(2000) 3 ΑΑΔ 603
[*603]3 Νοεμβρίου, 2000
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΝΙΑ ΤΣΙΚΚΟΣ,
Εφεσείων-Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ,
Εφεσιβλήτων-Καθ’ ων η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2566)
Φορολογία Εισοδήματος ― Βάρος προσκόμισης όλων των αποδεικτικών στοιχείων ως προς τα εισοδήματα αιτητή, το έχει ο φορολογούμενος ― Παράλειψή του, επιτρέπει στις φορολογικές αρχές να προβούν στη βεβαίωση του φόρου, βάσει των στοιχείων ενώπιόν τους ― Ισχυρισμός για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, υπό τις περιστάσεις απορρίφθηκε.
Ο εφεσείων επεδίωξε με την έφεσή του, την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης με την οποία η προσφυγή του κατά της φορολογίας εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα των ετών 1987 και 1990, απορρίφθηκε.
Η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου απορίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Με την έφεση επιδιώκεται η ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης πάνω στη βάση ότι τα συμπεράσματα του Δικαστηρίου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα, ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη και ότι, ως είχαν τα γεγονότα, ήταν εύλογα επιτρεπτή, δεν είναι ορθά.
Προς υποστήριξη των θέσεών του ο δικηγόρος των εφεσιβλήτων αναφέρθηκε στους διάφορους παράγοντες που λήφθηκαν υπόψη από τον Έφορο για τον υπολογισμό του εισοδήματός του. Οι εισηγήσεις του δικηγόρου του εφεσείοντα δεν βρίσκουν σύμφωνο το Δικαστήριο.
[*604]Το ιστορικό της υπόθεσης, τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη και η αιτιολογία που οδήγησε τον Έφορο στην προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτουν από την επιστολή του Εφόρου προς τον εφεσείοντα ημερομηνίας 5.7.1995 και από το σχετικό διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε στο Δικαστήριο. Τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο Έφορος βρίσκουν έρεισμα και δικαιολογούνται πλήρως από τα εν λόγω στοιχεία.
Αποτελεί θεμελιώδη αρχή του φορολογικού δικαίου ότι ο φορολογούμενος οφείλει να διατηρεί και παρουσιάζει στις φορολογικές αρχές όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον προσδιορισμό του εισοδήματός του. Δεν αποτελεί ευθύνη των φορολογικών αρχών, η αναζήτηση στοιχείων αναφορικά με τα εισοδήματα του φορολογούμενου. Ελλείψει επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, οι φορολογικές αρχές έχουν το δικαίωμα να απορρίψουν τους ισχυρισμούς του φορολογούμενου και να καταλήξουν στα δικά τους συμπεράσματα στη βάση των στοιχείων που έχουν ενώπιόν τους, όπως και των αποτελεσμάτων της έρευνας που διεξήγαγαν στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα, ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη και ότι, ως είχαν τα γεγονότα, ήταν εύλογα επιτρεπτή για τον εφεσίβλητο.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Rainbow v. Republic (1984) 3 C.L.R. 846,
Tryfonos v. Republic (1984) 3 C.L.R. 884,
Κυρίλλου v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 12,
Σκαρπάρης v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1004,
Δημοκρατία v. Αλεξάνδρας Τριμιθιώτου (Ρ.Ρ.) Λτδ. (1997) 3 Α.Α.Δ. 356.
Έφεση.
Έφεση από τον αιτητή εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Μ. Κρονίδης, Δ.) στις Υποθέσεις Αρ. 788/95, 789/95 & 790/95, ημερ. 3/12/97, με την οποία απορρίφθηκαν οι συνεκδικασθείσες προσφυγές του εναντίον της επιβολής εναντίον του φορολογίας εισοδήματος έκτακτης εισφοράς και [*605]έκτακτης εισφοράς για την άμυνα.
Σπ. Ευαγγέλου, για τον Εφεσείοντα.
Στ. Χούρη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γαβριηλίδης, Δ.
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων ασχολείται από το 1987 με την ενοικίαση κρεβατιών και ομπρέλων θάλασσας σε παραλία της Αγίας Νάπας.
Στις 8.8.1991 ο εφεσίβλητος απέστειλε στον εφεσείοντα ειδοποιήσεις επιβολής φορολογίας εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, για τα φορολογικά έτη 1987 έως 1990, στις δε 13.4.1994 του απέστειλε ανάλογες ειδοποιήσεις για το φορολογικό έτος 1991.
Στις 28.8.1991 και 9.5.1994, αντίστοιχα, ο εφεσείων υπέβαλε ενστάσεις στις φορολογίες ισχυριζόμενος ότι αυτές ήσαν υπερβολικές και όχι, όπως έπρεπε, σύμφωνες με τις φορολογικές του δηλώσεις.
Στις 12.3.1992 και 11.11.1993, αντίστοιχα, ο εφεσίβλητος κάλεσε τον εφεσείοντα να προσκομίσει οποιαδήποτε στοιχεία είχε στη διάθεσή του ή μπορούσε να εξασφαλίσει προς υποστήριξη των ενστάσεών του.
Ακολούθως, αφού ο εφεσείων προσκόμισε ορισμένα στοιχεία, και αφού προηγήθηκε αριθμός συναντήσεων μεταξύ του εφεσείοντα και του ελεγκτή του αφενός, και αρμόδιου λειτουργού του εφεσίβλητου, αφετέρου, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας, πράγμα που τελικά δεν έγινε κατορθωτό, στις 10.10.1994 ο εφεσίβλητος απέστειλε στον εφεσείοντα επιστολή με την οποία τον πληροφορούσε για την πρόθεσή του να βεβαιώσει τις επίδικες φορολογίες με βάση τα στοιχεία που συνέλεξε από διάφορα κυβερνητικά τμήματα και άλλους οργανισμούς που είχαν σχέση με το επάγγελμά του. Με την ίδια επιστολή, και αφού επεξηγούσε τα εν λόγω στοιχεία και τον τρόπο αξιολόγησής τους, όπως και τον τρόπο υπολογισμού του εισοδήματος του εφεσείοντα, ο εφεσίβλητος τον καλούσε, σε περίπτωση διαφωνίας, να υποβάλει γραπτώς τη διαφωνία του, τεκμηριώνοντάς την με αποδεικτικά στοιχεία.
[*606]Εις απάντηση, με επιστολή του ελεγκτή του ημερομηνίας 25.10.1994, ο εφεσείων επεξήγησε διάφορα σημεία πάνω στα οποία στήριζε τη διαφωνία του, και τα οποία αφορούσαν κυρίως τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη από τον εφεσίβλητο για τον υπολογισμό του εισοδήματός του, χωρίς όμως να παραθέτει οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία.
Τελικά, με επιστολή του ημερομηνίας 5.7.1995, ο εφεσίβλητος απέστειλε στον εφεσείοντα τελικές ειδοποιήσεις επιβολής φορολογίας εισοδήματος, έκτακτης εισφοράς και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα, αναφορικά με τα επίδικα έτη 1987-1991, επεξηγώντας, ταυτόχρονα, τους παράγοντες που έλαβε υπόψη για τον υπολογισμό του εισοδήματος του εφεσείοντα. Οι παράγοντες αυτοί συνίσταντο στον αριθμό των διαθέσιμων ημερών ενοικίασης, στον αριθμό των κρεβατιών και ομπρέλων που διέθετε, στην τιμή ενοικίασης κατά κρεβάτι/ομπρέλα, στην πληρότητα των ξενοδοχειακών μονάδων και οργανωμένων διαμερισμάτων της περιοχής και στη συγκεκριμένη περιοχή της παραλίας όπου ο εφεσείων είχε άδεια να τοποθετεί κρεβάτια και ομπρέλες.
Η πιο πάνω απόφαση του εφεσίβλητου προσβλήθηκε με τρεις προσφυγές, μια για τις φορολογίες εισοδήματος, μια για την έκτακτη εισφορά και μια για την έκτακτη εισφορά για την άμυνα. Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν λόγω κοινού πραγματικού και νομικού υπόβαθρου και απορρίφθηκαν.
Με την έφεση επιδιώκεται η ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης πάνω στη βάση ότι τα συμπεράσματα του Δικαστηρίου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα, ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη και ότι, ως είχαν τα γεγονότα, ήταν εύλογα επιτρεπτή, δεν είναι ορθά.
Προς υποστήριξη των θέσεών του ο δικηγόρος του εφεσίβλητου αναφέρθηκε στους διάφορους παράγοντες που λήφθηκαν υπόψη από τον εφεσίβλητο για τον υπολογισμό του εισοδήματός του. Αναφορικά με τον παράγοντα «αριθμός των διαθέσιμων ημερών ενοικίασης» εισηγήθηκε ότι η περίοδος ενοικίασης και ο αριθμός των διαθέσιμων ημερών ενοικίασης υπολογίστηκαν από τον εφεσίβλητο χωρίς να δίδεται οποιαδήποτε εξήγηση των στοιχείων πάνω στα οποία στηρίχθηκε ο υπολογισμός αυτός και με ποια αιτιολογία αυτά λήφθηκαν υπόψη. Σχετικά με τους παράγοντες «αριθμός κρεβατιών για ενοικίαση», «αριθμός ομπρέλων για ενοικίαση» και «τιμή ενοικίασης κάθε κρεβατιού/ομπρέλας» εισηγήθηκε ότι ο εφεσείων, χωρίς οποιαδήποτε έρευνα, και χωρίς [*607]αιτιολογία, απέρριψε ως ατεκμηρίωτο τον ισχυρισμό του εφεσείοντα ότι χρησιμοποιούσε 25 μόνο ομπρέλες και ότι, τις περισσότερες φορές, λόγω του έντονου ανταγωνισμού, τις παραχωρούσε δωρεάν. Όσον αφορά τον παράγοντα «ποσοστά πληρότητας των ξενοδοχειακών μονάδων και οργανωμένων διαμερισμάτων της περιοχής» εισηγήθηκε ότι ο εφεσίβλητος παρέλειψε να λάβει υπόψη τα στοιχεία που κατέθεσε ο ελεγκτής του εφεσείοντα, με την επιστολή του ημερομηνίας 25.10.1994, στοιχεία που ήταν ουσιώδη αφού αφορούσαν ειδικά τον εφεσείοντα. Τέλος, αναφορικά με τον παράγοντα «περιοχή της παραλίας όπου ο εφεσείων είχε άδεια» ο δικηγόρος του εφεσίβλητου εισηγήθηκε ότι ο εφεσίβλητος, αν και έλαβε υπόψη το γεγονός ότι η Αγία Νάπα είναι μια από τις πλέον πολυσύχναστες τουριστικές περιοχές της Κύπρου, εν τούτοις δεν εξέτασε κατά πόσο η συγκεκριμένη περιοχή για την οποία ο εφεσείων είχε άδεια να τοποθετεί κρεβάτια και ομπρέλες ήταν ή όχι πολυσύχναστη.
Οι εισηγήσεις του δικηγόρου του εφεσείοντα δεν μας βρίσκουν σύμφωνους.
Το ιστορικό της υπόθεσης, τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη και η αιτιολογία που οδήγησε τον εφεσίβλητο στην προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτουν από την επιστολή του εφεσίβλητου προς τον εφεσείοντα ημερομηνίας 5.7.1995 και από το σχετικό διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε στο Δικαστήριο. Τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο εφεσίβλητος βρίσκουν έρεισμα και δικαιολογούνται πλήρως από τα εν λόγω στοιχεία. Συγκεκριμένα, ο καθορισμός των 183 ημερών ως διαθέσιμων ημερών ενοικίασης, ήτοι από 15 Απριλίου μέχρι 15 Οκτωβρίου κάθε χρόνο, προκύπτει ότι έγινε ύστερα από ενδελεχή μελέτη και έρευνα. Το στοιχείο «πληρότητα των ξενοδοχειακών μονάδων και οργανωμένων διαμερισμάτων της περιοχής» λήφθηκε υπόψη αφού ο εφεσίβλητος αξιολόγησε τον αριθμό διαθέσιμων κλινών σε ξενοδοχεία και οργανωμένα διαμερίσματα της περιοχής, όπως και τα ποσοστά πληρότητάς τους, και, για να μην αδικηθεί ο εφεσείων, αφού στάθμισε, επιπρόσθετα, τις καιρικές συνθήκες, με αποτέλεσμα, κατά τον υπολογισμό του εισοδήματος του εφεσείοντα, να μειώσει τα ποσοστά αυτά κατά 20% για τα κρεβατάκια και κατά 75% για τις ομπρέλες. Έλαβε επίσης υπόψη τον εσωτερικό τουρισμό. Τα ποσοστά πληρότητας των ξενοδοχειακών μονάδων και οργανωμένων διαμερισμάτων της περιοχής εύλογα λήφθηκαν υπόψη από τον εφεσίβλητο, ως παράγοντας που συνδεόταν με την εργασία του εφεσείοντα, εφόσον αυτά ήσαν ενδεικτικά της τουριστικής κίνησης στη συγκεκριμένη περιοχή όπου ο εφεσείων είχε άδεια και η οποία, όπως ρητά αναφέρεται στην επιστολή του εφεσίβλητου ημερομηνίας [*608]5.7.1995, είναι πολυσύχναστη.
Όσον αφορά τους ισχυρισμούς του εφεσείοντα ότι οι διαθέσιμες μέρες ενοικίασης δεν ήταν 183, όπως διαπίστωσε ο εφεσίβλητος, αλλά μόνο 100, και ότι αυτός, λόγω έντονου ανταγωνισμού, παραχωρούσε δωρεάν ομπρέλες, παρατηρούμε ότι οι εν λόγω ισχυρισμοί δεν τεκμηριώθηκαν. Το ίδιο ισχύει και για τους ισχυρισμούς που περιέχονται στην επιστολή του ελεγκτή του εφεσείοντα ημερομηνίας 25.10.1994. Είναι θεμελιώδης αρχή του φορολογικού δικαίου ότι ο φορολογούμενος οφείλει να διατηρεί και παρουσιάζει στις φορολογικές αρχές όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον προσδιορισμό του εισοδήματός του. Δεν αποτελεί ευθύνη των φορολογικών αρχών η αναζήτηση στοιχείων αναφορικά με τα εισοδήματα του φορολογούμενου. Ελλείψει επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, οι φορολογικές αρχές έχουν το δικαίωμα να απορρίψουν τους ισχυρισμούς του φορολογούμενου και να καταλήξουν στα δικά τους συμπεράσματα στη βάση των στοιχείων που έχουν ενώπιόν τους, όπως και των αποτελεσμάτων της έρευνας που διεξήγαγαν στη συγκεκριμένη περίπτωση. (Βλέπε, μεταξύ άλλων, Rainbow v. Republic (1984) 3 C.L.R. 846, Tryfonos v. Republic (1984) 3 C.L.R. 884, Α. Κυρίλλου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 12, Ι. Σκαρπάρης ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1004 και Δημοκρατία ν. Αλεξάνδρας Τριμιθιώτου (P.P.) Λτδ. (1997) 3 Α.Α.Δ. 356).
Ορθά το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα, ότι είναι επαρκώς αιτιολογημένη και ότι, ως είχαν τα γεγονότα, ήταν εύλογα επιτρεπτή για τον εφεσίβλητο.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος του εφεσείοντα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο