ECLI:CY:AD:2016:A275
(2016) 3 ΑΑΔ 234
[*234]9 Ιουνίου, 2016
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π., ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στές]
(Έφεση Αρ. 2/2016)
ΕΠιτροΠΗ ΠροστασΙΑΣ του ΑνταγωνισμοΥ,
Εφεσείοντες-Καθ’ ων η αίτηση,
v.
ΑρχHΣ ΤηλεΠικοινωνΙΩν ΚΥΠρου,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
(Έφεση Αρ. 7/2016)
PRIMETEL PLC,
Εφεσείοντες-E/M,
v.
ΑρχHΣ ΤηλεΠικοινωνΙΩν ΚΥΠρου,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
v.
1. ΕΠιτροΠΗΣ ΠροστασΙΑΣ του ΑνταγωνισμοΥ,
2. ΚυΠριακΗΣ ΔημοκρατΙΑΣ μΕσω ΕΠιτροΠΗΣ
ΠροστασΙΑΣ του ΑνταγωνισμοΥ (AΡ. 1),
Καθ’ ων η αίτηση.
(Εφέσεις κατά απόφασης Διοικητικού
Δικαστηρίου Αρ. 2/2016 & 7/2016)
Δικαιοδοσία Δικαστηρίων — Εφετείο — Αίτηση Γενικού Εισαγγελέα για διεύρυνση Εφετείου — Συνιστά θέμα διακριτικής εξουσίας που εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε υπόθεσης — Προϋποθέσεις οι οποίες διαγράφονται από τη νομολογία.
Ο Γενικός Εισαγγελέας με αίτημά του ζήτησε τη διεύρυνση της σύνθεσης του Εφετείου ούτως ώστε οι πιο πάνω εφέσεις να εκδικασθούν από την Πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου και κατά προτεραιότητα.
Αποφασίστηκε ότι:
Το αίτημα για διεύρυνση της σύνθεσης ενός Εφετείου, ή για παραπομπή κάποιας έφεσης στην Πλήρη Ολομέλεια προς εκδίκαση, υποβάλλεται και αποφασίζεται από το εκδικάζον Εφετείο.
Εξετάστηκε κατά πόσον στις παρούσες εφέσεις εγείρονται θέματα για τα οποία έχει άμεσο ενδιαφέρον ολόκληρη η κοινωνία των πολιτών, ή μεγάλο μέρος της, και ειδικά κατά πόσον υπάρχει επηρεασμός των δικαιωμάτων της κοινωνίας ή μεγάλου μέρους της, έτσι ώστε ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί του προκειμένου, να είναι επιθυμητή.
Στις παρούσες εφέσεις, κρίνεται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία, αφού επιβεβαιώθηκαν οι αρχές της διάκρισης των εξουσιών και της απαγόρευσης ανάμειξης της πολιτικής εξουσίας στη διοικητική λειτουργία, κρίθηκε ότι η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού ασκεί οιονεί δικαστικές εξουσίες και έχει, μεταξύ άλλων, εξουσία επιβολής διοικητικών προστίμων.
Τα θέματα που εγείρονται στις υπό εξέταση εφέσεις, εμπίπτουν σε αυτά για τα οποία έχει άμεσο ενδιαφέρον, τουλάχιστον, μεγάλο μέρος της κοινωνίας και, ως εκ τούτου, είναι επιθυμητός ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Είναι θέματα που αφορούν στη λειτουργία, πρωταρχικά, της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού, αλλά και γενικότερα των διοικητικών οργάνων στην Κύπρο.
Κατά συνέπεια, εγκρίθηκε το αίτημα του Έντιμου Γενικού Εισαγγελέα για παραπομπή των δύο εφέσεων, προς εκδίκαση, ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κατά προτεραιότητα, αφού, ούτως ή άλλως, αυτή είναι η πάγια πρακτική του Σώματος όταν αναλαμβάνει την εκδίκαση υποθέσεων.
Το αίτημα εγκρίθηκε χωρίς έξοδα.
[*236]Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Γενικός Εισαγγελέας v. Αρτεμίου & Άλλου (1991) 2 Α.Α.Δ. 150,
Hadjisavvas v. Republic (1986) 2 C.L.R. 154,
Μαρκίδης v. Ellinas Finance Public Company Ltd (2014) 1 , ECLI:CY:AD:2014:A662Α.Α.Δ. 1934.
Εφέσεις κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου.
Εφέσεις από τους Καθ’ ων η αίτηση (Έφεση Αρ. 2/2016) και τα Ενδιαφερόμενα Μέρη (Έφεση Αρ. 7/2016) εναντίον της απόφασης Δικαστή του Διοικητικού Δικαστηρίου (Μιχαήλ, Δ.Δ.Δ.), (Υπόθεση Αρ. 5651/2013) ημερ. 29/1/2016.
Δ. Καλλή (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Εφεσείοντες-Καθ’ ων η Αίτηση στην Έφεση Αρ. 2/2016 και για τους Καθ’ ων η αίτηση στην Έφεση Αρ. 7/2016.
Κ. Χατζηιωάννου, για την Εφεσίβλητη-Αιτήτρια και στις δύο Εφέσεις.
Μ. Κυριακίδης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος στην Έφεση Αρ. 2/2016 και για τον Εφεσείοντα-Ενδιαφερόμενο Μέρος στην Έφεση Αρ. 7/2016.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάτος, Π..
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Με επιστολή του ημερομηνίας 23.2.2016, ο Έντιμος Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, ο οποίος εμφανίζεται για τους Εφεσείοντες – Καθ’ ων η αίτηση στην Έφεση αρ. 2/2016 και για τους Καθ’ ων η αίτηση στην Έφεση αρ. 7/2016, υπέβαλε αίτημα όπως οι εφέσεις αυτές εκδικαστούν από την Πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και κατά προτεραιότητα. Αιτιολόγησε το αίτημα του, προβάλλοντας τη θέση ότι το ζήτημα της συγκρότησης της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (ΕΠΑ), που είναι κύριο επίδικο θέμα στις παρούσες εφέσεις, επηρεάζει σειρά άλλων εκκρεμουσών προσφυγών εναντίον άλλων αποφάσεων της ΕΠΑ, καθώς και όλες τις εκκρεμούσες ενώπιον της ΕΠΑ υποθέσεις, γι’ αυτό και το θέμα είναι επείγον, αλλά και ενδείκνυται να του επιληφθεί η Πλήρης Ολομέλεια.
[*237]Κατά τον Έντιμο Γενικό Εισαγγελέα, οι υποθέσεις αυτές είναι εξαιρετικής σοβαρότητας εφόσον αφορούν σε παράβαση των Άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Είναι η τρίτη φορά που εγείρεται ζήτημα συγκρότησης και εύρυθμης λειτουργίας της ΕΠΑ. Στην πρωτόδικη απόφαση, που είναι απόφαση του νεοσύστατου πρωτοβάθμιου Διοικητικού Δικαστηρίου, εγείρονται ζητήματα συνταγματικότητας, δηλαδή παραβίασης της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, ένεκα της συμμετοχής προσώπων που ανήκουν σε πολιτικά κόμματα, σε διοικητικά όργανα όπως η ΕΠΑ, αλλά πιθανώς και άλλα διοικητικά όργανα εντός της Δημοκρατίας, εισηγείται ο Έντιμος Γενικός Εισαγγελέας.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Εφεσιβλήτων – Αιτητών στην Έφεση αρ. 7/2016, κ. Χατζηιωάννου, καταχώρησε γραπτή αγόρευση, σύμφωνα με την οποία τα γεγονότα των Εφέσεων αυτών δε δικαιολογούν την παραπομπή τους ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, για εκδίκαση. Όπως ο κ.Χατζηιωάννου υποδεικνύει, η ΕΠΑ συμμορφώθηκε με την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ο κ. Χρ. Τσίγκης, ο οποίος ήταν μέλος της ΕΠΑ και, ταυτόχρονα, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος, παραιτήθηκε από την ΕΠΑ, συμμορφούμενος με την πρωτόδικη απόφαση, ενώ η ΕΠΑ ανακάλεσε τις αποφάσεις της, οι οποίες λήφθηκαν με τη συμμετοχή του κ. Τσίγκη. Υπό τις περιστάσεις, ο κ. Χατζηιωάννου εισηγήθηκε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που, σύμφωνα με τη Νομολογία, είναι απαραίτητες για παραπομπή των εφέσεων στην Πλήρη Ολομέλεια, προς εκδίκαση.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των Εφεσιβλήτων – Αιτητών στην Έφεση αρ. 2/2016 και των Εφεσειόντων – Ενδιαφερομένου Μέρους στην Έφεση αρ. 7/2016, με δική τους γραπτή αγόρευση υποστήριξαν το αίτημα του Έντιμου Γενικού Εισαγγελέα για σύντομη εκδίκαση των εφέσεων από την Πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Αναφέρθηκαν σε σχετική νομολογία, μεταξύ άλλων, στις υποθέσεις Γενικός Εισαγγελέας v. Αρτεμίου & Άλλου (1991) 2 Α.Α.Δ. 150 και Hadjisavvas v. Republic (1986) 2 C.L.R. 154, όπου αποφασίστηκε ότι αίτημα για διεύρυνση της σύνθεσης του Εφετείου, ή για παραπομπή μιας έφεσης στην Πλήρη Ολομέλεια προς εκδίκαση, υποβάλλεται στο τριμελές Εφετείο, ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η έφεση.
Εξετάσαμε με προσοχή όλα τα ενώπιον μας στοιχεία, υπό το φως των ικανών αγορεύσεων των ευπαιδεύτων συνηγόρων των [*238]διαδίκων.
Συμφωνούμε ότι το αίτημα για διεύρυνση της σύνθεσης ενός Εφετείου, ή για παραπομπή κάποιας έφεσης στην Πλήρη Ολομέλεια προς εκδίκαση, υποβάλλεται και αποφασίζεται από το εκδικάζον Εφετείο.
Στην υπόθεση Μαρκίδης v. Ellinas Finance Public Company Ltd (2014) 1 , ECLI:CY:AD:2014:A662Α.Α.Δ. 1934 το Εφετείο, το οποίο εξέταζε και αίτημα όπως η έφεση τεθεί προς εκδίκαση ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, είπε τα εξής σχετικά, τα οποία παραθέτουμε, συμφωνώντας απόλυτα με αυτά.
«Η Πλήρης Ολομέλεια αποτελεί διεύρυνση του τριμελούς ή πενταμελούς εφετείου, αναλόγως της περίπτωσης, και όχι εφετείο τριτοβάθμιας δικαιοδοσίας. Αναλαμβάνει δε, σπανίως, η ίδια την εκδίκαση υποθέσεων κατ’ έφεση και σε περιπτώσεις στις οποίες κρίνεται ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις. Αυτό συμβαίνει όταν, με την έφεση, κρίνεται ότι εγείρονται πολύπλοκα νομικά θέματα μείζονος σημασίας ή και θέματα, για την κατάληξη επί των οποίων έχει άμεσο ενδιαφέρον ολόκληρη η κοινωνία των πολιτών, ή μεγάλο μέρος της, και, ειδικά, όταν υπάρχει επηρεασμός των δικαιωμάτων της, τότε κρίνεται πως ορθό είναι να τεθεί , στην όποια απόφαση προκύψει από αυτή, ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ενισχύοντας, έτσι, και το στοιχείο της δεσμευτικότητας των πάντων με αυτή, (βλ. Al-Hamad v. Police (1988) 2 C.L.R. 164, Γενικός Εισαγγελέας v. Λαζαρίδη κ.ά. (1991) 2 Α.Α.Δ. 330 και Παπακόκκινου κ.ά. v. Δήμου Πάφου (Αρ. 1) (1999) 1 Α.Α.Δ. 1311).»
Με γνώμονα τα όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω, εξετάσαμε κατά πόσον στις παρούσες εφέσεις εγείρονται θέματα για τα οποία έχει άμεσο ενδιαφέρον ολόκληρη η κοινωνία των πολιτών, ή μεγάλο μέρος της, και ειδικά κατά πόσον υπάρχει επηρεασμός των δικαιωμάτων της κοινωνίας ή μεγάλου μέρους της, έτσι ώστε ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί του προκειμένου, να είναι επιθυμητή.
Στις ενώπιον μας εφέσεις, κρίνεται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης, με την οποία, αφού επιβεβαιώθηκαν οι αρχές της διάκρισης των εξουσιών και της απαγόρευσης ανάμειξης της πο[*239]λιτικής εξουσίας στη διοικητική λειτουργία, κρίθηκε ότι η ΕΠΑ ασκεί οιωνεί δικαστικές εξουσίες και έχει, μεταξύ άλλων, εξουσία επιβολής διοικητικών προστίμων. Επομένως, καταλήγει η πρωτόδικη απόφαση, η οποία κρίνεται ενώπιον μας στις παρούσες εφέσεις:
«.. η επιλογή των ατόμων που συγκροτούν την ΕΠΑ θα πρέπει να προσεγγίζεται σε συνάρτηση με τη μεγάλη αυτή εξουσία που κατέχει η ΕΠΑ και επομένως θα πρέπει να είναι παντελώς απομακρυσμένο το όποιο ενδεχόμενο επηρεασμού μέλους της.»
Εν κατακλείδει, το πρωτόδικο Δικαστήριο κατέληξε ως εξής:
«Ως ζήτημα δημοσίου συμφέροντος, ο ρόλος της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού θα πρέπει να διαφυλαχτεί και να αφεθεί να εκτελέσει το σοβαρό της έργο ανεπηρέαστη και μακριά από πολιτικά κόμματα και παρεμβάσεις.»
Κατά την κρίση μας, τα θέματα που εγείρονται στις υπό εξέταση εφέσεις, εμπίπτουν σε αυτά για τα οποία έχει άμεσο ενδιαφέρον, τουλάχιστον, μεγάλο μέρος της κοινωνίας και, ως εκ τούτου, είναι επιθυμητός ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Είναι θέματα που αφορούν στη λειτουργία, πρωταρχικά, της ΕΠΑ, αλλά και γενικότερα των διοικητικών οργάνων στην Κύπρο.
Κατά συνέπεια, εγκρίνεται το αίτημα του Έντιμου Γενικού Εισαγγελέα για παραπομπή των δύο εφέσεων, προς εκδίκαση, ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κατά προτεραιότητα, αφού, ούτως ή άλλως, αυτή είναι η πάγια πρακτική του Σώματος όταν αναλαμβάνει την εκδίκαση υποθέσεων. Δε θεωρούμε σκόπιμο να εκδώσουμε οποιαδήποτε διαταγή αναφορικά με τα έξοδα.
Το αίτημα εγκρίνεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο