(1997) 3 ΑΑΔ 137
[*137]14 Απριλίου, 1997
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, ΝΙΚΗΤΑΣ, ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ,
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
1. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ,
2. ΔΩΡΑ ΖΗΝΩΝΟΣ ΠΑΡΤΑΣΙΔΟΥ,
Eφεσείουσες-Aιτήτριες,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (AΡ. 1),
Eφεσίβλητης-Kαθ’ ης η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 1607)
Διοικητικό Δίκαιο — Αυτεπάγγελτη εξέταση θεμάτων — Θέματα δημόσιας τάξεως — Η μη αιτιολόγηση της κρίσης της Ε.Δ.Υ. αναφορικά με τις συνεντεύξεις των υποψηφίων, δε συνιστά θέμα δημόσιας τάξεως, που εξετάζεται αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο.
Έφεση — Το Δικαστήριο περιορίζεται στην εξέταση των λόγων που διατυπώνονται στην ειδοποίηση έφεσης ή αντέφεσης ή εξετάζει αυτεπάγγελτα ζητήματα που ενεργοποιούν τη δικαιοδοσία του, όπως αυτή καθορίζεται στο Άρθρο 146.1, 2 και 3 του Συντάγματος — Δ.35, θ.4 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών — Ειδική πρόβλεψη πως η ειδοποίηση έφεσης πρέπει να περιλαμβάνει τους λόγους στους οποίους στηρίζεται και την αιτιολογία τους.
Στην έφεση, εξετάστηκε σαν προκαταρκτικό θέμα, η εισήγηση του δικηγόρου των εφεσειουσών ότι η Ε.Δ.Υ. δεν αιτιολόγησε την κρίση της αναφορικά με την προφορική εξέταση των υποψηφίων, όπως ρητά ορίζεται στον περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμο 1990, Ν.1/90, Άρθρο 33(14). Η εν λόγω εισήγηση δε συμπεριλαμβανόταν στους λόγους έφεσης. Ο δικηγόρος των εφεσειουσών επέμεινε πως το Δικαστήριο είχε καθήκον να ασχοληθεί αυτεπαγγέλτως με το εγερθέν θέμα γιατί, κατά την άποψή του, αποτελεί θέμα Δημόσιας τάξεως.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αφού ανέφερε ότι το υπό συζήτηση προκαταρκτικό θέμα καλύπτεται πλήρως από τη σχετι[*138]κή νομολογία, αποφάνθηκε ότι με βάση τις αρχές που αναφέρονται στις πιο πάνω εισαγωγικές σημειώσεις, ο δικηγόρος των εφεσειουσών δεν μπορούσε να αναπτύξει ως λόγο έφεσης την εισήγησή του πως η κρίση της Ε.Δ.Υ. για τις συνεντεύξεις των υποψηφίων δεν ήταν αιτιολογημένη.
H εισήγηση των εφεσειουσών απορρίπτεται.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Republic v. Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594,
Othonos and Another v. Republic (1989) 3(A) C.L.R. 475,
Δημοκρατία v. Ματθαίου, Α.Ε. 832, ημερ. 12.7.90,
Ανθούση v. Δημοκρατίας, Yπόθ. Aρ. 129/94, ημερ. 11.9.1995,
Παρέλλη v. Δημοκρατίας, Yπόθ. Aρ. 315/93, ημερ. 9.6.1995.
Eισήγηση στα πλαίσια Aναθεωρητικής Έφεσης.
Eισήγηση που υποβλήθηκε από το δικηγόρο των εφεσειουσών, σύμφωνα με την οποία το Δικαστήριο όφειλε αυτεπάγγελτα να συζητήσει και πρόσθετο λόγο ακυρότητας, ο οποίος δε συμπεριελαμβανόταν στους λόγους της ειδοποίησης έφεσης, με την αιτιολογία ότι αποτελούσε ζήτημα δημόσιας τάξης.
A. Σ. Aγγελίδης, για την Eφεσείουσα K. Kοντογιώργη.
M. Zαμπακίδου για M. Παπαπέτρου, για την Eφεσείουσα Δ. Zήνωνος Παρτασίδου.
Αντ. Βασιλειάδης, Aνώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Eφεσίβλητη.
A. Ταλιαδώρος, για το Eνδιαφερόμενο Πρόσωπο, Eλ. Προκοπίου.
Ε. Νικολαΐδου, για το Eνδιαφερόμενο Πρόσωπο Mηλ. X”Γεωργίου.
Cur. adv. vult.
[*139]ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Στην παρούσα έφεση εξετάσαμε, ως προκαταρκτικό θέμα, εισήγηση του δικηγόρου των εφεσειουσών σύμφωνα με την οποία το Δικαστήριο όφειλε να συζητήσει και πρόσθετο λόγο ακυρότητας, τον οποίο δε συμπεριέλαβε στην ειδοποίηση έφεσης, ότι δηλαδή η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας δεν αιτιολόγησε την κρίση της αναφορικά με την προφορική εξέταση των υποψηφίων, όπως ρητά ορίζεται στον περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμο 1990, Ν.1/90, Άρθρο 33(14).
Ο συνήγορος των εφεσειουσών είχε καταχωρίσει σχετική αίτηση, για να του επιτραπεί να τροποποιήσει τους λόγους έφεσης ώστε να προσθέσει την επίμαχη εισήγησή του, την απέσυρε όμως προτού εξεταστεί. Επέμεινε εντούτοις ενώπιόν μας πως έχουμε καθήκον να ασχοληθούμε αυτεπαγγέλτως με το λόγο που πρόβαλε και που όπως είπαμε ήδη δε συμπεριλαμβάνεται στους λόγους έφεσης, γιατί αποτελεί, κατά την άποψή του, ζήτημα δημόσιας τάξης μιας και η ΕΔΥ, παραβαίνοντας την πιο πάνω ρητή διάταξη του Νόμου, δεν αιτιολόγησε την κρίση της αναφορικά με τις συνεντεύξεις των υποψηφίων.
Με το υπό συζήτηση προκαταρκτικό θέμα απασχολήθηκαν εκτεταμένα οι συνήγοροι των μερών. Η γνώμη μας είναι πως τούτο καλύπτεται πλήρως από τη νομολογία μας. Ενδεικτικά παραπέμπουμε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Λ. Γεωργιάδη (1972) 3 Α.Α.Δ. 594, όπου αναφέρονται τα εξής, στη σελίδα 690:
“Τhis Court, when hearing an appeal from a judgment of one of its members, approaches the matter as a complete re-examination of the case, with due regard to the issues raised by the parties on appeal, or to the extent that they have been left undetermined by the trial Judge or in case of a successful appeal in addition to the above, to the extent of the cross-appeal.”
Tα πιο πάνω υιοθετήθηκαν στην υπόθεση Όθωνος κ.ά. ν. Δημοκρατίας Α.Ε.720 ημερ. 19.4.89, στην οποία προστέθηκαν και τα εξής σημαντικά:
“It has been the practice of this Court either ex proprio motu or on appeal to decide matters touching the question of jurisdiction arising from the application of Article 146 as to whether an act is executory or whether a question of legitimate interest entitling a [*140]person to file a recourse exists.
We wish however, to stress once again that it is essential that all issues arising in a recourse to the extent a party wishes to pursue should, as a rule, be raised and fully argued before the trial Court and, that the power of the Supreme Court in the exercise of its appellate jurisdiction of complete re-examination of the case is limited to the grounds of appeal or to the extent that issues have been left undetermined by the trial Judge or, they are issues which can be raised ex proprio motu by the Court as above”.
Πιο εκτεταμένη συζήτηση του θέματος έγινε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Γ. Ματθαίου Α.Ε.832, ημερ. 12.7.90 και οι ίδιες αρχές επαναλήφθηκαν αργότερα σε πλείστες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο γενικός κανόνας που εξάγεται από τη νομολογία είναι πως το Ανώτατο Δικαστήριο, στην κατ΄έφεση δικαιοδοσία του, περιορίζεται και συζητά μόνο τους λόγους που διατυπώνονται στην ειδοποίηση εφέσεως ή αντεφέσεως, ή εξετάζει αυτεπάγγελτα ζητήματα που ενεργοποιούν τη δικαιοδοσία του, όπως αυτή καθορίζεται στο Άρθρο 146 1, 2 και 3 του Συντάγματος.
Επισημαίνουμε επίσης πως ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:
“Εκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτει τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως.”
Η δε Δ.35, θ.4 ειδικά προβλέπει πως η ειδοποίηση εφέσεως πρέπει να περιλαμβάνει τους λόγους στους οποίους στηρίζεται και την αιτιολογία τους.
Δε συμφωνούμε με το δικηγόρο των εφεσειουσών πως το επίμαχο ζήτημα που εγείρει είναι δημόσιας τάξης και επομένως ερευνάται αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο. Είναι ο ίδιος που διατείνεται πως η κρίση της ΕΔΥ για τις συνεντεύξεις των υποψηφίων δεν είναι αιτιολογημένη. Η προβολή του ισχυρισμού αυτού δε σημαίνει εκ προοιμίου πως είναι και ορθός. Εναπόκειτο στον ίδιο να το θέσει προς συζήτηση, περιλαμβάνοντάς τον στους λόγους έφεσης, αιτιολογώντάς τον μάλιστα όπως ρητά προβλέπεται στον πιο πάνω Κανονισμό. Η εισήγηση του δικηγόρου των εφεσειου[*141]σών, πως η μη αιτιολόγηση από την ΕΔΥ της κρίσης της αναφορικά με τις συνεντεύξεις των υποψηφίων αποτελεί ζήτημα δημόσιας τάξης, δε μας βρίσκει σύμφωνους. Έχουμε τη γνώμη πως ζητήματα δημόσιας τάξης, που εξετάζει αυτεπάγγελτα το Δικαστήριο, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα προαπαιτούμενα που προβλέπονται στο Άρθρο 146 του Συντάγματος για να ενεργοποιηθεί η δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Τέλος, παρόμοια εισήγηση με αυτή που εξετάζουμε, έγινε και σε δυο περιπτώσεις πρωτοδίκως ενώπιον των δικαστών Νικήτα και Αρτεμίδη, (δες: προσφυγές αρ.129/94 Σοφοκλή Ανθούση ν. Δημοκρατίας, ημερ. 11.9.1995 και αρ.315/93 Μιχάλη Παρέλλη ν. Δημοκρατίας, ημερ. 9.6.1995) οι οποίοι και αποφάνθηκαν πως δεν μπορούσαν να την εξετάσουν γιατί δε συμπεριλαμβανόταν στους νομικούς λόγους που προβάλλονταν στην αίτηση ακυρώσεως.
Για τους λόγους που αναφέρουμε πιο πάνω αποφασίζεται πως ο δικηγόρος των εφεσειουσών δεν μπορεί να αναπτύξει ως λόγο έφεσης την εισήγησή του πως η κρίση της ΕΔΥ για τις συνεντεύξεις των υποψηφίων δεν είναι αιτιολογημένη.
H εισήγηση των εφεσειουσών απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο