ECLI:CY:AD:2014:D720
(2014) 3 ΑΑΔ 327
[*327]26 Σεπτεμβρίου 2014
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΝΑΓΗ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ,
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/στές]
SHARRON GEORGIADOU,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΟΔΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ,
Εφεσιβλήτου.
(Γενική Αίτηση 1/2013)
Αναθεωρητική Έφεση ― Αίτηση για παράταση του χρόνου καταχώρισής της ― Οι προϋποθέσεις έγκρισής της από την νομολογία και η εφαρμογή τους στα επίδικα γεγονότα ― Υπό το κράτος του συμφέροντος της δικαιοσύνης η αίτηση στην κριθείσα περίπτωση εγκρίθηκε ― Ιδιάζουσες περιστάσεις.
[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]
Η αίτηση εγκρίθηκε.
Αναφερόμενες Αποφάσεις:
Γεωργιάδης ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 1569,
Lavar Shipping Co Ltd ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1635,
Fame Transport Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 561,
Χόππης ν. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140,
Νικόλας Γεωργιάδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1356/11, ημερ. 2.4.2013,
Ch. Kolokotronis Automotives Limited v. Κυπριακής Δημοκρατίας, [*328]Υπ. Αρ. 1255/2010, ημερ. 15.1.2013,
Κυριάκος Κυριάκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1004/2011, ημερ. 27.11.2012,
O. Onisiforou Motors Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1254/10, ημερ. 4.10.2012,
Κυριάκος Ιωαννίδης ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 228/2010, ημερ. 31.5.2012,
Αριστείδης Κολινιώτης ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 1404/2011, ημερ. 30.8.2012,
Δημοσθένους ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 698/10, ημερ. 29.8.2012,
Ασπρομάλλης ν. Δημοκρατίας, Υπ. Αρ. 462/10, ημερ. 8.9.2011,
The Turkish Co-Operative Carob Marketing Society Ltd v. Lutfi Kiamil a.o. (1973) 1 C.L.R. 1,
Weldon v. De Bathe 3 T.L.R. 445.
Αίτηση.
Ντ. Βαρωσιώτου (κα) για Γ. Γεωργιάδη, για την Αιτήτρια.
Α. Καλησπέρα (κα), για τον Καθ’ ου η Αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Τ. Θ. Οικονόμου.
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Η προσφυγή 481/2011 της αιτήτριας εναντίον της Δημοκρατίας απερρίφθη στις 14.5.2012, χωρίς να καταχωριστεί έφεση εντός της προθεσμίας.
Στις 8.3.2013, καταχωρίστηκε αίτηση ενώπιον του εκδικάσαντος Δικαστηρίου για παράταση του χρόνου υποβολής έφεσης η οποία απερρίφθη, εξ ου και η παρούσα.
Όπως έγινε δεκτό εκ μέρους της αιτήτριας, είχε σταλεί από το αρμόδιο πρωτοκολλητείο ειδοποίηση στο γραφείο των δικηγό[*329]ρων της για την ημερομηνία εκφώνησης της απόφασης, πλην όμως αυτοί δεν ενημερώθηκαν και δεν παρέστησαν. Αποδίδουν το πρόβλημα στο ενδεχόμενο η ειδοποίηση να αναμίχθηκε με άλλα έγγραφα λόγω λάθους του γραμματειακού προσωπικού.
Το αποτέλεσμα ήταν να λάβουν γνώση για την απόφαση στις 5.2.2013, όταν όλως τυχαίως περιήλθε στην αντίληψή τους.
Η αιτήτρια επικαλούμενη τα ιδιαίτερα γεγονότα της υπόθεσης, όπως τα χαρακτηρίζει, στα οποία θ΄αναφερθούμε κατωτέρω, εισηγείται ότι είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να δοθεί παράταση της προθεσμίας.
Η Δημοκρατία φέρει ένσταση, εισηγούμενη ότι το λάθος και η αμέλεια του δικηγόρου της αιτήτριας δεν αποτελούν λόγο για παράταση της προθεσμίας, ότι δεν έχουν καταδειχθεί οι απαιτούμενες εξαιρετικές συνθήκες ή περιστάσεις και ότι το αίτημα δεν είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, αλλ’ αντίκειται προς την αρχή της τελεσιδικίας των αποφάσεων.
Οι αρχές είναι γνωστές και υποδηλώνουν αυστηρή προσέγγιση, εφόσον η τήρηση των δικονομικών κανόνων είναι προς το δημόσιο συμφέρον (Γεωργιάδης ν. Δημοκρατίας (1992) 4 Α.Α.Δ. 1569). Η παράταση του χρόνου καταχώρησης έφεσης αποτελεί εξαιρετικό δικονομικό διάβημα (Lavar Shipping Co Ltd ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1635). Στην υπόθεση Fame Transport Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 561, ελέχθη ότι κατά κανόνα το λάθος, η παράλειψη ή η αμέλεια του δικηγόρου δεν αποτελεί καλό λόγο, γιατί τότε με εύσχημο τρόπο θα υπερφαλαγγίζονταν οι δικονομικές διατάξεις. Από την άλλη, στην Γεωργιάδης (ανωτέρω) ο Πικής, Δ., ως ήτο τότε, δέχθηκε, υπό το φως της νομολογίας που ανέλυσε, εκ πρώτης όψεως αντικρουόμενης, ότι «αμέλεια ή παράλειψη νομικού συμβούλου του αιτητή, μπορεί να αποτελέσει λόγο για την παράταση του χρόνου και στον τομέα της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας».
Εν τέλει, ο ίδιος Δικαστής υπέδειξε στην υπόθεση Χόππης ν. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140, ότι η διακριτική ευχέρεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου σ’ αυτό τον τομέα δεν υπόκειται σε οποιουσδήποτε όρους, με αποτέλεσμα να μην αποκλείεται εκ προοιμίου ο συνυπολογισμός οποιουδήποτε γεγονότος στην κρίση του αιτήματος. Όπως χαρακτηριστικά ελέχθη, «αποκλειστικός οδηγός για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου έφεσης είναι τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.»
Ασφαλώς, κατά πρώτο λόγο, το συμφέρον της δικαιοσύνης εξυπηρετείται με την τήρηση των δικονομικών προθεσμιών ως ζήτημα εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης και ως συνεπακόλουθο της ανάγκης για διασφάλιση της τελεσιδικίας. Όμως, όπως υποδείχθηκε στην Χόππης, «το συμφέρον της δικαιοσύνης είναι έννοια σύνθετη και πολυδιάστατη, συνυφασμένη με το σύνολο των αρχών του δικαίου και τα ιδιαίτερα γεγονότα της κάθε υπόθεσης».
Αναφερόμενος στη σημασία που μπορεί να προσλάβουν τα συγκεκριμένα κάθε φορά γεγονότα, ο Στυλιανίδης, Δ., ως ήτο τότε, χαρακτήρισε τη διακριτική εξουσία του δικαστηρίου ως ελεύθερη και αδέσμευτη, που ασκείται με βάση τα γεγονότα της κάθε συγκεκριμένης υπόθεσης, νοουμένου βέβαια ότι παράταση μπορεί να δοθεί μόνο όταν είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης (Lavar Shipping (ανωτέρω)).
Το όλως ιδιαίτερο, κατά την αιτήτρια, χαρακτηριστικό εν προκειμένω, έγκειται στο ότι η επίμαχη προσφυγή εγείρει το ίδιο ζήτημα που όχι μόνο σε σειρά προσφυγών αποφασίστηκε υπέρ των αιτητών*, αλλά και σε άλλες προσφυγές που απορρίφθηκαν, η Δημοκρατία δέχθηκε, στο στάδιο των εφέσεων, αποφάσεις εναντίον της, με δεδηλωμένη τη θέση της Νομικής Υπηρεσίας και τη συμβουλή της προς τη διοίκηση ότι η νομοθεσία που εφαρμόστηκε σ’ αυτές τις περιπτώσεις εισήγαγε δυσμενή διάκριση εις βάρος των αιτητών**. Αυτά τα αναφέρουμε όχι βέβαια για να προδικάσουμε την ουσία. Όμως, αφενός η εκ πρώτης όψεως πιθανολόγηση επιτυχίας της έφεσης είναι παράγοντας που μπορεί να ληφθεί υπόψιν (The Turkish Co-Operative Carob Marketing Society Ltd v. Lutfi Kiamil a.o. (1973) 1 C.L.R. 1). Aφετέρου, σκοπός μας κυρίως είναι να εξηγήσουμε τη θέση της αιτήτριας, ότι δηλαδή, αν δεν ευδοκιμήσει η αίτησή της, θα στερηθεί της ευκαιρίας να προωθήσει την υπόθεσή της, τη στιγμή που άλλοι πολίτες ευρισκόμενοι στην ίδια θέση, είτε δικαιώθηκαν από το Δικαστήριο, είτε έτυχαν εν τέλει διαφορετικής μεταχείρισης από την ίδια τη διοίκηση.
Η άλλη πλευρά, δεν αρνήθηκε τους παραπάνω ισχυρισμούς, κάνοντας μάλιστα λόγο για «πλειάδα ακυρωτικών αποφάσεων εναντίον της Δημοκρατίας για τα ίδια θέματα». Ειδικότερα η Δημοκρατία δεν αρνήθηκε ότι δέχθηκε την έκδοση ακυρωτικών αποφάσεων*. Δεν θα πρέπει όμως, είναι η εισήγηση της Δημοκρατίας, η αιτήτρια να αισθάνεται αδικημένη, εφόσον βρίσκεται στην ίδια θέση με όλους όσοι δεν άσκησαν προσφυγή ή δεν άσκησαν έφεση για να προωθήσουν το δικαίωμά τους.
Όμως, στην πραγματικότητα η θέση της αιτήτριας είναι διαφορετική και ιδιάζουσα, εφόσον αυτή άσκησε προσφυγή, ενώ δεδομένη είναι η πρόθεσή της ν’ ασκήσει έφεση.
Εισηγείται περαιτέρω η Δημοκρατία πως το γεγονός ότι έχουν εκδοθεί ακυρωτικές αποφάσεις σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, δεν αποτελεί λόγο για παράταση της προθεσμίας. Δεν τοποθετήθηκε όμως σε σχέση με την αντιφατική δική της στάση, να δεχθεί ακύρωση των πράξεων σε υποθέσεις όπου είχε πρωτοδίκως επιτύχει.
Δεν παραβλέπουμε την αυστηρότητα που γενικώς επιβάλλεται και την αρχή ότι κατά κανόνα το λάθος του δικηγόρου δεν αποτελεί καλό λόγο. Δεν παραγνωρίζουμε τον παράγοντα της καθυστέρησης και την αρχή ότι ο χρόνος που διαρρέει είναι μέγεθος αντιστρόφως ανάλογο με την πιθανότητα αποδοχής του αιτήματος (βλ. Χόππης, ανωτέρω). Οι αρχές είναι δεδομένες και δεν είναι σκοπός μας να προδιαγράψουμε οποιαδήποτε τάση για χαλάρωσή τους.
Η προσέγγιση μας επικεντρώνεται στην ανάγκη να δοθεί η ευκαιρία, παρά την παράλειψη, στην αιτήτρια να προβάλει το παράπονό της για ένα θέμα επί του οποίου η στάση της διοίκησης είναι όπως περιγράφτηκε ανωτέρω. Είναι ζήτημα ευρύτερης δικαιοσύνης να μην προκαλείται αίσθημα αδικίας από την αυστηρή τήρηση των κανονισμών, εάν αυτή είναι η περίπτωση. Όπως ελέχθη στην υπόθεση Weldon v. De Bathe 3 T.L.R. 445, 446 από [*332]τον Bowen C.J. και υιοθετήθηκε στην προαναφερθείσα υπόθεση Turkish Co-Operative Carob Marketing Society: «The Court ought not to fetter its discretion as to extending the time for appealing by laying any strict definition on the point, but would always exercise its discretion for the purpose of doing justice».
Εν κατακλείδι, κρίνουμε ότι, στα πλαίσια της «ελεύθερης και αδέσμευτης» διακριτικής μας ευχέρειας, η «σύνθετη και πολυδιάστατη» έννοια του συμφέροντος της δικαιοσύνης, μας επιτρέπει, υπό τις όλως ιδιάζουσες περιστάσεις της υπόθεσης, να δώσουμε την ευκαιρία στην αιτήτρια να προωθήσει τις θέσεις της κατ’ έφεσιν.
Ο χρόνος για καταχώριση έφεσης παρατείνεται για περίοδο 10 ημερών. Τα έξοδα θα είναι εναντίον την αιτήτριας, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η αίτηση εγκρίνεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο