(2001) 3 ΑΑΔ 260
[*260]26 Μαρτίου, 2001
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ,
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΜARGARET O NEILL,
Εφεσείoυσα,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΩΣ ΚΗΔΕΜΟΝΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ,
Εφεσιβλήτων.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2719)
Έννομο Συμφέρον ― Κατόχου αδείας κατοχής τουρκοκυπριακής γης, να προσβάλει τον τερματισμό της άδειας της και την παραχώρηση της κατοχής σε άλλο πρόσωπο ― Στερείται εννόμου συμφέροντος, εφόσον με ρητή και ελεύθερη γραπτή δήλωσή της παραιτήθηκε των δικαιωμάτων της και παρέλειψε από την ημέρα εκείνη να καταβάλει τις υποχρεώσεις της για το ενοίκιο στον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.
Η εφεσείουσα επεδίωξε πρωτόδικα, αλλά και κατ’ έφεση, να προσβάλει την παραχώρηση τουρκοκυπριακού ακινήτου που κατείχε βάσει αδείας, σε τρίτο πρόσωπο. Ουσιώδες στοιχείο στην πράξη της διοίκησης αποτέλεσε το γεγονός της ρητής παραίτησης από το δικαίωμα της, το οποίο παραχωρούσε στο τρίτο αυτό πρόσωπο.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Η δήλωση της εφεσείουσας είναι τόσο σαφής, όσο και ελεύθερη. Χωρίς οποιανδήποτε προτροπή και με απολύτως δική της πρωτοβουλία, υπέγραψε ότι κατέληξε σε συμφωνία ανάληψης της επιχείρησής της από τη Γρηγορίου. Η βεβαίωση αυτή είναι σαφώς συναρτημένη, όπως παρατηρεί και το πρωτόδικο δικαστήριο, προς την αίτηση της Γρηγορίου για παραχώρηση του συγκεκριμένου υποστατικού και συνιστά ανεπιφύλακτη συγκατάθεση προς τούτο.
[*261] Σημειώνεται περαιτέρω, ότι η εφεσείουσα απέστειλε το ενοίκιο για το Μάρτιο 1997, ενώ η Γιάννα Γρηγορίου είχε καταβάλει στην Επαρχιακή Διοίκηση τα ενοίκια του συγκεκριμένου υποστατικού για τους μήνες Φεβράρη έως Ιούλιο 1997. Η αποδοχή από τη διοίκηση της καταβολής από τη Γιάννα Γρηγορίου του ενοικίου για το Φεβράρη, δείχνει ότι το ενοίκιο για το συγκεκριμένο μήνα δεν είχε καταβληθεί από την εφεσείουσα, γεγονός που αποδεικνύει, όχι μόνο τη συγκατάθεσή της, αλλά και την εγκατάλειψη τουλάχιστον από τότε των οποιωνδήποτε δικαιωμάτων της. Η διοίκηση δεν είχε οποιανδήποτε υποχρέωση, αλλά ούτε και δικαίωμα, να υπεισέλθει στη μεταξύ των μερών συμφωνία και να ζητήσει τη διερεύνηση των όρων της συμφωνίας, πολύ δε περισσότερο την τήρησή τους.
Άνκαι στο σημείωμα δεν αναφέρεται ρητά ότι έχει παραδοθεί κατοχή ή ότι η εφεσείουσα παραιτείται των δικαιωμάτων της, είναι σαφής η συγκατάθεσή της για μεταβίβαση της κατοχής του υποστατικού. Άλλως το σημείωμα εκείνο, αλλά κυρίως η παράδοσή του στα χέρια του αντισυμβαλλόμενου, δεν θα είχε οποιονδήποτε νόημα. Ο λόγος που δόθηκε, είναι ακριβώς για να καταστεί νομικά δυνατή η παραχώρηση του υποστατικού στη Γρηγορίου, που άλλως δεν θα ήταν δυνατή λόγω του δικαιώματος κατοχής της εφεσείουσας. Το σημείωμα δόθηκε από την εφεσείουσα, ουσιαστικά ως μέρος της εκτέλεσης της μεταξύ τους συμφωνίας.
Εν όψει όλων των πιο πάνω, το Δικαστήριο συμφωνεί με την κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου, ότι η εφεσείουσα στερείται εννόμου συμφέροντος. Η προσφυγή της είναι απαράδεκτη και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να εξεταστεί η ουσία των ισχυρισμών.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από την αιτήτρια εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Κωνσταντινίδης, Δ.) Αρ. Προσφυγής 535/97, ημερομηνίας 8/9/98 με την οποία απορρίφθηκε ως απαράδεκτη η προσφυγή της κατά του τερματισμού της άδειάς της για κατοχή υποστατικού τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας και την ακολουθήσασα εκμίσθωση του στο ενδιαφερόμενο μέρος.
Επ. Κορακίδης, για την Εφεσείουσα.
[*262]Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π. : Tην απόφαση του Δικαστηρίου θα απαγγείλει ο Φρ. Νικολαΐδης, Δ..
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: H εφεσείουσα είναι Αγγλίδα. Κατέχει από πολλού χρόνου, πριν ακόμα τον Ιούλιο του 1974, υποστατικό τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας που βρίσκεται στη συμβολή των Λεωφόρων Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ και Ευαγόρα Παλληκαρίδη στην Πάφο, γνωστό ως Μιράντα Καφέ και το οποίο χρησιμοποιείται ως ζαχαροπλαστείο.
Στις 11.9.1975 η εφεσείουσα υπέγραψε με την Κυπριακή Δημοκρατία ενοικιαστήριο έγγραφο. Στις 13.3.1982 της παραχωρήθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, άδεια κατοχής του πιο πάνω υποστατικού, έναντι £45 μηνιαίως.
Μετά τη δημοσίευση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου του 1991, Ν.139/91, η διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών περιήλθε στον Υπουργό Εσωτερικών, υπό την ιδιότητά του ως Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών. Ο διορισμός του Κηδεμόνα δεν επηρέαζε, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Νόμου, τα υφιστάμενα κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος του Νόμου δικαιώματα κατοχής τρίτων προσώπων δυνάμει υφιστάμενης κατά τις 20.7.1974 έννομης σχέσης μεταξύ αυτών και των ιδιοκτητών. Η περίπτωση της εφεσείουσας εμπίπτει στην εξαίρεση του άρθρου 5.
Η εφεσείουσα συνέταξε και υπέγραψε ιδιόχειρο σημείωμα ημερ. 30.9.1996, με το οποίο βεβαίωνε ότι είχε καταλήξει σε συμφωνία με κάποια Γιάννα Γρηγορίου, ενδιαφερόμενο μέρος, δυνάμει της οποίας η Γρηγορίου αναλάμβανε την επιχείρηση που η εφεσείουσα ασκούσε στην πιο πάνω διεύθυνση. Το σημείωμα ήταν συνταγμένο στα αγγλικά και είχε ως ακολούθως:
Miranda Cafe
Kennedy Square
Paphos
30th/9/96
[*263]Please note that we have come to an agreement that Yana Gregory takes over my business at the above address.
Margaret O Neill
Και σε μετάφραση:
Μιράντα Καφέ
Πλατεία Κέννεντι
Πάφος
30η/9/96
Παρακαλώ σημειώσατε ότι έχουμε συμφωνήσει ότι η Γιάννα Γρηγόρη αναλαμβάνει την επιχείρησή μου στην πιο πάνω διεύθυνση.
Μάργκαρετ Ο’ Νΐιλ
H Γιάννα Γρηγορίου η οποία ήταν εκτοπισμένη και δικαιούχος σε τουρκοκυπριακή περιουσία επισύναψε τη βεβαίωση σε αίτησή της προς τον Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών για παραχώρηση του υποστατικού σ’ αυτήν. Η αίτησή της εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή στη συνεδρία της ημερ. 12.12.1996 και σχετική σύμβαση μίσθωσης υπογράφτηκε στις 31.1.1997. Η σύμβαση προνοούσε την καταβολή ενοικίου £200 μηνιαίως, εισπράχθηκαν δε ενοίκια για τους μήνες από Φεβρουάριο μέχρι Ιούλιο 1997.
Προφανώς η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε και η εφεσείουσα έσπευσε να πληρώσει το ενοίκιο για το Μάρτη 1997. Πληροφορήθηκε όμως ότι αυτό είχε ήδη πληρωθεί από άλλο άτομο. Με επιστολή του δικηγόρου της προς τον Έπαρχο Πάφου, ημερ. 19.3.1997, ισχυρίστηκε ότι ουδέποτε είχε παραιτηθεί οποιωνδήποτε δικαιωμάτων της που πήγαζαν, είτε από την αρχική της συμβατική σχέση με τον Τουρκοκύπριο ιδιοκτήτη, είτε στη συνέχεια με τη συμφωνία παραχώρησης σ’ αυτήν άδειας και κάλεσε την Κεντρική Επιτροπή όπως αποδεκτεί το ενοίκιο που εσώκλειε ισχυριζόμενη ότι άρνηση της διοίκησης συνιστούσε παράβαση των όρων της συμφωνίας παραχώρησης του υποστατικού προς αυτήν.
Σε επιστολή προς το δικηγόρο της ημερ. 21.4.1997 το Γραφείο Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών αναφέρει ότι η αρμόδια επιτροπή βασιζόμενη στη συγκατάθεσή της ενέκρινε την εκμίσθωση του υποστατικού στο ενδιαφερόμενο μέρος, συγκα[*264]τάθεση η οποία δόθηκε από την εφεσείουσα έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων. Στην ίδια επιστολή επισημαίνεται ότι το πρόβλημα φαίνεται ότι προέκυψε όταν το άλλο μέρος αρνήθηκε να εκπληρώσει τα συμφωνηθέντα. Η επιστολή καταλήγει ότι υπό τις περιστάσεις οι καθ’ ων η αίτηση θεωρούν ότι από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης μίσθωσης, νόμιμη κάτοχος του υποστατικού είναι το ενδιαφερόμενο μέρος και γι’ αυτό δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή η καταβολή ενοικίου από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο.
Η εφεσείουσα καταχώρησε προσφυγή αμφισβητώντας ουσιαστικά το κύρος του τερματισμού της άδειάς της, αλλά και την ακολουθήσασα εκμίσθωση του υποστατικού στην Γρηγορίου. Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ότι η δήλωση που είχε υπογράψει ήταν άνευ όρων συγκατάθεση για εγκατάλειψη της κατοχής του υποστατικού και συνεπώς, λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος, η προσφυγή της κρίθηκε ως απαράδεκτη.
Με την παρούσα έφεση ουσιαστικά αμφισβητείται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης και προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η απόφαση της διοίκησης στηριζόταν σε πλάνη περί τα πράγματα, ενώ παραβιάστηκε η αρχή της καλής πίστης και της προστασίας της εμπιστοσύνης του πολίτη.
Η έφεση θα πρέπει να απορριφθεί. Η δήλωση της εφεσείουσας είναι τόσο σαφής, όσο και ελεύθερη. Χωρίς οποιανδήποτε προτροπή και με απολύτως δική της πρωτοβουλία υπέγραψε ότι κατέληξε σε συμφωνία ανάληψης της επιχείρησής της από τη Γρηγορίου. Η βεβαίωση αυτή είναι σαφώς συναρτημένη, όπως παρατηρεί και το πρωτόδικο δικαστήριο, προς την αίτηση της Γρηγορίου για παραχώρηση του συγκεκριμένου υποστατικού και συνιστά ανεπιφύλακτη συγκατάθεση προς τούτο.
Σημειώνεται περαιτέρω ότι η εφεσείουσα απέστειλε το ενοίκιο για το Μάρτιο 1997, ενώ η Γιάννα Γρηγορίου είχε καταβάλει στην Επαρχιακή Διοίκηση τα ενοίκια του συγκεκριμένου υποστατικού για τους μήνες Φεβράρη έως Ιούλιο 1997. Η αποδοχή από τη διοίκηση της καταβολής από τη Γιάννα Γρηγορίου του ενοικίου για το Φεβράρη δείχνει ότι το ενοίκιο για το συγκεκριμένο μήνα δεν είχε καταβληθεί από την εφεσείουσα, γεγονός που αποδεικνύει, όχι μόνο τη συγκατάθεσή της, αλλά και την εγκατάλειψη τουλάχιστον από τότε των οποιωνδήποτε δικαιωμάτων της. Η διοίκηση δεν είχε οποιανδήποτε υποχρέωση, αλλά ούτε και δικαίωμα, να υπεισέλθει στη μεταξύ των μερών συμφωνία και να ζητήσει τη διερεύνηση των όρων της συμφωνίας, πολύ δε περισσότερο την τήρησή τους. Ού[*265]τως ή άλλως αμφισβητείται ακόμα και η νομιμότητα μιας τέτοιας συμφωνίας για παροχή αέρα για τουρκοκυπριακή περιουσία, αλλά το θέμα δεν εγείρεται στην παρούσα υπόθεση.
Η εγκατάλειψη της κατοχής από την εφεσείουσα ουσιαστικά επιβεβαιώνεται και από τη δήλωση στο περίγραμμα αγόρευσης του δικηγόρου της στο οποίο προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η εφεσείουσα εξαπατήθηκε από τρίτο πρόσωπο, προφανώς εννοώντας τη Γρηγορίου.
Επί του ιδίου σημείου αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη ή δικαιούχου ακίνητης περιουσίας η προστασία τρίτων, όπως γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί στο περίγραμμα αγόρευσης. Αν η εφεσείουσα αισθάνεται ότι έχει εξαπατηθεί υπάρχουν άλλες διαδικασίες τις οποίες μπορεί να ακολουθήσει.
Άνκαι στο σημείωμα δεν αναφέρεται ρητά ότι έχει παραδοθεί κατοχή ή ότι η εφεσείουσα παραιτείται των δικαιωμάτων της, είναι σαφής η συγκατάθεσή της για μεταβίβαση της κατοχής του υποστατικού. Άλλως το σημείωμα εκείνο, αλλά κυρίως η παράδοσή του στα χέρια του αντισυμβαλλόμενου, δεν θα είχε οποιονδήποτε νόημα. Ο λόγος που δόθηκε είναι ακριβώς για να καταστεί νομικά δυνατή η παραχώρηση του υποστατικού στη Γρηγορίου, που άλλως δεν θα ήταν δυνατή λόγω του δικαιώματος κατοχής της εφεσείουσας. Το σημείωμα δόθηκε από την εφεσείουσα ουσιαστικά ως μέρος της εκτέλεσης της μεταξύ τους συμφωνίας.
Εν όψει όλων των πιο πάνω συμφωνούμε με την κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η εφεσείουσα στερείται εννόμου συμφέροντος. Η προσφυγή της είναι απαράδεκτη και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να εξεταστεί η ουσία των ισχυρισμών.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον της εφεσείουσας, τα οποία υπολογίζουμε και επιδικάζουμε στις £500.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο