είναι:-
1. Η σύνθεση και απαρτία του οργάνου που πήρε την απόφαση ήταν ελαττωματική. Η Διαχειριστική Επιτροπή άσκησε, ουσιαστικά, την εξουσία και το Συμβούλιο δεν άσκησε εξουσία, αλλά “επικύρωσε” την επιλογή της Διαχειριστικής Επιτροπής.
2. Οι τρόποι και μέθοδοι επιλογής ήταν ελαττωματικοί και δεν ακολουθήθηκε η ορθή διαδικασία στο προπαρασκευαστικό στάδιο για τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης.
3. Η αιτήτρια είχε καταφανή υπεροχή έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους.
4. Λήφθηκαν υπόψη εξωγενείς παράγοντες.
5. Η απόφαση είναι αναιτιολόγητη και/ή η αιτιολογία δεν είναι νόμιμη.
6. Δεν τηρήθηκαν πρακτικά στις 22 Απριλίου, 1989, και 13 Μαΐου, 1989, για τα κριτήρια της βαθμολογίας, τη βαθμολογία και τις εντυπώσεις για την απόδοση στις συνεντεύξεις.
Το Άρθρο 44 του Νόμου προβλέπει για το διορισμό, τη σύνθεση και λειτουργία Διαχειριστικής Επιτροπής. Τα καθήκοντα και αρμοδιότητες της Διαχειριστικής Επιτροπής καθορίζονται από το Άρθρο 47. Εκτός από τις αρμοδιότητες που αναφέρονται ειδικά, η Διαχειριστική Επιτροπή εκτελεί περαιτέρω καθήκοντα, τα οποία ανατίθενται σ’ αυτή από το Δημοτικό Συμβούλιο, ή το Δήμαρχο - (βλ. Άρθρα 44(1) και 47(στ)).
[*4383]Ο δικηγόρος της αιτήτριας αμφισβήτησε την ύπαρξη απαρτίας, τόσο στις συνεδρίες της Διαχειριστικής Επιτροπής, όσο και του Δημοτικού Συμβουλίου.
Αναφορικά με τη Διαχειριστική Επιτροπή, απαρτία αποτελεί το ήμισυ του αριθμού των μελών της πλέον ενός, περιλαμβανομένου του Δημάρχου, και οι αποφάσεις της λαμβάνονται με πλειοψηφία.
Οι συνεδριάσεις και εργασίες συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, μέχρις ότου εκδοθούν από το Συμβούλιο Κανονισμοί, ρυθμίζονται από τον Κανονισμό που περιέχεται στο Δεύτερο Πίνανα του Νόμου - (Άρθρο 43).
Εκτός σε περιπτώσεις που ο Νόμος προβλέπει διαφορετικά, απαρτία αποτελούν το ήμισυ πλέον ενός του συνολικού αριθμού των συμβούλων και οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία των παρόντων μελών, με φανερή ψηφοφορία.
Η φράση “το ήμισυ πλέον ενός” σημαίνει παρουσία των περισσοτέρων μελών. Ο αριθμός αυτός είναι ο αμέσως μεγαλύτερος ακέραιος του ημίσεως των μελών - (βλ. Cyprus Tourism Organization v. Stelios Pitsillides (1988) 3(B) C.L.R. 1429).
Ο δικηγόρος της αιτήτριας ισχυρίστηκε ότι το Συμβούλιο δεν άσκησε εξουσία, αλλά απλώς επικύρωσε την απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής.
Από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, είναι φανερό ότι, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, ενώπιον της Διαχειριστικής Επιτροπής και του Συμβουλίου υπήρξαν οι απαρτίες που προβλέπονται στο Νόμο και οι αποφάσεις λήφθηκαν με τις πλειοψηφίες που προβλέπει ο Νόμος. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο ενήργησαν μέσα στα όρια της αρμοδιότητάς τους. Η χρήση της φράσης “επικύρωσαν”, από το Συμβούλιο, δεν επηρεάζει την ουσία της προσβαλλόμενης απόφασης. Είναι απόφαση του Συμβουλίου για επιλογή και διορισμό του ενδιαφερόμενου μέρους, έστω και αν η γλωσσική μορφή της δεν είναι η ιδεώδης ή επιθυμητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι νόμος για να ερμηνεύεται με τους κανόνες ερμηνείας των Νόμων.
Αναφορικά με τις προφορικές εξετάσεις και συνεντεύξεις, έχει πάγια νομολογηθεί ότι η διορίζουσα αρχή έχει διακριτική ευχέρεια επιλογής του τρόπου αξιολόγησης των υποψηφίων, ειδικά σε [*4384]θέσεις πρώτου διορισμού. Οι συνεντεύξεις έχουν αναγνωρισθεί ως ορθή και επιτρεπτή μέθοδος αξιολόγησης της αξίας των υποψηφίων και σε κάποιο βαθμό της διακρίβωσης των προσόντων τους. Η απόδοση των υποψηφίων έχει αυξημένη βαρύτητα στις περιπτώσεις πλήρωσης θέσεων πρώτου διορισμού και στις περιπτώσεις που η προσωπικότητα του υποψηφίου είναι σημαντικό στοιχείο για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης - (βλ. Κυπριακή Δημοκρατία και Άλλος ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη και Άλλων (1990) 3 A.A.Δ. 4316).
Οι εξετάσεις είναι αντικειμενικός τρόπος αξιολόγησης, οι βαθμολογίες όμως δεν είναι απόλυτο κριτήριο. Ελαφρά ψηλότερη βαθμολογία σε γραπτή εξέταση δεν μπορεί να αποτελέσει το αποφασιστικό κριτήριο για επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου. Όλα τα στοιχεία συνεκτιμούνται για την άσκηση της ευρείας διακριτικής ευχέρειας του διορισμού του καταλληλότερου υποψηφίου.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στη δημοσίευση της θέσης υπάρχει η ακόλουθη σημείωση:-
“Οι αιτητές θα παρακαθήσουν σε γραπτές και προφορικές εξετάσεις, όπως ήθελε καθοριστεί από το Δημοτικό Συμβούλιο.”
Προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι η αιτήτρια έχει έκδηλη υπεροχή, επειδή είχε ψηλότερη βαθμολογία στο Πτυχίο του ΑΤΙ και η χρονική περίοδος από την αποφοίτησή της ήταν μεγαλύτερη - η αιτήτρια αποφοίτησε και εργάστηκε οκτώ χρόνια πριν την προσβαλλόμενη απόφαση και το ενδιαφερόμενο μέρος πέντε χρόνια. Αυτά δεν αποτελούν έκδηλη υπεροχή, ούτε και τέτοια υπεροχή που να εμποδίζουν, στην παρούσα υπόθεση, τη διορίζουσα Αρχή, αφού συνεκτιμήσει όλα τα ενώπιόν της στοιχεία, να επιλέξει το ενδιαφερόμενο μέρος για διορισμό.
Η επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους έγινε, όπως ρητά αναφέρεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, για τους πιο κάτω λόγους:-
“α) Η μικρή διαφορά βαθμολογίας που ήταν μέρος της εξέτασης
β) Η εμφάνιση και η προσωπικότητα
γ) Μόνιμος κάτοικος των Κ. Πολεμιδιών και
δ) Ήταν πρόσφυγας.”
[*4385]Τα απαιτούμενα προσόντα, σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας, είναι:-
“Απαιτούμενα Προσόντα:
(1) Δίπλωμα του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου ή ισότιμο προσόν στον κλάδο της Πολιτικής Μηχανικής / Αρχιτεκτονικής.
(2) Ακεραιότητα χαρακτήρα, υπευθυνότητα, πρωτοβουλία και ευθυκρισία.
(3) Πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας.”
Τα κριτήρια “μόνιμος κάτοικος Κάτω Πολεμιδιών” και “πρόσφυγας” δεν περιλαμβάνονται στο σχέδιο υπηρεσίας. Είναι εξωγενείς, άσχετοι παράγοντες. Είναι κατάδηλο ότι το Συμβούλιο χρησιμοποίησε κριτήρια έξω από τα δημοσιευμένα. Η προσβαλλόμενη απόφαση βασίστηκε σε κριτήρια τα οποία δεν περιλαμβάνονται στο σχέδιο υπηρεσίας.
Η διοικητική αρχή δεν δικαιούται να χρησιμοποιήσει κριτήρια άλλα από εκείνα που προνοούνται στο Νόμο, ή στο σχέδιο υπηρεσίας. Αυτό συνιστά ελαττωματική άσκηση της διακριτικής της ευχέρειας και κατάχρηση και υπέρβαση εξουσίας.
Δεν είναι δυνατό να υπολογιστεί η έκταση της επιρροής που άσκησαν τα αλλότρια κριτήρια στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης.
Η αιτιολογία που περιέχεται στην απόφαση είναι ελαττωματική, γιατί δεν είναι νόμιμη.
Εάν οποιαδήποτε τοπική αρχή ήθελε να εκφράσει προτίμηση στους κατοίκους - δημότες της, χωρίς, βέβαια, να παραγνωρίζει το πρωταρχικό καθήκον, που είναι η εξυπηρέτηση των δημοτών και η ανύψωση της ποιότητας των υπηρεσιών της, θα μπορούσε να περιλαμβάνει στα σχέδια υπηρεσίας την κατοικία στα όρια του δήμου ως πλεονέκτημα.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσβαλλόμενη απόφαση θα ακυρωθεί.
Επειδή η προσβαλλόμενη απόφαση θα ακυρωθεί, το Δικαστήριο δεν θεωρεί σκόπιμο να εξετάσει τους άλλους λόγους.
[*4386]Νέοι Δήμοι και νέες δημόσιες αρχές, που ασκούν διοικητική λειτουργία, δημιουργούνται. Είναι συμβουλεύσιμο να έχουν νομική βοήθεια για τις διαδικασίες και τους ουσιώδεις τύπους, που επιβάλλουν οι νόμοι και οι αρχές του διοικητικού δικαίου, για την εύρυθμη λειτουργία τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται.
Καμιά διαταγή για έξοδα.
H προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο