(2005) 3 ΑΑΔ 274
[*274]7 Ιουλίου, 2005
[ΑΡΤΕΜIΔΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ,
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ,
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΦΩΤΙΟΥ,
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Αιτητής,
v.
ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ,
Καθ’ ης η αίτηση.
(Αναφορά Αρ. 2/2004)
Ο περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2004 ― Βρίσκεται σε αντίθεση και είναι ασύμφωνος προς την αρχή της διάκρισης των εξουσιών ― Η αξιολόγηση τίτλων σπουδών ως προς το περιεχόμενο τους, ανάγεται στην άσκηση λειτουργιών της εκτελεστικής εξουσίας.
Με την υπό τον ως άνω αριθμό Αναφορά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζήτησε γνωμάτευση κατά πόσο ο περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2004 βρίσκεται σε αντίθεση με τις διατάξεις των Άρθρων 61, 80.2 και 179 του Συντάγματος και γενικά στην αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
Η πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου διακηρύσσοντας πως ο επίδικος Νόμος παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, αποφάσισε ότι:
Το νομοθέτημα, αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, έχει ως εξής:
«2. Το Άρθρο 14Α του βασικού νόμου τροποποιείται με την αντικατάσταση του εδαφίου (2) αυτού με το ακόλουθο νέο εδάφιο:
«(2) Τίτλοι σπουδών του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου τυγχάνουν της ίδιας αναγνώρισης με τους τίτλους [*275]σπουδών των ΤΕΙ, για σκοπούς εργοδότησης στη δημόσια υπηρεσία, στη δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία και στην υπηρεσία νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.»
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας υποστήριξε πως η αναγνώριση-αξιολόγηση τίτλων σπουδών εμπίπτει στην αρμοδιότητα οργάνων που ασκούν εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία. Επί του προκειμένου, ο Νόμος περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών Νόμος του 1996 Ν.68(Ι)/96, προβλέπει για την ίδρυση του Κυπριακού Συμβουλίου Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών που απονέμονται από δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης της Κύπρου.
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας έχει δίκαιο. Το θέμα που ρυθμίζεται με τις πρόνοιες του επίμαχου νομοθετήματος, ανάγεται αποκλειστικά στην άσκηση των λειτουργιών της εκτελεστικής εξουσίας. Η αξιολόγηση τίτλων σπουδών ως προς το περιεχόμενο τους ανάγεται στην πιο πάνω εξουσία. Το ενδεικτικό που απονέμεται μετά τη συμπλήρωση ενός κύκλου σπουδών ή ο τίτλος που αναφέρεται σ’ αυτό, αποτελεί μια απόδειξη επιτυχούς συμπλήρωσης του σχετικού κύκλου σπουδών. Το αρμόδιο όμως εκτελεστικό διοικητικό-όργανο είναι που αξιολογεί, για οποιουσδήποτε σκοπούς, το πραγματικό και ουσιαστικό περιεχόμενο και ποιότητα των σπουδών.
Διακηρύσσεται, πως ο Νόμος, αντικείμενο της παρούσας Αναφοράς, και που αναφέρεται στη Γνωμάτευση, είναι αντισυνταγματικός.
Διαταγή ως ανωτέρω.
Αναφορά.
Αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας βάσει του Άρθρου 140 του Συντάγματος για γνωμάτευση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για το κατά πόσο ο ψηφισθείς με την κατάθεση πρότασης νόμου στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νόμος, ο περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2004, βρίσκεται σε αντίθεση και είναι ασύμφωνος προς τις διατάξεις των Άρθρων 61, 80.2 και 179 του Συντάγματος και γενικά προς την αρχη της διάκρισης των εξουσιών.
Π. Κληρίδης, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
[*276]Ε. Ευσταθίου, για τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απευθυνόμενος στο Ανώτατο Δικαστήριο ζητά γνωμάτευση κατά πόσο: «ο περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2004, βρίσκεται σε αντίθεση και είναι ασύμφωνος προς τις διατάξεις των άρθρων 61, 80.2 και 179 του Συντάγματος, και γενικά προς την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Ο πιο πάνω Νόμος ψηφίστηκε με την κατάθεση πρότασης νόμου. Η Βουλή των Αντιπροσώπων κοινοποίησε, στις 5.11.2004, τον πιο πάνω Νόμο προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για έκδοση, σύμφωνα με το άρθρο 52 του Συντάγματος. Στις 23.11.2004 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέπεμψε στη Βουλή τον πιο πάνω Νόμο για επανεξέταση, βάσει του άρθρου 51.1 του Συντάγματος, για το λόγο ότι οι πρόνοιες του προσκρούουν στην αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Το θέμα που ρυθμίζεται με το Νόμο ανάγεται, σύμφωνα με τη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας που υιοθέτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αποκλειστικά στη λειτουργία της εκτελεστικής εξουσίας. Στις 2.12.2004 η Ολομέλεια της Βουλής επανεξέτασε το Νόμο και ειδοποίησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι εμμένει στην απόφαση ψήφισης του. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τη συμβουλή του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, καταχώρισε την παρούσα Αναφορά, βάσει του άρθρου 140 του Συντάγματος.
Το νομοθέτημα, αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, έχει ως εξής:
«2. Το άρθρο 14Α του βασικού νόμου τροποποιείται με την αντικατάσταση του εδαφίου (2) αυτού με το ακόλουθο νέο εδάφιο:
«(2) Τίτλοι σπουδών του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου τυγχάνουν της ίδιας αναγνώρισης με τους τίτλους σπουδών των ΤΕΙ, για σκοπούς εργοδότησης στη δημόσια υπηρεσία, στη δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία και στην υπηρεσία νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.»
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας υποστήριξε πως η αναγνώριση-αξιολόγηση τίτλων σπουδών εμπίπτει στην αρμοδιότητα οργάνων που ασκούν εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία. Επί του προκειμένου, ο Νόμος περί Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών Ανώτε[*277]ρης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και Παροχής Σχετικών Πληροφοριών Νόμος του 1996 Ν.68(Ι)/96, προβλέπει για την ίδρυση του Κυπριακού Συμβουλίου Αναγνώρισης Τίτλων Σπουδών (ΚΥΣΑΤΣ), στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτει η αναγνώριση τίτλων σπουδών που απονέμονται από δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης της Κύπρου.
Ο κ.Ευσταθίου, που παρέθεσε ενώπιον μας τη θέση της Βουλής των Αντιπροσώπων, διαφώνησε με την πιο πάνω θέση. Εισηγήθηκε ότι ο επίδικος Νόμος απλώς αναγνωρίζει πως συνιστά απαιτούμενο προσόν για διορισμό στη δημόσια υπηρεσία, και γενικότερα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η κατοχή τίτλου σπουδών από το Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο, με όμοιο τρόπο όπως καθορίζεται ως απαιτούμενο προσόν η κατοχή τίτλων σπουδών στα ΤΕΙ Ελλάδας. Υποστήριξε επίσης πως αν ο επίμαχος Νόμος κηρυχθεί αντισυνταγματικός, το αποτέλεσμα θα είναι να παραμείνει άθικτο το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 14.Α του βασικού νόμου, έτσι που η παρούσα αναφορά να καθίσταται χωρίς αντικείμενο. Και τούτο γιατί ο επίδικος Νόμος δεν εισάγει νέες ρυθμίσεις, αλλά περιορίζει ουσιαστικά το πεδίο εφαρμογής του Νόμου 1(Ι)/2004, μια και ο νόμος εκείνος εξομοίωνε πλήρως τους τίτλους σπουδών του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου Κύπρου (ΑΤΙ) με τους τίτλους σπουδών των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΤΕΙ) της Ελλάδας.
Η γνωμάτευση μας θα περιοριστεί αυστηρά στο πλαίσιο της εξουσίας του Δικαστηρίου. Θα αποφανθούμε δηλαδή κατά πόσο το επίδικο νομοθέτημα βρίσκεται σε αντίθεση και είναι ασύμφωνο προς το Σύνταγμα. Δεν θα μας απασχολήσει, επομένως, η τελευταία εισήγηση που πρόβαλε ο κ. Ευσταθίου, αναφορικά με τις συνέπειες που ενδεχομένως θα ακολουθήσουν, αν ο Νόμος κηρυχθεί αντισυνταγματικός.
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, έχει, κατά τη γνώμη μας, δίκαιο. Το θέμα που ρυθμίζεται με τις πρόνοιες του επίμαχου νομοθετήματος, ανάγεται αποκλειστικά στην άσκηση των λειτουργιών της εκτελεστικής εξουσίας. Η αξιολόγηση τίτλων σπουδών ως προς το περιεχόμενο τους ανάγεται στην πιο πάνω εξουσία. Το ενδεικτικό που απονέμεται μετά τη συμπλήρωση ενός κύκλου σπουδών ή ο τίτλος που αναφέρεται σ’ αυτό, αποτελεί μια απόδειξη επιτυχούς συμπλήρωσης του σχετικού κύκλου σπουδών. Το αρμόδιο όμως εκτελεστικό-διοικητικό-όργανο είναι που αξιολογεί, για οποιουσδήποτε σκοπούς, το πραγματικό και ουσιαστικό περιεχόμενο και ποιότητα των σπουδών.
[*278]Υποβλήθηκε και εισήγηση πως το νομοθέτημα παραβιάζει και το άρθρο 80.2 του Συντάγματος, γιατί επάγεται αύξηση των δαπανών του προϋπολογισμού. Δε θα ασχοληθούμε με αυτό το ζήτημα, εφόσον ο Νόμος κηρύσσεται αντισυνταγματικός για το λόγο που ήδη εξηγήσαμε.
Διακηρύσσεται, επομένως, πως ο Νόμος, αντικείμενο της παρούσας Αναφοράς, και που αναφέρεται στη Γνωμάτευση, είναι αντισυνταγματικός.
Διαταγή ως ανωτέρω.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο