(1993) 3 ΑΑΔ 71
[*71] 12 Μαρτίου, 1993
[Α. ΛΟΙΖΟΥ, Πρ., ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ. ΠΟΓΙΑΤΖΗΣ, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στές]
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Εφεσείοντες-Καθ' ων η Αίτηση
ν.
ΕΛΕΝΑΣ ΣΤΑΥΡΟΥ,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Έφεση Αρ. 952).
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Νομοθετημένα κριτήρια — Αξία, προσόντα, αρχαιότητα — Δεκαπενταετής αρχαιότητα — Αξία και προσόντα υποψηφίων περίπου ισότιμα — Σε τέτοια περίπτωση η αρχαιότητα υπερισχύει.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Προϊστάμενος Τμήματος — Συστάσεις από τον Προϊστάμενο του Τμήματος — Δεν πρέπει να παραγνωρίζονται χωρίς ουσιώδη αιτιολογία — Οι περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμοι (1967-1987) Άρθρο 44(3).
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Εμπιστευτικές Εκθέσεις.
Αιτιολογία διοικητικής πράξης — Τι αποτελεί δέουσα αιτιολογία εξαρτάται από την φύση της κάθε υπόθεσης.
Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της απόφασης Δικαστή του Δικαστηρίου τούτου που ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (η Επιτροπή) για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους στη μόνιμη θέση Προϊσταμένης Αδελφής, Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Οι προαγωγές αφορούσαν την πλήρωση τεσσάρων κενών μόνιμων θέσεων. Εκτός από το ενδιαφερόμενο μέρος προήχθησαν και άλλοι τρεις λειτουργοί του Τμήματος. Η εφεσίβλητη προσέβαλε την νομιμότητα της απόφασης της Επιτροπής.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή εναντίον των τριών προαχθέντων λειτουργών αλλά ακύρωσε την απόφαση της προαγωγής του ενδιαφερομένου μέρους για τον μόνο λόγο ότι η αιτιολογία για παρέκκλιση της Επιτροπής από τη σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος για προαγωγή της εφεσίβλητης, ήταν τρωτή. Σύμφωνα με την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου οι [*72] λόγοι που δόθηκαν από την Επιτροπή για την παραγνώριση της σύστασης του Προϊσταμένου, αναφορικά με την αρχαιότητα και τα προσόντα του ενδιαφερομένου μέρους, δεν ευσταθούσαν.
Η επιτροπή, προτού καταλήξει στην απόφαση να επιλέξει για την τέταρτη θέση το ενδιαφερόμενο μέρος αντί την εφεσίβλητη, έλαβε υπόψη:
1. Την αξία της εφεσίβλητης και του ενδιαφερομένου μέρους που όπως αντικατοπτρίζονταν στις Εμπιστευτικές Εκθέσεις ήταν ισότιμη.
2. Τα προσόντα των υποψηφίων που σύμφωνα με τον Προϊστάμενο ήταν περίπου τα ίδια.
3. Την αρχαιότητα του ενδιαφερομένου μέρους κατά 15 χρόνια στην προηγούμενη θέση σε σύγκριση με την εφεσίβλητη. Στην αμέσως προηγούμενη θέση - Επόπτρια Θαλάμων - προήχθησαν τόσο η εφεσίβλητη όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος την ίδια μέρα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αποδέχθηκε την έφεση και αποφάνθηκε ότι:
1. Η Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία, έκρινε με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) ότι οι προαχθέντες υπερείχαν των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε να τους προάγει σαν τους πιο κατάλληλους.
2. Η Επιτροπή, στην άσκηση διακριτικής ευχέρειας αν θα υιοθετήσει ή αν θα παρεκκλίνει από τη σύσταση του Προϊσταμένου πρέπει να ενεργήσει με βάση τα νομοθετημένα κριτήρια. Η αρχαιότητα, ως ένα από τα τρία κριτήρια, μπορεί να αποτελέσει λόγο για απόκλιση από τη σύσταση του Προϊσταμένου, όταν οι υποψήφιοι είναι περίπου ισότιμοι σε αξία.
3. Το σωρευτικό αποτέλεσμα του πρακτικού αποτελεί επαρκή αιτιολογία γιατί δεν ακολουθήθηκε η σύσταση του Προϊσταμένου.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους ή έφεση γίνεται αποδεκτή. Επικυρώνεται η απόφαση της Επιτροπής για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους.
Καμιά διαταγή για έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Theodossiou ν The Republic, 2 R.S.C.C. 44·
Lardis v The Republic (1967) 3 C.LR. 64·
Hadjiconstantinou & Others ν The Republic (1973) 3 C.LR. 65· [*73]
Petrides vPublic Service Commision (1975) 3 C.L.R. 284·
Republic ν Hans (1985) 3 C.LR. 106·
The Republic of Cyprus & Another ν Kastellanos (1988) 3 C.L.R. 2249·
Haris ν The Republic of Cyprus. Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 699 (Απόφαση ημερ. 27/1/89)·
Κυπριακή Δημοκρατία ν Παπαμιχαήλ. Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 745 (Απόφαση ημερ. 12/4/89)·
Κυπριακή Δημοκρατία & Άλλοι ν Στυλιανού & Άλλον. Αναθεωρητικές Εφέσεις Αρ. 1028, 1029 και 1034 (Απόφαση ημερ. 10/7/ 90)·
Κυπριακή Δημοκρατία ν Βασιλείου. Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 859 (Απόφαση ημερ. 30/1/90).
Έφεση.
Έφεση εναντίον της απόφασης Δικαστού του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (Πικής, Δ.) που δόθηκε στις 22 Μαΐου, 1989 (Προσφυγή αρ. 104/89) 3 Α.Α.Δ. 1989, με την οποία ακύρωσε την απόφαση των εφεσειόντων για προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους, στη μόνιμη θέση Προϊσταμένης Αδελφής (Τακτικός Προϋπολογισμός) Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Α. Παπασάββας, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, για τους εφεσείοντες.
Π.Παύλου, για την εφεσίβλητη.
Α.Σ. Αγγελίδης, για το ενδιαφερόμενο μέρος.
Cur. adv. vult.
ΛΟΙΖΟΥ, Πρ.: Την oμόφωνη Απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ. Δ.Γ. Στυλιανίδης.
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ.: Με την έφεση αυτή προσβάλλεται Απόφαση Δικαστή του Δικαστηρίου τούτου, που, στην [*74] άσκηση πρωτοβάθμιας Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας, ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (η "Επιτροπή"), για προαγωγή της Κατίνας Παπαχριστοφή, (το "ενδιαφερόμενο μέρος"), στη μόνιμη θέση Προϊστάμενης Αδελφής (Τακτικός Προϋπολογισμός), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας, που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας Αρ. 2191, ημερομηνίας 5 Δεκεμβρίου, 1986, Αριθμός Γνωστοποίησης 3484.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας, με επιστολή ημερομηνίας 8 Φεβρουαρίου, 1986, που λήφθηκε στο Γραφείο της Επιτροπής στις 10 Φεβρουαρίου, 1986, ζήτησε την πλήρωση τεσσάρων κενών μόνιμων θέσεων Προϊστάμενου Νοσοκόμου/ Προϊστάμενης Αδελφής (Τακτικός Προϋπολογισμός), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Η Επιτροπή, αφού ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία, στις 29 Σεπτεμβρίου, 1986, αποφάσισε να προαγάγει, ως τους πιο κατάλληλους στη θέση αυτή, από 15 Οκτωβρίου, 1986, τους: Ελένη Εφραίμ, Άννα Κουμπαρίδου, Κατίνα Παπαχριστοφή και Ιωάννη Φιλή.
Η εφεσίβλητη, που ήταν υποψήφια, πρόσβαλε τη νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η προσφυγή εναντίον της προαγωγής του Ιωάννη Φιλή αποσύρθηκε και απορρίφθηκε.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή αναφορικά με τα ενδιαφερόμενα μέρη Άννα Κουμπαρίδου και Ελένη Εφραίμ, αλλά ακύρωσε την απόφαση της προαγωγής του ενδιαφερομένου μέρους, για το μόνο λόγο ότι η αιτιολογία για παρέκκλιση της Επιτροπής από τη σύσταση του Προϊσταμένου είναι τρωτή.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο είπε ότι η επιλογή του ενδιαφερομένου μέρους θα ήταν λογικά εφικτή, αν δεν υπήρ[*75]χε η σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος. Κατέληξε ότι οι λόγοι που έδωσε η Επιτροπή για την παραγνώριση της σύστασης του Προϊσταμένου του Τμήματος - που καθορίζονται στην δικαστική Απόφαση ως η αρχαιότητα και τα προσόντα του ενδιαφερομένου μέρους - δεν ευσταθούν.
Στην Απόφαση διαβάζουμε:-
"Η αρχαιότητα αφεαυτής δεν αποτελεί λόγο για την απόκλιση από τις συστάσεις του Διευθυντή, εκτός αν οι λόγοι που δίδονται επεξηγούν τη σημασία της αρχαιότητας για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης και καθιστούν την παρέκκλιση εύλογη."
Αναφορικά με τα προσόντα, το πρωτόδικο Δικαστήριο είπε ότι δεν έγινε ιδιαίτερη έρευνα για την αξιολόγηση των προσόντων των δύο υποψηφίων.
Οι δικηγόροι των εφεσειόντων και του ενδιαφερομένου μέρους εισηγήθηκαν ότι η Επιτροπή ενήργησε σύμφωνα με το Νόμο, μέσα στα πλαίσια της διακριτικής της ευχέρειας, και έδωσε επαρκή αιτιολογία για την παρέκκλιση από τη σύσταση του Προϊσταμένου.
Ο δικηγόρος της εφεσίβλητης υιοθέτησε και ανέπτυξε τους λόγους που περιέχονται στην ακυρωτική προσβαλλόμενη Απόφαση. Ισχυρίστηκε ότι οι λόγοι που έδωσε η Επιτροπή δεν ήταν ικανοποιητικοί, σύμφωνα με τη νομολογία.
Η Επιτροπή είναι το όργανο στο οποίο ο νομοθέτης απένειμε την εξουσία να αποφασίζει την προαγωγή.
Οι συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος, αρχικά νομολογιακά και μετά με το Άρθρο 44(3) των περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμων του 1967 έως 1987, αποτελούν ουσιώδες στοιχείο προσδιορισμού της αξίας των υποψηφίων και δεν μπορούν να παραγνωριστούν από την Επιτροπή χωρίς ειδική αιτιολογία - (βλ., Michael Theodossiou and The Republic (Public Service Commission) 2 R.S.C.C. [*76] 44· Andreas Lardis v. Republic (Public Service Commission) (1967) 3 C.L.R. 64· Castas Hadjiconstantinou and Others v. Republic (Public Service Commission) (1973) 3 C.L.R. 65· Emmanouel Petddes v. Public Service Commission (1975) 3 C.L.R. 284· Republic v. Haris (1985) 3 C.L.R. 106· The Republic of Cyprus and Another v. Georghios Kastellanos, (1988) 3 C.L.R. 2249· Georghios Haris v. The Republic of Cyprus, Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 699, (Απόφαση δόθηκε στις 27 Ιανουαρίου, 1989, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)· Κυπριακή Δημοκρατία ν. Πέτρου Παπαμιχαήλ, Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 745, (Απόφαση δόθηκε στις 12 Απριλίου, 1989, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)· Κυπριακή Δημοκρατία και Άλλοι ν. Ανδρέα Στυλιανού και Άλλου, Αναθεωρητικές Εφέσεις Αρ. 1028, 1029 και 1034, (Απόφαση δόθηκε στις 10 Ιουλίου, 1990, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)).
Η σύσταση του Προϊσταμένου ήταν πάντοτε ξεχωριστό στοιχείο κρίσεως της αξίας - (βλ. Κυπριακή Δημοκρατία ν. Αργυρούλλας Βασιλείου, Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 859, (Απόφαση δόθηκε στις 30 Ιανουαρίου, 1990, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)).
Η Επιτροπή δεν είναι υπόχρεη να υιοθετήσει τη σύσταση του Προϊσταμένου. Αν, όμως, αποφασίσει να την παραγνωρίσει, πρέπει να δώσει αιτιολογία η οποία να είναι σύμφωνη με τα στοιχεία του φακέλου.
Η επάρκεια της αιτιολογίας κρίνεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα περιστατικά και τη φύση της κάθε υπόθεσης. Δεν είναι ζήτημα έκτασης του λεκτικού της αιτιολογίας, αλλά ουσίας περιεχομένου, ώστε να ικανοποιούνται τα κριτήρια της διοικητικής δικαιοσύνης, ιδιαίτερα ο βασικός της σκοπός και η δυνατότητα ελέγχου.
Ο Προϊστάμενος σύστησε για τις τρεις θέσεις τους: Κουμπαρίδου, Εφραίμ και Φιλή. Περαιτέρω, όπως φαίνεται από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, είπε:-
"Από τους άλλους, που έχουν την ίδια αρχαιότητα στη σημερινή τους θέση, ξεχωρίζει την Ελένη Σταύρου, [*77] η οποία δοκιμάστηκε και είναι καθόλα εξαίρετη στις Εμπιστευτικές Εκθέσεις της."
"Η Σταύρου είναι από καιρό στην Πάφο και τα τελευταία χρόνια προΐσταται του Νοσηλευτικού Προσωπικού."
"Η Παπαχριστοφή είναι Supervisor στη Λεμεσό και, όταν απουσιάζει η Matron, προΐσταται και αυτή του Νοσηλευτικού Προσωπικού."
Αναφορικά με τα προσόντα είπε ότι όλοι οι υποψήφιοι ήταν περίπου στο ίδιο επίπεδο.
Σχετικά με την επίδοση των υποψηφίων για το 1986, δήλωσε ότι ήταν περίπου η ίδια με το 1985.
Η Επιτροπή, στη συνέχεια, ασχολήθηκε με τη γενική αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων. Εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από το Φάκελο της θέσης, από τους Προσωπικούς Φακέλους και Εμπιστευτικές Εκθέσεις των υποψηφίων και έλαβε υπόψη τα πορίσματα της Τμηματικής Επιτροπής και τις κρίσεις και συστάσεις του Προϊσταμένου. Παρέθεσε στο πρακτικό της τη βαθμολογία των υποψηφίων από το 1979 - 1985 και έλαβε υπόψη την επίδοσή τους το 1986. Το πρακτικό συνεχίζει:-
"Περαιτέρω, η Επιτροπή απόδωσε τη δέουσα σημασία στα προσόντα των υποψηφίων καθώς και στην αρχαιότητα τους, σύμφωνα με την οποία πρώτη είναι η Άννα Κουμπαρίδου, που προάχθηκε στη θέση Επόπτριας Θαλάμων από 16.11.70, και ακολουθούν κατά σειρά (στην παρένθεση αναφέρεται η ημερομηνία προαγωγής τους στην ίδια θέση) οι Ελένη Εφραίμ (15.2.71), Ιωάννης Φιλής (15.5.71), Κατίνα Παπαχριστοφή (1.2.83), Νουρίτσα Μαυράτσα (1.2.83) και Έλενα Σταύρου (1.2.83) (εκεί που η ημερομηνία προαγωγής είναι η ίδια, η κατάταξη έγινε με βάση την προηγούμενη αρχαιότητα των υποψηφίων). [*78] Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη τα πιο πάνω, επέλεξε για τις τρεις από τις κενές θέσεις τους Άννα Κουμπαρίδου, Ελένη Εφραίμ και Ιωάννη Φιλή, οι οποίοι είναι "Εξαίρετοι" από το 1981 και έχουν συντριπτική αρχαιότητα έναντι των υπόλοιπων, υιοθετώντας τις συστάσεις του Διευθυντή για προαγωγή αυτών.
Για την τέταρτη θέση η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προέβη σε ιδιαίτερη σύγκριση ανάμεσα στη Σταύρου, που σύστησε ο Διευθυντής, και τις Παπαχριστοφή και Μαυράτσα.
Η Επιτροπή σημείωσε ότι η Σταύρου έχει βαθμολογηθεί ως "Εξαίρετη" σε όλες τις παραγράφους των Εμπιστευτικών της Εκθέσεων. Όμως, "Εξαίρετες" Εμπιστευτικές Εκθέσεις έχουν και οι άλλες δύο, με εξαίρεση μόνο το 1981 για την Παπαχριστοφή και το 1985 για τη Μαυράτσα που βαθμολογήθηκαν ως "Λίαν Καλές" (7-5-0, δηλαδή υπολείφθηκαν κατά μία μόνο παράγραφο του "Εξαίρετος"). Οι βαθμολογίες τους μάλιστα ήταν πάρα πολύ υψηλές, της Παπαχριστοφή το 1979 με 12-0-0 και τα δύο τελευταία χρόνια, 1984 και 1985, με 11-1-0 και της Μαυράτσα το 1979, 1981,1982 και 1984 με 10-0-0. Εξάλλου, η Επιτροπή, ακολουθώντας τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προσέγγισε τις Εκθέσεις με ιδιαίτερη προσοχή, δεδομένου ότι στις πλείστες οι Αξιολογούντες Λειτουργοί δεν ήταν οι ίδιοι. Από πλευράς αρχαιότητας, η Παπαχριστοφή και η Μαυράτσα προηγούνται στην προηγούμενη θέση της Σταύρου με πολύ μεγάλη διαφορά (η Παπαχριστοφή βρισκόταν στη θέση από 1.10.55 και η Μαυράτσα από 8.7.57, ενώ η Σταύρου από 1.4.70).
Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη τα πιο πάνω καθώς επίσης και τα προσόντα των υπαλλήλων, δεν υιοθέτησε τη σύσταση του Διευθυντή και επέλεξε για την τέταρτη θέση την Παπαχριστοφή, η οποία προηγείται σε αρχαιότητα της Μαυράτσα.
Συμπερασματικά η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη [*79] όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία, έκρινε με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) ότι οι παρακάτω υπερέχουν των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε να τους προαγάγει σαν τους πιο κατάλληλους..."
Η αξία της εφεσίβλητης και του ενδιαφερομένου μέρους, όπως αντικατοπτρίζεται στις Εμπιστευτικές Εκθέσεις, είναι ισότιμη.
Το ενδιαφερόμενο μέρος έχει 15 χρόνια αρχαιότητα, γιατί διορίστηκε την 1η Οκτωβρίου, 1955, και η εφεσίβλητη την 1η Απριλίου, 1970. Στην αμέσως προηγούμενη θέση - Επόπτρια Θαλάμων - προήχθηκαν και οι δύο την 1η Φεβρουαρίου, 1983.
Αναφορικά με τα προσόντα, είναι γεγονός ότι ο Προϊστάμενος είπε ότι όλοι οι υποψήφιοι έχουν περίπου τα ίδια προσόντα.
Η Επιτροπή είχε ενώπιόν της τους Προσωπικούς Φακέλους και όλα τα στοιχεία σχετικά με τα προσόντα των υποψηφίων.
Η Επιτροπή, στην άσκηση διακριτικής ευχέρειας αν θα υιοθετήσει ή αν θα παρεκκλίνει από τη σύσταση του Προϊσταμένου, πρέπει να ενεργήσει με βάση τα νομοθετημένα κριτήρια. Η αρχαιότητα, ως ένα από τα τρία κριτήρια, μπορεί να αποτελέσει λόγο για απόκλιση από τη σύσταση του Προϊσταμένου, όταν οι υποψήφιοι είναι περίπου ισότιμοι σε αξία.
Έχει νομολογηθεί ότι η αρχαιότητα σε προηγούμενες θέσεις έχει περιορισμένη βαρύτητα.
Στην περίπτωση αυτή η αρχαιότητα στην προηγούμενη θέση ήταν δεκαπενταετής.
Η Επιτροπή εξέτασε όλα τα στοιχεία και, αφού τα στάθμισε, δεν υιοθέτησε τη σύσταση του Προϊσταμένου. [*80] To σωρευτικό αποτέλεσμα του πρακτικού αποτελεί επαρκή αιτιολογία γιατί δεν ακολουθήθηκε η σύσταση του Προϊσταμένου.
Για τους πιο πάνω λόγους, η έφεση γίνεται αποδεκτή.
Η απόφαση της Επιτροπής για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους - Κατίνα Παπαχριστοφή - επικυρώνεται.
Καμιά διαταγή για έξοδό.
Η έφεση επιτρέπεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο