(2005) 3 ΑΑΔ 528
[*528]15 Νοεμβρίου, 2005
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΤΣΟΛΑΚΗ,
Εφεσείουσα,
v.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Εφεσιβλήτων,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ης η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 3557)
Συνταγματικό Δίκαιο ― Συνταγματικότητα νόμου ― Δεν εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο ― Κρίση περί την αντισυνταγματικότητα νόμου, αφορά μόνο στην υπόθεση στην οποία κρίθηκε το ζήτημα.
Η εφεσείουσα προσέβαλε την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία ακυρώθηκε ο διορισμός της, εφόσον εφαρμόστηκε το Άρθρο 3 του περί Επαγγελματικής Αποκατάστασης των Παθόντων και των Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμου του 1997, (Ν. 55(Ι)/97, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 100(Ι)/98).
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κάνοντας δεκτή την έφεση, αποφάσισε ότι:
Με την έφεση προβάλλεται ότι η συνταγματικότητα του νόμου δεν θα έπρεπε να εξεταζόταν εφόσον (α) δεν είχε τεθεί και δεν απασχόλησε· και (β) δεν αποτελούσε ζήτημα εξεταζόμενο αυτεπάγγελτα. Η συνήγορος της εφεσείουσας παρέπεμψε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 861, όπου, σε σχέση με παρόμοιο ζήτημα, η Ολομέλεια ανέφερε ότι δεν το εξέτασε διότι δεν είχε τεθεί νομικό σημείο αμφισβήτησης. Επίσης παρέπεμψε στην Pavlides v. Republic (1967) 3 C.L.R. 217, όπου η Ολομέλεια υπέ[*529]δειξε ότι στην αναθεωρητική δικαιοδοσία η κρίση περί αντισυνταγματικότητας αφορά σε μόνο τη συγκεκριμένη περίπτωση, όχι και ευρύτερα:
Με δεδομένο ότι η προσφυγή δεν περιλάμβανε νομικό σημείο αμφισβήτησης της συνταγματικότητας του υπό αναφορά νόμου και με δεδομένο ότι στην Κύπρο το ζήτημα συνταγματικότητας δεν συγκαταλέγεται στα ζητήματα δημόσιας τάξης και επομένως δεν εξετάζεται αυτεπάγγελτα, θεωρείται, με κάθε εκτίμηση προς την πρωτόδικη αντίκριση της περίπτωσης, πως δεν προσφερόταν, όπως είναι σήμερα η νομολογία μας, η δυνατότητα εξέτασης του εν λόγω ζητήματος, ομοίως όπως στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (ανωτέρω).
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενη Υποθέση:
Δημοκρατία ν. Κωνσταντίνου (2002) 3 Α.Α.Δ. 534,
Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 861,
Pavlides v. Republic (1967) 3 C.L.R. 217.
Έφεση.
Έφεση από το ενδιαφερόμενο μέρος Eλισάβετ Tσολάκη εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπόθεση Aρ. 892/2000), ημερομηνίας 22/11/2002, με την οποία ακυρώθηκε ο διορισμός της στη θέση Kτηματολογικού Λειτουργού B΄, Tμήμα Kτηματολογίου & Xωρομετρίας, θέση Πρώτου Διορισμού & Προαγωγής, ο οποίος ενεργήθηκε με βάση τον περί Eπαγγελματικής Aποκατάστασης των Παθόντων και των Tέκνων των Eγκλωβισμένων Nόμο του 1977, N. 55(I)/77.
Μ. Καλλιγέρου, για την Εφεσείουσα-Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο.
Καμιά εμφάνιση, για τους Εφεσίβλητους-Αιτητές.
Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Καθ’ ης η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάου, Δ..
[*530]ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ.: Σε διαδικασία για την πλήρωση εννέα θέσεων Κτηματολογικού Λειτουργού Β΄, Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (θέσεων πρώτου διορισμού και προαγωγής) η Ε.Δ.Υ., με απόφαση ημερ. 8 Μαρτίου 2000, επέλεξε για διορισμό και την εφεσείουσα. Η επιλογή της έγινε με βάση τον περί Επαγγελματικής Αποκατάστασης των Παθόντων και των Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμο του 1997 (Ν. 55(Ι)/97 όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 100(Ι)/98) και ήταν το αποτέλεσμα σύγκρισης με δύο άλλους υποψηφίους που επικαλούνταν τον ίδιο νόμο ενώ όλες οι άλλες υποψηφιότητες εξετάστηκαν σε χωριστό πλαίσιο, εντός της ίδιας βέβαια διαδικασίας.
Προσεβλήθη ο διορισμός όλων των επιλεγέντων με τέσσερεις προσφυγές οι οποίες συνεκδικάστηκαν. Οι τρεις απορρίφθηκαν επειδή οι αιτητές απέτυχαν στη γραπτή εξέταση και επομένως στερούνταν εννόμου συμφέροντος. Η άλλη, η 892/00, είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση της προσβληθείσας απόφασης. Το Δικαστήριο, ενεργώντας αυτεπάγγελτα, αναφέρθηκε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Κωνσταντίνου (2002) 3 Α.Α.Δ. 534, όπου η Ολομέλεια κήρυξε αντισυνταγματικό το άρθρο 3 του περί Επαγγελματικής Αποκατάστασης των Παθόντων και των Τέκνων των Εγκλωβισμένων Νόμου. Εν συνεχεία το Δικαστήριο έκρινε ότι «η εν προκειμένω εφαρμογή του άρθρου 3 στη βάση του οποίου η Επιτροπή διόρισε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Τσολάκη Ελισάβετ στη μια από τις εννέα κενές θέσεις, πλήττει, σχεδόν εκ βάθρων, το κύρος της διαδικασίας πλήρωσης των θέσεων».
Με την έφεση προβάλλεται ότι η συνταγματικότητα του νόμου δεν θα έπρεπε να εξεταζόταν εφόσον (α) δεν είχε τεθεί και δεν απασχόλησε· και (β) δεν αποτελούσε ζήτημα εξεταζόμενο αυτεπάγγελτα. Η συνήγορος της εφεσείουσας μας παρέπεμψε στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 861, όπου, σε σχέση με παρόμοιο ζήτημα, η Ολομέλεια ανέφερε ότι δεν το εξέτασε διότι δεν είχε τεθεί νομικό σημείο αμφισβήτησης. Επίσης μας παρέπεμψε στην Pavlides v. Republic (1967) 3 C.L.R. 217, όπου η Ολομέλεια υπέδειξε ότι στην αναθεωρητική δικαιοδοσία η κρίση περί αντισυνταγματικότητας αφορά σε μόνο τη συγκεκριμένη περίπτωση, όχι και ευρύτερα:
«Under Article 146 the Court can deal with the constitutionality of an enactment only to the extent to which such issue is relevant to the validity of the act, decision or omission, which is the subject-matter of the recourse; but it cannot decree the unconstitutionality of an enactment, as such.»
[*531]Η συνήγορος επεσήμανε εξ άλλου πως η επίκληση αντισυνταγματικότητας θα ήταν εν προκειμένω αντινομική αφού η 2η αιτήτρια στην προσφυγή διεκδικούσε θέση και αυτή ως παθούσα, το ίδιο όπως και η εφεσείουσα. Προτάθηκε από πλευράς των εφεσιβλήτων-αιτητών, με περίγραμμα που κατατέθηκε εκ μέρους τους, ότι εν προκειμένω το Δικαστήριο «δεν αποφάσισε επί της συνταγματικότητας ή μη κάποιας πρόνοιας νόμου ή κανονισμού» αλλά «δήλωσε ότι είχε ήδη κριθεί δεσμευτικά η αντισυνταγματικότητα», δηλαδή, «καθιέρωσε κανόνα δικαίου δεσμευτικό έναντι παντός οργάνου, προσώπου και Δικαστηρίου». Εν τέλει όμως δηλώθηκε ότι δεν επιθυμούσαν να προωθήσουν την εν λόγω άποψη, ο συνήγορος τους εν συνεχεία αποσύρθηκε και δεν έλαβαν μέρος στην ακρόαση της έφεσης.
Με δεδομένο ότι η προσφυγή δεν περιλάμβανε νομικό σημείο αμφισβήτησης της συνταγματικότητας του υπό αναφορά νόμου και με δεδομένο ότι στην Κύπρο το ζήτημα συνταγματικότητας δεν συγκαταλέγεται στα ζητήματα δημόσιας τάξης και επομένως δεν εξετάζεται αυτεπάγγελτα, θεωρούμε, με κάθε εκτίμηση προς την πρωτόδικη αντίκριση της περίπτωσης, πως δεν προσφερόταν, όπως είναι σήμερα η νομολογία μας, η δυνατότητα εξέτασης του εν λόγω ζητήματος, ομοίως όπως στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Χατζηγεωργίου (ανωτέρω).
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται. Η προσφυγή αρ. 892/00 θα οριστεί, σύμφωνα με πάγια πρακτική, για περαιτέρω εξέταση από την Ολομέλεια.
H έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο