(2009) 3 ΑΑΔ 380
[*380]30 Ιουνίου, 2009
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΗΛΙΑΔΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ,
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στές]
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΖΑΒΡΟΣ,
Εφεσείων - Αιτητής,
ν.
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΜΥΝΑΣ,
2. ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ,
Εφεσιβλήτων - Καθ’ων η αίτηση.
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 4/2007)
Αναθεωρητική Δικαιοδοσία ― Έλεγχος της συνταγματικότητας νόμου ― Διενεργείται από το αναθεωρητικό δικαστήριο μόνον εφόσον οδηγεί σε επίλυση της υπό κρίση διοικητικής διαφοράς ― Εφαρμογή των πορισμάτων της Dias United Publishing Co. Ltd. ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 550.
Ο εφεσείων αξίωσε την ανατροπή της πρωτόδικης απόφασης με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή του, η οποία εδραζόταν σε ισχυρισμό περί αντισυνταγματικότητας της δυσμενούς στρατολογικής μεταχείρισης κυπρίων υπηκόων εξ αρρενογονίας.
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απορρίπτοντας την έφεση, αποφάσισε ότι:
Όταν το Δικαστήριο εξετάζει αν μια συγκεκριμένη νομοθετική διάταξη είναι συνταγματική ή όχι, δεν μπορεί μέσω της αρχής της ισότητας να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του ισχύοντος νόμου σε χώρους που δεν έχει προβλέψει η νομοθετική εξουσία. Στην παρούσα περίπτωση το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία ορθά απέφυγε να προβεί σε δικαστικό έλεγχο της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, αφού τυχόν κήρυξη της πιο πάνω απόφασης ως αντισυνταγματικής δεν θα οδηγούσε στην επιτυχία της προσφυγής και στην επίλυση της προβαλλόμενης διαφοράς.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
[*381]Αναφερόμενη Υπόθεση:
Dias United Publishing Co. Ltd. v. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 550.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης Δικαστή του Aνωτάτου Δικαστηρίου (Παπαδοπούλου, Δ.), (Υπόθεση Aρ. 174/06), ημερ. 29.11.06.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Σταυρινός, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Ηλιάδης.
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Σύμφωνα με σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (αρ. απόφασης 57.677), παιδιά από Έλληνα πατέρα και Κυπρία μητέρα που έχουν γεννηθεί στην Κύπρο είτε σε οποιαδήποτε ξένη χώρα μεταξύ 16/8/1960 και 11/6/1999, έχουν δικαίωμα να επιλέξουν να αποκτήσουν την κυπριακή υπηκοότητα (και να υπηρετήσουν στην Εθνική Φρουρά για έξι μήνες) ή να κρατήσουν την ελληνική υπηκοότητα (και να μην καταταγούν καθόλου στην Εθνική Φρουρά). Παιδιά όμως από Κύπριο πατέρα και Ελληνίδα μητέρα δεν έχουν το δικαίωμα επιλογής απόκτησης κυπριακής υπηκοότητας και έχουν υποχρέωση υπηρέτησης στρατιωτικής θητείας 25 μηνών.
Ο Σωκράτης Ζαβρός (εφεσείων), ο οποίος είναι παιδί Κύπριου πατέρα και Ελληνίδας μητέρας, αφού απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα κατατάχθηκε στις 15/7/2005 στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς. Πέντε μήνες αργότερα, και πιο συγκεκριμένα στις 7/12/2005, υπέβαλε αίτηση όπως τύχει της ίδιας αντιμετώπισης με παιδιά που προέρχονται από Ελλαδίτη πατέρα και υπηρετούν για έξι μήνες μόνο.
Οι καθ’ων η αίτηση πληροφόρησαν τον εφεσείοντα ότι, “εκ πρώτης όψεως και με βάση την ισχύουσα στρατολογική νομοθεσία έχετε υποχρέωση πλήρους θητείας (25 μήνες) στην Εθνική Φρουρά, καθόσον είσαστε πρόσωπο κυπριακής καταγωγής εξ αρρενογονίας και από καμία στρατολογική διάταξη δεν προβλέπεται μεί[*382]ωση της στρατιωτικής θητείας ή άλλο στρατολογικό ευεργέτημα που να περιλαμβάνει την περίπτωση σας”.
Ο εφεσείων προσέβαλε τη συνταγματικότητα της πιο πάνω απόφασης, ισχυριζόμενος ότι παραβιάζει την αρχή της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων, η οποία διασφαλίζεται με το Άρθρο 28 του Συντάγματος, αφού αν είχε πατέρα Έλληνα υπήκοο θα συμπλήρωνε τη θητεία του σε έξι μήνες. Οι καθ’ων η αίτηση υπέβαλαν ότι δεν υπήρχε παραβίαση της αρχής της ισότητας, αφού επρόκειτο για διαφορετική μεταχείριση διαφορετικών κατηγοριών προσώπων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία σημείωσε ότι το ερώτημα το οποίο εγειρόταν ήταν το κατά πόσον η τυχόν αποδοχή της εισήγησης για την αντισυνταγματικότητα θα οδηγούσε στην επίλυση της εγειρόμενης διαφοράς. Το Δικαστήριο αναφέρθηκε στο σκεπτικό της απόφασης Dias United Publ. Co. Ltd. v. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 550, στην οποία υιοθετήθηκε αναφορά στο “Δικονομικό Δίκαιο” του Π. Δαγτόγλου ότι, σύμφωνα με τις αρχές του ελέγχου της συνταγματικότητας, το Δικαστήριο δεν μπορεί, μέσω της αρχής της ισότητας, να διευρύνει το πεδίο του Νόμου, εισερχόμενο σε περιοχές που είναι άσχετες με τη βούληση του νομοθέτη. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αναφέρθηκε επίσης στην απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (ΣτΕ 1030/83), στην οποία τονίστηκαν μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
“Το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε να κρίνει μια αίτηση ακυρώσεως της αρνήσεως της διοικήσεως να μεταγράψει από αλλοδαπό σε ημεδαπό πανεπιστήμιο φοιτητή πατέρα παιδιού κάτω των δώδεκα ετών, με το επιχείρημα παραβάσεως της αρχής της ισότητας, γιατί ο νόμος προβλέπει μεν τη μεταγραφή των αντίστοιχων μητέρων, αλλά όχι των πατέρων. Το Συμβούλιο της Επικρατείας δέχθηκε σωστά, ότι ‘η παράβαση της αρχής της ισότητας των δύο φύλων, η οποία πράγματι υπάρχει, μπορεί να οδηγήσει στη μη εφαρμογή της πιο πάνω διατάξεως, όχι όμως και στην υπαγωγή σ’ αυτήν και φοιτητών πατέρων, γιατί κάτι τέτοιο αποτελεί ανεπίτρεπτη επέμβαση δικαστή στα έργα της νομοθετικής εξουσίας.”
Το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία, αφού σημείωσε από το πιο πάνω σύγγραμμα του Π. Δαγτόγλου ότι τα δικαστήρια δεν χορηγούν γνωμοδοτήσεις αλλά επιλύουν διαφορές και ότι δεν ασχολούνται με συνταγματικά θέματα που δεν οδηγούν στην επίλυση της εκάστοτε κρινόμενης διαφοράς, κατέλη[*383]ξε στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή δεν μπορούσε να επιτύχει και προέβηκε στην απόρριψη της.
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι η πρωτόδικη προσέγγιση είναι λανθασμένη, αφού το Δικαστήριο δεν εξέτασε τη συνταγματικότητα της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου αλλά περιορίστηκε να αναφέρει ότι ο δικαστικός έλεγχος της αντισυνταγματικότητας εξετάζεται μόνο όταν η αποδοχή της αντισυνταγματικότητας οδηγεί στην επίλυση της επίδικης διαφοράς.
Η έφεση είναι ανεδαφική. Όταν το Δικαστήριο εξετάζει αν μια συγκεκριμένη νομοθετική διάταξη είναι συνταγματική ή όχι, δεν μπορεί μέσω της αρχής της ισότητας να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του ισχύοντος νόμου σε χώρους που δεν έχει προβλέψει η νομοθετική εξουσία. Στην παρούσα περίπτωση το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία ορθά απέφυγε να προβεί σε δικαστικό έλεγχο της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, αφού τυχόν κήρυξη της πιο πάνω απόφασης ως αντισυνταγματικής δεν θα οδηγούσε στην επιτυχία της προσφυγής και στην επίλυση της προβαλλόμενης διαφοράς.
Η έφεση απορρίπτεται με €1.700 έξοδα σε βάρος του εφεσείοντος.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο