(2006) 3 ΑΑΔ 666
[*666]2 Νοεμβρίου, 2006
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσείοντες,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Εφεσιβλήτων.
(Aναθεωρητική Έφεση Αρ. 3797)
Έννομο Συμφέρον ― Συμμετέχοντος δημοσίου οργάνου, διά νόμου, σε διαδικασία έκδοσης διοικητικής πράξης, εν προκειμένω πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση ― Από μόνο τον λόγο της συμμετοχής στη διαδικασία δεν αποκτάται έννομο συμφέρον.
Το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου, προσέβαλε με την έφεσή του, την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία η προσφυγή του κατά της έκδοσης πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση στα ενδιαφερόμενα μέρη, απορρίφθηκε λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Η Ολομέλεια δεν είναι έτοιμη να δεχτεί αρχή, όπως την εισηγείται η ευπαίδευτη συνήγορος για τους εφεσείοντες. Ότι, δηλαδή, οποιοσδήποτε που συμμετέχει στη διαδικασία παραγωγής της απόφασης, νομιμοποιείται και να την προσβάλει.
Εν τέλει, δεν θεωρείται ότι εκ μόνου του λόγου της συμμετοχής στη διαδικασία αποκτάται έννομο συμφέρον εκεί που κατά τα άλλα δεν υπάρχει. Θεωρείται δε πως επ’ αυτού είναι σχετική η απόφαση της Ολομέλειας στη Δήμος Έγκωμης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 346. Ο Δήμος Έγκωμης προσέφυγε εναντίον απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών για την έκδοση άδειας μετά από επαναθεώρηση προηγούμενης δικής του, στο πλαίσιο των εξουσιών που του [*667]παρέχονται από τον περί Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ.96. Εξετάζονται στην απόφαση διάφορες πτυχές του ζητήματος της νομιμοποίησης, αλλά διακρίνεται αναλογία στα πιο κάτω. Υπό το δεδομένο ότι η απόφαση δεν αφορούσε ούτε έθιγε τη λειτουργία του Δήμου κρίθηκε ότι:
«Το γεγονός ότι ο Δήμος εμπλέκεται στο πρώτο στάδιο στη διαδικασία έκδοσης της άδειας, δεν προσδίδει σ’ αυτό ιδιαίτερο συμφέρον, το οποίο χρήζει προστασίας. Η άσκηση διοικητικής εξουσίας, σε πρώτο βαθμό, δεν προσδίδει στο όργανο στο οποίο παρέχεται η αρμοδιότητα, συμφέρον για την προάσπιση της ορθότητας της απόφασης του».
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Thanos Club Hotels Ltd. v. Eπιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (2000) 3 Α.Α.Δ. 323,
Σ.Ε. 3632/86,
Δήμος Έγκωμης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 346.
Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπ. Aρ. 1417/2000), ημερ. 30/3/2004.
Μ. Καλλιγέρου, για τους Εφεσείοντες.
Α. Βασιλειάδης, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Χρ. Χριστοφίδης, για τα Ενδιαφερόμενα Μέρη Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου και Ανδρέα Καϊσή.
Π. Χριστοδούλου για Χ. Κυριακίδη, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Amazon Enterprises Ltd.
Ex tempore
ΔIKAΣTHPIO: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Δικαστή Κωνσταντινίδη.
[*668]ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Ο Δήμος Λευκωσίας και το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (Ε.Τ.Ε.Κ.), άσκησαν προσφυγή κατά της απόφασης για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας ώστε να γίνει αλλαγή χρήσης οικοδομήματος, με απώτερο σκοπό να στεγάσει το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.
Ο συνάδελφός μας που εκδίκασε την υπόθεση πρωτοδίκως δέχθηκε την προδικαστική ένσταση πως οι αιτητές δεν νομιμοποιούνταν. Ο Δήμος Λευκωσίας, επειδή το ακίνητο σε σχέση με το οποίο εκδόθηκε η πολεοδομική άδεια δεν βρισκόταν μέσα στα δικά του όρια· το Ε.Τ.Ε.Κ., επειδή δεν περιλαμβανόταν στους σκοπούς οτιδήποτε που να συσχετίζεται προς πολεοδομικές άδειες που εκδίδονται. Αυτό, με αναφορά στην απόφαση της Ολομέλειας Thanos Club Hotels Ltd. v. Eπιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (2000) 3 Α.Α.Δ. 323. Η υπόθεση εκείνη αφορούσε σε ζητήματα περιβάλλοντος αλλά κρίθηκε πως θέματα πολεοδομικής ανάπτυξης πολύ περισσότερο βρίσκονται εκτός των σκοπών του Ε.Τ.Ε.Κ., όπως τους καθορίζει ο περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμος του 1990 (Ν.224/90, όπως τροποποιήθηκε).
Άσκησε έφεση μόνο το Ε.Τ.Ε.Κ., όπως διευκρινίστηκε, όχι με αναφορά στους σκοπούς του Επιμελητηρίου όπως αυτοί προκύπτουν από τις διατάξεις του Νόμου. Δέχτηκε η ευπαίδευτος συνήγορος του Ε.Τ.Ε.Κ. πως δεν θα νομιμοποιείτο το Ε.Τ.Ε.Κ. για την άσκηση προσφυγής σε ζητήματα πολεοδομικής άδειας, αν δεν διερχόταν το θέμα μέσα από τη διαδικασία του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων (ΣΥ.ΜΕ.ΠΑ.). Η εισήγηση συγκεκριμενοποιήθηκε ως εξής: Ανεξάρτητα από το ότι κάτω από άλλες συνθήκες το Ε.Τ.Ε.Κ. δεν νομιμοποιείτο να προσβάλει απόφαση για έκδοση πολεοδομικής άδειας, επειδή εδώ ο νομοθέτης του δίδει θεσμικό ρόλο στη διαδικασία και στην εν τέλει διαμόρφωση της απόφασης για την παρέκκλιση, νομιμοποιείται πλέον. Έγινε σ’ αυτό το πλαίσιο αναφορά στο σχετικό Νόμο και στους Κανονισμούς 4(2) και 16(3) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) Κανονισμών του 1999 (Κ.Δ.Π. 309/99), σύμφωνα με τους οποίους ο Πρόεδρος του Ε.Τ.Ε.Κ. ή ο αναπληρωτής του είναι μέλος του Συμβουλίου Μελέτης Παρεκκλίσεων, ενώ και κατά τη δημόσια ακρόαση που πραγματοποιείται από το ΣΥ.ΜΕ.ΠΑ., μεταξύ των άλλων, μπορεί να συμμετέχει και ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου ή ο εκπρόσωπός του. Μας παρέπεμψε η ευπαίδευτος συνήγορος για τους εφεσείοντες σε ελληνικό σύγγραμμα αναφερόμενο σε νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας με τη γενική εισήγηση πως παρέχει έρεισμα στην άποψη ότι όποιος συμμετέχει στη διαδικασία παραγωγής απόφασης αποκτά [*669]συμφέρον για να προσβάλει την απόφαση που εκδίδεται (βλ. Γλυκερία Π. Σιούτη «Το Έννομο Συμφέρον στην Αίτηση Ακυρώσεως», σελ. 156, 157). Δεν μπορούμε να δεχτούμε πως από το απόσπασμα του πιο πάνω συγγράμματος, όπως αυτό παρατίθεται στην αγόρευση των εφεσειόντων, δικαιολογείται η εξαγωγή αρχής τέτοιας εμβέλειας, η δε απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έθεσε ενώπιόν μας, στη Σ.Ε. 3632/86, δεν μπορεί να θεωρηθεί πως συναρτάται με θέμα όπως το εγειρόμενο εδώ. Υπό συζήτηση εκεί ήταν η τροποποίηση ρυμοτομικού σχεδίου της Αράχωβας και η προσφυγή ασκήθηκε από το Δήμο της Αράχωβας. Η σημείωση πως νομιμοποιείται ο Δήμος επειδή προέβη σε γνωμοδότηση και τάχθηκε κατά της τροποποίησης, δεν εννοεί πως ο Δήμος της Αράχωβας είναι επειδή προέβη σε γνωμοδότηση που νομιμοποιείται. Η νομιμοποίηση του Δήμου να προσφύγει σε σχέση με θέματα που επηρεάζουν την περιοχή του ήταν δεδομένη και εκείνο που εξάγεται είναι ότι διατηρεί το κατά τα άλλα υπάρχον έννομό του συμφέρον, επειδή η γνωμοδότηση που έδωσε ήταν εναντίον και όχι υπέρ της τροποποίησης.
Δεν είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε αρχή όπως την εισηγείται η κα Καλλιγέρου. Ότι, δηλαδή, οποιοσδήποτε που συμμετέχει στη διαδικασία παραγωγής της απόφασης νομιμοποιείται και να την προσβάλει. Για να γίνει αντιληπτό ποια είναι η ευρύτητα της προσέγγισης που χαρακτηρίζει την εισήγηση των εφεσειόντων, παραθέτουμε τον Κανονισμό 16(3) που αναφέρεται σε όσους μπορούν να συμμετάσχουν στη δημόσια ακρόαση που διεξάγει το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων:
«16.- (1) ..........................................................................................
(2) ..........................................................................................
(3) Σε δημόσια ακρόαση συμμετέχουν οι ακόλουθοι:
(α) Οποιαδήποτε υπηρεσία του δημόσιου τομέα ή κυβερνητικό τμήμα ή οργανισμός δημόσιου δικαίου ή άλλος φορέας ζητήσει να συμμετάσχει,
(β) ο αιτητής με τους συμβούλους ή εκπροσώπους του,
(γ) η οικεία Πολεοδομική και Τοπική Αρχή, αν οι δύο αρχές είναι διαφορετικές,
(δ) ο Πρόεδρος ή εκπρόσωπος του Πολεοδομικού Συμβουλίου,
(ε) ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελη[*670]τηρίου Κύπρου ή εκπρόσωπός του,
(στ) ο Διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως ή εκπρόσωπός του, σε περίπτωση που δεν παρίσταται ως Πολεοδομική Αρχή:
Νοείται ότι οποιοσδήποτε από τους καθοριζομένους στις υποπαραγράφους (β) μέχρι (στ) της παρούσας παραγράφου μπορεί να δηλώσει εγγράφως ότι δεν επιθυμεί να συμμετάσχει στη δημόσια ακρόαση:
Νοείται, περαιτέρω, ότι το Συμβούλιο μπορεί, κατά την κρίση του, να επιτρέψει τη συμμετοχή οποιουδήποτε ατόμου το ζητήσει ή να προσκαλέσει οποιοδήποτε άτομο, φορέα ή αρχή, αν το κρίνει σκόπιμο».
Εν τέλει, δεν θεωρούμε ότι εκ μόνου του λόγου της συμμετοχής στη διαδικασία αποκτάται έννομο συμφέρον εκεί που κατά τα άλλα δεν υπάρχει. Θεωρούμε δε πως επ’ αυτού είναι σχετική η απόφαση της Ολομέλειας στη Δήμος Έγκωμης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 346. Ο Δήμος Έγκωμης προσέφυγε εναντίον απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών για την έκδοση άδειας μετά από επαναθεώρηση προηγούμενης δικής του, στο πλαίσιο των εξουσιών που του παρέχονται από τον περί Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96. Εξετάζονται στην απόφαση διάφορες πτυχές του ζητήματος της νομιμοποίησης, αλλά διακρίνουμε αναλογία στα πιο κάτω. Υπό το δεδομένο ότι η απόφαση δεν αφορούσε ούτε έθιγε τη λειτουργία του Δήμου κρίθηκε ότι:
«Το γεγονός ότι ο Δήμος εμπλέκεται στο πρώτο στάδιο στη διαδικασία έκδοσης της άδειας, δεν προσδίδει σ’ αυτό ιδιαίτερο συμφέρον, το οποίο χρήζει προστασίας. Η άσκηση διοικητικής εξουσίας, σε πρώτο βαθμό, δεν προσδίδει στο όργανο στο οποίο παρέχεται η αρμοδιότητα, συμφέρον για την προάσπιση της ορθότητας της απόφασης του».
Η έφεση απορρίπτεται, με έξοδα.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο