(2007) 3 ΑΑΔ 26
[*26]2 Φεβρουαρίου, 2007
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑ?ΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
1. ΑΝΔΡΟΥΛΛΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ,
2. ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ,
ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤE? ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ,
Εφεσείοντες,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
3. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ,
Εφεσιβλήτων.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 3456)
Πολεοδομία ? Δήλωση Πολιτικής ? Προσφυγή κατά της απόρριψης ένστασης κατά της μη αλλαγής της Ζώνης Ανάπτυξης Γ3, σε Οικιστική ? Προσφυγή απορρίφθηκε ? Δεν τεκμηριώθηκε η έλλειψη δέουσας έρευνας.
Οι εφεσείοντες επεδίωξαν, τόσο πρωτόδικα, όσο και κατ’ έφεση, την ακύρωση της απόφασης των εφεσιβλήτων να απορρίψουν την ένστασή τους κατά της Δήλωσης Πολιτικής για το χωριό Ευρύχου, σύμφωνα με την οποία το τεμάχιο γης τους ενέπιπτε στην μη οικιστική ζώνη Γ3.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την Ι???????, αποφάσισε ότι:
Οι Αιτητές εισηγούνται έλλειψη δέουσας έρευνας και πλάνη ως προς το ενδεχόμενο επέκτασης της οικιστικής ζώνης. Στην πράξη, λέγουν, η οικιστική περιοχή είχε ήδη επεκταθεί στην ανατολική πλευρά του δρόμου με εκτεταμένη οικιστική ανάπτυξη που επετράπη με άδειες δοθείσες κατά παρέκκλιση, ώστε η περίληψη του κτήματ?ς τους στην οικιστική ζώνη να συνέβαλλε μάλλον παρά να [*27]αντιστρατεύετο την υφιστάμενη οικιστική μορφή της περιοχής.
Θεμέλιο της οποιασδήποτε απόφασης για επέκταση της οικιστικής περιοχής αποτελεί, όπως αναφέρεται και στις γενικές αρχές που παραθέτει το ΚΣΚ στην έκθεσ? του σε συνάρτηση με τη Δήλωση Πολιτικής και την προαναφερθείσα έκθεση του Υπουργού, η επάρκεια της συνολικής έκτασης που εντάσσεται στη ζώνη ανάπτυξης για κάλυψη των υφιστάμενων και λογικά προβλεπτών αναγκών στέγασης του πληθυσμού της περιοχής.
Η έκθεση προχωρεί να εξηγήσει τη σημασία που αποδίδεται συναφώς στο ότι οι καθορισθείσες ζώνες ήταν αποτέλεσμα μακράς και επανειλημμένης μελέτης και αξιολόγησης, στην προστασία του περιβάλλοντος και δη της υπαίθρου ως κεντρικού άξονα της Δήλωσης Πολιτικής, και στην ανάγκη επαρκούς τεκμηρίωσης κάθε περίπτωσης ενδεχόμενης επέκτασης των ζωνών ανάπτυξης. Η κατά παρέκκλιση οικιστική ανάπτυξη που υπήρξε κοντά στο κτήμα των Αιτητών δεν μπορούσε να εξουδετερώσει τη βαρύτητα των πιο πάνω παραγόντων ώστε να καταστήσει μη εύλογη την ικανοποίηση του αιτήματ?ς τους. Η ανάπτυξη εκείνη, ακριβώς κατά παρέκκλιση, δεν διαφοροποίησε το καθεστώς της περιοχής ως Ζώνης Γ3 και δεν μπορούσε να δημιουργήσει εύλογη προσδοκία περίληψης της περιοχής στην οικιστική ζώνη. Είναι σημαντικό ότι, πέραν της αναφοράς στην ένστασ? τους στην εν λόγω γειτνιάζουσα προς το κτήμα τους οικιστική ανάπτυξη, οι Αιτητές ουδόλως τεκμηρίωσαν το αίτημ? τους με αναφορά στους παράγοντες εκείνους που θα μπορούσαν να βαρύνουν υπέρ της επέκτασης της οικιστικής ζώνης, όχι απλώς ως θέματος δικού τους προσωπικού συμφέροντος, αλλά ως ανάγκης εντασσόμενης στις ευρύτερες παραμέτρους της διαμόρφωσης των ζωνών. Εξ άλλου, δεδομένης της γειτνίασης του κτήματος των Αιτητών με την οικιστική ανάπτυξη, τίποτε δεν τους εμπόδιζε να απευθυνθούν και οι ίδιοι για κατά παρέκκλιση εξασφάλιση άδειας για οικιστική ανάπτυξη.
Άλλη εισήγηση των Αιτητών αφορά την άποψη του Επαρχιακού Κλιμακίου ότι η επέκταση της οικιστικής ζώνης ανατολικά του δρόμου θα δημιουργούσε δυσμενείς συνθήκες για την οδική ασφάλεια, άποψη που οι Αιτητές θεωρούν πεπλανημένη εν όψει και πάλι της υφιστάμενης οικιστικής ανάπτυξης. Παρατηρείται μόνο, ότι η άποψη του Επαρχιακού Κλιμακίου δεν αποτέλεσε μέρος του σκεπτικού του ΚΣΚ, το οποίο βασίσθηκε αποκλειστικά στη διαπιστωθείσα επάρκεια των υφιστάμενων ζωνών ανάπτυξης. Και ήσαν βεβαίως οι εισηγήσεις του ΚΣΚ που αποτέλεσαν τη βάση για απόρριψη την ενστάσεων.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς €ξοδα.
[*28]Έφεση.
Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Yπ. Aρ. 979/1999), ημερ. 16/5/2002.
Ι. Νικολάου, για τους Εφεσείοντες.
Μ. Μαλαχτού-Παμπαλλή, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Χατζηχαμπής, Δ..
XATZHXAMΠHΣ, Δ.: Κτήμα των Αιτητών στην Ευρύχου βρίσκεται στη Ζώνη Γ3 (με συντελεστή δόμησης 0.10:1, ποσοστό κάλυψης 0.10:1 και ανώτατο αριθμό ορόφων 2) που είναι εκτός των Ζωνών Ανάπτυξης της κοινότητας. Το 1996, μετά από τη δημοσίευση της έκθεσης του Υπουργού Εσωτερικών που προέβαινε σε γενική εκτίμηση των αναπτυξιακών εξελίξεων μετά από τη Δήλωση Πολιτικής και καθόριζε το πλαίσιο στρατηγικής για την περαιτέρω αναθεώρηση και τροποποίησ? της, τα τροποποιηθέντα το 1992 βάσει της Δήλωσης Πολιτικής σχέδια των κοινοτήτων τροποποιήθησαν αναλόγως περαιτέρω. Το κτήμα των Αιτητών δεν επηρεάζετο, παραμένοντας στη Ζώνη Γ3. Οι Αιτητές υπέβαλαν ένσταση σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία αναφέροντας τα ακόλουθα και επιδιώκοντας την ένταξη του κτήματ?ς τους στην οικιστική ζώνη:
«α) Η υπόλοιπη γύρω περιοχή από το κτήμα μου βρίσκεται μέσα στην οικιστική περιοχή και για το λόγο αυτό ζητώ όπως και το δικό μου κτήμα συμπεριληφθεί στην οικιστική περιοχή.
β) Το τεμάχιο μου εφάπτεται σε δύο σημεία κάθετα του δρόμου προς τα οικόπεδα Σχίζα, όπως φαίνεται και στο τοπογραφικό σχέδιο και δεν βλέπω το λόγο γιατί και το κτήμα μου να μην είναι μέσα στην οικιστική ζώνη.»
Ακολουθήθηκε η διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων, στα πλαίσια της οποίας οι ενστάσεις μελετήθησαν αρχικά από το Επαρχιακό Κλιμάκιο και στη συνέχεια από το Κεντρικό Συντονιστικό Κλιμάκιο. Το Επαρχιακό Κλιμάκιο εισηγήθηκε ότι:
[*29]«Το αίτημα δεν είναι δικαιολογημένο γιατί τυχόν συμπερίληψη του τεμαχίου στην οικιστική ζώνη θα δημιουργήσει συνθήκες επέκτασης της οικιστικής ζώνης και στην ανατολική πλευρά του δρόμου με δυσμενείς συνθήκες για την οδική ασφάλεια.»
Το δε Κεντρικό Συντονιστικό Κλιμάκιο εισηγήθηκε, ως προς όλες τις ενστάσεις που αφορούσαν την Ευρύχου, ότι:
«Το ΚΣΚ εισηγείται την απόρριψη όλων των ενστάσεων επειδή θεωρεί ότι η έκταση των Ζωνών Ανάπτυξης της κοινότητας είναι απόλυτα επαρκής για την ικανοποίηση των στεγαστικών αναγκών του πληθυσμού κατά την περίοδο ισχύος της Δήλωσης Πολιτικής. Το ΚΣΚ σε καμιά από τις ανωτέρω περιπτώσεις δεν διεπίστωσε την ύπαρξη επαρκούς αιτιολογίας ή ανάγκης για περαιτέρω επεκτάσεις των Ζωνών Ανάπτυξης. Αντίθετα δεδομένων των ιδιαίτερα σημαντικών σε έκταση επεκτάσεων των Ζωνών Ανάπτυξης που τέθηκαν σε ισχύ με την πρόσφατη τροποποίηση, το ΚΣΚ έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε περαιτέρω επέκταση πρέπει να μελετηθεί μετά από συστηματική αξιολόγηση των εξελίξεων κατά την περίοδο ισχύος των Πολεοδομικών Ζωνών.»
Με βάση ανάλογη πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, το Υπουργικό Συμβούλιο απέρριψε την ένσταση των Αιτητών, όπως και όλων των άλλων ενιστάμενων που επεδίωκαν την επέκταση της οικιστικής περιοχής Ευρύχου, και επεκύρωσε τις δημοσιευθείσες το 1996 πολεοδομικές ζώνες, οπότε οι Αιτητές κατεχώρησαν την προσφυγή αυτή κατά της απόφασης για απόρριψη της ένστασής τους.
Έχοντας ανατρέψει με προηγούμενη απόφασή μας ημερ. 6.4.2005 στα πλαίσια της έφεσης την απόφαση αδελφού μας Δικαστή ότι οι Αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος ώστε η προσφυγή να ήταν απορριπτέα, επιλαμβανόμεθα τώρα των λόγων ακύρωσης της ίδιας της προσφυγής εφόσον αυτοί δεν είχαν κριθεί πρωτοδίκως.
Οι Αιτητές εισηγούνται έλλειψη δέουσας έρευνας και πλάνη ως προς το ενδεχόμενο επέκτασης της οικιστικής ζώνης. Στην πράξη, λέγουν, η οικιστική περιοχή είχε ήδη επεκταθεί στην ανατολική πλευρά του δρόμου με εκτεταμένη οικιστική ανάπτυξη που επετράπη με άδειες δοθείσες κατά παρέκκλιση, ώστε η περίληψη του κτήματ?ς τους στην οικιστική ζώνη να συνέβαλλε μάλλον παρά να αντιστρατεύετο την υφιστάμενη οικιστική μορφή της περιοχής.
[*30]Η εισήγηση παραγνωρίζει την ουσία του πράγματος. Θεμέλιο της οποιασδήποτε απόφασης για επέκταση της οικιστικής περιοχής αποτελεί, όπως αναφέρεται και στις γενικές αρχές που παραθέτει το ΚΣΚ στην έκθεσ? του σε συνάρτηση με τη Δήλωση Πολιτικής και την προαναφερθείσα έκθεση του Υπουργού, η επάρκεια της συνολικής έκτασης που εντάσσεται στη ζώνη ανάπτυξης για κάλυψη των υφιστάμενων και λογικά προβλεπτών αναγκών στέγασης του πληθυσμού της περιοχής. Όπως αναφέρεται εκεί:
«Για το λόγο αυτό, οποιαδήποτε επιπρόσθετη επέκταση των Ζωνών Ανάπτυξης (πχ. Οικιστικών, Τουριστικών Παραθεριστικής Κατοικίας), ιδίως κατά την παρούσα φάση της οριστικοποίησης της Δήλωσης Πολιτικής και των Πολεοδομικών Ζωνών των κοινοτήτων της υπαίθρου ως αποτέλεσμα της διαδικασίας μελέτης των ενστάσεων, θεωρείται καταρχήν ως μη αναγκαία ή δικαιολογημένη στο βαθμό που δεν τεκμηριώνεται με αποδεκτής φερεγγυότητας πολεοδομικά στοιχεία το αντίθετο. Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις οι πρόσθετες επεκτάσεις είναι δυνατό να μην είναι συμβατές με αυτή τούτη την προσπάθεια διασφάλισης της βιώσιμης ανάπτυξης της υπαίθρου, των οικισμών και των κοινοτήτων της.»
Η έκθεση προχωρεί να εξηγήσει τη σημασία που αποδίδεται συναφώς στο ότι οι καθορισθείσες ζώνες ήταν αποτέλεσμα μακράς και επανειλημμένης μελέτης και αξιολόγησης, στην προστασία του περιβάλλοντος και δη της υπαίθρου ως κεντρικού άξονα της Δήλωσης Πολιτικής, και στην ανάγκη επαρκούς τεκμηρίωσης κάθε περίπτωσης ενδεχόμενης επέκτασης των ζωνών ανάπτυξης. Η κατά παρέκκλιση οικιστική ανάπτυξη που υπήρξε κοντά στο κτήμα των Αιτητών δεν μπορούσε να εξουδετερώσει τη βαρύτητα των πιο πάνω παραγόντων ώστε να καταστήσει μη εύλογη την ικανοποίηση του αιτήματ?ς τους. Η ανάπτυξη εκείνη, ακριβώς κατά παρέκκλιση, δεν διαφοροποίησε το καθεστώς της περιοχής ως Ζώνης Γ3 και δεν μπορούσε να δημιουργήσει εύλογη προσδοκία περίληψης της περιοχής στην οικιστική ζώνη. Είναι σημαντικό ότι, πέραν της αναφοράς στην ένστασ? τους στην εν λόγω γειτνιάζουσα προς το κτήμα τους οικιστική ανάπτυξη, οι Αιτητές ουδόλως τεκμηρίωσαν το αίτημ? τους με αναφορά στους παράγοντες εκείνους που θα μπορούσαν να βαρύνουν υπέρ της επέκτασης της οικιστικής ζώνης όχι απλώς ως θέματος δικού τους προσωπικού συμφέροντος αλλά ως ανάγκης εντασσόμενης στις ευρύτερες παραμέτρους της διαμόρφωσης των ζωνών. Εξ άλλου, δεδομένης της γειτνίασης του κτήματος των Αιτητών με την οικιστική ανάπτυξη, τίποτε δεν τους εμπό[*31]διζε να απευθυνθούν και οι ίδιοι για κατά παρέκκλιση εξασφάλιση άδειας για οικιστική ανάπτυξη.
Άλλη εισήγηση των Αιτητών αφορά την άποψη του Επαρχιακού Κλιμακίου ότι η επέκταση της οικιστικής ζώνης ανατολικά του δρόμου θα δημιουργούσε δυσμενείς συνθήκες για την οδική ασφάλεια, άποψη που οι Αιτητές θεωρούν πεπλανημένη εν όψει και πάλι της υφιστάμενης οικιστικής ανάπτυξης. Να παρατηρήσουμε μόνο ότι η άποψη του Επαρχιακού Κλιμακίου δεν αποτέλεσε μέρος του σκεπτικού του ΚΣΚ, το οποίο βασίσθηκε αποκλειστικά στη διαπιστωθείσα επάρκεια των υφιστάμενων ζωνών ανάπτυξης. Και ήσαν βεβαίως οι εισηγήσεις του ΚΣΚ που αποτέλεσαν τη βάση για απόρριψη την ενστάσεων.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Ως προς τα έξοδα, παρά την αποτυχία της προσφυγής, ενόψει της επιτυχίας των Αιτητών στην έφεση, δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο