(2000) 3 ΑΑΔ 36
[*36]25 Ιανουαρίου, 2000
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΠΠΑΣ,
Εφεσείων-Αιτητής,
v.
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΗΣ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ,
Εφεσιβλήτων-Καθ’ων η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2381)
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Λόγοι ακυρώσεως ― Δόγμα της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας ― Ταυτόχρονη προσβολή και αποδοχή της ίδιας απόφασης ― Καθιστά το λόγο ακυρώσεως απαράδεκτο ― Έννοια.
Αντικείμενο της προσφυγής, η οποία απορρίφθηκε πρωτόδικα, ήταν η απόρριψη του αιτήματος του εφεσείοντος για αύξηση των ποσοστώσεων αγελαδινού γάλακτος που δικαιούτο. Η απόρριψη του αιτήματος βασίστηκε στο Σχέδιο Προγραμματισμού του Αγελαδινού Γάλακτος, το οποίο είχε τεθεί σε ισχύ το 1990 και το οποίο ο εφεσείων είχε αποδεκτεί.
Στην έφεση υποστήριξε ότι η επίδικη απόφαση βασίστηκε σε παράνομο Σχέδιο, το οποίο δεν είχε τύχει της εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Oι εφεσίβλητοι υποστήριξαν ότι υπάρχει μια αντίφαση στην όλη επιχειρηματολογία του εφεσείοντος, αφού από τη μια το επίδικο θέμα βασίζεται πάνω στην άρνηση των εφεσιβλήτων να ικανοποιήσουν το αίτημα του εφεσείοντος για την αύξηση των ποσοστώσεών του μέσα στα πλαίσια της εφαρμογής του σχεδίου του 1990 και από την άλλη ο εφεσείων προσβάλλει την εγκυρότητα του ίδιου του σχε[*37]δίου του 1990.
Η αντίφαση αυτή φέρνει στο προσκήνιο το δόγμα της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας. Και αυτό λόγω της στάσης που επέδειξε ο εφεσείων μετά τη λήψη της πιο πάνω επιστολής ημερομηνίας 3/1/95 στην οποία γινόταν αναφορά στο σχέδιο.
Οι προεκτάσεις του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας έχουν εξεταστεί σε σειρά υποθέσεων.
Το δόγμα έχει επεξηγηθεί πρόσφατα στην απόφαση της Ολομέλειας στην Ηλία κ.ά. v. Δημοκρατίας, στην οποία υποδείχθηκε ότι λειτουργεί όταν υπάρχει το στοιχείο της παράλληλης επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας της ίδιας απόφασης προς προσπορισμό μεγαλύτερου οφέλους.
Στην παρούσα περίπτωση, ο εφεσείων είχε αποδειχθεί την εφαρμογή των προνοιών του σχεδίου για ορισμένα χρόνια. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις είχε ζητήσει και του είχαν δοθεί αυξήσεις στις ποσοστώσεις σύμφωνα με τις πρόνοιες του σχεδίου. Για το 1995, ενώ γνώριζε ότι οι ποσοστώσεις που του δόθηκαν βασίζονταν πάνω στο σχέδιο, είχε ζητήσει και του είχε δοθεί μια συγκεκριμένη αύξηση την οποία δεν θεώρησε ως ικανοποιητική και ζήτησε μια μεγαλύτερη αύξηση. Όταν οι καθ’ ων η αίτηση του παραχώρησαν μια νέα αύξηση, την οποία και πάλιν δεν θεώρησε ικανοποιητική, αποφάσισε να προσβάλει την τελευταία αύξηση ισχυριζόμενος ταυτόχρονα ότι το σχέδιο, που για τόσο χρόνια είχε αποδεχθεί, ήταν νομικά ανύπαρκτο. Τα περιστατικά αποτελούν μια κλασσική περίπτωση εφαρμογής του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Dometakis v. Republic (1988) 3 C.L.R. 1673,
Ραφτόπουλος ν. Δημοκρατίας, Yπόθεση Αρ. 839/91, ημερ. 14/5/99,
Goody’s Evagorou Ltd v. Δημοκρατίας, Yπόθεση Αρ. 638/91, ημερ. 30/6/98,
Καντούνας και Άλλοι ν. Δημοκρατίας, Yπόθεση Αρ. 682/96 κ.ά., ημερ. 18/9/98,
[*38]Κουππαρής ν. Δημοκρατίας (1994) 4 A.A.Δ. 500,
Α. and G. Electrical Services Ltd v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, Yπόθεση Αρ. 769/93, ημερ. 23/4/96,
Ηλία κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1999) 3 A.A.Δ. 884.
Έφεση.
Έφεση από τον αιτητή κατά της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Π. Αρτέμης, Δ.) στην Υπόθεση Αρ. 796/95, ημερ. 8/11/96, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή του κατά της απόφασης του Συμβουλίου του Οργανισμού να του παραχωρηθεί νέα συγκεκριμένη αύξηση των ποσοστώσεών του για την παραγωγή και παράδοση γάλακτος για το 1995, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχεδίου Προγραμματισμού της Παραγωγής Αγελαδινού Γάλακτος.
Κ. Ευσταθίου, για τον Εφεσείοντα.
Ν. Χ''Ιωάννου, για τους Εφεσιβλήτους.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Τ. Ηλιάδη.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.:
(α) Τα γεγονότα
Ο Οργανισμός Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας (ΟΚΓΒ) είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και συστάθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του “Περί της Καθιδρύσεως Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, Περί της Ρυθμίσεως, Ελέγχου και Αναπτύξεως της Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, Περί των Αρμοδιοτήτων του Οργανισμού και Περί Ετέρων Συναφών Ζητημάτων Νόμου”, αρ. 4/69. Πιο συγκεκριμένα ο Οργανισμός έχει καθήκον να ασκεί τις αρμοδιότητες που του παρέχει ο Νόμος για τη διοργάνωση της γαλακτοκομικής βιομηχανίας προς όφελος των παραγωγών γάλακτος, των καταναλωτών γάλακτος και των διαφόρων συμφερόντων της οικονομίας (άρθρο 24). Έκαστος παραγωγός ο οποίος παράγει γάλα προς πώληση έχει υποχρέωση να εγγραφεί στο Μητρώο του Οργανισμού (άρθρο 25) και δεν επιτρέπεται σε παραγωγό που δεν έχει [*39]εγγραφεί να πωλεί γάλα είτε εντός είτε εκτός της Δημοκρατίας (άρθρο 26). Σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 32 έχει ανατεθεί στον Οργανισμό γενική εξουσία ρύθμισης της εμπορίας γάλακτος, που συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων το δικαίωμα
(α) Καθορισμού του είδους και της τιμής του γάλακτος που προσφέρεται προς πώληση,
(β) Ρύθμισης της σήμανσης, συσκευασίας, αποθήκευσης και διαφήμισης του γάλακτος που προσφέρεται προς πώληση,
και
(γ) Καθορισμού της ποσότητας γάλακτος που προσφέρεται προς πώληση από οποιοδήποτε εγγεγραμμένο παραγωγό.
Οι πιο πάνω εξουσίες, όπως ρητά προβλέπεται από το άρθρο 32 του Νόμου, μπορούν να ασκηθούν με την έγκριση του Υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Η μη συμμόρφωση προς τις σχετικές πρόνοιες που καθορίζει ο Νόμος συνιστά αδίκημα (άρθρο 51), για το οποίο επισύρεται η επιβολή ποινής χρηματικού προστίμου και/ή φυλάκισης (άρθρο 53).
Στις 26/1/90 το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας (στο οποίο η Παγκύπρια Οργάνωση Αγελαδοτρόφων εκπροσωπείται από δύο μέλη) εξέτασε τα προβλήματα που προέκυπταν από την αυξημένη παραγωγή αγελαδινού γάλακτος και αποφάσισε την υιοθέτηση Σχεδίου Προγραμματισμού της Παραγωγής του Αγελαδινού Γάλακτος για το σωστό προγραμματισμό της παραγωγής γάλακτος.
Το Σχέδιο Προγραμματισμού Παραγωγής Αγελαδινού Γάλακτος είχε σαν απώτερο σκοπό την εξισορρόπηση της προσφοράς με τη ζήτηση αγελαδινού γάλακτος και την εξάλειψη πλεονασμάτων και ελλείψεων προέβλεπε ότι η παραγωγή θα ήταν ατομική για κάθε μονάδα. Μονάδα εθεωρείτο ο ενιαίος χώρος διεξαγωγής κτηνοτροφικών εργασιών με ενιαίο εξοπλισμό και ζωϊκό κεφάλαιο, που μπορούσε να έχει πολλούς ιδιοκτήτες ή εγγεγραμμένους παραγωγούς. Ο προγραμματισμός και το ύψος της παραγωγής καθοριζόταν από τον Οργανισμό και αφορούσε τις μηνιαίες παραδόσεις του γάλακτος. Σαν βάση για τον προσδιορισμό των ποσοστώσεων για το 1990 θα εθεωρείτο η παράδοση του γάλακτος για το 1989. Οι συντελεστές για το 1991 θα ήταν ίσοι με το 60% [*40]της παραγωγής του 1990 και ίσοι με το 40% της παραγωγής του 1989. Από το 1992 και μετά θα εφαρμοζόταν ένα συγκεκριμένο σύστημα με βάση την ποσότητα που παραδόθηκε πριν 2 χρόνια, την ποσότητα που παραδόθηκε τον προηγούμενο χρόνο και την ποσότητα που παραδόθηκε τον τρέχοντα χρόνο. Η κατανομή κατά μήνα της ετήσιας ποσόστωσης βασιζόταν στην εποχιακή διακύμανση της παραγωγής και της εποχιακής διακύμανσης της ζήτησης του γάλακτος. Για τους νεοεισερχόμενους που θα αρχίζουν τη λειτουργία της μονάδας τους με νεαρά ζώα ή με αγορά γαλακτοφόρων αγελάδων, χωρίς μεταβίβαση ποσοστώσεων, θα ισχύουν τα ίδια κριτήρια όπως και για τους άλλους παραγωγούς. Το σχέδιο προέβλεπε επίσης τη σύσταση Διαρκούς Επιτροπής η οποία θα εξέταζε ειδικές περιπτώσεις που θα προέκυπταν από παράγοντες εκτός ελέγχου των συμβαλλόμενων μερών.
Το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή από την 1/4/90. Ο εφεσείων το αποδέχθηκε και συμμορφώθηκε με την υιοθέτηση των προνοιών του σχεδίου. Ο εφεσίβλητος Οργανισμός πληροφόρησε εγγράφως τον εφεσείοντα στις 3/1/95 για τις ποσοστώσεις που του είχαν καθορισθεί για το 1995, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχεδίου Προγραμματισμού της Παραγωγής του Αγελαδινού Γάλακτος. Με σχετική επιστολή του ημερομηνίας 10/1/95 ο εφεσείων, χωρίς να προσβάλλει την εγκυρότητα του σχεδίου, ζήτησε την αύξηση των ποσοστώσεών του με τον ισχυρισμό ότι τον προηγούμενο χρόνο του είχαν δοθεί μεγαλύτερες ποσοστώσεις. Οι εφεσίβλητοι του παραχώρησαν μια αύξηση την οποία ο εφεσείων δεν θεώρησε ικανοποιητική και κατόπιν νέου αιτήματός του εμφανίσθηκε στις 28/6/95 ενώπιον του Συμβουλίου του Οργανισμού προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι είχε αδικηθεί από τις καθορισθείσες ποσοστώσεις αφού είχε ξεγελαστεί από το μεταφορέα του χωριού του και αφού το πλεονασματικό γάλα πιστωνόταν στο όνομα άλλων παραγωγών που δεν κάλυπταν τις ποσοστώσεις τους. Κατόπιν συζήτησης αποφασίστηκε με πλειοψηφία να του παραχωρηθεί μια νέα αύξηση των ποσοστώσεων ως ακολούθως:
Ιούνιος - 32.000 λίτρα.
Ιούλιος - 33.000 “
Αύγουστος - 33.000 “
Σεπτέμβριος - 36.000 “
Οκτώβριος - 36.000 “
Νοέμβριος - 36.000 “
Η πιο πάνω απόφαση κοινοποιήθηκε στον εφεσείοντα με σχε[*41]τική επιστολή ημερομηνίας 12/7/95. Ο εφεσείων προσέβαλε τη νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης για διάφορους λόγους και το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε τη σχετική προσφυγή.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι λανθασμένη και τούτο γιατί η απόφαση της 26/1/90 (πάνω στην οποία στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση της 12/7/95 για την αύξηση των ποσοστώσεών του) είναι νομικά ανύπαρκτη αφού ελλείπει η έγκριση της υιοθέτησής της από τον αρμόδιο Υπουργό, όπως προβλέπεται από το πιο πάνω άρθρο 32 του Νόμου.
Οι εφεσίβλητοι υποστήριξαν ότι υπάρχει μια αντίφαση στην όλη επιχειρηματολογία του εφεσείοντος αφού από τη μια το επίδικο θέμα βασίζεται πάνω στην άρνηση των εφεσιβλήτων να ικανοποιήσουν το αίτημα του εφεσείοντος για την αύξηση των ποσοστώσεών του μέσα στα πλαίσια της εφαρμογής του σχεδίου του 1990 και από την άλλη ο εφεσείων προσβάλλει την εγκυρότητα του ίδιου του σχεδίου του 1990.
Η αντίφαση αυτή φέρνει στο προσκήνιο το δόγμα της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας. Και αυτό λόγω της στάσης που επέδειξε ο εφεσείων μετά τη λήψη της πιο πάνω επιστολής ημερομηνίας 3/1/95 στην οποία γινόταν αναφορά στο σχέδιο.
Οι προεκτάσεις του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας έχουν εξεταστεί σε σειρά υποθέσεων. (Βλ. Dometakis v. The Republic (1988) 3 C.L.R. 1673, Ραφτόπουλος ν. Δημοκρατίας, Αίτηση 839/91 της 14/5/99, Goody’s Evagorou Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αίτηση 638/97 της 30/6/98, Καντούνας και Αλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αίτηση 682/96 κ.ά. της 18/9/98, Κουππαρής ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1994) 4 A.A.Δ. 500, A. and G. Electrical Services Ltd v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, Αίτηση 769/93 της 23/4/96.)
Το δόγμα έχει επεξηγηθεί πρόσφατα στην απόφαση της Ολομέλειας στην Ηλία κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 884, στην οποία υποδείχθηκε ότι λειτουργεί όταν υπάρχει το στοιχείο της παράλληλης επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας της ίδιας απόφασης προς προσπορισμό μεγαλύτερου οφέλους.
Στην παρούσα περίπτωση ο εφεσείων είχε αποδεχθεί την εφαρμογή των προνοιών του σχεδίου για ορισμένα χρόνια. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις είχε ζητήσει και του είχαν δοθεί αυ[*42]ξήσεις στις ποσοστώσεις σύμφωνα με τις πρόνοιες του σχεδίου. Για το 1995 ενώ γνώριζε ότι οι ποσοστώσεις που του δόθηκαν βασίζονταν πάνω στο σχέδιο, είχε ζητήσει και του είχε δοθεί μια συγκεκριμένη αύξηση την οποία δεν θεώρησε ως ικανοποιητική και ζήτησε μια μεγαλύτερη αύξηση. Όταν οι καθ’ων η αίτηση του παραχώρησαν μια νέα αύξηση, την οποία και πάλι δεν θεώρησε ικανοποιητική, αποφάσισε να προσβάλει την τελευταία αύξηση ισχυριζόμενος ταυτόχρονα ότι το σχέδιο, που για τόσα χρόνια είχε αποδεχθεί, ήταν νομικά ανύπαρκτο. Πιστεύουμε ότι τα περιστατικά αποτελούν μια κλασσική περίπτωση εφαρμογής του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος του εφεσείοντα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο