(2000) 3 ΑΑΔ 306
[*306]16 Μαΐου, 2000
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ,
Εφεσείοντες,
v.
ΜΙΛΤΟΥ ΚΟΛΙΑΝΔΡΗ,
Εφεσιβλήτου.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2495)
Διοικητική πράξη ― Αιτιολογία ― Αναπόφευκτη η ακύρωση πράξης, όταν ελλείπουν τα στοιχεία που επιτρέπουν τον δικαστικό έλεγχο ― Ανυπαρξία πρακτικών και πλημμελής αιτιολογία εν προκειμένω, κατέστησε άκυρη την απόφαση.
Οι εφεσείοντες προσέβαλαν την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, με την οποία η απόφασή τους να ακυρώσουν την μελέτη του εφεσίβλητου, ακυρώθηκε.
Η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση αποφάσισε ότι:
Ο δικαστικός έλεγχος εκτελεστής διοικητικής πράξης είναι εφικτός μόνο όταν παρέχεται η δυνατότητα διαπίστωσης των στοιχείων που καθοριστικά επενέργησαν στη διαμόρφωση της κρίσης και στη λήψη της συγκεκριμένης διοικητικής πράξης/απόφασης. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων, που είχαν ως αντικείμενο το θέμα για το οποίο λήφθηκε η απόφαση, τα σχετικά έγγραφα καθώς και η αιτιολογία της υπό κρίση απόφασης, είναι στοιχεία συναφή, χωρίς τα οποία είναι ανέφικτος ο δικαστικός έλεγχος. Όταν ελλείπουν αυτά τα στοιχεία και δημιουργείται αβεβαιότητα καθόσον αφορά τις συνθήκες που λήφθηκε η διοικητική απόφαση, η ακύρωσή της είναι αναπόφευκτη.
Εξίσου σημαντική είναι και η υποχρέωση της διοίκησης για αιτιολόγηση των πράξεών της. Η έλλειψη οποιασδήποτε αιτιολογίας, αναπόφευκτα οδηγεί σε ακυρότητα.
[*307]Στην προκείμενη περίπτωση, διαπιστώνεται ότι ενυπάρχει έντονο το στοιχείο της αβεβαιότητας ως προς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες λήφθηκε η επίδικη διοικητική απόφαση. Η πλημμελής αιτιολογία της απόφασης και η ανυπαρξία πρακτικών στα οποία να καταγράφονται καθαρά όλα τα γεγονότα με βάση τα οποία η κριτική επιτροπή αποφάσισε την ακύρωση και αποκλεισμό της μελέτης του εφεσίβλητου, συνιστούν σοβαρή πλημμέλεια η οποία καθιστά νομικά τρωτή την απόφαση του Συμβουλίου.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Dome Investments Ltd v. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας κ.ά. (1989) 3 Α.Α.Δ. 741,
Χ"Βασιλείου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1998) 3 Α.Α.Δ. 755.
Έφεση.
Έφεση από τους καθ’ ων η αίτηση - εφεσείοντες εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Φρ. Νικολαΐδης, Δ.) στην Yπόθεση Αρ. 150/95, ημερ. 29/7/97, με την οποία ακυρώθηκε η απόφασή τους να θεωρήσουν άκυρη τη μελέτη του αιτητή - εφεσίβλητου η οποία υποβλήθηκε σε σχέση με τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ο οποίος προκηρύχθηκε για την ανέγερση γραφείων στη Λεμεσό.
Κ. Μαυραντώνης για Π. Αναστασιάδη, για τους Εφεσείοντες.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Α. Κραμβής.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Το εφεσείον Συμβούλιο Αμπελουργικών Προϊόντων (στο εξής “το Συμβούλιο”), προκήρυξε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανέγερση γραφείων στη Λεμεσό. Οι “Κανονισμοί Προκήρυξης και Διεξαγωγής Διαγωνισμών Ειδικότητας Αρχιτέκτονα και/ή Πολιτικού Μηχανικού” θα ετύγχαναν εφαρμογής.
Συστάθηκε πενταμελής κριτική επιτροπή με Πρόεδρο τον Διευθυντή του Συμβουλίου και Μέλη τέσσερις αρχιτέκτονες, εκπροσώ[*308]πους του ΕΤΕΚ, του Συνδέσμου Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων Κύπρου και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου.
Υποβλήθηκαν εννέα μελέτες με κωδικούς αριθμούς. Ο εφεσίβλητος συμμετέσχε στο διαγωνισμό με δική του μελέτη που έφερε τον κωδικό αριθμό 140863.
Η κριτική επιτροπή προέβη στην αξιολόγηση των μελετών με βάση κριτήρια που προσδιόρισε. Η απόφαση της κριτικής επιτροπής καταγράφεται στα πρακτικά ως εξής:
“6. Μετά από ενδελεχή εξέταση των μελετών και με κριτήριο το σεβασμό στα πιο πάνω κρίθηκε ότι καμιά μελέτη δεν ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις του προγράμματος, όπως αυτές τέθηκαν και γι’ αυτό η κριτική επιτροπή με λύπη αποφάσισε να μην απονείμει 1ον βραβείο.
7. Με βάση τα πιο πάνω η κριτική επιτροπή αποφάσισε να βραβεύσει τέσσερις από τις μελέτες ως εξής:
2ον βραβείον: Μελέτη με αριθμό 258947.
3ον βραβείον: “ “ 359742.
Έπαινοι : “ “ 117893.
201302.”
Η κριτική επιτροπή ετοίμασε “Δικαιολογητική Εκθεση Βράβευσης” στην οποία γίνεται ειδική αναφορά για κάθε μελέτη. Για τη μελέτη του εφεσίβλητου αναφέρονται τα εξής:
“Μελέτη με αρ. 140863.
Η μελέτη θεωρείται άκυρη με βάση το άρθρο 21(6) των κανονισμών προκήρυξης και διεξαγωγής διαγωνισμών ειδικότητας αρχιτέκτονα και/ή πολιτικού μηχανικού.”
Το Συμβούλιο με επιστολή του ημερομηνίας 1.12.1994 διαβίβασε στον εφεσίβλητο την έκθεση της κριτικής επιτροπής και ανακοίνωση των ονομάτων των αρχιτεκτόνων που βραβεύθηκαν οι μελέτες και των βραβείων που δόθηκαν.
Ο εφεσίβλητος καταχώρησε προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο το οποίο ακύρωσε την απόφαση με την οποία η μελέτη του εφεσίβλητου θεωρήθηκε άκυρη με βάση το άρθρο 21(6) των κανονισμών. Διαπιστώθηκε πως δεν τηρήθηκαν πρακτικά ώστε να [*309]καθίσταται δυνατός ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της διαδικασίας και το κύρος της επίδικης διοικητικής απόφασης. Διαπιστώθηκε επίσης ότι η διοικητική απόφαση εστερείτο αιτιολογίας. Με την παρούσα έφεση επιδιώκεται η ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης.
Επειδή η μελέτη του εφεσίβλητου ήταν η μόνη μελέτη που κηρύχθηκε άκυρη, αυτό που κατά πιθανολόγηση θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι σχετίζεται ή συνδέεται με την απόφαση ακύρωσης και αποκλεισμού της είναι ό,τι καταγράφεται στα πρακτικά συνεδρίας της κριτικής επιτροπής ημερομηνίας 29.11.1996 ήτοι:
“Στη συνέχεια ο Πρόεδρος ανάφερε ότι έχουν διαρρεύσει πληροφορίες σχετικά με τις εργασίες της κριτικής επιτροπής και συγκεκριμένα για τη συνεδρία που έγινε στις 17.11.94. Πρόσθεσε επίσης ότι έχει πλησιασθεί από τρίτο άτομο το οποίο γνώριζε αρκετές λεπτομέρειες σχετικά με την πρόχειρη κατάταξη που έγινε στις 17.11.1994. Οι πληροφορίες αυτές είναι γνωστές μόνο στα μέλη της Επιτροπής.
Η Επιτροπή εξέφρασε τη λύπη και αγανάκτησή της για τη διαρροή των εμπιστευτικών πληροφοριών και αποφάσισε ομόφωνα όπως η συγκεκριμένη μελέτη θεωρηθεί άκυρη με βάση το άρθρο 21(6) των κανονισμών.”
Το Συμβούλιο γνωστοποίησε την απόφαση στον εφεσίβλητο και συνάμα εξέδωσε σχετική ανακοίνωση. Συνάγεται ότι το Συμβούλιο υιοθέτησε την απόφαση της κριτικής επιτροπής η οποία, από της δημοσιεύσεώς της, κατέστη εκτελεστή διοικητική πράξη υποκείμενη στον προβλεπόμενο από το άρθρο 146.1 του Συντάγματος αναθεωρητικό έλεγχο.
Οι ισχυρισμοί του Συμβουλίου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν απόφαση της κριτικής επιτροπής και ότι τούτο δεν ήταν το αποφασίζον διοικητικό όργανο κρίνονται ανεδαφικοί. Νομίζουμε ότι είναι αρκετό να υποδείξουμε πως όλα τα στοιχεία καταδείχνουν ότι επρόκειτο για απόφαση του Συμβουλίου. Η προκήρυξη του διαγωνισμού έγινε από το Συμβούλιο η δε διεξαγωγή του διαγωνισμού έγινε με βάση τους όρους που το Συμβούλιο επέλεξε. Το Συμβούλιο συνέστησε την κριτική επιτροπή ως το συμβουλευτικό του όργανο. Το Συμβούλιο εισέπραξε τα τέλη συμμετοχής στο διαγωνισμό και στο τέλος, ανακοίνωσε τα αποτελέσματα.
Ο δικαστικός έλεγχος εκτελεστής διοικητικής πράξης είναι [*310]εφικτός μόνο όταν παρέχεται η δυνατότητα διαπίστωσης των στοιχείων που καθοριστικά επενέργησαν στη διαμόρφωση της κρίσης και στη λήψη της συγκεκριμένης διοικητικής πράξης/απόφασης. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων που είχαν ως αντικείμενο το θέμα για το οποίο λήφθηκε η απόφαση, τα σχετικά έγγραφα καθώς και η αιτιολογία της υπό κρίση απόφασης είναι στοιχεία συναφή χωρίς τα οποία είναι ανέφικτος ο δικαστικός έλεγχος. Όταν ελλείπουν αυτά τα στοιχεία και δημιουργείται αβεβαιότητα καθόσον αφορά τις συνθήκες που λήφθηκε η διοικητική απόφαση η ακύρωσή της είναι αναπόφευκτη. Βλ. Dome Investments Ltd v. Συμβουλίου Βελτιώσεως Αγίας Νάπας κ.ά. (1989) 3 Α.Α.Δ. 741. Εξίσου σημαντική είναι και η υποχρέωση της διοίκησης για αιτιολόγηση των πράξεών της. Η έλλειψη οποιασδήποτε αιτιολογίας αναπόφευκτα οδηγεί σε ακυρότητα. Βλ. Παναγιώτης Χ''Βασιλείου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1998) 3 Α.Α.Δ. 755.
Στην προκείμενη περίπτωση, διαπιστώνουμε ότι ενυπάρχει έντονο το στοιχείο της αβεβαιότητας ως προς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες λήφθηκε η επίδικη διοικητική απόφαση. Η πλημμελής αιτιολογία της απόφασης και η ανυπαρξία πρακτικών στα οποία να καταγράφονται καθαρά όλα τα γεγονότα με βάση τα οποία η κριτική επιτροπή αποφάσισε την ακύρωση και αποκλεισμό της μελέτης του εφεσίβλητου, συνιστούν σοβαρή πλημμέλεια η οποία καθιστά νομικά τρωτή την απόφαση του Συμβουλίου.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο