(2001) 3 ΑΑΔ 1074
[*1074]30 Νοεμβρίου, 2001
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΑΛΛΗΣ,
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στές]
ANDROMACHI HOTELS LTD,
Εφεσείοντες-Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,
Εφεσιβλήτων-Καθ’ ων η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2871)
Φόρος Προστιθέμενης Αξίας ― Άρθρο 25(13) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου Ν.246/90) ― Κατά πόσο τα συστήματα κλιματισμού (split-units) αποτελούν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία ― Εσφαλμένη η απόφαση του Εφόρου να αποφασίσει μόνο κατά πόσο αυτά ήταν προσαρτήματα σε ακίνητη ιδιοκτησία ― Ακύρωση της απόφασης.
Η εφεσείουσα αμφισβήτησε τόσο πρωτόδικα, όσο και κατ’ έφεση, τη νομιμότητα της απόφασης του Εφόρου να μην αποδεχτεί την πίστωση φόρου εισροών, για την αγορά συστημάτων κλιματισμού.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κάνοντας δεκτή την έφεση, αποφάσισε ότι:
Η προσέγγιση του Εφόρου ήταν εσφαλμένη. Εν όψει του λεκτικού του πιο πάνω Άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90 το μοναδικό ζήτημα επί του οποίου έπρεπε να αποφασίσει ο Έφορος ήταν κατά πόσο τα “split units” αποτελούσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία.
Αυτό ήταν ζήτημα που έπρεπε να αποφασιστεί πρωτογενώς από τον Έφορο. Ωστόσο ο Έφορος δεν πήρε τέτοια απόφαση. Αντίθετα, κατ’ εφαρμογή της πιο πάνω εγκυκλίου, θεώρησε ότι τα “split units” αποτελούσαν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας. Εφόσον η αρ[*1075]μοδιότητα για πρωτογενή κρίση επί του ζητήματος ανήκει στον Έφορο η υπόθεση θα πρέπει να παραπεμφθεί στον Έφορο για επανεξέταση, υπό το φως της απόφασης.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Έφεση.
Έφεση από την αιτήτρια εταιρεία εναντίον της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Αρ. Προσφυγής 86/98) ημερομηνίας 22/6/99 με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή τους κατά της απόφασης ότι η αιτήτρια δεν δικαιούται πίστωση φόρου εισροών σε σχέση με £2.049 και £124.80 που έχει δαπανήσει στις φορολογικές περιόδους 1.4.94-30.6.94 αντίστοιχα, για την αγορά και εγκατάσταση, στο πιο πάνω συγκρότημα, συστήματος κλιματισμού του τύπου split unit.
Γ. Τριανταφυλλίδης, για τους Εφεσείοντες.
Ε. Ζαχαριάδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Π. Καλλής.
ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα εταιρεία είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Έχει ως εμπορική δραστηριότητα επιχείρηση τουριστικών διαμερισμάτων με την επωνυμία “MELPO ANTIA” στην Αγία Νάπα. Μεταξύ άλλων έχει ανεγείρει το συγκρότημα διαμερισμάτων “Melpo Antia Hotel Apartments” στην Αγία Νάπα.
Κατά τη βεβαίωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) στον οποίο υπόκειται η εφεσείουσα ο Έφορος Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ο Έφορος) απεφάσισε ότι η εφεσείουσα δεν δικαιούται πίστωση φόρου εισροών σε σχέση με £2.049 και £124.80 που έχει δαπανήσει στις φορολογικές περιόδους 1.4.94-30.6.94 αντίστοιχα, για την αγορά και εγκατάσταση, στο πιο πάνω συγκρότημα, συστήματος κλιματισμού του τύπου split unit.
Σύμφωνα με την απόφαση του Εφόρου «τα ποσά αυτά αναφέρονται σε δαπάνες για εργασίες σε ακίνητη ιδιοκτησία και με βάση το άρθρο 25(13)(α)* του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 1990 (Ν 246/90) δεν παρέχεται δικαίωμα πίστωσης του φόρου.
Η προσφυγή η οποία ασκήθηκε από την εφεσείουσα κατά της πιο πάνω απόφασης του Εφόρου απορρίφθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο.
Το ερώτημα που συζητήθηκε ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ήταν κατά πόσο οι συσκευές κλιματισμού τύπου split unit όταν εγκατασταθούν σε ακίνητο εμπίπτουν στον όρο «ακίνητη ιδιοκτησία». Αυτός ο όρος ερμηνεύεται στο άρθρο 2 του Νόμου 246/90, το οποίο υιοθετεί την έννοια της «ακίνητης ιδιοκτησίας», όπως αυτή αποδίδεται από τον εκάστοτε ισχύοντα περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμο, Κεφ. 224.**
Απορρίπτοντας την προσφυγή το Πρωτόδικο Δικαστήριο έθεσε το θέμα ως εξής:
«Νομίζω πως η άποψη του Εφόρου, ότι οι συσκευές κλιματισμού split unit εφόσον εγκατασταθούν σε ακίνητο γίνονται ‘προσαρτήματα’, είναι εύλογα επιτρεπτή γιατί βασίζεται στο γεγονός πως είναι κατασκευασμένες για να εντοιχίζονται. Για την εγκατάσταση τους δημιουργείται άνοιγμα στον τοίχο του [*1077]ακινήτου, στο οποίο και τοποθετείται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί μόνιμο προσάρτημα της οικοδομής. Είναι δε ορθό πως η δυνατότητα μετακίνησης του, από μόνη της, δεν μεταβάλλει αυτή του την ιδιότητα, γιατί αν η δυνατότητα μετακίνησης ήταν το μοναδικό κριτήριο τότε πολλά αντικείμενα όπως π.χ. μπάνια, νιπτήρες κ.λ.π. δεν θα θεωρούνταν προσαρτήματα, μιας και η μετακίνηση τους είναι επίσης εύκολη.
Έχω λοιπόν τη γνώμη πως η απόφαση του Εφόρου είναι μέσα στα πλαίσια της ορθής ερμηνείας του Νόμου.»
Η έφεση.
Η πιο πάνω κατάληξη του Πρωτόδικου Δικαστηρίου έχει αμφισβητηθεί με ένα και μοναδικό λόγο έφεσης. Υποστηρίχθηκε ότι ήταν εσφαλμένη γιατί το Πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε εσφαλμένα τα γεγονότα της υπόθεσης και εσφαλμένα θεώρησε ότι για την εγκατάσταση συσκευών κλιματισμού split unit δημιουργείται άνοιγμα στον τοίχο του ακινήτου στο οποίο και τοποθετούνται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελούν μόνιμο προσάρτημα της οικοδομής.
Στη διάρκεια της ακρόασης της έφεσης ζητήθηκε από τους δικηγόρους των μερών να θέσουν ενώπιον του Δικαστηρίου τις απόψεις τους επί του πιο κάτω ζητήματος:
«Αν αυτό που έπρεπε να αποφασιστεί από τον ’Εφορο ήταν το κατά πόσο τα ‘split units’ ήσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία και όχι κατά πόσο τα ‘split units’ ήσαν ακίνητη ιδιοκτησία.»
Ο κ. Τριανταφυλλίδης, εκ μέρους της εφεσείουσας, υπέβαλε ότι πράγματι το μόνο ζήτημα που πρέπει να εξεταστεί είναι κατά πόσο τα ‘split units’ αποτελούν υλικό για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία. Υπέβαλε, επίσης, ότι τα υλικά αυτά είναι «τούβλα, τσιμέντο, χώμα» και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι τα ‘split units’ αποτελούν τέτοια υλικά.
Η κα Ζαχαριάδου, εκ μέρους του Εφόρου, συμφώνησε ότι το κρίσιμο άρθρο είναι το άρθρο 25(13) του Νόμου 246/90 και ότι αυτό που έπρεπε να αποφασιστεί ήταν κατά πόσο επρόκειτο για παράδοση υλικών για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία. Τα ‘split units’, σύμφωνα με την κα Ζαχαριάδου, αποτελούν τέτοιο υλικό. Βοήθεια – συνέχισε η κα Ζαχαριάδου – μπορεί να αντληθεί [*1078]και από το άρθρο 6(3) (ε) του Νόμου 246/90 το οποίο ομιλεί για παράδοση υλικών και για εκτέλεση εργασιών. Η κα. Ζαχαριάδου πρόσθεσε ότι το θέμα που έχει τεθεί από το Δικαστήριο δεν εγείρεται από τους λόγους της έφεσης. Στο τέλος, όμως, δήλωσε ότι δεν θα επιμένει επί του θέματος αυτού.
Θεωρούμε ότι εν όψει της προσβολής της πρωτόδικης απόφασης μπορούμε να εξετάσουμε το τεθέν ζήτημα αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η βάση της πρωτόδικης απόφασης είναι εσφαλμένη και ότι η ορθή προσέγγιση είναι εκείνη που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90.
Για την ομοιόμορφη εφαρμογή του Νόμου 246/90 από τους λειτουργούς του ΦΠΑ, ο Έφορος εξέδωσε εγκύκλιο, ημερ. 20.3.1997, στην οποία επεξηγεί τον όρο «ακίνητη ιδιοκτησία» και τον όρο «εργασίες σε ακίνητη ιδιοκτησία». Δίδει, επίσης, παραδείγματα αντικειμένων που θεωρούνται προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας, για την αγορά των οποίων δεν παρέχεται δικαίωμα προς πίστωση. Μέσα στα παραδείγματα προσαρτημάτων είναι και οι «συσκευές κλιματισμού (a/c split units) σχεδιασμένες για να στερεώνονται στους τοίχους του κτιρίου» (βλ. Παράρτημα Α).
Είναι πρόδηλο από το ενώπιον μας υλικό (βλ. σελ. 26 των πρακτικών) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του Εφόρου λήφθηκε αποκλειστικά με βάση την πιο πάνω εγκύκλιο. Επομένως ο Έφορος θεώρησε ότι τα “split units” αποτελούν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας.
Έχουμε την άποψη πως η προσέγγιση του Εφόρου ήταν εσφαλμένη. Εν όψει του λεκτικού του πιο πάνω άρθρου 25(13) του Νόμου 246/90 το μοναδικό ζήτημα επί του οποίου έπρεπε να αποφασίσει ο Έφορος ήταν κατά πόσο τα “split units” αποτελούσαν υλικά που χρησιμοποιούνται για εκτέλεση εργασιών σε ακίνητη ιδιοκτησία.
Αυτό ήταν ζήτημα που έπρεπε να αποφασιστεί πρωτογενώς από τον Έφορο. Ωστόσο ο Έφορος δεν πήρε τέτοια απόφαση. Αντίθετα, κατ’ εφαρμογή της πιο πάνω εγκυκλίου, θεώρησε ότι τα “split units” αποτελούσαν προσαρτήματα ακίνητης ιδιοκτησίας. Εφόσον η αρμοδιότητα για πρωτογενή κρίση επί του ζητήματος, το οποίο έχουμε προσδιορίσει πιο πάνω, ανήκει στον Έφορο η υπόθεση θα πρέπει να παραπεμφθεί στον Έφορο για επανεξέταση υπό το φως της απόφασης μας.
[*1079]Για τους πιο πάνω λόγους η έφεση επιτυγχάνει. Η εκκαλούμενη με την έφεση απόφαση παραμερίζεται και η προσβαλλόμενη με την προσφυγή απόφαση ακυρώνεται. Η επιτυχία της έφεσης για λόγο άλλο από εκείνο που έχει εγερθεί με το εφετήριο δικαιολογεί την επιδίκαση μόνο του ½ των εξόδων υπέρ των εφεσειόντων.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο