(2008) 3 ΑΑΔ 42
[*42]21 Ιανουαρίου, 2008
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΦΩΤΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, EΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στές]
M.C. SPORTS CARS LTD ΚΑΙ AΛΛΟΙ,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υποθέσεις Αρ. 1016/2006, 1023/2006, 1024/2006, 1025/2006, 1026/2006, 1027/2006, 1028/2006, 1029/2006, 1030/2006, 1031/2006, 1032/2006, 1040/2006, 1041/2006, 1042/2006, 1043/2006, 1044/2006, 1045/2006, 1046/2006, 1047/2006, 1048/2006, 1049/2006, 1050/2006, 1051/2006, 1088/2006, 1145/2006, 1146/2006, 1147/2006, 1148/2006, 1149/2006, 1150/2006, 1151/2006, 1152/2006, 1153/2006, 1154/2006, 1155/2006, 1156/2006, 1157/2006, 1162/2006, 1171/2006, 1172/2006, 1192/2006, 1426/2006, 1427/2006, 1428/2006, 1429/2006, 1430/2006, 1431/2006, 1528/2006, 1529/2006, 1530/2006, 1531/2006, 1532/2006, 1533/2006, 1535/2006, 1544/2006, 1556/2006, 1557/2006, 1559/2006 1560/2006, 1561/2006, 1562/2006, 1563/2006, 1564/2006, 1565/2006, 1567/2006, 1568/2006, 1615/2006, 1617/2006, 1618/2006, 1619/2006, 1620/2006, 1621/2006, 1622/2006, 1623/2006, 1746/2006, 1747/2006, 1748/2006, 1750/2006, 1751/2006, 1752/2006, 1753/2006, 1754/2006, 1755/2006, 1756/2006, 1784/2006, 1785/2006, 1786/2006, 1844/2006, 1845/2006, 1846/2006, 1847/2006, 2067/2006, 2108/2006, 2109/2006, 2110/2006, 2111/2006, 2112/2006, 2113/2006, 2119/2006, 2120/2006, 2128/2006, 2129/2006, 2148/2006, 2149/2006, 2150/2006, 2151/2006, 2199/2006, 2200/2006, 2201/2006, 2202/2006, 2203/2006, 2204/2006, 2368/2006)
Συνταγματικό Δίκαιο — Αρχή της ισότητας — Άρθρο 28 του Συντάγματος — Δεν παραβιάζεται από την διαφοροποίηση στην επιβολή δασμών επί μεταχειρισμένων εισαγόμενων οχημάτων αναλόγως του αν προέρχονται από κοινοτικές ή τρίτες χώρες.
Τελωνειακοί Δασμοί και Φόροι Καταναλώσεως — Η τελωνειακή αντι[*43]μετώπιση εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων ανάλογα με το αν προέρχονται από κοινοτικές ή τρίτες χώρες — Έλεγχος με βάση την Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Σύνταγμα.
Οι αιτητές σε όλες τις συνεκδικασθείσες προσφυγές, αμφισβήτησαν την σε βάρος τους επιβολή φόρου κατανάλωσης αναφορικά με αυτοκίνητα που εισήγαγαν από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Πλήρης Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
Με απλά λόγια ο συλλογισμός των δικηγόρων όλων των αιτητών είναι πως ο Κύπριος πολίτης, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν αγοράζει μεταχειρισμένο αυτοκίνητο που εισήχθη από χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλείται να πληρώσει μεγαλύτερο εσωτερικό δασμό κατανάλωσης από αυτόν που θα καταβάλει ο ιδιοκτήτης μεταχειρισμένου αυτοκινήτου, που εισάγεται από κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εισήγηση καταλήγει πως η διαφοροποίηση αυτή, παραβιάζει την αρχή της ισότητας έναντι των νόμων.
Η εισήγηση δεν ευσταθεί. Σε ζητήματα φορολογίας ο νομοθέτης έχει ευρύτατη ευχέρεια να κάνει λογικές διαφοροποιήσεις και ειδικές διευθετήσεις προς το γενικό δημόσιο συμφέρον.
Η επίδικη περίπτωση δεν εκφεύγει των ορίων αυτής της ευχέρειας, ώστε να δημιουργείται δυσμενής διάκριση κατά παράβαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος.
Οι προσφυγές απορρίπτονται με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Eπιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων v. Ελληνικής Δημοκρατίας, Υπόθεση C-375/95, ημερ. 23.10.1997,
Μinisterio Publico, Antonio Gomes Valente and Fazenda Publica, Υπόθεση C-393/98, ημερ. 22.2.2001,
Tulliasiamies, Antti Siilin, Υπόθεση C-101/00, ημερ. 19.9.2002,
Colocassides a.o. v. Republic (1977) 3 C.L.R. 364,
Antoniades a.o. v. Republic (1979) 3 C.L.R. 641,
[*44]Πρόεδρος της Δημοκρατίας v. Βουλής των Αντιπροσώπων (Αρ. 2) (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1931.
Προσφυγές.
Λ. Λουκά, για τους Αιτητές στις Υποθέσεις Αρ. 1016/06, 1023/06, 1024/06, 1025/06, 1026/06, 1027/06, 1028/06, 1029/06, 1030/06, 1031/06, 1032/06, 1040/06, 1041/06, 1042/06, 1043/06, 1044/06, 1045/06, 1046/06, 1047/06, 1048/06, 1049/06, 1050/06, 1051/06, 1088/06, 1145/06, 1146/06, 1147/06, 1148/06, 1149/06, 1150/06, 1151/06, 1152/06, 1153/06, 1154/06, 1155/06, 1156/06, 1157/06, 1162/06, 1171/06, 1172/06, 1192/06, 1426/06, 1427/06, 1428/06, 1429/06, 1430/06, 1431/06, 1528/06, 1529/06, 1530/06, 1531/06, 1532/06, 1533/06, 1535/06, 1615/06, 1617/06, 1618/06, 1619/06, 1620/06, 1621/06, 1622/06, 1623/06, 1746/06, 1747/06, 1748/06, 1750/06, 1751/06, 1752/06, 1753/06, 1754/06, 1755/06, 1756/06, 1784/06, 1785/06, 1786/06, 1844/06, 1845/06, 1846/06, 1847/06, 2108/06, 2109/06, 2110/06, 2111/06, 2112/06, 2113/06, 2119/06, 2120/06, 2128/06, 2129/06, 2148/06, 2149/06, 2150/06, 2151/06, 2368/06.
Λ. Ιωαννίδης, για την Υπόθεση Αρ. 1544/06.
Α. Φράγκος, για τις Υποθέσεις Αρ. 1556/06, 1557/06, 1559/06 1560/06, 1561/06, 1562/06, 1563/06, 1564/06, 1565/06, 1567/06, 1568/06, 2199/06, 2200/06, 2201/06, 2202/06, 2203/06, 2204/06.
Λ. Λουκά για τον Δ. Ιωαννίδη, για την Υπόθεση Αρ. 2067/06.
Στ. Θεοδούλου, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, με την Δήμητρα Λοΐζου, Ασκούμενη Δικηγόρο, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Οι αιτητές σε όλες τις προσφυγές προσβάλλουν την επιβολή φόρου κατανάλωσης για τα τελωνισθέντα αυτοκίνητα τους, που εισήχθησαν ως μεταχειρισμένα, από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επιβολή των φόρων έγινε σύμφωνα με τον Περί Φόρων Κατανάλωσης Νόμο του 2004, N.91(Ι)/2004, ο οποίος ήταν σε ισχύ κατά τον ουσιώδη χρόνο. Κριτήριο της κατάταξης του φόρου, όπως καθορίστηκε στο Νόμο, ήταν ο κυβισμός του αυτοκινήτου και σ’ αυτόν δεν γινόταν καμιά διαφοροποίηση μεταξύ αυτοκινήτων που εισάγονταν από κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων, τρίτων χωρών. Μαζί με [*45]τις υπό κρίση προσφυγές είχαν καταχωριστεί και σωρεία άλλων, οι τελευταίες όμως αφορούσαν σε μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που είχαν εισαχθεί από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη δικαστική πορεία, καθώς ο δικηγόρος της Δημοκρατίας μας πληροφόρησε, οι προσφυγές που αφορούσαν σε αυτοκίνητα, που εισήχθησαν από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διευθετήθηκαν προς όφελος των αιτητών. Η διευθέτηση ήταν το αποτελέσμα παρέμβασης - όχλησης από αρμόδιους παράγοντες στις Βρυξέλες, που επισήμαναν πως η σχετική νομοθεσία μας πρέπει να συνάδει με τη νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ΔΕΚ, ερμηνευτικής του Άρθρου 90 Ε.Κ.
Οι υπό κρίση προσφυγές, που υπενθυμίζουμε αφορούν σε μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που εισήχθησαν από τρίτες χώρες, εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρέμειναν εκκρεμείς προς συζήτηση. Λόγω δε του μεγάλου αριθμού, και της ταυτοσημίας του θέματος τους, τέθηκαν ενώπιον της Ολομέλειας.
Ο κ. Λουκά, δικηγόρος των πλείστων αιτητών, αναπτύσσοντας ενώπιον μας τη γραπτή του αγόρευση εισηγήθηκε πως η απόφαση των τελωνειακών αρχών, με την οποία διαφοροποιήθηκε η επίμαχη φορολόγηση έτσι που να διακρίνονται τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που εισήχθησαν από τρίτες χώρες, από αυτά που εισήχθησαν από κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση των δεύτερων, απολήγει σε δυσμενή διάκριση των ιδιοκτητών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που εισήχθησαν από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και τούτο, καθώς υποστήριξε, παραβιάζει τις πρόνοιες του Άρθρου 28 του Συντάγματος που διασφαλίζει την ισότητα, αποκλείοντας ταυτόχρονα δυσμενείς διακρίσεις. Με απλά λόγια ο συλλογισμός των δικηγόρων όλων των αιτητών, που υιοθέτησαν τις θέσεις του κ.Λουκά, είναι πως ο Κύπριος πολίτης, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν αγοράζει μεταχειρισμένο αυτοκίνητο που εισήχθη από χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλείται να πληρώσει μεγαλύτερο εσωτερικό δασμό κατανάλωσης από αυτόν που θα καταβάλει ο ιδιοκτήτης μεταχειρισμένου αυτοκινήτου, που εισάγεται από κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαφοροποίηση αυτή παραβιάζει την αρχή της ισότητας έναντι των νόμων, καταλήγει η εισήγηση.
Οι δικηγόροι των αιτητών υποστηρίζουν επίσης πως οι εσωτερικοί δασμοί κατανάλωσης επί των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, ομοειδών με καινούργια, πρέπει να είναι τέτοιοι ώστε, λαμβάνοντας υπόψη κατ’ αναλογίαν την ηλικία του μεταχειρισμένου [*46]αυτοκινήτου, ως και τα υπόλοιπα στοιχεία κατά την ημερομηνία επιβολής του δασμού, να επιβάλλεται το κατάλοιπο του καθορισμένου για τα εισαγόμενα καινούργια αυτοκίνητα δασμού.
Η πιο πάνω εισήγηση, αν παρέμενε αναλλοίωτη κατά την προφορική συζήτηση, θα ήταν καθαρή. Όχι βέβαια και ορθή, όπως εξηγούμε παρακάτω. Περιεπλάκη όμως η θέση όταν ο κ. Λουκά ανέφερε πως η εισήγησή του υποστηρίζεται στο σύνολό της, από αποφάσεις του ΔΕΚ, στις οποίες όμως δεν μπορούσε να μας παραπέμψει γιατί δεν είχε μαζί του τις σχετικές αναφορές. Έκλεισε η συζήτηση με την ανάληψη υποχρέωσης εκ μέρους του κ. Λουκά να τις καταθέσει στο πρωτοκολλητείο. Σύμφωνα με την εισήγηση του το ΔΕΚ αποφάσισε πως οι πρόνοιες του Άρθρου 90 Ε.Κ. εφαρμόζονται και σε μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που εισάγονται σε χώρα κράτος μέλος από οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα.
Διαβάσαμε τις σχετικές αποφάσεις για να διαπιστώσουμε βεβαίως πως σ’ αυτές εξηγείται το αυτονόητο. Άπτονται της ερμηνείας του Άρθρου 90 Ε.Κ., αναφορικά με εσωτερικούς φόρους που επιβάλλονται από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πράγματι στις αποφάσεις αυτές καθορίζεται ο ορθός τρόπος επιβολής εσωτερικών δασμών σε ομοειδή αγαθά, καινούργια ή μεταχειρισμένα, όταν αυτά εισάγονται σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από άλλο κράτος μέλος, ώστε να προάγεται ένας από τους θεμελιώδεις σκοπούς της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ενιαίου δηλαδή χώρου διακίνησης ανθρώπων και αγαθών με ισοτιμία και ισονομία. Το άρθρο έχει ως εξής:
«Κανένα κράτος μέλος δεν επιβάλλει άμεσα ή έμμεσα στα προϊόντα άλλων κρατών μελών εσωτερικούς φόρους οποιασδήποτε φύσεως, ανωτέρους από εκείνους που επιβαρύνουν άμεσα ή έμμεσα τα ομοειδή εθνικά προϊόντα.
Κανένα κράτος μέλος δεν επιβάλλει στα προϊόντα των άλλων κρατών μελών εσωτερικούς φόρους, η φύση των οποίων οδηγεί έμμεσα στην προστασία άλλων προϊόντων.»
Οι σχετικές αποφάσεις είναι:
- Υπόθεση C-375/95, Eπιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά Ελληνικής Δημοκρατίας, ημερ. 23.10.1997·
- Υπόθεση C-393/98, Μinisterio Publico, Antonio Gomes Valente and Fazenda Publica, ημερ. 22.2.2001· και
- Υπόθεση C-101/00, Tulliasiamies, Antti Siilin, ημερ. 19.9.2002.
[*47]Στην τελευταία αυτή απόφαση ειπώθηκαν τα εξής, που περιλαμβάνονται και στις δύο προηγούμενες:
“In particular, it is contrary to the first paragraph of article 95 of the Treaty to levy a tax on imported used vehicles based on a value which is higher than the real value of the vehicle with the result that imported used vehicles are taxed more heavily than similar used vehicles which are on sale on the domestic market (see, to that effect, Commission v. Denmark, paragraph 22). In taxing used vehicles, their actual depreciation must therefore be taken into account.”
Σε μετάφραση:
«Ειδικότερα είναι αντίθετο με την πρώτη παράγραφο του Αρθρου 95 της Συνθήκης να επιβάλλεται φόρος επί εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων ο οποίος βασίζεται σε αξία μεγαλύτερη από την πραγματική αξία του οχήματος με αποτέλεσμα τα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα να επιβαρύνονται με φόρους βαρύτερους απ’ αυτούς των ομοειδών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που πωλούνται στην εσωτερική αγορά. (Δες: Commission v. Denmark, παράγραφος 22). Επομένως στη φορολόγηση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική μείωση της αξίας τους.»
Γι’ αυτό λοιπόν, διευθετήθηκαν, και πολύ ορθά, βάσει των πιο πάνω αποφάσεων του ΔΕΚ οι προσφυγές που αφορούσαν μόνο σε αυτοκίνητα που είχαν εισαχθεί από χώρες κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μένει το επιχείρημα της δυσμενούς διάκρισης, που σύμφωνα με τον ισχυρισμό των δικηγόρων των αιτητών, δημιουργείται μεταξύ των αγοραστών καινούργιων αυτοκινήτων και ομοειδών μεταχειρισμένων, ανεξάρτητα από χώρα προέλευσης, για τους λόγους που εξηγήσαμε πιο πάνω.
Έχουμε τη γνώμη πως η εισήγηση δεν ευσταθεί. Σε ζητήματα φορολογίας ο νομοθέτης έχει ευρύτατη ευχέρεια να κάνει λογικές διαφοροποιήσεις και ειδικές διευθετήσεις προς το γενικό δημόσιο συμφέρον. Colocassides & Another v. Republic (1977) 3 C.L.R. 364, Antoniades & Others v. Republic (1979) 3 C.L.R. 641, Πρόεδρος της Δημοκρατίας v. Βουλής των Αντιπροσώπων (Αρ. 2) (1989) 3(Γ) Α.Α.Δ. 1931.
[*48]Η περίπτωση που εξετάζουμε δεν εκφεύγει των ορίων αυτής της ευχέρειας, ώστε να δημιουργείται δυσμενής διάκριση κατά παράβαση του Άρθρου 28 του Συντάγματος.
Οι προσφυγές απορρίπτονται. Ο αιτητής στην κάθε προσφυγή θα καταβάλει €300 έξοδα.
Οι προσφυγές απορρίπτονται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο