(2000) 3 ΑΑΔ 561
[*561]29 Σεπτεμβρίου, 2000
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
FAME TRANSPORTS LTD.,
Aιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
2. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 658/97)
Αναθεωρητική Έφεση ― Αίτηση για παράταση χρόνου καταχώρισής της ― Προϋποθέσεις και νομολογία ― Υπό τις περιστάσεις καταχώρισης της αίτησης και των λόγων που επικαλέστηκε ο αιτητής, η αίτηση απορρίφθηκε.
Σε μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την εκπνοή της προθεσμίας καταχώρισης έφεσης, καταχωρήθηκε αίτηση με την οποία ζητήθηκε παράταση χρόνου καταχώρισης έφεσης. Έγινε επίκληση λάθους εκ μέρους του δικηγόρου του αιτητή αναφορικά με τον τρόπο κοινοποίησης της δικαστικής απόφασης.
Η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την αίτηση αποφάσισε ότι:
Η διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου πρέπει να ασκείται δικαστικά και με βάση τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Στην υπόθεση Α. Pavlou and Another v. G. Kakoyiannis and Another (1963) 2 C.L.R. 405 απορρίφθηκε παρόμοιο αίτημα προσθέτοντας υπό μορφή γενικής δήλωσης, ότι η παράλειψη του δικηγόρου ή του διαδίκου να καταχωρήσουν εμπρόθεσμα την έφεσή τους δεν αποτελεί λόγο παράτασης της προθεσμίας και ότι ο χαρακτηρισμός της παράλειψης ως αμέλειας ή λάθους δεν έχει οποιαδήποτε σημασία. Η πιο πάνω απόφαση ακολουθήθηκε μεταγενέστερα στην Α. Loizou ν. P. Konteatis (1968) 1 C.L.R. 291.
[*562]Γνώμονας για την ορθή άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου καταχώρησης αίτησης είναι πάντοτε τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Στην απόφαση Χόππη ν. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140, ο Πικής, Δ. (όπως ήταν τότε) έδωσε σφαιρικά τη φιλοσοφία και τη νομική διάσταση του θέματος. Αναφέρει στη σελίδα 143:-
"Αποκλειστικός οδηγός για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης είναι τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Οι προθεσμίες που τίθενται από τους Θεσμούς για τη λήψη δικονομικών μέτρων οριοθετούν το πλαίσιο για την καλή απονομή της δικαιοσύνης. Η τήρησή τους εξυπηρετεί τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Για να γίνει δεκτό αίτημα για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης, οι λόγοι της καθυστέρησης πρέπει να εξηγούνται και να αντισταθμίζουν ουσιαστικά τις δυσμενείς επιπτώσεις στα συμφέροντα του αντιδίκου και στο θεσμικό πλαίσιο απονομής της δικαιοσύνης. Η προθεσμία που τίθεται από τη Δ.35, θ.2 για την άσκηση έφεσης είναι συνυφασμένη με την τελεσιδικία και τις αρχές της δικαιοσύνης που ταυτίζονται με αυτή. Μετά την εκπνοή της προθεσμίας για την άσκηση έφεσης ο επιτυχών διάδικος μπορεί με βεβαιότητα να προσβλέπει στην άσκηση των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζονται με τη δικαστική απόφαση και το δημόσιο στην τελεσφόρηση των μηχανισμών της δικαιοσύνης. Το συμφέρον της δικαιοσύνης είναι έννοια σύνθετη και πολυδιάστατη, συνυφασμένη με το σύνολο των αρχών του δικαίου και τα ιδιαίτερα γεγονότα της κάθε υπόθεσης. Όσο μικρότερο είναι το χρονικό διάστημα που διαρρέει μεταξύ της εκπνοής της προθεσμίας και της κίνησης του μηχανισμού για παράταση ανάλογα μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα αποδοχής του αιτήματος.".
Στην υπόθεση Ν. Georgiou ν. Republic (1968) 1 C.L.R. 411 ακολουθήθηκε μια πιο ελαστική προσέγγιση όσον αφορά την αμέλεια ή το λάθος του δικηγόρου ή του διαδίκου ακολουθώντας την προγενέστερη απόφαση Hadjimichael ν. Karamichael and Another (1967) 1 C.L.R. 61. Λέχθηκε σ’ αυτήν ότι ακόμα και λόγος που αναφέρεται σε λάθος ή παρεξήγηση του διαδίκου ή του δικηγόρου του είναι δυνατό να γίνει δεκτός ως ικανοποιητικός λόγος για παράταση της προθεσμίας σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά αν θα γίνει δεκτός ή όχι εξαρτάται από τα ιδιαίτερα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης.
Σε αντίθεση με τα πιο πάνω γεγονότα στην υπόθεση Niki Georgiou, στην παρούσα υπόθεση δεν υπάρχουν άλλα συντρέχοντα περιστατικά αποκαλυπτικά της ύπαρξης αντικειμενικών δυσκολιών για την εμπρόθεσμη υποβολή της έφεσης. Δεν έχει αποδειχθεί οποιαδήποτε αυθεντία [*563]στην οποία το λάθος ή η αμέλεια του δικηγόρου ή του διαδίκου να καταχωρήσει εμπρόθεσμα την έφεσή του, έχει θεωρηθεί από μόνη της ικανοποιητικός λόγος για την άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου υπέρ της παράτασης της προθεσμίας.
Στην παρούσα περίπτωση ο αιτητής δεν έχει αποσείσει το βάρος της απόδειξης που το βαρύνει και δεν έχει ικανοποιήσει ότι συντρέχουν ικανοί λόγοι για να ασκήσει το Δικαστήριο τη διακριτική εξουσία υπέρ της έκδοσης του αιτουμένου διατάγματος.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Pavlou and Another v. Kakoyiannis and Another (1963) 2 C.L.R. 405,
Loizou v. Konteatis (1968) 1 C.L.R. 291,
Χόππη v. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140,
Georgiou v. Republic (1968) 1 C.L.R. 411,
Hadjimichael v. Karamichael and Another (1967) 1 C.L.R. 61,
Σολιάτης κ.ά. v. Χριστοδουλίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 1162,
Βαρδιάνου v. Richards (1998) 1 Α.Α.Δ. 698,
Grand Metropolitan Nominee Co Ltd. v. Evans (No 2), The Times Law Reports, May 15, 1992,
Μιχαηλίδης v. Χρίστου (1996) 1 Α.Α.Δ. 1190,
Κληρίδης v. Σταυρίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 1348.
Αίτηση.
Αίτηση από την αιτήτρια εταιρεία ενώπιον της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου για παράταση του χρόνου καταχώρισης έφεσης, από έξι εβδομάδες από την έκδοση της απορριπτικής της προσφυγής της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστή (Χρ. Αρτεμίδης, Δ.) ημερομηνίας 5/2/99, σε τρεις βδομάδες από την απόφαση επί της αίτησης.
Γ. Παπαθεοδώρου, για τους Αιτητές.
[*564]Ε. Αντωνίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Μ. Κρονίδης, Δ.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Με την αίτησή τους οι αιτητές ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:-
“Α. Απόφαση/Διάταγμα του Σεβαστού Δικαστηρίου με το οποίο να διατάσσεται η παράταση ή/και επέκταση του χρόνου του οριζομένου υπό των Θεσμών της Πολιτικής Δικονομίας για καταχώρηση Έφεσης από έξι εβδομάδες από της έκδοσης της απόφασης ημερομηνίας 5.2.1999 σε τρεις βδομάδες από της απόφασης στην Αίτηση αυτή.”.
Η αίτηση συνοδεύεται από τρεις ενόρκους δηλώσεις. Η πρώτη από το Διευθυντή της αιτήτριας Εταιρείας, η δεύτερη από την ιδιαιτέρα γραμματέα του δικηγόρου που χειρίζεται την παρούσα αίτηση και η τρίτη από τον ίδιο το δικηγόρο.
Στην πρώτη ο Διευθυντής της αιτήτριας, δήλωσε ενόρκως ότι έλαβε γνώση της εναντίον της αιτήτριας εκδοθείσας απόφασης στις 18.5.99 οπότε του επεδόθη έγγραφο από τους καθ’ ων η αίτηση για την πληρωμή οφειλόμενου φόρου για τον οποίο ειχε καταχωρήσει προσφυγή και ανέμενε το δικαστικό αποτέλεσμα. Σε επικοινωνία του με το δικηγόρο που εχειρίζετο την προσφυγή της αιτήτριας, πληροφορήθηκε ότι είχε εκδοθεί απόφαση στις 5.2.99 και του είχε αποστείλει έγκαιρα αντίγραφο αυτής με συνοδευτική επιστολή. Τέτοια επιστολή δεν είχε παραλάβει ποτέ. Αμέσως έδωσε οδηγίες στο δικηγόρο του να καταχωρήσει έφεση. Διαπιστώθηκε όμως ότι είχε παρέλθει η προθεσμία των 42 ημερών. Ο ομνύων Διευθυντής της αιτήτριας αναφέρει ότι η μη καταχώρηση της έφεσης εμπρόθεσμα δεν οφείλετο με οποιοδήποτε τρόπο σε υπαιτιότητα της αιτήτριας Εταιρείας.
Στη δεύτερη ένορκη δήλωση της Ιδιαιτέρας του δικηγόρου που χειρίζεται την υπόθεση, αναφέρεται ότι, κατόπιν οδηγιών του δικηγόρου απέστειλε στην αιτήτρια επιστολή στην οποία επισυνάπτετο η δικαστική απόφαση. Από λάθος ανεγράφη στο φάκελο άλλος αριθμός ταχυδρομικής θυρίδας, ήτοι ο αριθμός 2296 αντί ο ορθός 2276. Ο φάκελος-επιστολή δεν επεστράφη στο γραφείο και παρέμεινε με την εντύπωση ότι παρελήφθη από την αιτήτρια.
[*565]Με την τρίτη ένορκη δήλωση του δικηγόρου που χειρίζεται την παρούσα υπόθεση, απλώς αυτός δικαιολογείται για την καθυστέρηση προσέλευσής του στο Δικαστήριο σε προηγούμενη αίτηση με το ίδιο περιεχόμενο με την παρούσα αίτηση η οποία απερρίφθη λόγω έλλειψης προώθησής της.
Θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε το ιστορικό που προηγήθηκε της παρούσας αίτησης.
Στις 5.2.99 εκδόθηκε η απορριπτική απόφαση στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές. Στις 27.5.99 (3 μήνες και 22 μέρες μετά την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης) η αιτήτρια καταχώρησε αίτηση για παράταση του χρόνου καταχώρησης έφεσης ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστή. Στις 12.10.99 εκδόθηκε απόφαση από τον αδελφό Δικαστή απορριπτική της αίτησης. Στις 15.10.99 η αιτήτρια καταχώρησε αίτηση ενώπιον της Ολομέλειας με το ίδιο αίτημα ως είχε δικαίωμα να πράξει δυνάμει της Δ.35, θ.9 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. Καταχωρίστηκε ένσταση εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση και ορίστηκε για ακρόαση στις 15.3.2000. Ο δικηγόρος της αιτήτριας δεν εμφανίστηκε ενώπιον της Ολομέλειας. Το Δικαστήριο διέκοψε τη συνεδρία του για να παρασχεθεί περαιτέρω χρόνος για την εμφάνιση του δικηγόρου. Επανήλθε η Ολομέλεια μετά την πάροδο ικανού χρόνου αλλά και πάλιν απουσίαζε ο δικηγόρος της αιτήτριας. Το Δικαστήριο τελικά απέρριψε την αίτηση λόγω μη προώθησής της. Δύο μέρες αργότερα η αιτήτρια καταχώρησε την παρούσα αίτηση.
Η διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου πρέπει να ασκείται δικαστικά και με βάση τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Στην υπόθεση Α. Pavlou and Another v. G. Kakoyiannis and Another (1963) 2 C.L.R. 405 απορρίφθηκε παρόμοιο αίτημα προσθέτοντας υπό μορφή γενικής δήλωσης ότι η παράλειψη του δικηγόρου ή του διαδίκου να καταχωρήσουν εμπρόθεσμα την έφεσή τους δεν αποτελεί λόγο παράτασης της προθεσμίας και ότι ο χαρακτηρισμός της παράλειψης ως αμέλειας ή λάθους δεν έχει οποιαδήποτε σημασία. Η πιο πάνω απόφαση ακολουθήθηκε μεταγενέστερα στην Α. Loizou ν. P. Konteatis (1968) 1 C.L.R. 291.
Γνώμονας για την ορθή άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου καταχώρησης αίτησης είναι πάντοτε τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Στην απόφαση Χόππη ν. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140, ο Πικής, Δ. (όπως ήταν τότε) έδωσε σφαιρικά τη φιλοσοφία και τη νομική διάσταση του θέματος. Αναφέρει στη σελίδα 143:-
[*566]“Αποκλειστικός οδηγός για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης είναι τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Οι προθεσμίες που τίθενται από τους Θεσμούς για τη λήψη δικονομικών μέτρων οριοθετούν το πλαίσιο για την καλή απονομή της δικαιοσύνης. Η τήρησή τους εξυπηρετεί τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Για να γίνει δεκτό αίτημα για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης οι λόγοι της καθυστέρησης πρέπει να εξηγούνται και να αντισταθμίζουν ουσιαστικά τις δυσμενείς επιπτώσεις στα συμφέροντα του αντιδίκου και στο θεσμικό πλαίσιο απονομής της δικαιοσύνης. Η προθεσμία που τίθεται από τη Δ.35, θ.2 για την άσκηση έφεσης είναι συνυφασμένη με την τελεσιδικία και τις αρχές της δικαιοσύνης που ταυτίζονται με αυτή. Μετά την εκπνοή της προθεσμίας για την άσκηση έφεσης ο επιτυχών διάδικος μπορεί με βεβαιότητα να προσβλέπει στην άσκηση των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζονται με τη δικαστική απόφαση και το δημόσιο στην τελεσφόρηση των μηχανισμών της δικαιοσύνης. Το συμφέρον της δικαιοσύνης είναι έννοια σύνθετη και πολυδιάστατη, συνυφασμένη με το σύνολο των αρχών του δικαίου και τα ιδιαίτερα γεγονότα της κάθε υπόθεσης. Όσο μικρότερο είναι το χρονικό διάστημα που διαρρέει μεταξύ της εκπνοής της προθεσμίας και της κίνησης του μηχανισμού για παράταση ανάλογα μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα αποδοχής του αιτήματος.”.
Στην υπόθεση Ν. Georgiou ν. Republic (1968) 1 C.L.R. 411 ακολουθήθηκε μια πιο ελαστική προσέγγιση όσον αφορά την αμέλεια ή το λάθος του δικηγόρου ή του διαδίκου ακολουθώντας την προγενέστερη απόφαση Hadjimichael ν. Karamichael and Another (1967) 1 C.L.R. 61. Λέχθηκε σ’ αυτήν ότι ακόμα και λόγος που αναφέρεται σε λάθος ή παρεξήγηση του διαδίκου ή του δικηγόρου του είναι δυνατό να γίνει δεκτός ως ικανοποιητικός λόγος για παράταση της προθεσμίας σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά αν θα γίνει δεκτός ή όχι εξαρτάται από τα ιδιαίτερα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης. Σ’ αυτή έγινε δεκτή η αίτηση. Τα γεγονότα όμως ήσαν εντελώς διάφορα από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Στη Νiki Georgiou (πιο πάνω) η αλλοδαπή αιτήτρια είχε απελαθεί αμέσως μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης με την οποία είχε απορριφθεί η προσφυγή της εναντίον της απέλασής της. Το εύρημα του Δικαστηρίου ήταν ότι δεν είχε τις αναγκαίες διευκολύνσεις για να επικοινωνήσει με το δικηγόρο της μετά την έκδοση της απόφασης και πριν απελαθεί. Τελικά επικοινώνησε με το δικηγόρο της από το εξωτερικό με αλληλογραφία και λόγω αμέλειας του δικηγόρου η αίτηση για παράταση του χρόνου υποβλήθηκε τρεις μόνο μέρες μετά την εκπνοή της προθεσμίας για υποβολή της έφεσής της.
[*567]Σε αντίθεση με τα πιο πάνω γεγονότα στην υπόθεση Νiki Georgiou, στην παρούσα υπόθεση δεν υπάρχουν άλλα συντρέχοντα περιστατικά αποκαλυπτικά της ύπαρξης αντικειμενικών δυσκολιών για την εμπρόθεσμη υποβολή της έφεσης. Δεν μας έχει υποδειχθεί οποιαδήποτε αυθεντία στην οποία το λάθος ή η αμέλεια του δικηγόρου ή του διαδίκου να καταχωρήσει εμπρόθεσμα την έφεσή του έχει θεωρηθεί από μόνη της ικανοποιητικός λόγος για την άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου υπέρ της παράτασης της προθεσμίας. (Βλέπε: Σολιάτης κ.ά. ν. Χριστοδουλίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 1162).
Αντίθετα, στην απόφαση Πάνος Π. Βαρδιάνος ν. Edwin John Thomas Richards (1998) 1 Α.Α.Δ. 698, έχουν λεχθεί τα εξής που αποτελούν και ευθείαν απάντηση στο θέμα:
“Ο διάδικος δεν μπορεί, κατά κανόνα, να προβάλλει το λάθος, αμέλεια ή παράλειψη του δικηγόρου του για να πετυχαίνει την παράταση προθεσμιών η την αναγέννηση δικαστικών διαδικασιών. Θα αποτελούσε ένα εύσχημο τρόπο υπερφαλάγγισης των δικονομικών διατάξεων. Από τη συμμόρφωση προς τα χρονοδιαγράμματα αυτά εξαρτάται η απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης και συνακόλουθα το κύρος της. Μας ενισχύουν, σε αυτή τη θέση, τα λεχθέντα στην υπόθεση Grand Metropolitan Nominee (No 2) Co Ltd. v. Evans, The Times Law Reports, May 15, 1992:
“The court should not be astute to find excuses for such failure since obedience to orders of the court is the foundation on which its authority is founded.”
Bλέπε επίσης Μιχαηλίδης ν. Χρίστου (1996) 1 Α.Α.Δ. 1190 και Κληρίδης ν. Σταυρίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 1348.”.
Εν όψει των ανωτέρω, έχουμε τη γνώμη ότι στην παρούσα περίπτωση ο αιτητής δεν έχει αποσείσει το βάρος της απόδειξης που το βαρύνει και δεν μας έχει ικανοποιήσει ότι συντρέχουν ικανοί λόγοι για να ασκήσουμε τη διακριτική μας εξουσία υπέρ της έκδοσης του αιτουμένου διατάγματος. Η αίτηση, επομένως, απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος του αιτητή.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο